Духтараш дар қайди ҳаёт набуд. Занаш гум шуда буд. Рафиқ Рамзӣ барои ҳаёти худ хавф дошт.

— Танҳо ду рӯз мондааст, — гуфт ин шахси пиронсол, ҳуҷраи меҳмонқабулкунии манзили боҳашамати худро дар Монте-Карло бо қадамҳояш чен карда ва пайиҳам сигор кашида. Ӯ яқинан марг аз саратони шушро назар ба марг аз бомба ё тири қотили зархарид афзал медонист. — Пеш аз омадани шумо ман боз як мактуб гирифтам. Онҳо мегӯянд, ки агар то рӯзи ҷумъа ман боз пул нафиристам, онҳо Клодеттро мекушанд ва аз пайи қатли ман мешаванд. Бинобар ин аз шумо хоҳиш мекунам, ҷаноби Аққод, бигӯед, ки хабарҳои нек овардаед, вагарна ман тоб намеоварам.

— Ин дафъа онҳо чӣ қадар талаб кардаанд?

— 25 миллион, — гуфт Рамзӣ. — Илова ба 11 миллион евро, ки ман аллакай пардохт намудаам.

Барои шахси оддӣ ин маблағи беандоза зиёд буд. Аммо Рамзии 79-сола шахси оддӣ набуд. Ним сол пеш ӯ ширкати худ “Блю Найл Ҳолдингз”-ро ба конгломерати франсавӣ ба нархи 563 миллион евро фурӯхта буд. Ва акнун ӯ яке аз шахсони сарватмандтарини Миср ва қиссаи зиндаи элитаи соҳибкории Африқои Шимолӣ ва Шарқи Наздик буд.

Марвон Аққод ба дивани дарози аз чарми итолиёвӣ сохташуда нишаст ва оиди вазъият ба андеша рафт. Ба як маъное Рамзӣ мизоҷи идеалӣ аст: ӯ пир, сарватманд ва ба ҳарос афтода аст. Бизнеси Аққод маҳз ба ҳамин гуна одамон нигаронида шуда буд.

Аммо бо ин кор машғул шуда, ӯ дар ҳама ҷо бо зуҳуроти бадкирдории инсон рӯ ба рӯ мешуд — чашмгуруснагӣ, фасодкорӣ, шантаж, кушторҳо. Ӯ ба ин пирамарди бадбахт, ки ду шахси азизтарини худро аз даст додааст, ҳеҷ гапи тасаллибахш гуфта наметавонист. Ӯ меандешид: магар вақти он нарасидааст, ки аз секюрити (хадамоти муҳофизӣ) тамоман равад.

Аққод эспрессоро нӯшида, ба сатҳи ҷилодиҳандаи баҳри Миёназамин нигарист. Офтоб ғуруб мекард ва шафақи бегоҳӣ дар тирезаҳои манзилҳои боҳашамати соҳил инъикос мегардид. Ӯ фикр кард, ки волидонаш оиди тарзи зиндагии ҳозираи ӯ — оиди чархболҳо, лимузинҳо, костюмҳо аз фирмаи Армани ва жилетҳо аз кевлар чӣ мегуфтанд. Хатар ҳар қадар зиёдтар бошад, пул ҳамон қадар зиёдтар аст. Магар моҳияти соҳибкории бомуваффақият дар ҳамин нест?

Ӯ медонист, ки модараш чӣ мегуфт. Вай як вақтҳо аз ӯ илтиҷо мекард, ки баъди хизмати аскарӣ аз Бейрут равад, касби духтурӣ ё инженериро пеша кунад, Ранияро ёбад ва дар Париж сокин шавад. Вай мехост, ки ҳаёти писараш осуда ва бехатар бошад, писарҳо дошта бошад, ки ба воя расида, бо ягон кори осоишта ва бомуваффақият машғул шаванд. Аммо Марвон беақл буд ва ба гапи вай гӯш надод. Оё модар тасаввур карда метавонист, ки ӯ ба сарватмандон дар бозгардондани занҳои ба гаравгонӣ гирифташудаашон ёрӣ хоҳад дод, мизоҷонро аз Бағдод, Мавсил ва Фаллуҷа бадар хоҳад овард?

— Хабар ҳаст, — гуфт ниҳоят Марвон Аққод. — Аммо хабарҳои нохуш.

— Оиди Клодетт? — ҷавоб талаб кард Рамзӣ. — Ин ҳайвонҳо бо ӯ ягон коре кардаанд? Ман онҳоро мекушам! Ба шумо қасам мехӯрам, ҷаноби Аққод, ки то онҳоро пайдо карда ба азоб кашидан маҷбур накунам, ором намешавам.

Аққод ба аломати инкор сар ҷунбонд.

— Гап дар бораи Клодетт меравад, аммо ин на он чизест, ки шумо гумон мекунед. Хоҳиш мекунам, шинед.

— Гӯед, ки ба шумо чӣ маълум аст?

— Ман мегӯям, ҷаноби Рамзӣ. Аммо хоҳиш мекунам, шинед, ва ман ба шумо ҳамаашро нақл мекунам.

Рамзӣ, шахси калонҷусса, ки саломатиаш дар давоми ду ҳафтаи охир хеле коста шуда буд, ба кресло нишаст ва сигор кашид. Дар чашмони сурхшудаи ӯ интизории бесаброна ҳувайдо буд.

— Хоҳиш мекунам, ҷаноби Аққод, бо ман бозӣ накунед. Гапро кашол надиҳед.

Аққод ба аломати ризо сар ҷунбонд.

— Ҷаноби Рамзӣ, Шумо оиди Сан-Паулу чӣ медонед?

— Савол пирамардро ҳайрон кард.

— Шумо шаҳрро дар Бразилия дар назар доред?

— Ҳа.

— Ҳеҷ чиз намедонам, — Рамзӣ китфонашро ба ҳам кашид. — Чаро мепурсед?

— Ҳақиқатан чизе намедонед? — бо исрор пурсид Аққод.

— Оё ман бояд чизеро донам?

— Дар он ҷо намояндагиҳо ё корхонаҳои “Блю Найл” ҳастанд?

— Не.

— Ва ҳеҷ кадоме аз роҳбарияти шумо аз он ҷо наомадааст?

— Не.

— Шояд, ягон нафар аз кормандон сокини он маҳал бошад?

— Ба фикрам, не.

— Оё худатон бо корҳо ба Сан-Паулу рафтаед?

— Ба шумо мегӯям, ки не.

— Ҳамроҳи занатон низ ҳангоми рухсатӣ нарафтаед?

— Чӣ гуна рухсатӣ? — гуфт Рамзӣ. — Ман бо кор банд ҳастам.

— Оё хонум Рамзӣ бо ягон кор танҳо ба Сан-Паулу нарафтааст?

— Албатта, не.

— Шумо боварии комил доред?

— Ман намефаҳмам, ки…

— Шумо боварӣ доред, ҷаноби Рамзӣ? — бо исрор пурсид Аққод. — Хуб фикр кунед.

Рафиқ Рамзӣ бархест ва сигор кашида, дар ҳуҷра ба қадамзанӣ даромад.

— Умуман, вай дар он ҷо буда метавонист, — баъди сукут гуфт ӯ.

— Ба ман дар ои бора нақл кунед.

— Чиро нақл кунам? — гуфт Рамзӣ. — Холадухтари Клодетт боре ба бразилиягӣ ба шавҳар баромада буд. Ин қариб ним сол давом кард, ва баъд онҳо ҷудо шуданд.

— Шумо ба тӯй рафта будед?

— Ман нарафтам, аммо Клодетт рафта буд. Ва ба вай маъқул нашуд. Ман Сан-Паулуро дар назар дорам. Хеле серодам ва серғавғо. Монанди Ню-Йорк, аммо бе ҷозибанокии он, чуноне ки вай гуфт.

— Тӯй кай буд?

— Намедонам, шояд се-чор сол пеш, — ҷавоб дод Рамзӣ ба қадаҳи худ май рехта. — Чӣ шудааст? Чаро ин саволҳоро медиҳед?

Аққод хам шуда, портфелро кушод ва аз он лифофаи калонеро бароварда, ба Рамзӣ дароз кард

— Ин чист? — пурсид пирамард ҷуръае аз мартинӣ нӯшида.

— Кушоед, — гуфт Аққод. — Мебинед.

Рамзӣ лаҳзае ба Аққод нигарист, сипас қадаҳро гузошт, ва наздик омада лифофаро гирифт ва оҳиста онро кушод. Сурати сиёҳу сафеди 20х25-ро берун оварда, ранги рӯи ӯ канд. Дар чеҳраи ӯ ҳайрати беандоза ҳувайдо буд. Дар дасти ӯ сурати занаш буд, ки мувофиқи санаи рӯи сурат, ду рӯз пеш аксбардорӣ шудааст. Бар хилофи суратҳои пештара, ки бо талабҳои фидия фиристода шуда буданд, дар ин сурат занаш бастагӣ набуд. Дар даҳонаш латта набуд. Вай дар кадом як муассиса нишаста, бо корманд ё мудири он гуфтугӯ дошт.

— Ман… намефаҳмам, — ниҳоят гуфта тавонист Рамзӣ бо овози паст, ва дастонаш меларзиданд. — Ин чист? Инро дар куҷо аксбардорӣ кардаанд?

— Занатон пули ҳамчун фидия фиристодаи шуморо гирифта истодааст.

Рамзӣ аз ин хабар сахт ба ҳаяҷон омад.

— Шумо чиҳо мегӯед, ҷаноби Аққод? — гуфт ниҳоят пирамард. — Зани ман… шумо фикр мекунед, ки вай ҳамаи инро ба нақша даровардааст? Вай ба ман хиёнат кардааст?

Аққод чизе ҷавоб надод. Ӯ интизор буд, ки ҳақиқати талх ба шуури мизоҷ рафта расад, ва сипас ба вай нақшаи амалҳоро пешниҳод кунад. Аммо барои ин фурсат нашуд. Садои ду тир баромад, шишаҳои оинагӣ реза-реза шуданд. Пирамард афтид, ва аз даҳонаш хун ҷорӣ шуд. Рафиқ Рамзӣ мурда буд, ва Марвон Аққод аз он хавф дошт, ки акнун навбати ӯст.

Марвон дар паси мизи калони булутӣ паноҳ бурд. Боз садоҳои тир баланд шуда, зарфҳо ва чорчӯбаҳои суратҳоро пора-пора мекарданд. Пораҳои онҳо ба ҳар сӯ пош мехӯрданд.

Ба ҳуҷра ду муҳофизи силоҳдори Рамзӣ давида даромаданд, аммо пеш аз аниқ кардани ҷои снайпер кушта шуданд, дар бораи тирпарронии ҷавобӣ бошад ҳоҷати гап ҳам нест.

Марвон телефонро ба даст гирифт, аммо хатти он бурида шуда буд. Ӯ даст ба таппончааш бурд, аммо ба ёд овард, ки онро муҳофизон ҳангоми ба ҳуҷра даромадани ӯ гирифта буданд. Дар болои сараш гулдонҳои қадимӣ реза-реза мешуданд. Тирҳо мебелро пора мекарданд.

Дар ин ҷо мондан мумкин набуд. Қотилони Рамзӣ албатта нишонгираки оптикиро истифода мебурданд. Онҳо медонистанд, ки ӯ дар ҳуҷра аст, ва медонистанд, ки маҳз дар куҷои он.

Марвон ба чап ғелида, гаваккашон ба муҳофизони кушташуда наздик шуд. Тирандозӣ сахттар шуд. Ӯ силоҳи онҳоро гирифт, ва сурати зани Рамзиро низ гирифта, ба воситаи дари кушода ба даромадгоҳ баромад.

Аз лифт боз ду муҳофиз баромаданд.

— Дароз кашед! Дароз кашед! — дод зад Марвон.

Боз садоҳои тир баланд шуданд. Муҳофизи якум худро ба фарш партофт. Кори муҳофизи дуюм омад накард. Ду тир ба вай расид, ва ӯ аз дард фиғон кард.

— Зуд, ҷаноби Аққод, ба зинапоя! — фарёд кард муҳофизи якум, ва кӯшиш кард ба рафиқаш ягон ёрӣ расонад, аммо, аз афташ, ба ӯ аллакай ёрӣ даркор набуд.

Марвон маслиҳатро қабул кард ва таппончаҳоро дар ҳолати омодагӣ дошта, сӯи зинапоя давид: имкон дошт, ки дар он ҷо ӯро интизор бошанд. Он ҷо касе набуд. Ӯ аз даҳ қатор зинаҳо давида фаромад, фикрҳояш дарҳам-барҳам буданд.

Ӯ ба толор давида даромад — шояд ронандаи ӯ ҳанӯз дар ин ҷо бошад. Ӯ аз байни издиҳом симои шиносро меҷуст, аммо наёфт. Сиренаи полис ва бонги хатари сӯхторхомӯшкунандаҳо шунида мешуд. Одамон доду фарёд карда, бетартибона ба ҳар сӯ медавиданд. Аммо садои тирпарронӣ қатъ гардида буд — ба ҳар ҳол, то муддате.

— Ҷаноби Аққод! — ҷеғ зад касе аз байни издиҳом.

Ба бино посбонҳо ва агентҳо бо либоси ғайринизомӣ давида медаромаданд. Бисёр сокинон аз лифтҳо берун меомаданд, дар чеҳраҳояшон тарсу воҳима ҳувайдо буд. Ягон каси шинос набуд, аммо ӯ боз овози шиносро шунид.

— Ҷаноби Аққод, ман дар ин ҷо!

Ба ақиб нигариста, ӯ дид, ки ронандааш сӯи ӯ медавад — шахси хурдҷуссаи некхислат.

— Ҷаноби Аққод, — нафасгир шуда, гуфт вай, — шумо бояд аз ин ҷо равед. Дар ҳамин ҷо интизор шавед, ман барои мошин меравам.

— Ман ҳамроҳи шумо меравам, — гуфт Марвон.

— Не, не, ҷаноб, — исрор намуд ронанда. — Ман дарҳол бармегардам. Ва ӯ аллакай дар байни одамоне ки аз комплекси истиқоматии боҳашамат шитобон аз бино мебаромаданд, сӯи баромад мерафт.

Марвон баҳс карданӣ набуд. Ӯ фикр мекард. Оё Клодетт Рамзӣ ва ҳамдастонаш медонанд, ки ӯ пулгузарониҳоро назорат мекард? Оё онҳо медонанд, ки ӯ дар бораи Сан-Паулу медонад. Оё Рафиқ Рамзиро аз он сабаб куштанд, ки барои таҳқиқи ин кор ба ӯ имкон надиҳанд? Аммо ин чӣ тавр шуда метавонад? Охир, ӯ ба Рамзӣ дар ин бора ҳамагӣ чанд лаҳза пеш аз куштор гуфт.

Рамзӣ агентии “Аққод ва шарикон”-ро даҳ рӯз пеш киро карда буд. То ин дам дар давоми чандин сол як фирмаи франсавӣ бо бехатарии ӯ машғул буд. Ӯ аллакай баъди кушта шудани духтараш ва ғоиб гардидани занаш ба агентии Аққод муроҷиат кард ва хоҳиш намуд, ки ин ҷиноятҳоро таҳқиқ кунад. Марвон пешниҳод намуд, ки ба ӯ боз одамон дода шаванд ё муҳофизони франсавӣ пурра бо одамони ӯ иваз карда шаванд, аммо Рамзӣ рад кард. Ӯ намехост дигаргуниҳои намоён ворид кунад, зеро ин метавонист ҷинояткоронро хавотир карда, боиси бадтар шудани муомилаи онҳо бо занаш шавад. Ва ин хатои ислоҳнопазир буд.

Марвон медид, ки аз ҳар тараф мошинҳои полис ва дигар мошинҳо меоянд, ва мефаҳмид, ки кормандони расонаҳои хабарӣ низ зуд хоҳанд омад. Аммо ӯ дар саҳифаҳои рӯзномаҳои Аврупо ва Шарқи Наздик акс ёфтани сурати худро намехост. Ин на он рекламаест, ки администратори агентии муҳофизӣ орзу мекарда бошад.

Ӯ ба соат нигарист ва ба издиҳоми дар майдон буда чашм дӯхт. Ниҳоят ӯ дид, ки ронанда ба “Ренҷ Ровер”-и нави ҷилодор нишаста, муҳаррикро ба кор медарорад.

Марвон аз бино баромад. Ӯ мехост ҳарчи зудтар аз ин ҷо дур шавад. Аммо ҳангоме ки ӯ аз майдон мегузашт, таркиши даҳшатоваре ҷипро пора-пора кард, ва мавҷи зарбавӣ Марвонро ба замин ҳаво дод. Забонаҳои оташ ва дуд ба осмон печиданд. Шикастапораҳо ва қисмҳои сӯхтаистодаи мошин ба ҳар тараф пош хӯрданд. Ва дар ҳамин лаҳзаи даҳшатовар Марвон фаҳмид, ки ӯро низ нобуд кардан мехоҳанд.

Дар атроф ҷасадҳо мехобиданд. Захмишудагон дод зада, ёрӣ металабиданд. Дигарон дар ҳолати шок пешпо хӯрда роҳ мерафтанд ва дӯстону маҳбубонро меҷустанд. Онҳо намефаҳмиданд, ки чӣ ҳодиса шуд ва чаро.

Марвон бархоста, либосҳояшро афшонд ва хунро аз рӯи худ пок кард. Ӯ тирдони яке аз таппончаҳои аз муҳофизон гирифтаашро берун карда, пайи ангуштонашро аз он пок кард ва ба ахлотқуттии наздиктарин партофт. Таппончаи дигарро ӯ ба паси тасмааш тиққонд ва сӯи маркази шаҳр, ки ҳамагӣ якчанд маҳалла дуртар воқеъ буд, давид.

Ӯ мебоист ба меҳмонхона бармегашт ва чизҳояшро ғундошта мерафт. Ҳеҷ кас кӯшиш намекард ӯро боздорад. Аз афташ, ҳама сахт мутаассир шуда буданд, то бипурсанд, ки ӯ кист ва чаро ин гуна мешитобад.

Марвон таксии гузаштаистодаро боздошт.

“Ле-Меридиен”, — гуфт ӯ ба ронанда, ва мошин зуд ба ҳаракат даромад.

Офтоб оҳиста ба паси кӯҳҳо ғуруб мекард. Дар шаҳр чароғҳо фурӯзон мешуданд. Кафеҳо ва казиноҳо кушода мешуданд. Монте-Карло, ҷойи вақтхушии сарватмандон ва шахсони машҳур, ба ҳаракат меомад, агарчи хабар оиди воқеа ба зудӣ паҳн мешуд.

Марвон суробҳои киштиҳоро дар бандар медид. Ӯ фикр мекард, ки бояд ба бародараш занг занад: пул даркор аст, барои ҳавопаймо чипта даркор аст. Аммо ба куҷо равад? Ба Итолиё? Ё ба Фарансо?

Ӯ мефаҳмид, ки бо гурехтан гӯё айбро ба гардани худ мегирад. Аммо бо назардошти воқеаҳои рӯйдода ӯ интихоби дигаре надошт. Дар ин ҷо мондан баробар ба он аст, ки ба худ ҳукми қатл барорад. Албатта, кормандони полис ҳатман ӯро истинтоқ мекунанд. Кӣ ӯро бо Рафиқ Рамзӣ шинос кард? Барои чӣ ӯ ба Монте-Карло омад, агар медонист, ки фирмаи муҳофизии франсавӣ аллакай Рамзиро ҳимоя карда истодааст? Ӯ чӣ гуна маънидод карда метавонад, ки чаро вохӯрии онҳо бо марги Рамзӣ анҷомид? Чаро ӯ аслиҳаи муҳофизонро гирифт? Чаро таппончаи худро нагирифт? Онҳо дигар саволҳо ҳам медиҳанд. Ва ӯ оиди он чи Рамзӣ ҳангоми вохӯрии якум ба ӯ гуфт, андеша мекард.

Таксӣ дар назди меҳмонхона истод. Марвон пули таксиро дода, аз ронанда хоҳиш кард, ки ӯро интизор шавад: ӯ дар ин ҷо монданӣ набуд. Ӯ ба бино даромада, бо лифт ба ошёнаи панҷум равона шуд.

Дар лифт зани зебои тақрибан бистсола буд, ки Ранияро ба хотири ӯ овард. Мӯйҳои дарози сиёҳ. Чашмони амиқи мешӣ. Куртаи сафеди шоҳӣ. Юбкаи сиёҳ. Чулкии сиёҳ. Гарданбанди марворидӣ. Нохунҳои сурх. Лабҳояш сурх. Болои чашмонаш рангубори зиёд. Вай хоксорона табассум намуд. Дар вазъияти оддӣ Марвон табассум карда, бо ӯ сӯҳбат мекард. Аммо на имрӯз.

Ӯ диққати худро ба он нигаронд, то гуфтугӯи телефониро бо Рамзӣ, ки якуним ҳафта пеш воқеъ шуда буд, ба ёд оварад. Мӯҳтавои умумиро ӯ хуб дар ёд дошт. Рамзӣ оиди воқеаҳое нақл мекард, ки пеш аз рабуда шудани занаш ва духтараш рӯй дода буданд. Баъди рабуда шудани занаш ҷинояткорон фидия талаб намуданд, рабуда шудани духтараш бошад бо куштор анҷомид. Марвон гумонбаршавандагонро фикран аз назар мегузаронд. Рамзӣ қариб даҳ нафар рақибон ва собиқ кормандонро номбар кард, ки ба фикраш, барои ба оилаи ӯ ҳуҷум кардан сабаб, воситаҳо ва имкониятҳо доштанд. Аммо Марвонро боз як вариант ташвиш медод.

Занг садо дод, лифт дар ошёнаи сеюм бозистод. Ҳангоми баромадан зан телефони дастиашро гирифта, ба чиндани рақам сар кард. Вай бо роҳгардии мавзун, боваринок ва бе ҳеҷ ишвагарӣ боз Ранияро ба ёди ӯ овард.

Дари лифт маҳкам шуд. Марвон фикран ба гуфтугӯ бо Рамзӣ баргашт. Пирамард нақл кард, ки якчанд сол пеш ӯро ду агенти разведкаи франсавӣ шантаж карданӣ буданд. Онҳо 250 ҳазор евро талаб карданд, вагарна дӯстонашон аз хадамоти андоз “Блю Найл Ҳолдинг”-ро оиди масъалаи саркашӣ аз пардохти андоз ва вайрон кардани ҳисоботҳои молиявӣ тафтиш хоҳанд кард. Онҳо гуфтанд, ки дар рӯзнома хабарҳои беобрӯйкунандаи ширкати ӯро дарҷ мекунонанд.

Он вақт Рамзӣ ширкатро ба як корпоратсияи байналмилалӣ, ки идорааш дар Париж буд, фурӯхтан мехост. Тафтишоти дуру дарози расмӣ, ҳатто агар дар охир беасос будани изҳоротро тасдиқ кунад ҳам, ба ин савдо зарар расонда метавонист. Ӯ ба Марвон гуфт, ки он миқдор пулро дар ҳуҷҷатҳо чун “ҳаққи хизмати мушовирӣ” гузаронда, ба онҳо пардохт намуд. Аммо ҳангоме ки онҳо боз талаб карданд — ин дафъа миллион евро — ӯ ба Интерпол муроҷиат кард. Агентҳоро дастгир карданд, ба онҳо 25 соли маҳбусӣ таҳдид мекард. Аммо пас аз он ки онҳо бо айбдоркунандагон созиш намуда, ваъда доданд, ки номҳои ҳамдастони худро мегӯянд, онҳоро дар камераҳояшон мурда ёфтанд, ва парванда қатъ карда шуд.

Шахсони расмии Фарансо аз Рамзӣ узрхоҳӣ намуданд, ва агарчи ӯ ҳеҷ касро айбдор намекард, ӯро бовар мекунонданд, ки айбдорон худ амал намуда, ба ҳеҷ ваҷҳ хадамоти махсус ё ҳукуматдорони франсавиро намояндагӣ намекарданд.

Аммо Рамзӣ гумонбар буд, ки дар паси ҳамаи ин дар ҳадди ақалл як корманди разведкаи франсавӣ меистад, ки кушта шудани айбдоронро дар маҳбас ташкил кардааст, то ки онҳо чизе нагӯянд. Ҳоло ҳам худи ҳамон шахс аз Рамзӣ фидия талаб мекунад.

Бинобар ин Рамзӣ, ки ба ҳеҷ кас боварӣ надошт, ба Марвон муроҷиат намуд. Агар бар зидди ӯ ягон мансабдори хадамоти махсуси франсавӣ (ҳатто мустақилона) амал мекарда бошад, магар дилпур будан мумкин аст, ки ягон корманди полис ин муамморо ошкор намуда, айбдоронро ба ҷавобгарӣ мекашад?

Лифт дар ошёнаи памҷум бозистод. Марвон ба фикр фурӯ рафта, аз лифт намебаромад. Шояд, ҳақ ба ҷониби Рамзӣ буд? Ва, шояд, зани ӯ аз аввал бо он агенти номаълум кор пеш мебурд? Чаро? Ба кадом сабаб? Рамзӣ ва Клодетт гӯё ҷуфти хушбахт буданд: онҳо сарватманд буданд, якдигарро дӯст медоштанд, ва ҳангоме ки ӯ корро тарк кунад, барои дилхушии худ зистанӣ буданд. Пас, чӣ шудааст?

Дари лифт маҳкам мешуд.

Марвон ба воқеият баргашт. Ӯ барои ёфтани сару нӯги ҳамаи ин вақт хоҳад дошт. Ҳоло бошад ӯ бояд чизҳояшро гирифта, аз шаҳр равад. Агар кормандони полис бо ӯ гуфтугӯ кардан хоҳанд, ӯро меёбанд. Аммо ӯ тири снайпер ё бомбаи навбатиро интизор шуданӣ нест.

Ӯ дарро боздошт ва баромада, ба тарафи рост гашт. Дар роҳрав, чуноне ки ӯ пай бурд, аз ҳарвақта ториктар буд, гӯё якчанд лампа сӯхта бошанд ё онҳоро берун карда бошанд.

Ногоҳ дар охири роҳрав суробе тофт. Марвон садои барояш шиносро шунид ва фаҳмид, ки ӯро ёфтаанд.

Ҳангоме ки дар роҳрав садои тир баромад, Марвон ба тарафи чап давид. Тир ба девор бархӯрд.

Ӯ бо таппончаи дар манзили Рамзӣ аз муҳофиз гирифтааш тир холӣ кард. Ин вақт дар тарафи дигари роҳрав дари лифт кушода шуд. Марвон ба ақиб нигариста, дар нимторикӣ боз як касро дид — вай зани дар лифт дидааш буд.

Марвон худро ба фарш партофт, ва ба девор боз ду тири дигар бархӯрд. Ӯ занро нишона гирифта, ду бор тир холӣ кард, сипас тоб хӯрда, боз ду бори дигар — ба сӯи касе ки дар пеш буд. Ҳеҷ ягон тир ба нишон нарасид, аммо ӯ якчанд сония бурд кард.

Якчанд метр пештар гузаргоҳе ба тарафи рост буд, ки сӯи яке аз ҳуҷраҳо мебурд. Паноҳгоҳи на он қадар хуб, аммо ӯ интихобе надошт. Ӯ боз тир парронд — дуборӣ ба ҳар ду тараф — ва ҳангоме ки худро ба паси гӯша гирифт, садои тирпарронии ҷавобӣ шунида шуд. То ҳол ҳеҷ кадоми ҳуҷумкунандагон ӯро хуб ба нишон гирифта натавонист. Аммо ин дер давом намекунад.

Боз садои тирпарронӣ баромад.

Онҳо наздиктар меоянд. Метр ба метр.

Ӯ дигар якчанд сония надошт.

Марвон дуборӣ ба чапу рост, ва баъд, ғелида, ба лавҳачаи “Безобита накунед”, ки дар болояш буд, тир парронд. Сипас дарро бо ду по зад. Зулфакҳои дар канда шуданд ва ӯ дарун даромад. Боз садои тирпарронӣ баромад.

Дар ҳуҷра дар паси мизи хӯрок зану шавҳари ҷавон аз тарс ба ҳам ҷафс шуда буданд.

Ба таги кат! — пичиросзанон фармуд Марвон. — Зуд!

Ӯ вақт надошт фаҳмонад, ки ӯ бадкирдор нест. Ӯ танҳо мехост ба қадри имкон барояшон бехатариро таъмин кунад. Онҳо ба зери кат даромаданд, ва аз ӯ чашм наканда, медиданд, ки ӯ тирдони холиро берун карда, тирдони навро ба таппонча ҷой мекунад. Баъд ӯ дари шишагиро кушода, ба балкон баромад.

Ҳамин дам ӯ садои тирро шунид ва ҳис кард, ки он аз китфи росташ гузашт. Аз зарба ӯ ба мизи шишагӣ афтид, ва он дар зери ӯ пора-пора шуд. Худдориро аз даст надода, ӯ худро ба як сӯ гирифт, ва бо як даст рӯяшро пӯшонда, ба тарафи ҳуҷра тир парронд. Дар ба ҳазорон шикастапораҳо реза шуд, аммо ӯ ба нишон расид. Зане ки гарданбанди марворидӣ дошт, ба синааш ду тир хӯрд. Вай фарёд зада, афтид.

Кори як нафар буд шуд. Боз як кас мондааст.

Ба дард нигоҳ накарда, Марвон бархост ва шикастапораҳоро аз худ афшонда, ба ҳуҷра баргашт. Ӯ ҳанӯз дари баромадро, ки аз он ҷо ҳуҷумро интизор буд, ба нишон гирифта буд. Арӯс тез-тез нафас мекашид. Шавҳараш ӯро ором карданӣ мешуд, аммо бенатиҷа.

Марвон аз хашм меҷӯшид. Ӯ бозистода, набзи зани гарданбандаш марворидиро дошта дид. Вай ҳанӯз зинда буд. Дилаш хеле кам ва нобаробар мезад. Марвон таппончаи занро ба каноре партофта, вайро ба рӯ гардонд ва дид, ки куртаи ӯ зуд сурх мешавад.

Ӯ ба сӯи дар тир холӣ карда, барои худ якчанд сония бурд кард. Сипас ба гардани зан таппончаро рост кард.

Кӣ туро фиристод? — пурсид Марвон дандонҳояшро ҷафс карда.

Зан, дар ҳолати нимбеҳушӣ, табассуми сусте кард, аммо чизе нагуфт.

Марвон саволро ба франсавӣ такрор кард, аммо зан ҷавобе надод.

Клодетт Рамзӣ — вай аз Сан-Паулу туро фиристод? — ҷавоб талаб мекард Марвон.

Ногоҳ дар чеҳраи зан тарс ва ҳайрат акс ёфт. Маълум буд, ки ин ном барояш шинос аст. Дар бораи Сан-Паулу низ вай медонист. Ӯ таппончаро ба гардани зан сахттар ҷафс кард, аммо вай ҷавоб додан нахост. Ногоҳ чашмонаш боло шуданд ва вай мурд.

Дили Марвон омехтаи таркандаи адреналин ва хоҳиши қасосро бо фишорҳои сахт ба рагҳо равона мекард. Ӯ таппончаи занро гирифта, тирдонашро тафтиш намуд, ва баъд бо ду даст тир парронда, ба роҳрав давида баромад. Шахси дуюми ҳуҷумкунанда, ки дар нимторикӣ пинҳон шуда буд, имкони зинда мондан надошт. Марвон ҳар ду таппончаи холиро ба болои ҷасади ӯ партофт. Сипас аз дасти ӯ таппончаро ва аз кисаи пиджакаш тирдони эҳтиётиро гирифт. На паспорт дошт, на ҳамён.

Марвон ба ҳуҷраи навхонадорон баргашт. Зани гарданбандаш марвородӣ низ ҳуҷҷат надошт. Ин шахсон қотилони касбӣ, нонамоён ва беном буданд, ки қурбониёнро дар торикӣ поида, бе огоҳкунӣ ҳуҷум мекунанд. Агар ҳақ ба ҷониби Рамзӣ бошад чӣ? Агар инҳо дар асл агентҳои франсавӣ бошанд чӣ?

Ҳоло танҳо як чиз аниқ аст: онҳо хато карданд.

Марвон танҳо акнун ҳис кард, ки китфаш то чӣ андоза сахт дард мекунад ва аз захмҳои зиёди шишапораҳо ба рӯяш хун мешорад.

Ва ӯ садои сиренаҳоро шунид.

Дар ҷояш монад ё гурезад?

Фавран қарор кардан даркор буд. Полис пас аз чанд лаҳза ин ҷо меояд, ва ин хавотиршавии ӯро камтар намекард.

Ин мавриди аниқи худҳимоякунӣ буд. Аммо ин чӣ аҳамият дошт? Ӯро шикор мекарданд. Шикорчиён ҳар як ҳаракати ӯро медонистанд. Онҳо медонистанд, ки ӯ ба Монако омадааст. Онҳо медонистанд, ки ӯ дар меҳмонхонаи “Меридиен” таваққуф намудааст, — агарчи ӯ бо номи бегона ин корро карда буд. Онҳо оиди вохӯрии ӯ бо Рамзӣ, ҷой ва вақти он медонистанд. Онҳо медонистанд, ки ӯ ба кадом мошин мешинад ва бо кадом лифт боло меравад. Ин чӣ гуна имконпазир аст? Онҳо аз куҷо медонанд?

Албатта, пурра имкон дорад, ки таъқибкунандагони ӯ ба полис ва хадамоти махсуси аврупоӣ ё маҳаллӣ дахле надошта бошанд. Аммо ин имконият ҳарчи камтар мегардид. Кӣ метавонист ӯро назорат кунад? Хеле кам касон оиди сафари ӯ бохабар буданд, ва он дар тӯли ду рӯз ба нақша гирифта шуда буд.

Марвон қарор дод таксистеро, ки ӯро ба меҳмонхона оварда буд, ёбад. Агар вай ҳанӯз дар поён бошад, агар бесарусомонӣ ӯро натарсонда бошад, агар полис ӯро ба рафтан маҷбур накарда бошад ва интизорӣ ба дилаш назада бошад, — Марвон инро аз ҷониби Худо фоли неке хоҳад ҳисобид, ки бояд пинҳон шавад. Ӯ ба Милан равона мешавад, аз он ҷо — ба Рум, ва ба бародараш дар Бейрут занг мезанад.

Агар таксӣ набошад ва ин имконияти пинҳон шудан аз байн равад, Марвон мефаҳмад, ки бояд истад, зеро қисматаш ҳал шудааст ва ӯ бояд бо умеди натиҷаи нек ба полис равад.

Агар ӯ вақти бештар медошт, нақшаи беҳтаре тартиб медод. Аммо ӯ ҳамагӣ якчанд сония дар ихтиёр дошт.

Таппончаро ба киса андохта, Марвон ба ванна рафта, дасту рӯяшро шуст. То ҳадди имкон кӯшиш кард хунро шӯяд, сипас бо салфеткаи тар захми дардноки китфашро пок кард. Камзӯли чармин зарбаро андаке суст кард, аммо захмро дӯхтан даркор буд, зеро бе ёрии мутахассис имкон дошт, ки он сироят ёбад.

Аммо ҳоло ӯ ғайр аз истеъмоли ҳабҳои дардпасткунанда илоҷи дигаре надошт. Ӯ ба захм аз зери камзӯл салфеткаро гузошт ва сачоқҳои пурхунро партофт. Сипас аз ҷевони назди ванна яке аз сумкаҳои навхонадоронро гирифта, сӯи баромади изтирорӣ давид.

Ӯ аз зинапоя фаромада, аз баромади паҳлӯии меҳмонхона нигарист. Як мошини полис аллакай омада буд. Ду корманди полис аз он баромада, сӯи толор давиданд. Таксист ҳанӯз ӯро интизор буд. Якчанд метр то мошин давида, ба нишастгоҳи ақиби он даромад.

— Ба фурудгоҳ, — гуфт ӯ ба франсавӣ.

Ронанда аз ҷой наҷунбид.

Марвон суханонашро ба англисӣ такрор кард, аммо бенатиҷа.

Ӯ ба пеш хам шуд, то ба китфи ронанда даст расонда, бедор кунад, ва хунро дид. Ронанда аз рухсори чапаш тир хӯрда буд.

Марвон боз таппончаро баровард. Ӯ истгоҳ, роҳ ва даромадгоҳи асосиро аз назар гузаронд. Касе набуд. Сиренаҳои мошинҳои омадаистодаи полис шунида мешуданд.

Ин нишонаи чист? — фикр кард ӯ. — Таксӣ ҳаст, аммо ронанда нест.

Ҳамин дам фикри даҳшатоваре ба сараш омад. Дари мошин ва дохили он пур аз пайҳои ангуштони ӯст. Агар ӯ ҳозир пинҳон шавад, дар куштор гумонбар мешавад. Ӯро ҳабс мекунанд. Мартабаи кории ӯ барбод меравад. Ширкати ӯ варшикаст мегардад. Сарватмандон касонеро, ки дар куштор гумонбар мешаванд, ба муҳофизӣ қабул намекунанд.

Аммо агар гурезад, як афзалият хоҳад дошт, — имконияти зинда мондан. Агар ин ҷо монад, ин имконият нахоҳад буд.

Бо назардошти воқеаҳои рӯйдода Марвон боварӣ дошт, ки агар дар Монте-Карло монад, ба худ ҳукми қатл мебарорад. Касоне ки ӯро шикор мекунанд, оиди ӯ маълумоти зиёд доранд, ва ташаббус дар дасти онҳост. Дар ҳолати гурехтан ӯ умед дошт, ки агар аз Монако ва аз Аврупо равад, аз дом раҳоӣ меёбад. Ӯ вақт хоҳад дошт, то муайян кунад, ки чаро ва кӣ ӯро куштан мехоҳад ва оиди илоҷи воқеа андеша кунад.

Инак, ӯ қарор дод, ки бояд ғайб занад.

Ӯ ба атроф ва ба ақиб нигарист. Дар наздикӣ касе набуд. Ӯ ба пеш хам шуда, китфаки нишастгоҳи пешро хобонд. Ӯ ҷасади таксистро ба нишастгоҳи ақиб кашид ва аз мошин баромада, дари пешро кушод ва бордони мошинро боз намуд.

Дар он ҷо ӯ кампал ва харитаи роҳро пайдо кард. Ӯ ҷасадро бо кампал пӯшонд, харитаро бошад ба нишастгоҳи пеш партофт. Ӯ дар бордони даруни мошин, ғайр аз ҳуҷҷатҳои мошин, шаҳодатномаи суғурта ва бланкҳои суратҳисобҳо, қуттичаи салфеткаҳо ва пакетчаҳои кетчупро ёфт. Салфеткаҳо даркор мешаванд. Марвон боз ба атроф нигарист, ва даруни мошинро то ҳадди имкон зуд ва боэҳтимом пок кард.

Барои Марвон ҳар ҳол он хуб буд, ки ҳангоме таксистро куштанд, шишаи дар кушода буд, ва он бутун монд. Марвон ба мошин нишаст, шишаро маҳкам кард, муҳаррикро ба кор даровард ва бори дигар ба оина нигарист. Китфаш дард мекард, аммо ӯ вақт надошт, ки дар ин бора фикр кунад.

Чароғакҳои мошинҳои полис наздик мешуданд.

Менеҷери меҳмонхона, дар даромадгоҳи марказӣ истода, кормандони полисро пешвоз мегирифт. Ӯ ба Марвон бо овози баланд чизе гуфт, ки ӯ онро чун ишорати рафтан қабул кард.

Мошинро оҳиста аз истгоҳи меҳмонхона бароварда, Марвон ба ғарб раҳсипор шуд. Ба Италия рафтан хато мебуд. Фарансо варианти беҳтар аст. Ӯ дар Марсел андаке пул, либос ва якчанд паспортҳои қалбакӣ дорад. Чунин ниҳонгоҳҳо, ки дар якчанд шаҳрҳои Аврупо ва Шарқи Наздик бунёд карда буд, чораи эҳтиётии барои кори ӯ даркорӣ буданд. Ӯ аллакай баъди якчанд соат дар Марсел мешавад. Дар он ҷо ӯ аз мошин ва ҷасад халос шуда, ба ҳавопаймое ки ба Касабланка парвоз мекунад, мешинад.

Дар Марокаш ӯ кариб ҳеҷ касро намешиносад. Ӯ чандин сол боз дар он ҷой набуд. Замоне ӯ қасам хӯрда буд, ки ҳеҷ гоҳ ба он ҷо барнамегардад. Аммо ин лаҳза ӯ чорае беҳтар аз он андешида наметавонист, то назди зане равад, ки дили ӯро шикаста буд.

Инспектор Жан-Клод Годдар бо “Рено”-и кӯҳнаи дудара аз байни мошинҳои хидматӣ ва телевизионӣ (хабарҳои ҳангомадор аллакай ба миллионҳо тамошобинон расонда мешуданд) гузашта, дар назди бинои Рамзӣ барои мошин ҷой ёфт. Аз бордони даруни мошин таппонча ва нишонаи худро гирифта, ӯ ба хунукии берун баромад.

Ӯ бист сол боз дар Монако детектив буд, панҷ соли охир бошад — детективи калон. Дар тамоми ин муддат ӯ ба чунин воқеа рӯ ба рӯ нашуда буд.

Дар Монте-Карло, байни Итолиё ва Фарансо, яке аз хурдтарин кишварҳои ҷаҳон (баъди Ватикан), ки ҳудуди соҳилии камтар аз 2 км квадратиро ишғол мекунад ва 32 ҳазор аҳолӣ дорад, албатта, ҷиноятҳои майда, дуздӣ ва дигар мушкилот рӯй медоданд. Ва азбаски дар ин маҳал миллионерҳо аз ҳама ҷои дигари Аврупо бисёр буданд, боиси ҳайрат нест, ки шаҳр шахсони ҳасуд ва бахилро ба худ ҷалб мекард. Аммо мошинҳои мина гузошташуда? Кушторҳо? Зиёда аз ин, кушторҳои зиёд дар якчанд ҷой ва дар як рӯз? Ин гӯшношунид буд. То имрӯз. Ӯ аз назди боқимондаи “Ренҷ Ровер”-и ҳанӯз сӯхтаистода гузашт ва ба толори бино даромад. Ӯ бо лифт боло баромад, ва аз болои ҷасадҳо гузашта, ба манзил даромад. Ёрдамчии ӯ, зани 28-солаи сиёҳмӯй Колетт Дювал, ӯро дар ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ пешвоз гирифт. Дар он ҷо як гурӯҳ муфаттишони мутахассис ҷои ҷиноятро муоина менамуданд.

— Дар ин ҷо тамоми худдории мо лозим мешавад, — гуфт Дювал.

— Ба мо чӣ чиз маълум аст? — пурсид Годдар, ва кӯшиш кард дар байни ин қадар куштор, ки дар яке аз боҳашаматтарин манзилҳо рӯй дода буд, ором монад.

— Шумо аз шеф маълумоти пешакӣ гирифтед? — пурсид Дювал.

— Ҳа.

— Пас, сар мекунем.

Дювал ӯро назди марди фарбеҳе овард, ки дар миёнҷои ҳуҷра дароз кашида буд ва дар атрофаш бо бӯр хат кашида буданд.

— Бо марҳум Рафиқ Рамзӣ Сулаймон шинос шавед.

— Ин ҳамон Рамзӣ аст? — пурсид Годдар. — Миллионери мисрӣ?

— Метарсам, ки ҳамон аст, — гуфт Дювал. — Шумо бо ӯ шинос будед?

— Ман якчанд сол пеш дар Гран-При бо ӯ ва занаш шинос шуда будам. Шахси барҷаста. Ӯ ва бародараш дар Асвон ё Луксор дар камбағалӣ калон шуда, аз фиръавнҳо ҳам сарватмандтар шуданд. Аввал онҳо бо коркарди маъдани оҳан, тилло, фосфатҳо ва дигар чизҳо машғул мешуданд. Баъди марги бародараш ӯ бо гази табиӣ машғул шуд, асосан дар делтаи Нил, ва сарвати зиёде ба даст овард. Умуман ӯ шахси хушмуомила буд — оддӣ, бе карруфар ва меҳрубон. Занаш бошад…

Годдар овозашро паст карда пурсид:

— Вай дар ҳамин ҷост?

Дювал сар чунбонд.

— Ба фикрам не.

— “Ба фикрам не?” Ин чӣ маъно дорад?

— Ду ҳафта пеш ӯро дар Париж рабудаанд.

— А-а, — гуфт Годдар, худро айбдор ҳис карда.

— Ва ин на ҳамаи хабарҳост, — гуфт Дювал.

— Боз чӣ?

— Духтари Рамзӣ — аз зани аввалааш, духтари ягонааш — дар ҳамон рӯзи ғоиб шудани занаш кушта шудааст.

Годдар рӯй турш кард. Ин чист? Падарро куштаанд. Духтарро куштаанд. Модарро рабудаанд. Чӣ лаънатест, ки бар ин оилаи бадбахт фурӯ рехтааст?

— Вай чандсола буд?

— 42-сола.

— Не, занаш не, — гуфт Годдар, — духтараш.

— Бубахшед, — Дювал ба навиштаҳои худ нигарист. — Бригитта ҳамагӣ 12-сола буд.

Годдар бо таассуф сар чунбонд. Духтари ӯ ба қарибӣ 10-сола мешавад.

— Гумонбаршавандаҳо аллакай ҳастанд, — пурсид ӯ, ва фикран ба худ ваъда дод, ки касонеро, ки ин ҷиноятҳои даҳшатоварро содир кардаанд, ёфта, ба ҷавобгарӣ мекашад.

— Ҳанӯз не, — ҷавоб дод Дювал.

— Шоҳидон чӣ?

— Шояд, як шоҳид ҳаст.

— Кӣ?

— Марвон Аққод ном касе, — гуфт Дювал.

— Ӯро пайдо кунед, — фармуд Годдар. — Ва назди ман биёред.

Марвон аллакай як соат дар роҳ буд. Ҳамааш гӯё дар туман буд. Омехтагии тарс, хастагӣ ва дард ба андешаронӣ халал мерасонд ва ҳиссиётро кунд мекард.

Ҳар дафъае ки андози роҳро месупурд, Марвон фикр мекард, ки ӯро дастгир мекунанд. Мошини полисро дида, ӯ гумон мекард, ки ӯро бозмедоранд. Аммо то ҳол осудагӣ буд. Шояд ҳатто осудагии аз ҳад зиёд.

Шояд аллакай дар Монако ӯро ҷустуҷӯ мекунанд. Яъне дар Итолиё ва Фарансо низ ҷустуҷӯ хоҳанд кард. Пас, агар ӯ дар Аврупо ҳалли мушкилотро интизор шуданӣ бошад, ин корро карда наметавонад. Ӯ бояд ба Африқи Шимолӣ равад. Аммо ӯ бо паром рафта наметавонад: ин вақти зиёдро мегирад. Ба ӯ ҳавопаймо даркор аст. Аммо бо номи худ сафар кардан номумкин аст. Пас, паспортҳои қалбакӣ даркоранд, ки маҳз барои ҳамин гуна мавридҳо пинҳон карда мондааст. Яъне ӯ танҳо дар мавриди аз Марсел бо ҳавопаймо рафтан дар озодӣ монда метавонад.

Агар хотирааш ба ӯ хиёнат накарда бошад, дар соати 10 рейси “Роял Эр Марок” ба Касабланка ҳаст, ва ӯ тақрибан нисфишабӣ ба он ҷо расида метавонад. Албатта, ин ҷо хатаре ҳаст. Дар фурудгоҳ ӯро ҳабс карда метавонанд, аммо ӯ интихоби дигаре надошт. Ӯ бояд кӯшиш кунад.

Аломати роҳ ба чашмаш тофт — ҳанӯз зиёда аз 100 километр мондааст. Ӯ дарунакӣ ҳақорат карда, педали газро зер кард.

Марвон бо шоссеи А8 мерафт. Ӯ хуб мефаҳмид, ки дар чунин роҳ ӯро ба осонӣ дастгир карда метавонанд. Аммо ӯ вақт надошт, ки бо шоссеи соҳилӣ ё бо роҳҳои давродавр равад. Бе ин ҳам вақт кам аст, ва ҳатто агар ба фурудгоҳ сари вақт расад ҳам, бо мошин ва ҷасаде ки дар нишастгоҳи ақиб буд, чӣ кор кунад? Чӣ тавр ба ҳавопаймо нишинад? Ӯ на танҳо ҳанӯз чипта нахаридааст, балки онро пешакӣ фармоиш низ накардааст.

Ӯ рақами бейрутиро гирифт. Боиси ҳайрати ӯ буд, ки аз гӯшак овози шинос садо дод.

— Алло?

— Ромӣ, ман Марвон.

— Худоё, бародар, ин ҳақиқатан туӣ? Аҳволат чӣ тавр? Ман худи ҳозир аз радио шунидам: дар Монте-Карло воқее рӯй додааст — тирпарронӣ шудааст, мошинеро таркондаанд, — аммо тафсилотро баён накарданд.

— Аҳволи ман хуб аст, — танҳо андаке асабӣ шудам.

Дар асл ӯ базӯр ба дард тоб меовард, аммо бародарро хавотир кардан даркор набуд. Барои хавотир шудан сабабҳои дигар буданд.

Ту танҳоӣ? — пурсид ӯ.

Ҳа, — ҷавоб дод Ромӣ. — Дигарон аллакай хона ба хона рафтаанд.

— Хуб. Ба ман ёрии ту даркор аст.

— Албатта. Чӣ воқеа шуд?

— Ҳозир нақл мекунам, — гуфт Марвон, — aммо аввал барои ман ба ҳавопаймо чипта фармоиш кун.

— Ба кадом вақт?

— Бегоҳ.

— Ба куҷо?

— Аз Марсел ба Касабланка.

— Аз Марсел? — пурсир Ромӣ. — Аммо ман гумон кардам, ки ту…

— Ромӣ, хоҳиш мекунам. Ман ҳозир ҳамаашро ба ту мефаҳмонам. Марсел — Касабланка. Рейси охирин кай аст?

— Соати ҳашту сӣ дақиқа, аммо…

— Ман гумон кардам, ки рейси охир қарибиҳои соати 10 аст.

Ногоҳ Марвон дид, ки аз чап мошине ба ӯ наздик мешавад, ки ба мошинҳои назорати нақлиёт монанд аст. Ӯ педали газро андаке суст кард. Ромӣ ҳанӯз гап мезад.

— Марвон, ба ман бовар кун, Ман қариб сад бор бо ин рейс сафар кардаам. Рейси 256. “Роял Эр Марок”, бо ҳамроҳии “Эр Франс”. Соати 8.30 парвоз мекунад. Соати 10 ба Касабланка мерасад.

Мошини назорати нақлиёт бо чароғҳояш ишора кард. Марвон бо овози баланд ҳақорат кард.

— Чӣ? — пурсид Ромӣ.

— Ҳеҷ чиз не, — ҷавоб дод Марвон. — Рейси дигар нест?

Бозистам? — фикр кард Марвон. — Он гоҳ чӣ мешавад? Оиди ҷасад дар нишастгоҳи ақиб чӣ гуфта метавонам? Ӯ садои тугмаҳои компютери бародарашро мешунид. Ӯ гӯё медид, ки бародараш ҳамаи агентиҳоро аз назар мегузаронад.

— Мутаассифона, нест, Марвон, — гуфт Ромӣ ниҳоят. — Агар ҳамин рӯз ба Касабланка расиданӣ бошӣ, танҳо рейси 256 ҳаст. Магар наметавонӣ интизор шавӣ ва пагоҳӣ бо ягон рейси дигар равӣ?

Марвон беш аз пеш асабӣ мешуд. Ӯ суръатро суст кард ва рули мошинро ба лаби роҳ тоб дод.

— Не, — гуфт ӯ ба бародараш. — Ман бояд ҳамин рӯз равам.

— Пас, ту бояд ба рейси соати 8.30 нишинӣ. Ту дар куҷоӣ?

Мошини назорати нақлиёт наздик мешуд.

Чипта фармоиш деҳ, — гуфт ӯ.

Ба як тараф?

Марвон мошинро нигоҳ дошт ва чароғакҳои изтирориро даргиронд.

— Не, барои рафтан ва бозгаштан.

— Чиптаи бозгаштан барои кай?

— Аз куҷо медонам?

— Хайр майлаш, — гуфт Ромӣ. — Ягон илоҷ мекунам. Оё ҳанӯз ҳамон сейфи бағоҷнигоҳдорӣ дар фурудгоҳ ҳаст?

Марвон ҷавоб надод. Чашмонаш ба мошини назорати нақлиёт, ки наздик меомад, дӯхта шуда буданд.

— Марвон, — исрор мекард Ромӣ, — сейфи бағоҷнигоҳдорӣ дар Марсел — он ҳанӯз ҳаст?

— Хайр, шояд бошад! — бо асабоният гуфт Марвон. — Набошад барои чӣ ба Марсел мерафтам?

— Хайр, хайр, асабӣ нашав, — гуфт Ромӣ, — ман танҳо ёрӣ расонданӣ будам.

Марвон ба таппончаи дар наздаш буда нигарист. “Асабӣ нашав” гуфтан осон аст.

— Чиптаро ба номи кӣ фармоиш диҳам?

— Ба номи Карделл, — гуфт Марвон.

— Ба номи Ҷек Карделл?

— Ҳа.

— Хуб, — гуфт Ромӣ. — Аз тарафи роҳрав ё дар назди тиреза?

Марвон ҷавоб надод. Ӯ оҳиста телефонро монд ва ба таппонча даст дароз кард. Ӯ мешунид, ки бародараш боз саволҳо дода истодааст, ва ангуштонашро дар гирди дастаки таппонча фишурд.

Марвон, ту маро гӯш карда истодаӣ?

Кафи дастонаш аз арақ тар шуданд. Дилаш сахт мезад.

— Марвон!

Мошин наистода, аз наздаш гузашта рафт.

Каси дигарро меҷӯянд. Ним километр пештар “Порше”-и сурхро боздоштанд. Марвон на осудагӣ, балки нафратро нисбати худ ҳис кард — барои он чи кард ё карданӣ буд. Ӯ на танҳо оиди куштани полиси бегуноҳ меандешид, — ӯ тайёр буд кулангро зер кунад. Бо ӯ чӣ шуда истодааст? Ӯ ба кӣ табдил ёфта истодааст?

Марвон гӯё ба ботини худ нигариста, дид, ки он аз шаби фарорасида ториктар аст.

— Марвон! — ӯ боз овози бародарашро шунид. Охир, чӣ гап аст?

Марвон таппончаро монд, ва кафи дастонашро ба шимаш пок карда, кӯшиш кард ором нафас кашад.

— Ҳа, Ромӣ, ман дар ҳамин ҷо. Бубахш.

— Чӣ воқеа шуд? Ҳамааш хуб аст?

— Не, — ҷавоб дод Марвон. — На ҳамааш.

Ӯ муҳаррикро ба кор дароварда, сӯи Марсел раҳсипор шуд. Ин вақт гӯё сарбанди об канда шуд, ва ӯ ҳамаи воқеаҳои рӯйдодаро ба бародараш нақл кардан гирифт. Оиди гуфтугӯ бо Рамзӣ. Оиди куштор. Оиди мошини таркондашуда. Оиди тирпарронӣ дар “Меридиен”. Оиди таксисти мурда, ки ҳанӯз дар нишастгоҳи ақиби мошин буд, ва Марвон ҳозир телефони ӯро истифода мебурд. Ва оиди он, ки қариб ба куштор даст мезад.

Ин эътироф аз боиси ҳисси айбдорӣ буд. Аммо дар он маълумоте низ буд, ки мебоист ба Ромӣ медод. Охир ӯ дар ширкат шахси дуюм буд, ва воқеаҳои рӯйдода бевосита ба ширкат дахл доштанд. Ва аз ҳама муҳимаш он аст, ки ба Марвон андешаронии равшани бародараш ва нисбати воқеаҳои соатҳои охир аз ҷиҳати эҳсосотӣ бетараф будани ӯ даркор буд.

— Ба фикрат, ман хато кардам? — нақли худро ба анҷом расонда, пурсид Марвон.

— Баъди ҳамаи ин аз Монте-Карло рафтанатро дар назар дорӣ?

— Ҳа.

— Не, — ҷавоб дод Рамзӣ бе дудилагӣ. — Ман айнан ҳамин тавр мекардам.

— Рост?

— Албатта, — тасдиқ кард Ромӣ. — Ту интихоби дигаре надоштӣ.

— Агар полис туро бозмедошт? — исрор мекард Марвон. — Он гоҳ чӣ мекардӣ?

— Худоро шукр гӯй, ки ин тавр нашуд, — ҷавоб дод Ромӣ.

Аммо Марвон Худоро шукр гуфтанӣ набуд. Ӯ аллакай чандин сол боз аз Ӯ хашмгин буд. Чунин ба назар мерасид, ки дуоҳои ӯ аҳамияте надоранд. Худо дуоҳои ӯро иҷобат накард ва ӯ ба саволҳои худ ҷавобе нагирифт. Захмҳо ба ҳам намеомаданд. Ғайр аз Ромӣ, ӯ ҳамаи азизонашро аз даст дод. Ва акнун имкон дошт, ки ҳама чизи бо меҳнати ҳалол соҳибшудаашро аз даст диҳад.

— Ҳамаи ин боиси варшикасти мо шуда метавонад, — гуфт Марвон баъди муддате.

— Ё боиси марги мо, — гуфт бародараш.

Тамоми вуҷуди Марвон фишурда шуд. Ҳақ ба ҷониби Ромӣ аст ва Марвон худро хеле бад ҳис мекард, зеро ӯро ба чунин вазъият гузошт. Марвон ҳамеша ҳимоятгари Ромӣ буд, акнун бошад ӯ ҳар дуяшонро ба хатари зиёд рӯ ба рӯ мекунад.

— Ман афсӯс мехӯрам, — гуфт ӯ. — Ман интизор набудам, ки ин тавр мешавад.

— Аммо Ромӣ худсафедкунии ӯро ҳатто шунидан намехост.

— Барои ман хавотир нашав, — гуфт ӯ.

— Аммо ман дар хавотир ҳастам, — ҷавоб дод Марвон.

— Марвон, аҳволи ман хуб хоҳад буд, — гуфт Ромӣ. — Аҳволи ту ҳам.

Охир, вазъиятҳои аз ин бадтар ҳам буданд.

— Намедонам, додар, — оҳ кашид Марвон. — Намедонам.

Бар болои шаҳр чархболҳои полис дар парвоз буданд. Дар тамоми роҳҳое ки аз Монте-Карло ва ба он мебурданд, пунктҳои тафтишӣ гузошта буданд. Мошинҳо, автобусҳо ва қатораҳо, ҳамчунин бемористонҳо ва меҳмонхонаҳоро тафтиш мекарданд. Бандар ва майдонҳои ҳавоии чархболҳо баста шуда буданд. Кормандони фурудгоҳи Нис — наздиктарин фурудгоҳе ки ба Монако хизмат мерасонд, огоҳонида шуда буданд.

Аммо ягона шоҳиди ҷинояте ки шаҳри хурдакакро ба ларза оварда буд, ёфт нашуд. Полис ҳеҷ асноде надошт, то дар ҷустуҷӯи қотилони Рафиқ Рамзӣ барояшон ёрӣ диҳад. Инспектор Жан-Клод Годдар сар ҷунбонд (захми меъда шудани ӯ аз имкон дур нест) ва ба балкон баромад. Ӯ ҳавои хунуки шабонаро нафас кашида, ба мавҷҳо, ки ба соҳилҳои бетонӣ бармехӯрданд, менигарист.

— Ана сурате ки шумо мехостед, — гуфт Колетт Дювал ва сурати нав тайёршудаи андозааш 21 х 27,5-ро ба ӯ дароз кард.

— Ин аз камераи назорат аст? — пурсид Годдар.

— Ҳа, ҷаноб, — гуфт Дювал. — Дар он ҷо ҳамааш тайёр аст.

— Ҳозир меравам, гуфт Годдар.

Дар дасти ӯ сурати Марвон Аққод буд. Ӯ ҷавонмарди хубсурат буд, аммо симояш бар хилофи ситораҳои кино чашмгир набуд. Ранги пӯсти ӯ зайтунии равшан, мӯйҳояш сиёҳи кӯтоҳ қайчизада. Ришаш тарошидагӣ (ба ҳар ҳол дар ин сурат), мӯйлаб, риш ё бакенбард надошт. Биниаш хурд, манаҳаш аз қавииродагӣ дарак медод. Дар ҳолати хуби ҷисмонӣ. Чуноне ки Годдар пай бурд, тарҳи рӯяш нишонаҳои фарқкунанда надошт. Ҳеҷ гуна пайи захм, норасоиҳо — ҳеҷ чизе ки ӯро аз байни издиҳом фарқ кунонад. Муҳофизи идеалӣ.

Диққати Годдарро чашмони Марвон ба худ ҷалб намуданд — чашмони калони мешии ӯ аз ақли расо ва шӯҳратпарастона дарак медоданд ва дар айни замон бовиҷдонӣ ва ҳатто олиҳимматиро ифода менамуданд. Дар ин чашмон боз як чизи дигар низ буд, ки Годдар онро дарҳол муқаррар карда натавонист, аммо диққати ӯро ба худ кашид. Шояд асари андӯҳ?

— Зиёд кунед ва ба ҳамаи одамони мо диҳед, — фармуд ӯ. — Ва ба телевизион фиристед. Гӯед, ки чун шоҳид ҷустуҷӯ карда мешавад.

— Хуб, ҷаноб.

— Ва оиди мукофот эълон намоед.

— Чӣ қадар? — пурсид Дювал.

— Дар ҳисоби мо чӣ қадар мондааст?

— Ба фикрам, сад.

— Хуб, ҳамаашро гиред, — гуфт Годдар. — 100 ҳазор евро барои маълумоте ки ба ҳабс намудани шахсони дар ин ҷинояти даҳшатнок айбдор ёрӣ мерасонад. Ва албатта ҳамаи он чиро, ки дорем, ба Интерпол расонед. Шояд онҳо дар бораи Марвон ягон маълумоте дошта бошанд.

— Иҷро мекунам, ҷаноб.

— Ва ҷустуҷӯҳоро васеътар кунед. Ӯ беш аз пеш хавотир мешуд

— Шумо гумон мекунед, ки Марвон аллакай дар Монте-Карло нест?

— Намедонам, — иқрор шуд Годдар, — аммо ба фурудгоҳҳои Канн, Сент-Рафаэл, Йер, ва низ Албеш ва Генуя дар Итолиё хабар диҳед.

— Ин қадар дур? — пурсид Дювал.

Годдар тасдиқ кард.

Мо ба хато роҳ дода наметавонем, Колетт. Мо тасаввуроте надорем, ки қотил ё қотилон киҳоянд. Мо намедонем киро ҷустуҷӯ кунем. Ҳоло ягона риштаи мо Марвон аст. Шояд ӯ ҳанӯз дар ин ҷо бошад. Лекин агар ин фикри мо хато бошад чӣ?

— Ҳа, ҷаноб.

— Ҳамчунин бо истгоҳҳои роҳи оҳан ва паромҳо дар шаҳрҳои хурд занг занед. Ва баъди ҳар ним соат ба ман хабар диҳед. Ман бояд маълумотҳои навро донам.

— Ва боз як чизи дигар, — гуфт Дювал, — Шумо аллакай ба ӯ занг задед?

Годдар ба аломати инкор сар ҷунбонд.

— Аммо эҳтимол бояд ин корро кунед? — бо эҳтиёт пурсид Дювал.

— Ҳа, дуруст мегӯед. — Годдар оҳ кашид.

— Мехоҳед, ман занг занам?

Годдар мехост. Аммо агарчи ин барояш нохуш буд, ин корро мебоист ӯ, инспектори калон мекард, — ва бе таъхир.

Не, — гуфт ӯ ниҳоят. — Ман худам. Танҳо рақами телефонашро гиред. Гӯед, ки ин таъҷилӣ аст. Ва гӯшакро ба ман медиҳед.

— Хуб, ҷаноб, — гуфт Дювал. Аллакай занг зада истодаам.

— Годдар ба кабинети хурди назди ҳуҷраи хоб рафт, ки дар он ҷо детективи дигар ба ӯ сабти камераҳои назоратро нишон дод. Ӯро он чиз ҳайрон кард, ки дар давоми тамоми гуфтугӯ Рамзӣ аз чизе хавотир буд, Марвон бошад ором буд.

Ногоҳ Годдар ба пеш хам шуда, гуфт:

— Нигоҳ доред. Ҳа, дар ҳамин ҷой, бори дигар нишон диҳед.

Марвон ба Рамзӣ конвертро медод. Аксуламали аввалин ҳайрат буд, сипас — ғазаб?

Ин чист? — пурсид Годдар аз детектив. — Ӯ аз конверт чиро баровард?

— Намоён нест, — гуфт детектив, — ҷаноби Аққод паноҳ мекунад. Сабт аз камераи дигар нест?

— Не, ҷаноб. Ин ҳамаи он чизест, ки дар ихтиёри мост.

— Ин ягон сурат аст?

— Ҳа, аз афташ сурат аст.

— Калон кардан мумкин аст? Аниқтар карда метавонед?

— Ҳозир не, ҷаноб, — ҷавоб дод детектив. — Аммо бо аппаратураи идораи худамон карда мебинем.

— Карда бинед, — фармуд Годдар. — Ва ҳамин ки ягон хел натиҷа ҳосил шавад, ба ман занг занед.

Гап дар он буд, ки ӯ Марсел Лемйеро чашми дидан надошт.

Инро дигар хел номидан мумкин набуд. Дурнамои сӯҳбат бо ӯ нафрати Годдарро меовард. Оиди ҳамроҳи ӯ кор кардан бошад ҳоҷати гап ҳам нест. Аммо чӣ кор кунад? Лемйе оиди парвандаи рабуда шудани Клодетт Рамзӣ ва куштори Бригитта Рамзӣ тафтишот мебурд. Ба ӯ хабар додан даркор буд. Ӯ ҷои ҷиноят ва сабтҳои камераҳои дар манзили Рамзӣ гузошташударо диданӣ мешавад. Годдар бояд ба ӯ оиди ин Аққод гап занад, зеро агар ӯро ёфта тавонанд, шоҳиди даркорӣ буда метавонад.

Ғайр аз ин, дар байни тамоми кормандони полиси Аврупо Лемйе як навъ қиссаи зинда буд. Ӯ якчанд парвандаҳои овозадорро ошкор намуд — кушторҳо, рабудани одамон, ғорати банкҳо — ки бо одамони сарватманд, машҳур ва дорои дӯстони бонуфуз алоқаманд буданд.

Аммо Годдар ӯро чашми дидан надошт. Онҳо ду бор ҳамроҳ кор карда буданд, ва дар ҳар ду маврид ӯ аз Лемйе таассуроти нохуш бардошт.

Баҳори соли 2000 дипломати франсавӣ, ки дар Монте-Карло истироҳат мекард, ғайб зад. Баъди се рӯз ҷинояткорон аз занаш талаб карданд, ки фидия диҳад, аммо қарор дода шуд, ки вай пул надиҳад. Баъди як ҳафта тобеони Годдар ҷасади шавҳари ӯро ёфтанд, ки мавҷҳо ба соҳил бароварда буданд. Худи ҳамон рӯз ҷасади пешхизмати яке аз казиноҳо ёфт шуд, ки эҳтимол худкушӣ карда буд. Оё ин ҷо робитае буд? Годдар дӯстон ва хешовандони занро пурсуков кард. Баъди ду шабонарӯз ӯ далелҳои бавоситае дошт, ки ин ду воқеа бо ҳам робита доранд. Ӯ ҳатто номҳои се нафар гумонбаршавандагонро дошт, ки ҳеҷ кадоми онҳо алибии боварибахш надоштанд.

Аммо ин вақт Лемйе дахолат кард ва амалан парвандаро аз дасти ӯ гирифт. Ва чуноне ки Годдар ба ҳамкоронаш гуфт, на барои он ки онро тезтар ошкор кунад. Парванда умуман ошкор карда нашуд. Ҳамаи маълумотҳо кӯҳна шуданд. Гумонбаршавандагон дар озодӣ монданд. Далелҳо гум шуданд. Дар давоми тафтишот (агар умуман инро чунин номидан мумкин бошад) Лемйе ҳавобаландона ва дағалона рафтор мекард ва дар охир эълон намуд, ки парванда “ошкорнашаванда” аст, ва ба Париж рафт.

Сипас онҳо боз тобистони соли 2003 бо ҳам вохӯрданд, ҳангоме ки магнати франсавӣ бо писаронаш ғайб заданд, — онҳо бо киштии арзишаш 25 миллион доллар аз Монте-Карло ба саёҳати баҳри Миёназамин баромаданд. Годдар тамоми ҷузъиётро дар ёд дошт, гӯё ки ин дирӯз воқеъ шуда бошад.

Занг ба идора соати шаши пагоҳӣ. Ғаши зани шахси гумшуда. Ҷунуни расонаҳои хабарӣ. Сарлавҳаҳои ҳангомадор дар рӯзномаҳо.

Ин гуна шахси машҳур, дӯсти сарвазири Фарансо, ҳар рӯз гум намешавад. Аммо ёфтани онҳо ғайриимкон буд. На ҷасадҳо, на хун. Тамоман ҳеҷ гуна пай набуд. Вале ҳама ҷавоб талаб мекарданд. Рӯзномаҳои Париж беист ҳукуматдорони Монте-Карлоро дар бефаъолиятӣ айбдор менамуданд. Ба Годдар фишор меоварданд: натиҷаҳоро талаб мекарданд — пайи ангуштон, шоҳид ва ё ягон чизе ки аз пешравии парванда дарак диҳад. Ӯ амалан хӯрок намехӯрд ва намехобид. Ӯ тобеони худро беҳол кард ва худаш низ қариб ба бемористон афтид.

Ниҳоят, воқеае рӯй дод. Он чи онҳо интизор буданд ва оиди он дуо мекарданд. Годдар фаҳмид, ки писарони магнат аз шахсе қарздор буданд, ки худро банкири рус вонамуд мекард, аммо дар асл ба фоидаи мафияи рус кор мекард. Годдар фаҳмид, ки он шахс дар Монте-Карло манзил дошт ва ӯро дар шаҳр дида буданд. Зиёда аз ин, ду нафар аз шарикони ӯро рӯзи гум шудани магнат дар бандар дида буданд — онҳо катер киро карданӣ буданд.

Дар парванда пешравӣ дида мешуд. Годдар гумонбаршаванда ва сабаби ҷиноятро дошт. Ӯ ба роҳбарият муроҷиат намуд, то ки барои давом додани тафтишот ба Маскав равад. Ва ҳангоме ки ин хоҳиши ӯро рад карданд, ӯ ҳайрон шуд. Баъди соате ба кабинети ӯ Лемйе даромада, гуфт, ки парванда ба ӯ супурда шудааст, ва нусхаҳои ҳамаи ҳуҷҷатҳоро талаб намуд. Годдар розӣ набуд, аммо роҳбарият эътирози ӯро қабул накард.

Ба Маскав на Годдар, балки Лемйе рафт. Ва ин парванда низ пеш нарафт. Ёрдамчиёни “банкир” ба таври асрорангез ғайб заданд, худи ӯ бошад алибии ночиз пешниҳод мекард. Аммо Лемйе мулоимати ғайриоддӣ зоҳир мекард. Баъди муддате аз русҳо тамоми айбдоркуниҳо соқит карда шуданд, ва Лемйе ба Париж баргашт. Ӯ ваъда дод, ки парвандаро зери назорат мегирад, аммо амалан умеде барои ошкор шудани парванда нагузошт. Зиёда аз ин, якчанд ҳукуматҳо, аз ҷумла ҳукумати Монако, аз “банкир”-и рус расман узрхоҳӣ карданд. Годдар бошад ба муддати як ҳафта бе маош аз кор дур карда шуд, чунки “обрӯю эътибори дӯсти арҷманди Монакоро зери шубҳа гузошт”.

Ва инак Марсел Морис Лемйе, берӯйтарин детективи Аврупо, бармегардад.

Дювал ба балкон баромада, гӯшакро ба Годдар дароз кард.

— Ин вай аст, — пичиросзанон гуфт ӯ.

Годдар чашмонашро молида, гӯшакро гирифт.

— Инспектор Лемйе, аз шунидани шумо шодам, — дурӯғ гуфт ӯ.

— Шумо рӯзи истироҳати маро халалдор кардед, — гуфт Лемйе.

— Афсӯс мехӯрам, ҷаноб, аммо илоҷи дигар нест. Ман бароятон хабарҳои нохуш дорам.

— Занг задани шумо аллакай хабари на он қадар хуш аст, — ғур-ғур кард Лемйе.

Годдар худдорӣ кард. Ин шахс тамоман тоқатнопазир аст.

— Бояд ба шумо хабар диҳам, ки ҷаноби Рамзӣ кушта шудааст.

Дар он тарафи хатти телефон хомӯшӣ фаро расид.

— Рафиқ Рамзӣ? — ниҳоят пурсид Лемйе.

— Ҳа, — тасдиқ кард Годдар ва он чиро, ки оиди куштор ба ӯ маълум буд, кӯтоҳ баён намуд.

— Гумонбаршавандагон ҳастанд, — пурсид Лемйе.

— Ҳанӯз не, аммо мо тафтишотро акнун сар кардаем ва ман фикр кардам, ки шумо дар ин кор ба мо ёрӣ дода метавонед.

— Шоҳидон чӣ? — пурсид Лемйе.

— Мо ҳозир маҳз бо ҳамин кор машғулем, — ҷавоб дод Годдар, — Як шахс ҳаст, Марвон Аққод, администратори асосии агентии муҳофизӣ. Ҳангоме ки Рамзиро парронданд, ӯ ҳамроҳаш буд. Шояд Рамзӣ ӯро киро карданӣ буд. Мо умед дорем, ки Рамзӣ ба ӯ ягон чизе гуфтааст, ки барои аниқ кардани сабаб ва иҷрокунандагони куштор ёрӣ мерасонад.

— “Умед дорем” гуфтани шумо чӣ маъно дорад, — гуфт Лемйе. — Магар ҳанӯз аз ӯ напурсидаед?

— Не, — гуфт Годдар, — ҳанӯз напурсидаем.

— Хеле хуб, — гуфт Лемйе озурдахотир шуда. — Ман худам аз ӯ мепурсам. Ман ба фурудгоҳ меравам. Бигузор ягон кас баъди 20 дақиқа маро дар майдончаи чархболҳо пешвоз гирад.

20 дақиқа? — ҳайрон шуд Годдар. — Магар шумо дар Париж нестед?

Не, дар Нис.

Лемйе инро тавре гуфт, ки гӯё Годдар мебоист инро медонист. Агарчи, эҳтимол мебоист медонист. Чаро Дювал ӯро огоҳ накард? Охир, вай медонад, ки Годдар воқеаҳои ғайричашмдоштро дӯст намедорад. Барои ин ӯро ҷазо додан даркор аст — аммо ҳозир не. Ҳозир ӯ кори муҳимтар дорад.

— Хуб, ҷаноби Лемйе, — ҷавоб дод ӯ. — яке аз тобеони ман ҳатман шуморо пешвоз гирифта, ба манзили Рамзӣ меоварад. Аммо метарсам, ки шумо ҳанӯз бо Марвон Аққод гуфтугӯ карда наметавонед.

— Чаро? — бо оҳанги талабкунанда пурсид Лемйе.

— Марвон ғайб задааст.

— Ғайб задааст?

Годдар нафаси чуқур кашид. Ӯ камтар аз ҳама мехост ба Лемйе дар ин масъала иқрор шавад.

— Ҳа. Дар бесарусомонӣ ӯ ғайб задааст. Аммо роҳҳои баромад аз шаҳр баста шудаанд. Мо ба зудӣ ӯро ёфта, истинтоқ мекунем. Ӯ барои мо шоҳиди арзишнок буда метавонад. Зиёда аз ин, шоҳиди ягона.

— Не, ҷаноби Годдар, — гуфт Лемйе. — Метарсам, ки дар ин маврид шумо хато мекунед. Марвон Аққод шоҳид нест. Барои ман ӯ гумонбаршавандаи асосӣ аст.

— Гумонбаршаванда? — пурсид Годдар. — Мо оиди ӯ ҳеҷ чиз намедонем, — на оиди кӣ буданаш, на оиди он ки чаро ӯ дар ин ҷо буд — ҳеҷ чиз.

— Пас, фаҳмида гиред, — гуфт Лемйе бо оҳанги омирона. — Барои ҳабси ӯ ордер диҳед ва аз Милан то Марсел ҳукуматдоронро огоҳ намоед. Набояд роҳ диҳед, ки ӯ гурезад. Вагарна ман ваъда медиҳам, ки бисёр касон аз мансаб маҳрум мешаванд, пеш аз ҳама шумо.

Борон сар кард. Марвон шишатозакунаки мошинро ба кор даровард ва агарчи ба Худо бовар намекард, дуо кард, ки дар роҳи лағжонак мошин шорида наравад. Ногоҳ телефони дастӣ садо дода, хомӯширо вайрон кард ва ӯро хавотир намуд.

— Алло?

— Марвон, ин манам, Ромӣ. Ту аллакай расидӣ?

— Ҳанӯз не.

Марвон ба соат ва ба харита нигарист, ва сахт ба ҳаяҷон омад. Соат аллакай 7.30 шудааст, аммо ӯ нав ба атрофи Марсел наздик меояд.

— Ромӣ, — гуфт ӯ, — ба фикрам, ман расида рафта наметавонам.

— Марвон, ту бояд расида равӣ, — гуфт Ромӣ. — Ту интихобе надорӣ. Ман туро аз Африқои Шимолӣ гирифта метавонам, аммо аз маҳбаси франсавӣ — не. Ҳанӯз дур аст?

— Шояд 5 ё 10 километр, аммо ба соат нигоҳ кун.

— Ҳа, ҳа, медонам, — гуфт Ромӣ. — Аммо пеш аз ба фурудгоҳ расида рафтанат мо бояд баъзе чизҳоро муҳокима кунем.

— Масалан, чиро?

— Дар аввал, телефони туро, — ту гуфтӣ, ки ин телефони таксист аст?

— Ҳа.

— Аммо ту ба воситаи срэмблери мо дар Прага занг задӣ?

— Албатта.

— Пас, полис ба ман занг заданатро назорат карда наметавонад, — гуфт Ромӣ. Аммо онҳо кӯшиш мекунанд, бинобар он ин телефонро дигар истифода бурдан мумкин нест. Баъди гуфтугӯи мо онро парто. Фаҳмидӣ?

— Фаҳмидам.

— Ҳангоме ки ба Касабланка мерасӣ, телефони моҳворагӣ гир, — давом дод Ромӣ, — бо пули нақд. Ва хасисӣ накарда, хубашро гир, ки ба он пайваст шудан ғайриимкон бошад.

— Хуб.

— Ва аз он танҳо ба ман занг зан. Дигар ба ҳеҷ кас.

— Хуб, дигар ба ҳеҷ кас.

— Марвон, ман ҳазл намекунам, — гуфт Ромӣ. — Ту хаста шудаӣ, асабҳоят хароб гардидаанд. Ту бояд махсусан боэҳтиёт бошӣ. Бояд ба хурдтарин хато роҳ надиҳӣ. Ва то даме ки ба воқеоти рӯйдода сарфаҳм наравем, ту бояд пинҳон шавӣ. Ту бояд бо дӯстон вонахӯрӣ, ва ба он ҷойҳое ки ҳамеша мерафтӣ, наравӣ.

— Ин душвор нест, — дурӯғ гуфт Аққод. — Ман дар Марокаш касеро намешиносам.

— Хуб, — гуфт Ромӣ. — Ҳамин тавр бояд бошад.

Ромӣ намедонад, ки Рания аз Париж рафтааст ва акнун дар Касабланка зиндагӣ мекунад ва Марвон ҳозир дар ин бора ба бародараш гап задан намехоҳад.

— Ва гӯш кун, — давом дод бародараш, як чизро аниқ гуфтан мумкин аст. Зиракии ту оиди Клодетт Рамзӣ туро фиреб надод. Вай зинда аст, дар Сан-Паулу зиндагӣ мекунад ва бо гузарондани пул машғул аст. Пас. ҳамаи ин воқеаҳо аз рӯи нақшаи ӯ воқеъ шудаанд. Ва хубии кор дар он аст, ки мо аллакай инро медонем.

— Бадияш чӣ? — пурсид Марвон. Борон дар Марсел сахттар борид ва китфи ӯ торафт бештар дард мекард.

— Бадияш он аст, ки вай ва ҳамдастонаш медонанд, ки ту онҳоро ошкор кардаӣ.

— Намефаҳмам, — гуфт Марвон. — Охир, дар ин хусус танҳо ман медонаму сарчашмаҳоям дар Сюрих ва Сан-Паулу.

— Ин сарчашмаҳо метавонанд ба ҳар ду тараф кор кунанд.

— Инро ба худ тасаввур карда наметавонам. — Ман онҳоро камаш 15 сол боз мешиносам.

— Оё онҳо наметавонистанд телефони Рамзиро гӯш кунанд?

— Дар Монте-Карло?

— Не, дар Париж.

— Ин имконпазир аст, — розӣ шуд Марвон. — Аммо кӣ? Агентии муҳофизӣ?

— Ё ки полис, — гуфт Ромӣ. — Охир, ӯ гуфт, ки нисбати касе аз разведкаи франсавӣ гумонбар аст.

— Ҳа.

— Яъне…?

— Марвон ба фикр афтод. Шояд ҳақ ба ҷониби Ромӣ бошад.

— Ҳангоми ба Рамзӣ занг задан бо ӯ дар бораи чӣ гап задӣ? — пурсид бародараш. — Ту дар бораи суратҳо, дар бораи Сан-Паулу гуфтӣ?

— Не, албатта, не, — гуфт Марвон. — ман танҳо гуфтам, ки хабарҳои таъҷилӣ дорам, ки онҳоро ба таъхир гузоштан мумкин нест ва бояд бо ӯ шахсан вохӯрам, аммо на дар Париж.

— Монте-Карлоро ту пешниҳод кардӣ?

— Не, ӯ.

— Ва ҳамаи тафсилотро оиди кай ва дар куҷо вохӯрдан ӯ ба ту гуфт?

— Айнан ҳамин тавр.

— Ана ҷавоби савол, — гуфт Ромӣ, — телефонро гӯш мекарданд.

— Касе ки гӯш мекард, намедонист, ки ман дар бораи чӣ мегӯям, — андешаронияшро давом дод Марвон. — Онҳо танҳо фаҳмиданд, ки ин як хабари ҷиддӣ ва хатарнок аст. Клодетт ва одамонаш ба воҳима афтоданд. Ва қарор доданд, ки амалиётро рӯпӯш кунанд.

— Айнан ҳамин тавр, — гуфт Ромӣ, — ва на танҳо Рамзӣ, балки туро низ аз байн баранд.

— Пас. Онҳо медонанд, ки ман зиндаам, — гуфт Марвон, — ва ҳуҷумҳои онҳо дар Монте-Карло натиҷае надоданд.

— Яъне онҳо метарсанд, — пешниҳод кард Ромӣ. — Ва то даме ки туро ёфта, нобуд накунанд, онҳо ором намешаванд.

— Пас, мо бояд онҳоро пеш аз он ки онҳо моро ёбанд, ошкор кунем.

— Мо инро чӣ тавр мекунем?

— Аввалан, одамонро ба Сан-Паулу равон кун, — гуфт Марвон. — Онҳо бояд Клодеттро ёбанд ва ба гурехтани вай роҳ надиҳанд. Агар мо вайро ёбем, вай моро ба пайи дигарон мебарорад.

— Хӯш, — гуфт Ромӣ. — Ман бо ин кор машғул мешавам.

— Сониян, фаҳмида гир, ки дар Монте-Карло тафтишотро кӣ мебарад. Фаҳмида гир, ки оё ӯ бо ин корҳо робита дорад, ё ба ӯ боварӣ кардан мумкин аст.

— Фаҳмо, — гуфт Ромӣ. — Боз чӣ?

— Ту дар Париж киро медонӣ?

— Ман дар разведка дӯсти хубе дорам, — ҷавоб дод Ромӣ. — Ман бо ӯ вақте шинос шуда будам, ки ту маро барои кушодани намояндагӣ дар Париж фиристода будӣ, пеш аз он ки худат ба он ҷо равӣ. Ӯ нисбатан мақоми баланде дорад. Ӯ ҳамаро медонад. Ва боре ман барояш хизмате карда будам.

— Хуб. Шояд ҳозир ба ӯ чизе маълум бошад. Аммо эҳтиёт бош, Ромӣ. Мо ҳанӯз намедонем, ки бо кӣ сару кор дорем.

— Парво накун. Дӯсти ман хеле боэҳтиёт хоҳад буд.

— Хуб.

Борон сахттар борид, ҳарорат зуд паст фаромад. Аммо ӯ аллакай аломати фурудгоҳро медид. Ӯ қариб расидааст.

— Гуфтугӯро бас мекунем, — гуфт Марвон. — Ман қариб расидам.

— Хуб, — ҷавоб дод Ромӣ. — Эҳтиёт бош. Баъди се рӯз ба ман занг зан.

— Хуб, — тасдиқ кард Марвон. — Ва Ромӣ…

— Ҳа, Марвон?

— Ташаккур ба ту.

— Магар ман бародари хурдии ту нестам?

Марвон ба истгоҳи мошинҳои фурудгоҳ даромад. Соат расо 8 буд. Ӯ барои мондани мошин ҷой ёфт ва муҳаррикро хомӯш кард. Сипас ӯ даруни мошинро пок карда, пайҳои ангуштонашро аз байн бурд, аз нишастгоҳи ақиб сумкаро гирифта, дартоз калидҳо, таппонча ва телефонро ба қуттиҳои гуногуни ахлот партофт. Ӯ соати 8.12 дар терминали асосӣ буд. То ҳадди имкон диққатро ба худ ҷалб накарда, ҳарчи зудтар сӯи сейфи бағоҷнигоҳдории худ рафт. Онро кушода, ӯ паспортҳои қалбакӣ, як даҳто карточкаҳои кредитӣ (дутогӣ ба ҳар ном) ва якчанд бандча пули майдаи евро гирифт. Ӯ ҳамчунин линзаҳоро барои чашм, — ки бо онҳо чашмони ӯ на мешӣ, балки сабзтоб мешаванд, — либоси дигар, ва борхалтаи хурдеро гирифт. Ӯ даричаро пӯшонд, сурати Клодетт Рамзиро ба қуттии ахлот партофт ва ба ҳоҷатхонаи наздиктарин даромад.

Соати 8.21 ӯ ба тирезачаи “Роял Эр Марок” наздик омад, чиптаи худро харид ва талони саворшавиро гирифт.

— Шитоб кунед, ҷаноби Карделл, — гуфт духтари малламӯй. Саворшавӣ аллакай сар шудааст.

Марвон сӯи назорати паспортҳо шитофт. Пеш аз ӯ якчанд кас буданд. Кормандони полис ва агентҳо бо либоси ғайринизомӣ аллакай дар ин ҷо буданд. Фурудгоҳ гӯё аз онҳо пур буд. Марвон навбат гирифта, кӯшиш кард, ки рафтораш табиӣ бошад, аммо дилаш сахт метапид. Ӯ бояд оиди хатари ҳабс ва истинтоқ фикр накунад. Бояд ором шавад ва худро ҳамон касе вонамуд кунад, ки паспорташро дар даст дорад.

Ӯ кӯшиш кард, ки оиди Рания фикр кунад. Ӯ ламси дастони Ранияро бар рӯи худ, гармии нафаси ӯ, бӯйи атриёти ӯро ба ёд оварданӣ шуд. Рания дарро кушода, чӣ мегуфта бошад? Ӯ чӣ мегӯяд? Оё Рания ӯро ба хонааш роҳ медиҳад? Вай касе дорад?

Марвон танҳо дар бораи Рания фикр кардан мехост, аммо навбат тадриҷан пеш мерафт, ва фикрҳои бад ӯро фаро мегирифтанд. Дар маълумоти кормандони полис ӯ ба кадом категория мансуб дониста мешавад? Ӯро чун шоҳид ҷустуҷӯ мекунанд ё чун шахсе ки дар куштори ду кас айбдор аст? Ё се кас?

Оё тамоми фурудгоҳҳо, бандарҳо, вокзалҳои роҳи оҳан ва меҳмонхонаҳо дар Итолиё ва Фарансо огоҳонида шудаанд? Ё танҳо онҳое ки ба Монте-Карло наздиканд. Яъне — ӯ раҳоӣ ёфта тавонист ё ҳалқадавак дар атрофаш тангтар мешавад?

Ӯ ба акси худ дар оина нигарист. Пошнаҳои пойафзоли аз пӯсти мор сохташуда қади ӯро қариб ду дюйм баландтар мекарданд. Ба шарофати шими даридаи ҷинс, футболкаи сиёҳ, камзӯли рангпаридаи ҷинс, ки дар он “Грейтфул Дэд” навишта шуда буд (сабтҳои сурудҳои онҳо аз МП3-плеери ӯ садо медоданд), айнаки сиёҳ ва борхалта ӯ аз муҳофизи собиқ президентҳо ва сарвазирон дида бештар ба донишҷӯи амрикоӣ монанд буд, ки дар Аврупо саёҳат мекунад. Ӯ худаш худро базӯр мешинохт. Айнан он чи даркор аст.

Ҳафт-ҳашт корманди полиси франсавӣ ҳуҷҷатҳоро аз назар гузаронда, бағоҷро бо истифодаи асбоби металлҷӯӣ тафтиш мекарданд. Ба ӯ чунин метофт, ки ҳама ба ӯ диққат медиҳанд. Ӯ кайҳо боз чунин амал накарда буд. Оё ин дафъа низ ӯ метавонад хадамоти бехатариро ба иштибоҳ андозад?

Ниҳоят навбати ӯ расид. Ӯ борхалта ва сумкаи аз ҳуҷраи навхонадорон дуздидаашро ба конвейер барои тафтиш гузошт. Сипас ӯ паспорти амрикоии қалбакӣ, чипта ва талони саворшавиро нишон дод.

Жандарми асосии булдогмонанд мӯйҳои кӯтоҳ ва дар бар либоси низомии танг дошт. Ваҷоҳати ӯ сахтгирона буд. Ӯ ҳуҷҷатҳоро бо ҷиддият тафтиш мекард. Беҳад ҷиддӣ.

Набзи Марвон тезтар шуд.

Жандарм ба франсавӣ чизе пурсид.

А? — пурсид Марвон, ва гӯшакҳоро аз гӯш дур карда, худро тамоман ҳайрон вонамуд кард.

Жандарм ба забони англисӣ гузашт:

Ҷаноби Карделл, шумо ба куҷо равонаед?

— Ба Касабланка, дӯстам, — ҷавоб дод Марвон бо аксенти калифорниягӣ. — Умуман, ба Работ, агар мошин ёбам.

Ӯ шод буд, ки на ба воситаи детектори дурӯғ ҷавоб медиҳад.

— Шумо танҳоед?

— Мутаассифона.

— Бо корҳо сафар мекунед ё барои дилхушӣ?

— Танҳо барои дилхушӣ, ба ҳар ҳол ман чунин умед дорам, — Марвон хандид, ва кӯшиш кард, ки дар тафтишкунанда ақаллан ягон хел аксуламали гарм пайдо кунад, то ки вай ӯро зудтар рухсат диҳад.

Ӯ ба ин муваффақ нашуд. Баръакс, нигоҳи корманди полис ӯро сахттар парма кардан гирифт.

— Шумо аслиҳа доред?

— Не, — ҷавоб дод ӯ, қариб бо таассуф.

— Маводи нашъаовар.

— Ин саволи осон буд. Ӯ ҳеҷ гоҳ маводи нашъаовар истеъмол накарда буд.

— Имрӯз не, — бо ханда ҷавоб дод ӯ.

Ин низ табъи жандармро хуш накард.

— Оё бо худ зиёда аз 10 ҳазор евро доред?

— Марвон зуд ҳисоб кард. Агар хато накунад, ӯ қариб 2 ҳазор евро дорад. Ӯ боз хандид.

— Шӯхӣ мекунӣ?

Жандарм абрӯвонашро боло бардошт.

— Барои ба ин ҷо омадан ба ман лозим омад, ки “Ҳарлей”-и худро фурӯшам, — фаҳмонд Марвон. — Ва аллакай қариб ҳамаашро сарф кардам. Ман тасаввуроте надоштам, ки дар Фарансо ҳама чиз ин қадар қимат аст!

— Дар Работ дар куҷо таваққуф мекунед?

Марвон андак саросема шуд. Ӯ дар ёд надошт, ки ҳангоми аз Фарансо берун рафтан ба ӯ чунин саволҳо медода бошанд. Ӯро ошкор намуданд? Пас, чаро ҳабс намекунанд?

— Дар хонаи маҳбубаам, — ҷавоб дод ӯ ниҳоят.

Ин низ дурӯғ буд. Ӯ камаш ним сол боз Ранияро надида буд. Ӯ тасаввуроте надошт, ки умуман манзили ӯро меёбад. Аммо ӯ хеле хаста шудааст. Захми китфаш омос гирифта буд. Ӯ дар меҳмонхона ҳуҷраи пешакӣ фармоиш кардашуда надорад, дар Марокаш дӯстонаш нестанд, ва ҳозир ӯ сабаби боварибахштари ба он ҷо сафар карданашро фикр карда баровардан наметавонад.

— Пас. Маводи нашъаовар надоред? — боз пурсид жандарм.

— Эй, шояд ман аҳмақ бошам, аммо на ба ин дараҷа.

— Оё мумкин аст сумкаатонро тафтиш кунам? — пурсид ӯ, ва маълум буд, ки ҳанӯз шубҳа дорад.

Марвон иҷозат дод, ва дар ин лаҳза ба ёд овард, ки аз боиси шитобкорӣ сумкаи аз Монте-Карло гирифтаашро тафтиш накардааст. Ӯ тасаввуроте надошт, ки ин сумкаи шавҳар аст ё зан. Ва ӯ инро дар ҳузури ҳашт шахси мусаллаҳ хоҳад фаҳмид.

Жандарм аз борхалта сар кард. Ду футболкаи чиркин. Таҳпӯшакҳои чиркин. Аммо тозааш ҳам ҳаст. Батареячаҳо барои плеер. Китоби фарсудаи Гришам ”Фирма” дар муқоваи мулоим. Пакети кушодаи М&Мs. Ришгирак. Дандоншӯяки кӯҳна. Хамираи дандони “Crest”, ки ним шудааст. Дезодорант. Ва қуттичаи махмалин бо ангуштарии тилло.

Марвон онро дид, ва боз хотираҳо ӯро фаро гирифтанд. Ӯ ин ангуштариро тамоман фаромӯш карда буд. Ӯ аллакай якчанд моҳ боз онро ба ёд намеовард. Ӯ онро ба Рания тӯҳфа карда буд. Ва вай онро ба Марвон баргардонд. Ҳиссиёт қариб берун мебаромаданд, ва ногоҳ — тамоман ғайричашмдошт — Марвон дар чашмони жандарм ҷилои гармиро пай бурд.

— Фотиҳа карданиед?

— Агар вай хоҳад, — гуфт Марвон, худро ба даст гирифтанӣ шуда. — Вагарна чаро “Ҳарлей-ро мефурӯхтам.

Жандарм базӯр табассум кард ва сар ҷунбонд. Ӯ чизҳоро ба борхалта андохт ва ба тафтиши сумка сар кард. Марвон нафас намекашид.

Боиси даҳшати ӯ буд, ки сумка пур аз либоси занона ва косметика буд. Куртаҳо, либосҳои шиноварӣ, шимҳои ҷинси танг. Пойафзоли пошнабаланд ва паст. Ва ҳар гуна таҳпӯшакҳо. Ҳама чиз нав ва гаронбаҳо буд (дар баъзеаш ҳатто нархномаҳо боқӣ монда буданд). Ва ҳамаи инро маънидод кардан даркор буд, аммо Марвон Аққод (ҳозир Ҷек Карделл) ин корро карда наметавонист.

Марвон фикр кард, ки оё ҳайрат дар чеҳрааш акс ёфта бошад ё не.

— Шояд шуморо на Жак, балки Жаклин Карделл номидан дурусттар бошад? — пурсид жандарм ва хандид.

Рафиқонаш низ хандиданд — онҳо аллакай ба ин амрикоӣ таваҷҷӯҳ карда буданд.

— Бубахшед, — гуфт жандарм. — Чуноне ки ман мефаҳмам, ҳамаи ин барои моҳи асал аст.

Ва ғайри чашмдошти Марвон, жандарм ба ӯ чашмакӣ зад.

Марвон, изтироби худро ошкор накарданӣ шуда, дар ҷавоб чашмакӣ зад.

— Каллаат кор мекунад, бача.

“Скелет” омад.

Годдар ва Дювал Лемйеро чунин номида буданд. Чуноне ки онҳо мегуфтанд — “Танҳо устухон ҳаст ва дил нест”. Вай ҳозир дар ин ҷо хоҳад буд.

Годдар аз балкон медид, ки чархбол ба майдонча нишаст, аз он шахси қоматбаланди лоғарандом баромада, ба мошини беаломате ки барои ӯ фиристода буданд, нишаст. Роҳ дур набуд, майдонча аз “Соверейн Плейс” на он қадар дур ҷойгир буд — комплекси боҳашамати бисёрманзила, ки гоҳо аҳли оилаи Рамзӣ (ҳамчунин яке аз шоҳдухтарони Монако) дар он истиқомат мекарданд.

Чуноне ки Годдар аниқ кард, Рамзӣ боз чор хонаи дигар дошт. Яке дар Искандария, дар соҳили ҷанубии баҳри Миёназамин, ки Рафиқ дар он ҷо ба воя расида буд. Дигаре хонаи боҳашамати шаҳрӣ мебошад, ки дар Маадӣ, назди Қоҳира, дар қарибии офиси “Блю Найл Ҳолдингз” ҷойгир аст. Сеюмаш “шале”-и гаронбаҳоест дар Давоси Швейсария, ки Рафиқ онро бисёр вақт иҷора медод, зеро аз синни лижаронии барои саломатиаш безарар баромада буд. Ва ниҳоят ҳавлии зебои масоҳаташ 40 акр дар наздикии Париж, зодгоҳи Клодетт, ки онҳо беш аз ҳама дар он ҷо зиндагӣ мекарданд. Дар Монте-Карло манзил хариданро Клодетт пешниҳод карда буд. Годдар инро аз ошпази шахсии онҳо фаҳмида гирифт, ки ҳангоми тирпарронӣ дар манзили худ буд. Клодетт зиндагии ашрофона ба сар мебурд, — нақл кард ӯ, — ва хеле мехост ҷое дошта бошад, ки дӯстони сарватманди худро қабул карда тавонад ва ба аъёну ашрофе ки тобистон ба истироҳат меоянд, нишон диҳад.

Телефон занг зад. Годдар гӯшакро гирифт. Сипас эълон кард:

— Меояд, — ва фармуд, ки ҳама берун бароянд.

— Ду бор такрор кардан даркор набуд. Ҳеҷ кас бо Скелет вохӯрдан намехост. Ҳар яке аллакай бо ӯ кор карда буданд. Бинобар ин ҳамаи онҳое ки сурат мегирифтанд, пайи ангуштонро мебардоштанд, чен мекарданд, гилзаҳоро ҷамъ мекарданд, корро бас карда, таҷҳизоти худро ғундоштанд ва манзилро ҳарчи беовозтар тарк намуданд. Амалан онҳо кори худро ба анҷом расонда буданд. Ҷасадҳоро гирифта бурда буданд ва ҳама бо корҳои майда-чуйда машғул буданд. Агар онҳо даркор шаванд, бармегарданд. Ҳоло бошад ҳама аз имконияти рафтан қаноатманд буданд, аз ҷумла Дювал низ.

Баъди якчанд дақиқа дари лифт кушода шуд ва Лемйе баромад.

— Шуморо шодбош мегӯям, инспектор, — гуфт Годдар.

Лемйе дар ҷавоб сар наҷунбонд ва чизе нагуфт. Ӯ ҳатто дасти дарозкардаи Годдарро нафишурд. Ӯ дарҳол дар ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ ба қадамзанӣ сар кард — оҳиста ва бодиққат, гоҳо хам шуда пайҳои хун ва ишораҳои бо бӯр кашидаро омӯхта. Ӯ махсусан ба кунҷи тирпарронӣ таваҷҷӯҳ зоҳир намуд.

— Ҳангоме ки ба охир мерасонед, ман ба шумо манзилеро нишон медиҳам, ки онро қотил ё қотилон истифода бурдаанд, — пешниҳод намуд Годдар. Тобеони ман милтиқ ва нишонгираки оптикиро ёфтаанд.

Лемйе хомӯш буд. Ӯ гилзаҳоро ҳисоб мекард. Сипас ӯ ба пайҳои тирҳо дар деворҳо, ҷевонҳои китоб, мизҳо, курсиҳо ва диванҳо гузашт ва гоҳ-гоҳ ба биное ки эҳтимол тирҳоро аз он ҷо парронда буданд, менигарист.

— Мутаассифона, дар гилзаҳо пайи ангуштон нестанд, — давом дод Годдар.

Лемйе ин дафъа низ чизе нагуфт. Хомӯшии том ҳукмфармо буд.

Годдар ӯро мушоҳида менамуд. Ӯ хеле қоматбаланд ва хеле лоғарандом буд. Ӯ дар бар боронии сиёҳи лондонӣ дошт, ки дар китфони лоғари ӯ чун кафан метофт. Рӯяш дароз ва тира буд. Ӯ ба синни 62-солагӣ расида, қариб ба падари Годдар ҳамсол ва қариб ба ҳамон андоза кал буда, танҳо дар болои гӯшаш ду қабза мӯй дошт, дар зери бинии ҳавобаландонааш бошад мӯйлаби хурди сафед буд.

Аммо беш аз ҳама Годдарро чашмони хурди мешии торики Лемйе озурдахотир мекарданд. Агарчи чашмони ӯ ақли расо ва хотираи овозадори ӯро ошкор менамуданд, нишоне аз гармӣ ё ҳамдардӣ надоштанд — на ба қурбониён ва оилаҳои онҳо, на ба касоне ки барои ёфтани қотилон ва ба ҷавобгарӣ кашидани онҳо ҳама корҳоро ба ҷо меоварданд.

Чӣ гуна имкон дорад, ки чунин шахси беҳиссиёт дар тамоми Аврупо ин гуна обрӯю эътибори баландро соҳиб шуда бошад? — ба худ савол медод Годдар. Ҳа, парвандаҳои ошкоркардаи ӯро криминалистони тамоми ҷаҳон меомӯзанд. Лекин парвандаҳои дигари таркшуда ва бозмонда чӣ? Чаро ҳангоме ки дар бораи Марсел Лемйеи “бузург” сухан меравад, онҳо ба инобат гирифта намешаванд?

— Ман ба шумо тасвир карда наметавонам, ки то чӣ андоза ҳис ва ҳатто бӯи ҷои ҷиноятро дӯст медорам, — дар ҳуҷра қадам заданро давом дода, гуфт ниҳоят Лемйе. — Ин монанди мусаввараи хубест, ки рассоми машҳуре ба монанди Моне ё Мане тасвир намудааст. Ин пуантилизм аст, — ҷаноби Годдар. Аз наздик гӯё ягон ҷузъиёт, ягон нуқтаи рангин маъное надорад. Аммо инак қадаме ба ақиб гузошта, чашмонатонро мепӯшед ва бозмеистед, то ки тамоми мусаввараро фаро гиред, ва он гоҳ ҷузъиёт ба шумо қиссаи барҷаста, бераҳмона ва ҷолиби диққатро нақл мекунанд. Детективҳои машҳур ҳамеша маҳз ҳамин тавр мекарданд. Чашмҳоро пӯшида ва дилро ба осоиш оварда, аз пайи қисса равона мешуданд.

Годдар ҷавоб надод. Дар ин шахс ҳама чиз ба ӯ қобили қабул набуд. Акнун ба ин рӯйхат ӯ такаббур ва васвасаи бузургиро илова карда метавонист.

Акнун Скелет яке аз мини-камераҳоро муоина мекард, ки ним сол пеш як фирмаи муҳофизии Париж дар тамоми манзил насб карда буд.

— Сабтҳои тамоми камераҳо тайёр карда шудаанд, — гуфт Годдар, пеш аз он ки Лемйе савол диҳад. — Сабтҳо рақамӣ буда, вақтро низ нишон медиҳанд. Дар онҳо ҳама чиз сабт шудааст. Гуфтугӯи Рамзӣ бо Марвон. Кушта шудани Рамзӣ. Кушта шудани муҳофизон. Силоҳи онҳоро гирифтани Марвон. Ҳамааш дар ҳамин ҷо. Ман ҳисоботи баллистикиро низ гирифтам. Камаш дар ду ҷасади меҳмонхонаи “Меридиен” — тирҳои як таппонча. Бешубҳа, Марвон тир паррондааст.

Лемйе бозистод ва ба ӯ нигарист.

Годдар аз ин таваҷҷӯҳ ҳайрон шуда, илова кард:

— Мушкилӣ танҳо дар он аст, ки камераҳо воқеаҳоро нишон медиҳанд, аммо намегӯянд, ки барои чӣ. Овоз нест. Танҳо Марвон Аққод медонад, ки ҷаноби Рамзӣ дар дақиқаҳои охирини ҳаёти худ чиҳо гуфт. Ва чуноне ки ман аллакай бо телефон гуфта будам, ман умед дорам — мисли шумо, ман боварӣ дорам, ки ӯ ба ин ҷинояти даҳшатовар рӯшанӣ андохта метавонад.

— Шумо ӯро аллакай ёфтед, ҷаноби Годдар? — пурсид Лемйе, агарчи ҷавобро медонист.

— Ҳанӯз не, — иқрор шуд Годдар, — аммо мо пайи ӯро пайдо намудем.

— Маҳз чиро?

— Яке аз ширкатҳои нақлиётӣ оиди гум шудани мошине хабар дод.

Бори охир ронандаи онро дар назди “Меридиен” дидаанд. Ӯро ёфта наметавонанд, ва ӯ ба даъватҳои телефон ҷавоб намедиҳад. Менеҷери меҳмонхона мегӯяд, ки ба сӯи ғарб рафтани ӯро дидааст.

— Ба сӯи Фарансо? — аниқ кард Лемйе.

— Аз афти кор, ҳа, — ҷавоб дод Годдар. — Ҳозир тобеони ман камераҳои мушоҳидаи кӯчаро тафтиш мекунанд, ки оё он мошинро ошкор кардааст ё не.

Ин яке аз афзалиятҳои технологияҳои баланд аст, ки шаҳр-давлати сарватманд барои худ лоиқ дида метавонад. Дар Монте-Карло камераҳои назорат дар ҳама ҷо гузошта шудаанд. Камераҳо одамонро дар ҳар қадам сурат мегиранд. На ҳамеша ҷиноятро пешгирӣ кардан мумкин аст, аммо бисёр вақт рафти ҷиноятро барқарор намуда, айбдорро ёфтан мумкин аст.

— Менеҷер таксии рафтаистодаро кай дидааст?

— Қариб ду соат пеш, — гуфт Годдар.

— Ва Марвонро дигар дар шаҳр надидаанд?

— Не.

— Дар фурудгоҳи Нис низ ӯро надидаанд?

— Не.

— Дар Канн низ надидаанд?

— Не.

— Дар Йер низ?

Дар ҳуҷра қадам зада, Лемйе ногоҳ бозистод.

— Ӯ ба Марсел равона аст, — гуфт ӯ. — Маро бо сардори хадамоти бехатарии фурудгоҳ пайваст кунед — зуд!

Ҳавопаймои рейси 256 “Роял Эр Марок” ба сӯи торикии боронӣ ҳаракат мекард. Дар ҳавопаймо 140 нафар мусофирон буданд, ки яке аз онҳо Марвон Аққод, ё Ҷек Карделл буд.

Ҳавопаймо ба ҷануб тоб хӯрд ва аз болои баҳри Миёназамин дар баландии 7500 метр бо суръати 800 км соат парвоз кард. Машруботи ташнашикан доданд, пилот рӯшноии салонро фурӯзон кард, ва бисёрии мусофирон ғанаб рафтанд. Марвон хобида наметавонист. Захмаш сахт дард мекард. Ӯ арақшор шуда буд, ӯ меларзид ва дилаш беҳузур мешуд. Ӯ аз стюардесса ҳабҳои дардпасткунанда хост ва аз онҳоро бо кока-кола нӯшид. Баъд ӯ ба ҳоҷатхона рафт, то ки дасту рӯяшро шӯяд.

Ӯ дарро маҳкам карда, ба оина нигарист. Намуди ӯ ба ҳолаташ мувофиқ буд: чеҳрааш рангпарида, чашмонаш варамида. Камзӯлро бароварда, ӯ дид, ки футболка пур аз хун шудааст. Хун аз салфеткаҳои коғазӣ, ки ҳангоми иваз кардани либос дар фурудгоҳ ба захм гузошта буд, гузаштааст.

Марвон камзӯлро ба чангак овехт, дастонашро бо оби гарм ва собун шуст ва салфеткаҳои ба захм часпидаро бо эҳтиёт тар кард, то ки онҳоро гирифта тавонад. Ин кор дарднок буд ва аз он чи ӯ тасаввур мекард, дертар давом кард. Дарро стюардесса тақ-тақ кард.

Ҷаноб, — пурсид вай, — аҳволатон хуб аст?

— Ҳа, ташаккур, — ҷавоб дод Марвон.

— Аниқ? — боз пурсид стюардесса.

— Ҳа, ҳамааш хуб, — гуфт ӯ, ман ҳозир мебароям.

— Мо ба зудӣ фуруд меоем, ҷаноб. Ба ҷоятон баргашта, тасмаи эҳтиётиро бандед.

— Ҳа, хуб, — гуфт ӯ. Ман ҳозир меравам.

Диққатро ба худ ҷалб кардан ба Марвон даркор набуд. Агарчи ӯ худро хеле бад ҳис мекард, шитобон ва аз дард рӯй турш карда, ӯ захмро шуст ва ба он салфеткаҳои нави намро гузошт, Сипас ӯ рӯяшро шуст, дастшӯяк ва мизро пок кард, ва сачоқҳои коғазии истифодашударо ба қуттии ахлот партофт. Ӯ камзӯлро пӯшида, бори дигар ба оина нигарист, то боварӣ ҳосил кунад, ки дар ҳеҷ ҷой пайи хун намондааст, ва аз ҳоҷатхона баромад.

— Аҳволатон ба ростӣ хуб аст? — пурсид стюардесса.

— Аз афташ, андаке дилам беҳузур шудааст, — ҷавоб дод ӯ, бо умеди он ки ин кифоя хоҳад буд, ва ӯ Марвонро ба ҳолаш мегузорад.

— Ҳақиқатан ҳам аҳволатон на он қадар хуб метобад, — гуфт стюардесса. — Оё мехоҳед, ҳангоме ки фуруд меоем, шуморо духтур муоина кунад?

— Зарурат надорад, — ҷавоб дод ӯ, ва боз ба арақ ғӯтид. — Маҳбубаам бо ман машғул хоҳад шуд. Шумо хеле меҳрубон ҳастед, ташаккур.

Вай Марвонро ба ҳолаш гузошт. Аммо ҳангоме ки ӯ ба ҷояш нишаст, ва ҳавопаймо ба Касабланка наздик мешуд, ӯро боз беқарорӣ фаро гирифт. Ӯ аз Марсел ва аз Аврупо берун омада тавонист. Аммо ба худ диққатро ҷалб намуд. Ин зан рӯй, чашмон ва рафтори ӯро дар ёд нигоҳ дошт. Пеш аз он ки ба вай оиди Марвон саволҳо диҳанд, чӣ қадар вақт мегузарад?

Полиси се кишвар ӯро ҷустуҷӯ мекунад, илова бар ин — Клодетт Рамзӣ ва каллабурҳояш. Онҳо то чӣ андоза ба ӯ наздик шудаанд? Ӯ медонист, ки дар фурудгоҳ пай боқӣ гузоштааст. Онҳоро пайдо карда, онҳо хоҳанд донист, ки ӯ ба Марокаш равона шудааст. Агар баъди ду рӯз ӯ зинда монад, метавон чунин ҳисобид, ки кораш омад кардааст.

Ниҳоят ҳавопаймо фуруд омад. Марвон бе ҳеҷ воқеа аз тафтиши паспортҳо гузашт, мошинеро ба иҷора гирифт ва ба шаҳр рафт. Борони сахти ноябрӣ меборид. Даруни мошин ҳеҷ гарм намешуд, шишатозакунакҳо бошанд аз ӯҳдаи вазифаашон намебаромаданд, ва аломатҳои роҳро дидан душвор буд. Ӯ танҳо якчанд бор дар Касабланка буд, ва танҳо дар ҳайати кортеж.

Илова ба ин табаш баланд мешуд. Ӯ суст шуда буд ва дар куҷо буданашро бо душворӣ аниқ карда метавонист. Ду бор қариб хобаш бурд ва базӯр ба хати ҳаракати худ баргашт. Ӯ ҳолати худро дарк мекард, аммо ҳеҷ кор карда наметавонист: роҳро давом додан даркор буд. Ӯ хуни зиёде гум кардааст. Захм омос гирифтааст. Ӯ кайҳо боз нахобида ва хӯрок нахӯрда буд ва ба ҳолати шок хеле наздик буд.

Аллакай қарибии нисфи шаб буд, ки ӯ ба адреси дар пораи коғаз навишташуда, ки онро дар ҳамёнаш нигоҳ медошт, расид. Бинои баланди хокистарранги бетонӣ дар наздикии Масҷиди Калон ба бисёр биноҳои дигари бисёрманзилаи Марокаш монанд буд. Аммо ин бино як хусусияти фарқкунанда дошт: дар ошёнаи ҳафтуми он духтаре мезист, ки Марвон ӯро аз синфи сеюм дӯст медошт.

Бино ғарқи хоб буд. Дарбон низ хобида буд. Марвон нӯг-нӯги пой аз назди ӯ гузашта, ба воситаи зинапоя боло рафтан гирифт, то ки садои лифт пирамардро бедор накунад.

Ба ошёнаи ҳафтум расида, Марвон тамоман нафасгир шуд. Дардаш сахттар шуд. Роҳрав рӯшноии ночиз дошт, ва ӯ ҳама чизро чун дар туман медид. Аз афташ, “701” аст? Ӯ назди дари даркорӣ меистод.

Дилаш аз тарс ва нобоварӣ метапид. Ӯ тасаввуроте надошт, ки ӯро чӣ интизор аст, ва медонист, ки намуди зоҳирияш даҳшатовар аст. Аммо чӣ кор ҳам мекард? Ӯ ба атроф нигарист: дар роҳрав касе набуд. Ҳама ҷо ором. Танҳо дар охири роҳрав садои пасти телевизор шунида мешуд. Ӯ дарро тақ-тақ кард. Ҷавобе набуд. Ӯ бори дигар тақ-тақ кард. Боз ҳам ҷавобе набуд.

Ӯро воҳима фаро гирифт. Рания дар хона нест. Дар ин бевақтӣ вай дар куҷо буда метавонад? Оё ӯ адресро хато накарда бошад? Сараш чарх мезад. Ӯ хунукӣ ва сустиро ҳис кард. Меҳмонхонае ёбад ва пагоҳӣ бозгардад? Кадом меҳмонхона? Ӯ ҳуҷра фармоиш надода буд. Ӯ ҳатто намедонад, ки меҳмонхона дар куҷост. Ӯ занг зада наметавонад, чунки телефон надорад. Боз ҳама чиз пеши чашмонаш чарх зад. Пойҳояш гӯё пахтагин шуданд.

Ӯ садои занҷир ва кушода шудани қуфли дарро шунид. Дар кушода шуд. Рӯшноӣ ба рӯи ӯ афтид, ва ӯ пешониашро чин карда, рӯй гардонд. Ва овозе ки ба овози фаришта монанд буд, пурсид:

— Марвон, ин туӣ?

Чашмони ӯ сиёҳӣ заданд, ва ӯ аз ҳуш рафт.

Клодетт Рамзӣ дар шезлонги назди ҳавзи виллаи калон дар кӯҳсор дароз кашида, пина-коладаи хунукро менӯшид ва аз нурҳои офтоби сӯзони Сан-Паулу ҳаловат мебурд.

Ӯ чун зане рафтор мекард, ки аз озодии нав ба даст овардааш лаззат мебарад, хизматгори маҳаллӣ ба китфон ва тахтапушташ равғани кокосро мемолид, аммо ӯ дар интизории хабарҳо оиди амалиёти охирин худро осуда ҳис карда наметавонист. Дигар лозим намеояд, ки бо ин шахси фармонраво, ё чуноне ки дар ғоибаш меномид, бо ин “фиръавн” зиндагӣ кунад. Ӯ аллакай кушта шудааст. Муҳофизи ӯ чӣ? Оё ӯро низ аз байн бурдаанд? Ва агар ҳамин тавр бошад, боз кӣ мондааст? Ӯ боз ба кӣ гуфтааст?

Телефони моҳворагӣ занг зад. Ӯ нишаст ва ба хизматгор гуфт, ки равад. Чун боварӣ ҳосил кард, ки дигар касе нест, телефони қатшавандаашро кушода, пурсид:

— Ин хатти робита тамоман бехатар аст?

— Албатта, — ҷавоб дод овоз аз он тараф. — Шумо маро аҳмақ меҳисобед?

— Ман ба хатар роҳ дода наметавонам. Шумо медонед, ки чизҳои зиёде ба қимор гузошта шудаанд.

— Ман низ худро ба хатар гирифтор кардан наметавонам.

— Пас, ҳама кор иҷро шудааст?

— На ҳамааш.

— Ин чӣ маъно дорад? — ҷавоб талаб кард Клодетт.

— Масъалаи шавҳари шумо ҳал шудааст. Аммо Марвон Аққод гурехт.

— Чӣ тавр гурехт? Ман ба се гурӯҳ пул додам.

— Ӯ мутахассис аст.

— Ман гумон мекардам, ки шумо мутахассиси беҳтарин ҳастед.

— Мо ӯро меёбем, — бовар мекунонд овоз. — Ва масъалаашро ҳал мекунем. Аммо барои ин вақт ва пули бештар даркор мешавад.

— Ин имкон надорад, — гуфт ӯ дандонҳояшро ҷафс карда. — Як сенти дигар намедиҳам. Шумо гуфтед, ки ҳар дуро аз байн мебаред. Ман пулашро додам. Он тарафашро худатон ҳал кунед.

— Шумо як чизро фаромӯш мекунед, хонум Рамзӣ.

— Маро ин тавр ном нагиред! — талаб кард ӯ.

— Аммо ба ҳар ҳол, — гуфт овоз, — ман дар куҷо будан ва чӣ кор кардани шуморо медонам, ва фактҳои зиёде дорам, то шумо тамоми умри боқимондаатонро дар маҳбас гузаронед.

— Фактҳо зидди шумо низ гувоҳӣ медиҳанд, — ҷавоб дод Клодетт.

— Дар ҳақиқат? Хуб, мебинем.

Клодетт хашмгинона дар майдончаи назди ҳавз қадам мезад.

— Шумо ба ман таҳдид мекунед? Ба ман, ки…

— Хомӯш бошед! — гапашро бурид овоз аз он тараф. — Шумо гумон мекунед, ки фармоишгари аввалин ҳастед, ки дар нисфи амалиёт аз ӯҳдадориҳои худ даст мекашад? Мо барои ёфтани илоҷи чунин касон воситаҳо дорем ва ман маслиҳат намедиҳам, ки онҳоро дар худ санҷед.

— Ман аз ӯҳдадориҳоям даст накашидаам! — ҷавоб дод Клодетт. — Аммо беш аз миқдори маслиҳатшуда пул доданӣ нестам.

— Шумо ҳар қадаре ки даркор шавад, пул медиҳед, вагарна ҷонатонро аз даст медиҳед! Маро фаҳмидед?

— Клодетт дар ҷояш шах шуда монд. Ин шахс ваъдаашро иҷро карда метавонад. Вай мурдан намехоҳад. Танҳо мехоҳад сарватманд ва озод бошад. Вай пурра ба ин ҳақ дорад. Бригитта ба таври даҳшатовар мурд, — Клодетт инро интизор набуд ва на барои ин пул дода буд. Вай оиди ҳаёти худ ба ҳарос афтод.

— Хуб, — оҳ кашид ӯ, — Барои ба анҷом расондани кор ба шумо боз чӣ қадар пул даркор аст?

Рания Фаввоз базӯр худро аз фарёд задан боздошт.

Вайро изтироб фаро гирифт. Вай ба чашмони худ бовар намекард. Бо Марвон Аққод вай қариб ним сол боз вонахӯрда буд. Вай аз Париж рафта, дар Касабланка кор ёфт, то ки зиндагиро аз нав сар кунад — бе ӯ. Марвон ӯро чӣ тавр ёфт? Чаро ӯ ин ҷост? Ва бо ӯ чӣ шудааст?

Бо як даст халатро дошта, Рания набз ва пешонии Марвонро ламс карда дид. Ӯ беҳуш шудааст, аммо зинда ва табаш баланд аст. Доғҳои хунро дар куртаи ӯ дида, Рания бо эҳтиёт камзӯлро кушод ва захми даҳшатнокро дид.

— Лайло! — пичирос зада ҷеғ зад ӯ, то ки ҳамсояҳоро бедор накунад. Лайло, зуд ин ҷо биё!

— Лайло, ки ҳамроҳаш дар як манзил зиндагӣ мекард, аз барвақт бедор кардан норозӣ шуда, бе ҳеҷ хоҳиш аз кат бархест ва ба ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ омад. Вай дид, ки назди дари онҳо шахсе дар ҳолати ноҳинҷор парӯ ғалтидааст.

— Ин кист? — пурсид вай.

— Марвон Аққод, — бо эҳтиёт ӯро ба тахтапушт ғелонда, ҷавоб дод Рания.

— Марвон? Аммо ман гумон мекардам… чаро ӯ дар ин ҷост?

— Худо медонад, — гуфт Рания. — Нигоҳ кун, ӯ захмдор аст.

— Захмдор?

Дар чеҳраи Лайло даҳшат ҳувайдо буд.

— Ба ман ёрӣ деҳ, то ӯро дарун дарорам. — гуфт Рания

— Магар девона шудаӣ? — пурсид Лайло. — Мо бояд ба полис хабар диҳем.

— Не гуфт Рания зуд ва бо қатъият.

— Чаро? — пурсид Лайло.

— Ман баъд ба ту мефаҳмонам.

— Не, ҳозир, — талаб кард Лайло.

— Пасттар гап зан! — пичирос зад Рания.

— Ҳозир ба ман фаҳмон, — исрор мекард Лайло.

— Наметавонам, — гуфт Рания. Дар ин ҷо не. Дар роҳрав не.

— Ман барои ба манзилам даровардани ӯ ёрӣ намедиҳам.

— Ба манзили мо, — ислоҳ кард Рания. — Нисфи иҷорапулиро ман медиҳам, нисфашро ту.

— Аммо шартнома ба номи ман тартиб дода шудааст, — ҷавоб дод Лайло, — ва ман намехоҳам, ки маро аз ин ҷо пеш кунанд, ё ҳабс кунанд — барои ёрӣ ба касе ки аз боиси ӯ ту аз Фарансо гурехта будӣ.

— Рания қомат рост кард ва ба чашмони дугонааш нигарист. Ҳар дуи онҳо ҳамшираҳои тиббӣ буданд ва дар як бемористон дар як шӯъба кор мекарданд. Рания боварӣ надошт, ки ягон нафари онҳо ба Марвон ёрӣ расонда метавониста бошад, аммо кӯшиш карда дидан даркор буд.

— Лайло, ӯ мемурад. Мо ӯро дар ин ҳол гузошта наметавонем.

Лайло розӣ намешуд.

— Дуруст. Мо метавонем кормандони полисро ҷеғ занем, онҳо дар ҳаққи ӯ ғамхорӣ мекунанд.

Лайло ақиб гашта, хост телефон кунад, аммо Рания аз дасти ӯ дошт.

— Ман аз ту хоҳиш мекунам, — дандонҳояшро зич карда, гуфт Рания.

— Сар деҳ маро.

— Ту ба ман ёрӣ медиҳӣ? — ба чашмони Лайло нигариста, гуфт вай.

— Ман гуфтам, ки маро сар деҳ, — талаб кард Лайло.

— Хуб, ба ман ёрӣ надеҳ, — гуфт Рания, аммо пагоҳӣ ман ба духтур Ромиз мегӯям, ки ҳафтаи гузашта ту тамоман бемор набудӣ.

Лайло ба вай чашм дӯхт.

— Ту ин тавр карда наметавонӣ.

— Чаро? — пурсид Рания. — Ман гуноҳи туро пинҳон кардам. Ман ба ӯ гуфтам, ки ту грипп шудаӣ, чунки туро дугонаам гумон кардам. Ба фикрат ӯ чӣ мегӯяд, агар фаҳмад, ки тамоми ҳафта бо дӯсти испании худ дар Тенерифе бо серфинг машғул будӣ?

— Ӯ туро низ аз кор меронад, — гуфт Лайло. — Барои фиреб.

— Шояд, — ҷавоб дод Рания, ҳанӯз дасти ӯро дошта. — Лекин агар дар бораи Раул ба падарат гӯям, чӣ кор мекунад? Оё ӯ медонад, ки бо вуҷуди манъ кардани ӯ, ту пинҳонӣ бо Раул вомехӯрӣ? Ва дар меҳмонхонаҳо дар як ҳуҷра таваққуф мекунед?

Лайло дасташро кашида гирифт ва аз Рания дур истод.

— Майлаш, ман ба ту ёрӣ медиҳам, — гуфт вай. — Аммо дар бораи Раул хомӯш бош. Агар падарам фаҳмад…

Ногоҳ дар манзили рӯ ба рӯ садои гирондани чароғ шунида шуд ва аз зери дар рӯшноӣ намоён гардид. Дар манзили хонум Бадавӣ ҷунбуҷӯл сар шуд. Вай сермағалтарин ва сергаптарини ҳамсояҳо буд. Агар вай Марвонро бинад, ҳатман ба полис хабар медиҳад ва ба зудӣ ҳама аз воқеа бохабар мешаванд.

— Зудтар — пичирос зад Рания.

Ва ҳар дуи онҳо — духтарони хурдҷусса — аз дастону пойҳои Марвон гирифта, ӯро ба манзил дароварданд ва дарро маҳкам карданд. Нафас рост карда, онҳо ӯро дар дивани ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ хобонданд ва ба болояш кампалҳоро пӯшонданд.

Рания ҷомадончаи тиббии худро овард, Лайло бошад — сачоқҳои тозаро. Сипас Рания кампалҳоро як тараф карда, камзӯли Марвонро баровард ва футболкаашро бурид. Ҳар ду рӯй турш карданд.

— Захм аллакай сироят ёфтааст, — гуфт Лайло.

Ҳароратро санҷида, Рания сар ҷунбонд.

— Табаш 40 дараҷа шудааст.

Ҳиссиёти худро боздошта, Рания кӯшиш кард, ки диққаташро ба он чи кардан даркор аст, равона кунад. Ӯ скалпели хурдакаки тоза ва докаро гирифта, захмро пок кардан гирифт. Сипас ба он антисептик гузошт. Аз афташ, ин хеле дарднок буд, аммо Марвон наҷунбид.

— Рания, мо бояд ӯро ба духтур нишон диҳем, — гуфт Лайло, чун дид, ки Рания ба шахсе ки гӯё дӯст намедорад, ин қадар бошитоб ёрӣ додан мехоҳад. — Агар чунин накунем, ӯ мемурад ва мо ҷавобгар мешавем

— Ӯро ба духтур нишон додан мумкин нест, — ҷавоб дод Рания.

— Чаро? — пурсид Лайло.

— Ба фикрат, агар мумкин мебуд магар худаш ба беморхона ё ба полис намерафт? — ашкҳояшро пок карда, пурсид Рания. — Ӯ ба нохушие дучор шудааст. Вагарна чаро ба ин ҷо, назди ман меомад? Танҳо аз ҳамин сабаб.

— Ба фикрат, ӯро ҷустуҷӯ мекунанд?

— Ман намедонам.

— Аммо чӣ тавр ӯ туро ёфт? — пурсид Лайло. — Ман гумон мекардам, ки…

— Ман намедонам, — Рания ба фикр фурӯ рафт. — Ӯ ҳамеша хеле устокорона амал менамуд.

— Агар касоне ки ин корро кардаанд, “устокортар” бошанд чӣ? — пурсид Лайло. — Агар онҳо барои куштани ӯ ба ин ҷо биёянд чӣ? Магар ту намефаҳмӣ? Онҳо моро низ мекушанд.

Рания қариб гиря мекард. Лайло дуруст мегӯяд. Марвон мурда истодааст ва ба ӯ ёрӣ доданӣ шуда, онҳо ҷони худро ба хатар мегузоранд. Aммо сарфи назар аз он ки бо кадом сабаб онҳо ҷудо шудаанд, вай наметавонад коре накунад.

Вай сӯи ҳуҷраи хоб давид.

— Ту куҷо меравӣ? — пурсид Лайло.

Рания хилъати кории худро пӯшид. Шаҳодатнома ва ҳамёнашро гирифта, вай сӯи дар равона шуд.

— Ту куҷо меравӣ? — бо исрор пурсид Лайло.

— Ба бемористон.

— Ту ақлатро гум кардаӣ!

— Ба ман баъзе чизҳо даркоранд.

— Ту чиҳо мегӯӣ? Ба ту чӣ даркор аст?

— Антибиотикҳо, плазма, доруҳои дардпасткунанда.

— Аллакай нисфи шаб аст!

— Медонам. Ман баъди 20 дақиқа бармегардам.

— Шояд ӯ 20 дақиқа вақт надошта бошад.

— Ман шитоб мекунам.

— Аммо ту ҳақ надорӣ, ки аз бемористон чизеро гирӣ, — гуфт Лайло.

Рания палтои худро аз ҷевон гирифта, пӯшид.

— Ман интихобе надорам.

— Агар туро дастгир кунанд чӣ?

— Ман эҳтиёт мешавам.

— Ин хеле хатарнок аст.

— Ту чӣ пешниҳод мекунӣ? — пурсид Рания.

— Ман ба Раул занг мезанам, — гуфт Лайло. — Ин ҳафта ӯ дар навбати шабона аст.

— Не, — гуфт Лайло, — Ҳеҷ каси дигар набояд дар бораи Марвон донад.

Ӯ ба ҳеҷ кас намегӯяд.

— Ташаккур, Лайло, ман аз ту миннатдорам. Аммо ман бояд худам ин корро кунам.

— Чаро? — пурсид Лайло. — Ту тайёр ҳастӣ ҷои кор, ҳаёт — ҳама чизро ба хатар андозӣ — ба хотири чӣ? Барои Марвон Аққод? Охир, ту гуфтӣ, ки ӯро дигар дидан намехоҳӣ. Ту худат ба ман гуфтӣ.

— Ман медонам, — калидҳоро аз сумкачааш бароварда, гуфт Рания. Ба тарафи Лайло тоб хӯрда, вай аз рухсораи ӯ бӯса кард. — Аммо ман ба ту нагуфтам, ки барои чӣ. Агар ту медонистӣ, мефаҳмидӣ. Танҳо ваъда деҳ, ки барои ман дуо мекунӣ, то ки маро дастгир накунанд.

— Ваъда медиҳам, — оҳиста гуфт Лайло.

Ва Рания баромад.

Рания мошинро аз ақиби бемористон монда, якчанд дарҳоро кушоданӣ шуд. Ҳамаи дарҳо маҳкам буданд. Вай дарҳои паҳлӯиро санҷида дид, аммо онҳоро низ шабона маҳкам карда буданд. Вай фаҳмид, ки танҳо аз тарафи ёрии таъҷилӣ даромадан мумкин аст, яъне аз назди посбонон. Яъне ӯро мебинанд ва шояд чизе мепурсанд. Шояд ҳатто омаданашро (ки барои он сабабе нест) қайд мекунанд. Вай ба соат нигарист. Ӯ интихобе надорад.

— Хонум Фаввоз, ман ҳеҷ гоҳ шуморо ин қадар бевақт дар ин ҷо надида будам, — гуфт посбоне ки Рания нишонаашро ба вай нишон дод.

— Доктор Ромиз маро даъват намуд, — дурӯғ гуфт вай, — ва хоҳиш кард, ки барояш баъзе чизҳоро биёрам.

— Ҳамааш хуб аст? — пурсид посбон.

— Албатта, — ҷавоб дод вай. Дилаш сахт мезад. — Пагоҳ ӯ якчанд беморонро аз назар мегузаронад, ва ӯ ҳеҷ гуна доруҳо надорад. Ман зуд корамро анҷом медиҳам.

— Ёрӣ даркор нест?

— Не даркор нест, — ҷавоб дод Рания, аз фиреб додани рафиқаш ва ба хатар гузоштани ҷои кор худро хеле бад ҳис карда. — Ман зуд корамро анҷом медиҳам.

Хуб, — гуфт посбон, — дар ин ҷо имзо гузоред.

Ӯ сатри журналро, ки Рания мебоист дар он ҷо имзо мегузошт, нишон дод. Вай ба ручка нигариста, фикр кард, ки ҳамаи ин ба чӣ натиҷа оварда мерасонда бошад.

Ягон чиз нодуруст аст? — пурсид посбон, дудилагии ӯро пай бурда.

Вай лаҳзае чашмонашро пӯшида, хамёза кашид.

— Не, ман фақат хаста шудаам, — ҷавоб дод вай.

Рания ручкаро гирифта, имзо карданӣ шуд, аммо ручка наменавишт.

— Наменависад, — гуфт вай.

— Аниқ? — пурсид посбон. — Онро андаке такон диҳед.

— Ручкаро такон дода, вай бори дигар имзо карданӣ шуд. Боз бе натиҷа.

— Инро бинед-а, — гуфт посбон. — Аз они маро гиред.

Ӯ кисаҳояшро кофт, аммо ручка дар ҷои муқаррарӣ набуд.

— Аҷиб, — гуфт вай ва мизро, сипас таги онро кофт. — Ҳозиракак он дар ҳамин ҷо буд.

— Рания ба соат нигарист.

— Ман шитоб дорам, — гуфт вай. — Шояд ман ба боло давида рафта, чизҳои барои доктор Ромиз даркориро гирам?

Посбон ҳанӯз фаршро аз назар мегузаронд.

Намефаҳмам… — посбон парешонхотир ва ҳатто асабӣ шуда, ғур-ғур мекард. — Ин ручкаи дӯстдоштаи ман аст.

Рания фаҳмид, ки дар чанд дақиқаи наздик ҷавобро интизор шудан бефоида аст, лекин вай бояд зуд назди Марвон баргардад. Ва назди Лайло, пеш аз он ки вай аз қавлаш гашта, онҳоро ба полис супорад. Вай ба тарафи лифт нигарист, аммо фикр кард, ки ин хеле дер мешавад, ва бо зинапоя боло баромадан гирифт. Посбон ҳанӯз бо ҷустуҷӯи ручка машғул буд. Рания ба ошёнаи сеюм ба қисми манипулятсия шитофт.

Дар ошёна хомӯшӣ ҳукмфармо буд. Як ҳамшираи тиббӣ дар паси миз нишаста буд, дигараш беморонро аз назар мегузаронд. Зуд амал кардан даркор буд. Вай дар бандча калиди даркориро ёфт, ва дарро кушода, даромад. Ҳуҷраи ғайриасосиро кушода, вай дарун даромад. Вай ҳамаи чизҳои даркориро гирифта, ба сумка андохт. Ногоҳ садои қадаммонӣ шунида шуд. Вай чароғро хомӯш карда, дар паси стеллаж нишаст.

Дар кушода шуд. Касе чароғро гиронд, ва ҳуштак кашида, даромад. Дили Рания қариб аз кор мемонд. Ин ошнои Лайло, Раул буд. Вай дар ин ҷо чӣ кор мекунад? Шояд Лайло ба вай занг зада, нақл кардааст? Шиддатнокӣ тоқатфарсо мегардид. Рания сабаби ин қадар бевақт дар ин ҷо буданашро фаҳмонда наметавонад. Агар Раул сирри вайро фош кунад…

Вай аз ин фикр ба даҳшат омад. Рания кӯшиш кард, ки дар ин бора фикр накунад. Вай нафасашро дарун кашид. Вай пойҳои ӯро медид ва мешунид, ки ӯ беист ҳуштак кашида, чизеро ба раф мегузорад. Раул намедонад, ки вай дар ин ҷост, ва вайро намеҷӯяд. Ӯ чароғро хомӯш карда, баромад.

Рания оҳи сабук кашид. Вай меларзид. Вай якчанд дақиқа интизор шуда, гӯш андохт, ки оё боз ягон кас меояд. Аммо ҳама ҷо оромӣ буд. Вай бархест ва оҳиста, ба чизе нарасида, сӯи баромад ҳаракат кард. Вай ҳама чизи даркориро гирифта буд. Ҳанӯз, ки ҳеҷ воқеа рӯй надодааст, рафтан даркор буд.

Вай ба роҳрав нигарист. Роҳ кушода буд. Сумкаро ба синааш пахш карда, вай сӯи зинапоя шитофт ва се ошёна ба поён давида фаромад. Дар ошёнаи якум вай барои нафас рост кардан истод. Сипас ба посбон, ки телевизор тамошо мекард, нигоҳ накарда, зуд сӯи баромад рафт.

Вай қариб дар назди дар буд, ки ногоҳ шунид:

— Хонум Фаввоз, сабр кунед!

— Рания дар ҷояш шах шуда монд.

Ин посбон буд. Ӯ Ранияро фош кард. Аммо чӣ гуна?

Вай тез-тез нафас мекашид. Сараш чарх мезад. Чӣ кунад? Гурехтан мумкин нест — вайро дастгир мекунанд. Аммо агар…? Не, дар ин бора вай ҳатто фикр намекунад.

Рания оҳиста ба ақиб гашт ва кӯшиш кард, ки ором тобад, аммо умед ӯро тарк карда буд. Вай сустӣ ва тарсро ҳис мекард. Вай бояд ба тақдири худ тан диҳад — ва ба тақдири Марвону Лайло. Онҳо қонунро вайрон карданд,ва барои ин бояд ҷазо дода шаванд. Ҳамаи ин чӣ гуна рӯй дод?

Посбон аз курсӣ бархест ва дар чеҳраи ӯ ҳеҷ чизи таҳдидкунанда набуд. Ӯ табассум мекард.

— Хонум Фаввоз, нигоҳ кунед, ман ручкаи худро ёфтам, — гуфт ӯ. — Наздик оед, шумо бояд омадан ва рафтани худро қайд кунед.

Табъи посбон хуш буд, аммо Рания қариб мегирист ва баъди 10 дақиқа вай аллакай ба манзили худ баргашт.

— Чаро ин қадар дер кардӣ? — пурсид Лайло.

— Зудтар омада натавонистам, — гуфт Рания, — мушкилиҳо буданд.

— Чӣ гуна мушкилиҳо?

— Ҳеҷ гап не, ҳамааш хуб аст.

— Не, Рания, на ҳамааш.

— Чӣ воқеа шуд?

— Таби Марвон аз 40 боло рафтааст.

Корманди фурудгоҳи Марсел ҷасади таксисти кушташударо пагоҳӣ ошкор намуд. Пас аз 15 дақиқа маҳалро полис иҳота карда буд, ва дар соати 7.30 телефони инспектор Жан-Клод Годдар дар Монте-Карло занг зад.

— Ҳа, гуфт ӯ, ки аз хоби кӯтоҳмуддат дар кабинет бедор шуда буд. — Шумо ҳазл мекунед… Дар куҷо? Дар маҳал посбон гузошта шудааст ё не?… Не, мо бо чархбол меравем… Ҳама чизро тайёр кунед… Офарин.

Ӯ ба Колетт Дювал занг зад, то ки вай ҳама чизро тайёр кунад. Сипас ба Лемйе занг зада, хабарро ба ӯ расонд. Онҳо пайро ёфтаанд.

Годдар ба рӯяш об пошид, дандонашро шуст, мӯяшро шона кард ва дар ғалладони миз куртаи тозаро ёфта, пӯшид. Ӯ нишона, таппонча, ҳамён ва калидҳоро гирифта, дар баромадгоҳ Дювалро вохӯрд. Годдар ба мошини вай нишаст ва онҳо сӯи чархбол ҳаракат карданд. Ӯ мебоист дар он ҷо бо Лемйе вомехӯрд.

— Намудатон хел бад аст, — гуфт Дювал, ҳангоме ки аз кӯчаҳои нимхолӣ мерафтанд.

— Ман худро аз ин ҳам бадтар ҳис мекунам, — гуфт Годдар.

— Шумо ба хона нарафта будед?

— Чӣ гуна рафта метавонам? — ӯ навиштаҳои худро варақ мезад. — Дар бораи Марвон чизи наве ҳаст?

— Танҳо он чи соати 4-и пагоҳӣ ба воситаи почтаи электронӣ ба шумо фиристода будам, — ҷавоб дод Дювал, — аммо дар соати 10 алоқаи машваратӣ бо Бейрут ва Париж таъин карда шудааст. Агар ягон чизи нав бошад, ман занг мезанам.

Дювал мошинро ба монишгоҳ даровард. Чархбол тайёр буд. Годдар портфелро гирифт ва аз мошин баромад.

— Бо ман ҷой иваз кардан намехоҳед? — аз ғурроси муҳаррик баландтар дод заданӣ шуда, гуфт ӯ.

— То ки як рӯзи дароз бо Скелет бошам? — гуфт Дювал дар ҷавоб. — Хеле ҷолиб, аммо шуморо аз ин имконият маҳрум кардан намехоҳам.

— Хеле хандаовар, — гуфт Годдар. — Бо Марвон машғул шуданро давом диҳед.

— Давом дода истодаем.

Инспектор Лемйе омад, ва чархбол парвоз кард.

— Ҳамин тариқ, ҷаноби Годдар, — гуфт Лемйе баъди якчанд дақиқа, — оиди ин Марвон чӣ маълумоте дар даст доред?

Сар шуд.

— Номи пурраи ӯ Марвон Адиб Мусо Аққод аст, — сар кард Годдар, ҳангоме ки онҳо дар болои Фарансо парвоз мекарданд. — Ӯ дар Сайдо, дар Лубнон зода шудааст. Падараш, Адиб, банкир буд, модараш, Соро, — муаллимаи мактаб. Соли 1973 оила ба Бейрут кӯчид. Маълумоти боқимонда канда-канда мебошанд. Мо медонем, ки бародари ягонаи Марвон, Ромӣ, соли 1982 зода шудааст. Маълум аст, ки Марвон соли 1996 ба хизмати артиш рафт, худро хуб нишон дод, иртиқои вазифа намуд. Дар қисмҳои яккачин хизмат карда, ба хадамоти махсус гузаронда шуд, соли 1998 муҳофизи вазири мудофиа ва аз соли 1999 то 2001 дар ҳайати посбонони сарвазир буд.

Годдар варақи ахбороти Дювалро дида баромад.

— Соли 2003 ӯ аз хизмати давлатӣ рафт, — давом дод ӯ. — Баъди хизмат ӯ ширкати муҳофизии “Аққод ва шарикон”-ро таъсис дод. Ба андозае ки мо медонем, асосан онҳо бо ҷустуҷӯи шахсони рабудашуда ва ҳимояи роҳбарону кормандони “Вестерн Ойл”, ки дар Ироқ кор мекунанд, машғул мешаванд. Вақтҳои наздик онҳо бехатарии онҳоро дар Либия низ таъмин мекунанд. Аз афти кор, дар минтақаи халиҷи Форс бизнеси онҳо бо мизоҷони сарватманд хуб пеш меравад. Дар сайти ширкат танҳо рӯйхати мизоҷон ва маълумоти робитавӣ оиди офиси марказӣ дар Бейрут ҳаст. Ҳамкорам Колетт Дювал дирӯз бегоҳӣ ба онҳо занг заданӣ шуд, аммо офис кор намекард.

— Танҳо ҳамин қадар? — пурсид Лемйе.

— Алҳол ҳамин қадар, — аз фишори Лемйе саросема шуда, ҷавоб дод Годдар.

— Шумо гумон мекунед, ки ман ҳамаи инро намедонам? — пурсид Скелет бо асабоният. — ҳамаи ин маълумотро ман танҳо ба ҷои кори худ занг зада, ба даст меоварам. Ин на зиёда аз 5 дақиқа вақтро мегирад. Котибаи ман оиди Марвон Аққод аз шумо бештар маълумот дорад, ҷаноби Годдар. Магар Монако танҳо ба ҳамин чиз қодир аст?!

Годдар қарор дод, ки худдориро аз даст надиҳад. Гоҳо ӯ мехост ба рӯи ин шахс як мушт занад, аммо инро ба худ иҷозат дода наметавонист. Ва ӯ Лемйеро хурсанд карда наметавонист, зеро ин эътирофи он мебуд, ки вай ӯро аз ҳолати хунсардӣ берун карда тавонист.

— Шумо аз ман хоҳиш кардед, ки ҳар маълумоти имконпазирро пайдо кунам, — ҷавоб дод Годдар. — Баъди якчанд соат мо чизи бештаре хоҳем донист.

— Баъди якчанд соат Марвон ба Япония ё ба Аляска рафта метавонад. — гуфт Лемйе. — Мо интизор шуданро ба худ раво дида наметавонем, ҷаноби Годдар. Қотил дар озодист ва 9 соат аз мо пеш меравад.

Годдар ҳис кард, ки рӯй ва гарданаш сурх шуда, гӯшҳояш тафсиданд. Ҳама шоҳиди беобрӯй шудани ӯ буданд, ва ӯ ҷавоб додан мехост. Аммо ҳоло вақт ва ҷои муносиб нест.

— Ман донистан мехоҳам, ҷаноби Годдар, — гуфт Лемйе, ва парвози онҳо ба Марсел давом дошт, — чаро шумо нагуфтед, ки Марвон ва бародараш ҳуҷуми соли 1982-ро аз сар гузаронданд, оиди он ки бо модар дар ванна аз шикастапораҳои шишаҳо ва гулӯлаҳо пинҳон мешуданд?

— Метарсам, ки ман…

— Чаро шумо оиди он намегӯед, ки ҳангоми ҷашни зодрӯзи бародараш Ромӣ дар пеши чашмони Марвон бо гулӯлаи миномёт ду амакаш, ду аммааш ва фарзандонашон кушта шуданд? — давом дод Лемйе. — Оё шумо медонед, ки баъди якчанд соли ин воқеа Марвон ва бародараш диданд, ки дар кӯча волидонашро дар мошин тарконданд?

Годдар аз тирезаи чархбол дарахтони луч ва фермаҳои пурлойро медид: борон тамоми шаб меборид.

— Хӯш, — гуфт Лемйе. — 3-юми январи соли 1993 ба шумо чизеро ёдрас намекунад?

— Не, — ҷавоб дод Годдар.

Ӯ худро таҳқиршуда ҳис мекард. Ва муҳимаш он буд, ки ҳақ ба ҷониби Лемйе буд. Ба ҷои ин ахбороти ночизро ба Лемйе пешкаш кардан маълумоти бештаре ба даст овардан даркор буд. Охир, ӯ тарзи корбурди ӯро медонист, ва акнун танҳо худро айбдор карда метавонист.

Мутаассифона, Лемйе ҳанӯз ба охир нарасонда буд

— Марвон он вақт қариб 15-сола буд, Ромӣ бошад — 11-сола, — тамоман бе ҳиссиёт мегуфт Скелет. Хотираи ин рӯз онҳоро тамоми умр пайгирӣ хоҳад кард. Онҳо дар ин бора намегӯянд ва инро ба хотир намеоваранд. Оё ин парвандаро ошкор кардан мехоҳед, ҷаноби Годдар? Пас, бояд фаҳмед, ки Марвон Аққод чӣ гуна одам аст. Оё донистан мехоҳед, ки одамро ба шантаж чӣ водор мекунад? Ба куштор? Ба он ки одамонро ба ваҳшат оварад? Пас шумо бояд воқеаҳоеро дида бароед, ки ин шахсро ташаккул додаанд, фаҳмед, ки водоркунандаи ӯ чист.

— Ҳамааш аз он вақт сар шуд, ки волидони Марвон кушта шуданд. Марвон аллакай бародар набуд — ӯ сарвари оила шуд. Ҳеҷ касе набуд, ки дар ҳаққи Ромӣ ғамхорӣ кунад. Амакҳо ва аммаҳо дар қайди ҳаёт набуданд, дигар хешовандон аз Лубнон ба Аврупо ва Амрико ҳиҷрат карда буданд. Марвон мебоист як худаш бо бародари хурдӣ машғул мешуд — ӯро мехӯронд, мепӯшонд, ҳимоя мекард. Ҳатто дар артиш Марвон дар ҳаққи Ромӣ ғамхорӣ карданро давом медод. Ӯ ба он муваффақ шуд, ки ӯро ба қисми ҳарбии яккачин гузаронанд, вазифаҳои махсус диҳанд ва дар ҳайати посбонони худи ноиби сарвазир ба вазифаи эътиборнок таъин кунанд.

— Барои чӣ? Онҳо чӣ мақсад доштанд? Шояд мегӯед, ки мақсади наҷиб — аз дарду азобе ки худашон паси сар кардаанд, ҳимоя намудани сарварони кишвари худ ва фарзандони ин сарварон? Охир, шумо на он қадар содда ҳастед, ҷаноби Годдар.

Годдар чизе ҷавоб надод. Ӯ аз ин суханон дилтанг шуда буд.

— Водоркунандаи Марвон Аққод муҳаббат ба ватан нест, ҷаноби Годдар, — гуфт Лемйе. — Водоркунандаи ӯ ҳирс аст. Ба ман бовар кунед. Ман тамоми умр чунин одамонро таъқиб мекунам. Ман онҳоро мешиносам. Марвон мехоҳад он чиро ба даст оварад. ки ба фикраш, ба он ҳақ дорад. Ӯ мехоҳад чизеро, ки аз он маҳрумаш кардаанд, баргардонад: сарват ва ҳисси мағлубнопазирӣ, ки онро танҳо сарвати зиёд дода метавонад. Ва барои қонеъ гардондани ин хоҳиши рафънопазир ӯ аз ҳисоби сарватмандон ва соҳибқудратон ризқ пайдо мекунад, — онҳоро бо ҳисси бардурӯғи бехатарӣ ба ғафлат андохта, ғорат мекунад. Суханони маро дар ёд нигоҳ доред, ҷаноби Марвон Аққод иблиси ҳақиқист. Ӯ танҳо ғорат кардан, куштан ва нобуд кардан метавонад. Ва пеш аз он ки бори дигар ин корашро анҷом диҳад, мо бояд ӯро ёбем.

Ҳангоме ки чархбол бо Годдар ва Лемйе дар Марсел фуруд омад, ҳукуматдорони маҳаллӣ фактҳои наве дар ихтиёр доштанд. Дар ҳуҷраи кории сардори посбонони фурудгоҳ онҳо сабтҳои камераҳои назоратро аз назар мегузаронданд.

Дар сабти якум дида мешуд, ки Марвон бо мошин ба монишгоҳ медарояд. Сабти дуюм нишон медод, ки баъди якчанд дақиқа ӯ ба бинои фурудгоҳ медарояд. Дигар сабтҳо нишон медоданд, ки ӯ аз сейфи камераи бағоҷнигоҳдорӣ чизеро мегирад, ба ҳоҷатхона медарояд, чипта ва талони саворшавӣ гирифта, аз тафтишгоҳ бо номи Ҷек Карделл мегузарад.

— Ӯ чиро ба қуттии ахлот партофт? — пурсид Годдар.

— Кӣ медонад? — гуфт Лемйе. — Ин ҳар чиз буда метавонад.

Годдар ба сардор рӯ овард.

— Тамоми ахлоти дар давоми шаб ҷамъшударо тафтиш кардан даркор аст.

— Аммо ҷаноби инспектор дуруст мегӯяд, — гуфт вай, — ин ҳар чиз буда метавонад.

— Ва инро ёфтан даркор аст, — исрор намуд Годдар.

Сипас Лемйе жандармеро ҷеғ зад, ки Марвонро тафтиш карда буд. Ӯ ин жандармро чунон истинтоқ кард, ки Годдар гумон кард ҳуши вай беҷо мешавад. Жандармро аз кор гирифтанд.

Тафтиши “лог”-ҳои компютерӣ нишон дод, ки ба воситаи интернет-провайдери лубнонӣ дар режими оnline барои Марвон ба рейси “Роял Эр Марок” чипта харида шудааст.

— Ин, албатта, бародари Марвон аст, — гуфт Лемйе.

— Мо аниқ дониста наметавонем, — гуфт Годдар.

— Боз кӣ буда метавонист, — пурсид Лемйе.

— Ман танҳо мехоҳам, — гуфт Годдар, — ки парванда на дар асоси тахминҳо, балки дар асоси фактҳое сохта шавад, ки дар доварӣ исбот кардан мумкин бошад. Агар Марвон ҳақиқатан айбдор бошад — ва ин имконпазир аст, — мо бояд ҳарчи бештар далелҳо дошта бошем. Ҳоло бошад мо танҳо далелҳои ғайримустақим дорем.

— Ман парвандаҳои зиёдеро бо далелҳои аз ин ҳам камтар ба субут расондаам, — худситоӣ кард Лемйе.

— Ва чӣ қадар парвандаҳоро бо далелҳои бештар ба анҷом нарасондӣ? — фикр кард Годдар, аммо хомӯш монд.

— Ихтиёр дар дасти шумост, — гуфт Лемйе, — аммо ман ба Касабланка ба ҷустуҷӯи қотил равон мешавам ва мехоҳам, ки шумо ба Бейрут рафта, аниқ кунед, ки чиптаро кӣ фармоиш додааст. Ва эҳтиёт бошед, ҷаноби Годдар. Марвон ва Ромӣ Аққод — шахсони хатарнок мебошанд. Ва ҳар қадар ба онҳо наздиктар шавед, онҳо ҳамон қадар хатарноктар мешаванд.

— Марвон! Марвон, ту маро мешунавӣ?

Марвон мехост бедор шавад, аммо чашмонашро кушода наметавонист. Тамоми баданаш дард мекард ва агарчи рӯи ӯ арақшор шуда буд, ӯ аз хунукӣ меларзид. Ӯ кампалро ба худ кашид ва пойҳояшро ба синааш ҷафс кард.

— Марвон, ин манам, Рания, ту маро мешунавӣ?

Ҳа, ӯ вайро мешунавад. Ӯ ин овозро дӯст медорад ва онро хеле муштоқ шудааст.

Ӯ ва Рания аз хурдӣ бо ҳам дӯстӣ доштанд. Онҳо ҳамроҳ бозӣ мекарданд, хурсандӣ мекарданд ва ҳамроҳ ҷанги шаҳрвандиро дар Лубнон паси сар намуданд. Онҳо ба зодрӯзи ҳамдигар мерафтанд, дар мактаб назди ҳамдигар менишастанд. Боре онҳо дар боми хонаи худ қалъае сохтанд ва дар он комиксҳо ва шарбатҳоро захира намуданд — шарбати ангур, ки Рания онро дӯст медошт, ва шарбати афлесун, ки онро Марвон дӯст медошт.

Аввалин духтаре ки ӯ бӯсид, Рания буд. Аввалин духтаре ки ӯ ба филми амрикоӣ бурд, вай буд. Марвон номи филмро фаромӯш карда буд, аммо дар ёд дошт, ки онҳо ба толор даромада, аз ақиб нишастанд: волидон ба вохӯриҳои онҳо зид буданд. Ва ӯ дар ёд дошт, ки ӯ дастони Ранияро медошт.

Ӯ боварӣ дошт, ки вайро ба занӣ мегирад. Ва инак боре, ҳангоме ки ӯ 14-сола буд, ҳангоме ки соли хониш тамом шуда, таътили тобистона сар шуда буд, Рания назди ӯ омада, гуфт, ки падараш кори нав ёфтааст — дар Фарансо, аниқтараш, дар Париж, — ва бегоҳӣ онҳо барои ҳамеша аз ин ҷо мераванд. Марвон дар ёд дошт, ки Рания аз рухсораи ӯ бӯса кард — чашмонаш аз ашк пур буданд. Вай бо ӯ хайру хуш кард ва ақиб гашта, давида рафт. Ӯ ҳанӯз дар дил дардро ҳис мекард. Ӯ дар ёд дошт, ки он лаҳза оиди чӣ фикр кард: барои чӣ Худо ӯро чунин ҷазо медиҳад?

— Марвон, — бори дигар пичирос зад Рания. — Чашмонатро кушода метавонӣ? Бедор шав.

Ӯ боз гармии нафаси вайро дар рухсори худ ва бӯи атриёти вайро ҳис кард. Ӯ як илоҷ карда, чашмонашро кушод. Инак ӯ боз Ранияро мебинад, ва дар лабонаш табассум ҳувайдо гардид.

Вай аллакай дар тан на куртаи шабпӯшии гулобӣ, балки хилъати ҳамшираи тиббиро дошт. Мӯйҳои сиёҳаш, ки замоне дароз буданд, акнун бурида шуда, танҳо то китфонаш мерасиданд. Дар рӯяш ҳеҷ гуна косметика набуд, аммо дар ҳамин ҳолат ӯ беҳтар метофт — поктар ва дилчасптар. Чашмони зебои мешии ӯ аз ҳарвақта ҷаззобтар буданд. Меарзид, ки ҳамаи ин воқеаҳоро аз сар гузаронад, то ки боз ин чашмонро бинад. Ҳамаи дарду алами шаш моҳи гузашта нопадид шуданд. Табобати беҳтарин ва оби ҳаёт он аст, ки ӯ дар хонаи Рания мебошад, болои дивани ӯ, таҳти нигоҳубини ӯ, ва дили вай дар бари ӯ метапад.

— Марвон, ту маро мешунавӣ? — навозишкорона пурсид вай.

— Соат чанд шудааст? — пурсид Марвон бо овози хирросии паст.

Дарди сар кам мешуд. Ӯ осоиштагӣ ва бехатариро ҳис кард. Аллакай якчанд моҳ боз ӯ ин гуна ором набуд.

Рания ба соат нигарист.

— Аллакай қариб 8 шудааст.

— Пагоҳӣ? — ба тиреза нигариста, пурсид ӯ. — Чаро берун ин қадар торик аст?

— Аллакай бегоҳ аст, Марвон, — гуфт вай. Ҳозир соат 8-и бегоҳ аст. Аз он вақте ки дирӯз дар роҳрав афтидӣ, тамоми рӯз хоб будӣ.

— Маро бубахш, — пичирос зад ӯ.

Рания сар ҷунбонд ва пешонии ӯро ламс намуд.

— Ҳеҷ гап не, — гуфт вай.

— Маро барои ҳамааш бубахш, — пичирос зад ӯ. — Ман медонам…

— Хомӯш бош, — ангушташро навозишкорона ба лабони ӯ гузошта гуфт Рания. — Ман бояд ба ту чизе гӯям.

Ҳар чизе ки хоҳӣ, — фикр кард Марвон. Метавонӣ ба ман некрологҳоро аз рӯзномаҳо хонӣ, матнро дар болои қуттии ярмаи ҷавӣ. Ӯ шод буд, ки боз бо вай аст.

Рания дақиқае хомӯш монда, ба чашмони Марвон нигарист ва ӯ худро беҳтар ҳис кард. Нафаси чуқур кашида, вай гуфт:

— Дар ин ҷо мондани ту мумкин нест.

Дили Марвон гӯё аз кор монд.

Чӣ? — пурсид ӯ аз худ. Вай ҳозир чӣ гуфт? Дастони ӯ хунук шуданд. Ӯ чизе гуфтанӣ шуд, аммо даҳонаш хушк шуда, суханон берун намеомаданд.

— Ҳеҷ чиз нагӯй, — пичирос зад Рания. — Фақат гӯш кун.

Ӯ гӯш карда наметавонист. Ҳар чизе ки вай гӯяд, ӯ онро шунидан намехост.

— Ман туро дӯст медорам, Марвон, — ба сухан даромад Рания. — Ба фикрам, ман туро ҳамеша дӯст медоштам, аз ҳамон рӯзе ки маро бори аввал бӯсидӣ, ё шояд аз он ҳам пештар. Ман ҳеҷ гоҳ мисли он рӯзе ки ману волидонам ба Париж кӯчида рафтем, гиря накарда будам, зеро гумон мекардам, ки туро дигар намебинам. Ман гиристанро давом медодам. Ман ба волидон гуфтам, ки онҳоро барои маро бурданашон бад мебинам ва гурехта туро меёбам.

Аммо ман он вақт кӯдак будам. Ман ба воя расидам, ту низ ба воя расидӣ. Мо тағйир ёфтем, ҳар яке зиндагии худро доштем ва дигар шудем. Ва ҳангоме ки соли гузашта ту бо тӯҳфаҳо ва пешниҳоди оиладоршавӣ назди ман омадӣ, ман тарсидам. Чунки ман зиндагии нав, зиндагии дигар доштам, ки ба ман маъқул буд. Ман дӯстоне доштам, ки бо ман муносибати хуб доштанд ва шахсе буд, ки нисбати ман бепарво набуд.

Аммо ту навиштани мактубҳои хуб, телефон кардан, фиристодани тӯҳфаҳо ва гулҳоро давом медодӣ. Ман даҳ сол кӯшиш кардам, ки туро фаромӯш кунам — шояд, фаромӯш накунам, балки илоҷи гузаштаро ёбам ва ба худ ҳаёти наве эҷод кунам, ки ба худам мувофиқ бошад. Ман мефаҳмам, ту ба ман гуфтан мехостӣ, ки маро дӯст медорӣ ва ин ба ман маъқул буд. Ва ман фаҳмидам, ки ту барои ба ман таассурот бахшидан оиди ҳаёти худ нақл мекардӣ, оиди он чи ту дорӣ ва бо кӣ шинос ҳастӣ. Аммо ин тавр нашуд. Дар он мактубҳо ман дӯсти беҳтарини худро ба зӯр мешинохтам.

Ман намехоҳам бо шахсе оила барпо кунам, ки ҳамеша дар хона нест, доимо дар хатар аст ва ризқу рӯзии худро бо он ба даст меоварад, ки ҳаёташро ба хатар мегузорад. Ман намехоҳам ҳамсари шахсе бошам, ки ба ҷои Худо пул, қудрат ва нуфузу эътиборро мепарастад. Ман мехоҳам, ки шавҳарам маро дӯст дорад, бо ман вақт гузаронад, ҳамроҳи ман фарзандонро тарбия кунад ва ба он чи дар зиндагӣ аз ҳама муҳим аст, ҷиддӣ муносибат кунад. Аммо ту чунин одам нестӣ, Марвон. Шояд, ту замоне ҳамин хел будӣ, аммо ба фикрам, акнун он хел нестӣ.

— Ман дигаргун шуда метавонам, — бо душворӣ гуфт Марвон.

Рания рӯи ӯро бо дастони хунукаш ламс намуда, табассум кард.

— Шояд метавонӣ, — розӣ шуд вай. — Аммо ҳоло бошад ту дар остонаи манзили ман аз захми ҳалокатовар беҳуш шуда афтодӣ. Ман ҷои кори худро ба хатар гузоштам, то ки ба ту ёрӣ расонам. Чунин зиндагӣ ба ман маъқул нест.

— Барои ҳамин ҳам ту аз Париж гурехтӣ? — пурсид Марвон.

— Ман нагурехтаам, — оромона ҷавоб дод Рания. — Дар ин ҷо кор пешниҳод карданд ва ман розӣ шудам.

— Мо якҷоя хӯроки шом хӯрданӣ будем, — гуфт ӯ ва овози ӯ ноҳамвор ва бошиддат садо медод. — Ман дар он ҷо як соат интизор шудам, то даме ки бародари ту омад ва гуфт, ки ту рафтаӣ.

— Шояд, бародари ман ин корро на он қадар хуб ба ҷо овард.

— Ту хатчае намондӣ, хайру хуш накардӣ, — гуфт Марвон, — ҳамин тавр ғайб задӣ.

— Ман фикр кардам, ки ҳамин тавр беҳтар мешавад, — гуфт Рания. — Танҳо ба ҳамин восита ман метавонистам туро оиди он чи фаҳмидан намехостӣ, бовар кунонам.

— Эҳтимол ҳамин тавр бошад, лекин ту метавонистӣ ин корро ба тарзи дигар кунӣ, — гуфт Марвон.

— Эҳтимол, — розӣ шуд вай. — Ман туро хафа кардан намехостам.

— Аммо ту маро хафа кардӣ.

— Маро бубахш, Марвон. Ман ҳақиқатан хеле афсӯс мехӯрам. Аммо ба ин ҷо омадани ту хато буд.

— Ман намедонистам, ки ғайр аз ту боз ба кӣ муроҷиат карда метавонам.

— Масъала дар ҳақиқат ин қадар ҷиддист?

— Ту ҷароҳати маро дидӣ.

— Кӣ ин корро кард?

— Намедонам. Ман бояд дар ягон ҷое бимонам, ки қувваи худро барқарор карда, сари калобаи ин вазъиятро ёфта тавонам.

— Дар ин ҷо не.

— Чаро? — пурсид Марвон. — Ман ба ту халал намерасонам. Ин муваққатӣ аст.

— Не, — сар ҷунбонд Рания, — Ин хатарнок аст ва…

— Ва чӣ? — пурсид Марвон, агарчи медонист, ки вай чӣ гуфтанист.

— Маро маҷбур накун, ки ин гапро гӯям, Марвон.

— Ман мехоҳам, ки ту бигӯӣ.

— Хоҳиш мекунам, Марвон.

Ӯ исрор мекард, ва чашмони Рания аз ашк пур шуданд.

— Ман туро дӯст медорам, Марвон, — гуфт вай, — аммо на он тавре ки ту мехоҳӣ. Маро бубахш. Ва илтимос, биё ин масъаларо як сӯ гузорем.

Марвон оҳиста сар ҷунбонд ва ногоҳ пай бурд, ки дар кунҷи ҳуҷра оромона Лайло нишастааст ва ҳамчунин мегиряд. Ва Марвон тамоми қувваташро ҷамъ карда, аз ҷой бархест, чизҳои худро гирифта ба дар наздик шуд ва ба қафо нигариста, ба муҳаббати аввалини худ нигарист.

— Умедворам, ту чунин шахсеро, ки ҷустуҷӯ мекунӣ, меёбӣ, Рания, — бо мулоимат гуфт ӯ. — Ту сазовори хушбахтӣ ҳастӣ. Ман ваъда медиҳам, ки дигар туро безобита намекунам.

Чашмони Рания аз гиря сурх шуда буданд, лабонаш меларзиданд. Марвон ба ӯ боз дард расондан намехост.

— Ташаккур, ки маро дарбеҳ кардӣ, — гуфт ӯ.

Баъди хомӯшии ноҳинҷор ӯ дарро кушод.

— Ту ба куҷо меравӣ, Марвон? — ногоҳ пурсид Рания.

— Магар ин аҳамият дорад?

— Барои ман аҳамият дорад, — ҷавоб дод вай.

— Намедонам, — рости гапро гуфт ӯ. — Шояд ба Миср, ба Шарқи Наздик — ба ягон маконе ки аз ин ҷо дуртар бошад.

Ва ӯ баромада, дарро оҳиста пӯшонд.

Қарибии соати 10 Марвон аз биное ки манзили Рания дар он буд, баромада, ба сӯи шаб рафт. Ӯ ба куҷо рафта метавонад? Дар ин кишвар ӯ касеро намешиносад. Ба мемонхона рафта наметавонад. Ва ӯ тахмин мекунад, ки таъқибкунандагон аллакай аз пайи ӯ шудаанд ва шояд ӯро дар Марокаш ҷустуҷӯ мекунанд.

Ӯ ҳанӯз ҳам меларзид, агарчи табаш то 39 дараҷа паст шуда буд. Тамоми узвҳои баданаш дард мекарданд ва акнун ӯ боз аз дарди дил азоб мекашид. Ӯ хатои аҳмақона кард, ки назди Рания омад. Чӣ тавр ӯ чунин беақлона рафтор карда метавонист? Ним соли охир ӯ маҳз ҳаминро эътироф кардан намехост: он тарзи зиндагӣ, ки ӯ барои худ интихоб кардааст, ӯро аз зани дӯстдоштааш ҷудо мекунад. Ҳама чизи дигар чӣ аҳамияте дорад?

Умед ӯро тарк карда буд ва бо он — хоҳиши аз таъқибкунандагон раҳоӣ ёфтан низ. Ӯро фикрҳои тира фаро гирифтанд: ӯ оиди он фикр кард, ки худкушӣ карда ва ба нестӣ ғӯтавар шуда, аз азобҳо халос мешавад. Аммо ӯ бародарашро ба ёд овард, ки барои раҳоӣ ёфтани ӯ ин қадар кӯшиш кард ва акнун дар ин ҷаҳон ягона дӯсти ӯст. Ӯ ҳеҷ гоҳ Ромиро тарк карда наметавонад. Волидон инро ҳеҷ гоҳ намебахшиданд ва ҳар чи шавад ҳам, ӯ ба хотираи онҳо хиёнат намекунад.

Чӣ кор кунад? Маконе нест, ки ӯ он ҷо монда тавонад, ва касе нест, ки ӯ ба вай муроҷиат карда тавонад. Аммо вақт рафта истодааст, ӯро албатта ҷустуҷӯ доранд, ва як қадами нодуруст фоҷиавӣ буда метавонад.

Марвон мошини ба иҷора гирифтаашро ба ёд овард. Ӯ онро кофта ёфт ва аз хонаи Рания якчанд километр дур рафта, онро дар кӯчаи беодаме монд ва калидро дар бордон гузошт. Сипас, таксӣ нигоҳ дошта, ба фурудгоҳ баргашт. Аз он ҷо ӯ бо истифодаи карточкаи кредитии ба номи бегона гирифтааш аз телефон-автомат ба бародараш занг зад.

— Ромӣ, ин манам, Марвон. Бубахш, ки ба хонаат занг мезанам.

— Ту чӣ кор карда истодаӣ?! — эътироз намуд Ромӣ. — Охир, ман гуфта будам, ки бо телефони моҳворагӣ занг зан.

— Медонам, аммо ман вақт надоштам.

— Ва ту мебоист се рӯз интизор мешудӣ. Ҳоло бошад як рӯз ҳам нагузаштааст.

— Ман бояд ба хона баргардам.

— Чаро? Чӣ воқеа шуд?

— Ин қиссаи дуру дароз аст, — гуфт Марвон.

— Чӣ тавр он дуру дароз буда метавонад? — нафаҳмид Ромӣ. — Ту дар он ҷо ним шабонарӯз ҳам набудӣ.

Ман ҳозир дар ин бора гап зада наметавонам, — гуфт Марвон. — Барои ман чипта фармоиш кун.

— Не, — гуфт Ромӣ, — Ҳозир ба Бейрут баргаштан фикри на он қадар хуб аст.

— Чаро?

— Чунки ҳозир ин хатарнок аст.

— Ман дар ин ҷо монда наметавонам. Ба Аврупо ҳам баргашта наметавонам. Шояд ба Сан-Паулу равам?

— Хеле хандаовар, — гуфт Ромӣ бо овози хаста.

— Чаро не? — пурсид Марвон, — Ман дар ҷустуҷӯи Клодетт ёрӣ мерасонам.

— Бо ин кор аллакай дигарон машғуланд.

— Шояд ба Амрико?

— Ба ту раводид намедиҳанд.

— Қоҳира чӣ?

— Чаро Қоҳира?

— Чаро Қоҳира не? — Марвон дид, ки дар назди яке аз баромадҳо якчанд кормандони полиси Марокаш ҷамъ омадаанд. — Дар он ҷо ман байни 14 миллион одам ғайб зада метавонам.

— Ба ҳар ҳол ман намефаҳмам, — гуфт Ромӣ. — Чаро ту дар Касабланка монда наметавонӣ?

— Ҳамин тавр наметавонам, — ҷавоб дод Марвон. — Баъд нақл мекунам.

— Хуб ман барои ту ба Қоҳира чипта фармоиш мекунам. Ту кай рафтанӣ ҳастӣ?

— Ҳозир.

— Чӣ хел ҳозир? Ту дар куҷоӣ?

— Дар фурудгоҳ.

— Аллакай? Як дақиқа сабр кун.

— Аз телевизиони франсавӣ навигариҳоро хабар медиҳанд.

— Чӣ мегӯянд?

— Дар Марсел мошин ва ҷасади таксистро ёфтаанд, — гуфт Ромӣ.

— Боз чӣ? — пурсид Марвон. — Оиди ман ё оиди Марокаш чизе мегӯянд?

— Не, — гуфт Ромӣ, — Мегӯянд, ки кормандони полис маълумот ҷамъ мекунанд ва ҳанӯз ба пайи ҷинояткор набаромадаанд.

— Дурӯғ мегӯянд, — гуфт Марвон. — Онҳо албатта пайи маро ёфтаанд. Ман бояд дарҳол аз ин ҷо равам.

— Дуруст мегӯӣ. Ба номи кӣ фармоиш кунам?

— Ба номи Ториқ Ҷамил.

— Иҷро шуд, — гуфт Ромӣ, — Боз чӣ?

— Ба ман маконе даркор аст, ки дар он ҷо монда тавонам.

— Ҳуҷра дар меҳмонхона?

— Не, хеле хатарнок, — кофта ёфтан осон.

— Пас чӣ?

— Барои ман манзиле ба иҷора ёб.

— Манзил? Ту дар он ҷо то кай монданӣ ҳастӣ?

— Тамоман намедонам, аммо эҳтимол дар он ҷо муддате мемонам.

— Наход?

— Чӣ буд? — пурсид Марвон. Худат мегӯӣ, ки ман ба хона баргашта наметавонам ва Клодеттро ҷустуҷӯ карда наметавонам. Ба куҷо равам?

Ромӣ хомӯш монд.

— Ба ман зуд манзиле ёб, — ба ҳар нархе ки бошад, — давом дод Марвон. Баъд ба воситаи “Federal Express” бароям телефони моҳворагӣ, андаке пул ва ягон хел кортҳои боздид равон кун.

— Кортҳои боздид?

— Ҳа, барои эътиборнокӣ.

— Кадом хел?

— Намедонам, — гуфт Марвон. — Бигузор ман фурӯшандаи компютерҳо бошам, ё не, мушовир. Номи ширкат ва логотипро фикр карда барор. Ва сайт барпо кун.

— Шӯхӣ мекунӣ?

— Эй, — гуфт Марвон, — ё ту бародари ман нестӣ?

Ду рӯз Ториқ аз манзил берун набаромад. Ҳанӯз табаш баланд буд, аммо бе ҳароратсанҷ аниқ карда наметавонист, ки маҳз чӣ қадар. Ӯ барои ҷустуҷӯи духтур қувват надошт, дар бораи мағоза бошад — ҳоҷати гап ҳам нест. Ӯ хӯрок хӯрдан намехост ва танҳо оберо, ки аз “Шератон” оварда буд, менӯшид. Ӯ мувозинати обиро барқарор карданӣ буд, антибиотикҳо ва дигар доруҳоеро, ки Рания аз бемористон гирифта, ба борхалтаи ӯ андохта буд, истеъмол менамуд.

Ромӣ дар бораи манзил дуруст гуфта буд. Он хеле калон буд — хеле калонтар аз он чи даркор буд: он се ҳуҷраи хоб, се ҳаммом ва ҳуҷраи меҳмонқабулкунии калон дошт. Аммо “онро ба тартиб овардан даркор аст” гуфтан на он қадар аниқ буд. Шояд солҳои 50—60-ум ин манзил боҳашамат буд, аммо Ториқ шубҳа дошт, ки аз он вақт касе онро рӯбучин карда бошад.

Аз фарш то сақфи хона пур аз чанг буд, мизи ошхона ва ҷевончаҳо як қабат чарб доштанд. Аз се душ дутояш кор намекард. Аз се ҳоҷатхона дутояш шикоф буд. Дар ошхона дастшӯяк маҳкам шуда буд. Тафдон кор намекард. Аз чор конфоркаи газ яктоаш кор мекард. Шабона нисбатан хунук мешуд, аммо Ториқ гармидиҳиро ба кор дароварда натавонист.

Намуди дохилии манзил низ он қадар хуб набуд. Дар деворҳо мусаввараҳои зиёде буданд, аз ҷумла миниатюраи “Ҷоконда” ва сурати калони “Зани испании ҷангҷӯ”, чуноне ки Ториқ онро номид. Дар ошхона ду мусаввараи тамоман якхелаи писараки тамокукаш буд, дар роҳрав — тасвири калони чор гурбача. Касе фуки яке аз онҳоро сӯрох кардааст. Дар ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ се ҳайкали биринҷии одамон-аждаҳоён буд, дар назди бар бошад — мусаввараи калони ҳайвонот. Ҳамааш зери чанг буд.

Аммо ин аҳамияти калон надошт — хоҳ-нохоҳ бисёрии чароғҳо дарнамегирифтанд ва ҳатто рӯзона қариб чизе намоён набуд.

Соҳиби манзил ваъда дод, ки фавран ин ҷойро рӯбучин ва таъмир мекунад, аммо Ториқ мебоист якчанд рӯз истироҳат мекард, бинобар ин лозим буд, ки ҳеҷ кас чизеро рӯбучин накунад ва садои тарақ-туруқ шунида нашавад. Ӯ хоҳиш кард, ки то рӯзи душанбе коргаронро нафиристад. Ҳоло бошад ба ӯ кампали ғафс, болишти тоза ва диван даркор буд, то ки дар он дароз кашад. Дутои аввалро наёфта, ӯ маҷбур буд, ки бо дивани ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ қаноат кунад. Ӯ худро ба он партофта, қариб як шабонарӯз хобид.

Аммо рӯзи сеюм ӯ аз тақ-тақи дар бедор шуд.

Ӯ ба таври ғаризавӣ даст ба таппонча бурд, аммо ба ёд овард, ки акнун таппонча надорад. Ӯ ба соат нигарист. Қариб нисфирӯзӣ буд, аммо тирезаҳо пардапӯш буданд, чароғҳо дарнамегирифтанд ва манзил нисбатан торик буд.

Садои тақ-тақ такрор шуд, аммо ин дафъа — баландтар. Набзи Ториқ тезтар шуд. Ҳеҷ кас намедонад, ки ӯ дар Қоҳира мебошад ва маҳз дар Гелиополис ва имрӯз ҳанӯз панҷшанбе ва барои омадани коргарон барвақт аст. Аммо садои тақ-тақ давом дошт.

Ториқ аз ҷой бархест ва фонусро ба даст гирифта, назди дар омад. Ӯро кофта ёфтаанд? Агар чунин бошад, чаро дарро тақ-тақ мекунанд? Ӯ фонусро дар дасташ фишурд. Он барои ҳуҷумкунандагон хатари ҷиддӣ надорад, аммо Ториқ бе ҳарбу зарб таслим шуданӣ набуд. Ӯ аз оиначаи дар ба берун нигарист ва нафас рост кард. Ин қосиди “Federal Express” буд, ки якчанд қуттиҳоро оварда буд. Ӯ дарро кушод ва дар чеҳраи қосид ифодаи ҳайратро дид.

— Шумо Ториқ Ҷамил ҳастед? — пурсид қосид.

— Ҳа, — гуфт ӯ ва дарк намуд, ки намуди зоҳирияш хеле бад аст. Ӯ аз вақти тирпарронӣ риш нагирифтааст, оббозӣ накардааст ва либос иваз накардааст.

— Дар ин ҷо имзо кунед.

— Ториқ имзо кард, ба қосид чойпулӣ дод ва қуттиҳоро гирифт. Ҳа, онҳоро аз Бейрут фиристода буданд. Ӯ қуттии якумро кушод, чуноне ки кӯдак тӯҳфаеро ба муносибати зодрӯз мекушояд.

Дар даруни он телефони моҳворагии нав бо аккумулятор, асбоби зарядка ва дастуруламал ва лифофае бо 10 ҳазор фунти мисрӣ буд — барои аввал пурра кофӣ — ва як тӯда кортҳои тамос бо чунин матн буданд: “Ториқ Ҷамил, Мудир, Ай-Си-Ти Консалтинг”, Брюссел, Белгия” бо веб-сайт, адреси почтаи электронӣ ва адреси почтавии Брюссел ва рақами телефон.

Ториқ бо телефони моҳворагӣ рақамро гирифт.

— Мо шуморо барои ба “Ай-Си-Ти Консалтинг” занг заданатон ташаккур мегӯем, — ҷавоб дод овози занона, ки ба ҷавобдиҳандаи автоматӣ сабт шуда буд. — Мо ҳозир ҷавоб дода наметавонем, Хоҳишмандем, ном, рақами телефон ва паёми худро гузоред ва мо ҳамин ки имкон пайдо кардем, ба шумо занг мезанем.

Сипас худи ҳамон чиз ба забони англисӣ ва немисӣ такрор карда шуд. Ромӣ вазифаро бо кордонӣ ба ҷо овардааст.

Ториқ қуттии дигарро боз кард ва портфели калони чарминро баровард. Ӯ онро кушода, ноутбуки нави “Dell Latitude D800”-ро бо барномаҳои ҷойгиркардашуда ва асбобҳои он пайдо намуд.

Дар зери он якчанд шимҳои ҷинс, шимҳои хокиранг, футболкаҳо, ҷӯробҳо, таҳпӯшакҳо, свитерҳо, ришгирак, чӯткаи дандон, хамираи дандоншӯӣ, моеъ барои шустани рӯй, собун, нохунгирак ва дигар чизҳо буданд.

Мӯҳтавои қутти сеюм ӯро ҳайрон кард. Дар боло телевизори хурдакакаки нав буд. Шояд, Ромӣ мехост, ки ӯ навигариҳоро тамошо кунад — пеш аз ҳама оиди он ки ҷустуҷӯи ӯ дар чӣ ҳолат аст. Дар зери он харитаи Қоҳира, рӯйхати ширкатҳои компютерӣ ва маслиҳатдиҳии шаҳр ва мақолаҳо аз Интернет оиди ҳолати соҳаи компютерӣ дар Миср буданд, ки барои мустаҳкам намудани “қисса”-и нави ӯ ёрӣ мерасонданд.

Ва ниҳоят, аз ҳама поёнтар қуттичаи бо сурб рӯйкашудаи қуфлдор буд, ки ба он бо навори часпак калид часпонда шуда буд. Ӯ калидро андохта, қуттичаро кушод. Дар даруни он таппончаи калибраш 45 ва тирҳо буданд.

Ториқ Ҷамил ногоҳ худро айбдор ҳис кард, ки бародарашро ба Бағдод равона мекунад. Охир, Ромӣ чӣ тавр рафтор намуданро медонад, ва бародарашро на ба Годдар, на ба ягон каси дигар таслим намекунад. Ӯ дарди қариб ҷисмониро ҳис кард. Агар Ромӣ дар Ироқ ҳалок шавад, ӯ ҳеҷ гоҳ худро намебахшад. Аз ин хоби даҳшатнок дарҳол роҳи баромад ёфтан даркор аст.

Ӯ компютерро ба кор андохт ва ба Интернет пайваст шуд. Ӯ дар бораи оилаи Рамзӣ маълумоти нав меҷуст. Чуноне ки интизор шудан мумкин буд, расонаҳои хабарии аврупоӣ ва мисрӣ оиди марги Рафиқ ва Бригитта ва рабуда шудани Клодетт маълумоти муфассал медоданд. Дар ҳама ҷо суратҳои Марвон Аққод буданд, ки барои куштор ҷустуҷӯ карда мешуд. Шояд ӯ хато кард, ки ба Қоҳира омад, аммо ҳанӯз ҳам чунин меҳисобид, ки интихоби дигаре надошт.

Мақола дар “Le Mond” aз ҳама навтар буд. Он оиди воқеаҳое ки пеш аз куштор дар Монте-Карло рӯй дода буданд, тафсилоти “эксклюзивӣ” медод, аз ҷумла оиди хатча бо талаби фидия хабар мерасонд, ки ба воситаи “Ди-Эйч-Эл” аз Берлин ба хонаи Рамзӣ дар наздикиҳои Париж як рӯз пас аз ғайб задани Клодетт расонда шудааст. Рақами ҳисоби бонкӣ дар Швейтсария оварда шуда буд, ки “агар ҷаноби Рамзӣ зани худро зинда дидан хоҳад”, бояд дар тӯли 24 соат ба он 1 миллион евро мегузаронд, ва ҷаноби Рамзӣ ин талабро ба ҷо овард.

“Баъди якчанд рӯз”, — гуфта мешуд дар “Le Mond”, Рамзӣ ба воситаи “Ди-Эйч-Эл” аз Брюссел пакет гирифт. Он видеокассетае дошт, ки дар он хонум Рамзӣ ба навор гирифта шуда буд. Бастагӣ ва ба даҳонаш латта тиққондагӣ, аммо зинда. Ҳамчунин хатчае бо талаби 10 миллион евро ва таҳдиди куштани хонум Рамзӣ ва дар Интернет нишон додани он буд. Ҷаноби Рамзӣ дар тӯли 72 соат мебоист пулро мегузаронд ва ба Брюссел омада, дастурҳои минбаъдаро интизор мешуд.

Сипас гуфта мешуд, ки дар меҳмонхонаи ҷаноби Рамзӣ “конверти беимзо” бо сурати зани ӯ ва хатча бо талаби 25 миллион евро гузошта шуда буд. Дар он дастури муфассал оиди он буд, ки чӣ гуна хонум Рамзиро дар Мадрид баъди як ҳафта ёфтан мумкин аст — ба шарте ки пул пурра пардохта шавад.

Ҳамаи ин рост буд. Рафиқ Рамзӣ ӯро маҳз аз боиси ҳамин киро кард. Матни зерин ташвишовар буд: “Кормандони полис чунин меҳисобанд, ки ин ҷинояти даҳшатоварро Марвон Аққод, мудири асосии агентии муҳофизатии дар Лубнон буда ташкил кардааст. Сарчашмаҳои ба тафтишот наздик хабар медиҳанд, ки ба ин кор шарик будани ҷаноби Аққод, ки аз ҷои ҷиноят ғайб зада, ҳанӯз бедарак аст, тасдиқ шудааст. Агентии “Аққод ва шарикон”дар Бейрут ба зангҳои телефон ҷавоб намедиҳад, аммо ҷустуҷӯи ҷаноби Аққод давом дорад”.

Ногоҳ дарро боз тақ-тақ карданд — аввал паст, ва баъд баландтар.

Ториқ дар ҷояш шах шуда монд. Ин аллакай қосиди FedEx нест. Пас ин кист?

Ӯ зуд ба таппонча тир ҷой карда, назди дар омад. Он чи ӯ аз оиначаи дар дид, ӯро ҳайрон кард. Дар назди дар се зани зебои тақрибан 20-сола истода буданд. Оне ки дар байн буд, дар даст сабаде бо меваҷот ва шириниҳо дошт. Ториқ ҳайрон шуд ва таппончаро ба кисаи ақиби шимаш тиққонда, бо футболкааш пӯшонд. Сипас ӯ дарро кушода гуфт:

— Субҳ ба хайр.

Духтари тарафи рост табассум кард, духтари тарафи чап шармгинона хандид. Оне ки дар байн буд, гапро сар кард.

— Субҳ ба хайр, номи ман Далия — Далия Нур, Инҳо дугонаҳои ман, Дино ва Марват. Мо дар болои манзили шумо сокин ҳастем ва шунидем, ки шумо кӯчида омадед.

Ториқ намедонист, ки чӣ аксуламале нишон диҳад.

— Аз шиносоӣ бо шумо шодам, Далия, духтарон. Бароятон чӣ хизмате карда метавонам?

— Мо танҳо мехостем бо шумо шинос шавем, — гуфт Далия, — ва ин тӯҳфаи ночизро аз кумитаи ҷамъиятӣ ба шумо диҳем.

Вай сабадро ба Ториқ дароз кард, ва ӯ онро бо мамнуният қабул намуд. Ӯ пай бурд, ки Далия ӯро тамоман шайдо кардааст — вай рӯи хеле нафис ва чашмони зебои мешӣ дошт, ки ҳангоми табассум дар онҳо оташе пайдо мешуд. Вай либоси аврупоӣ дар бар дошт ва маълум буд, ки аз ҷиҳати молиявӣ эҳтиёҷманд нест. Ӯ свитери кашемири гулобӣ пӯшида буд. Шими ҷинси сиёҳ ва пойафзоли мӯд эҳтимол на аз Қоҳира ё Искандария, балки аз Лондон ва ё Париж буданд. Дигар духтарон дар бар бисёр ҳалқаҳо, бозубандҳо ва гарданбандҳои марворид доштанд, аммо Далия танҳо гӯшворҳои хурди тилло бо бриллиантҳо ва соати тилло дошт — аз афташ моли фирмаи Картйе.

— Шумо хеле меҳрубон ҳастед, — ба Далия нигариста, гуфт Ториқ. — Ташаккур.

— Марҳамат, — ҷавоб дод Далия, ва дар чашмони вай чизе ноаён дигаргун шуд.

Шояд, Ториқ таваҷҷӯҳи вайро бедор намуд, чуноне ки вай диққати ӯро ба худ кашид? Ё таби баланд бо ӯ ҳазлбозӣ мекунад. Ӯ ҳис кард, ки духтарон рафтанӣ шуданд ва ба ёд овард, ки намуди зоҳирияш хеле бад аст.

— Ман шуморо ба меҳмонӣ даъват мекардам, то ки ин нозу неъматро бо ҳам бинем, — гуфт вай, ва фикр кард, ки чӣ хел ин гуфтугӯро боз якчанд дақиқа давом диҳад, — аммо метарсам, ки намуди манзили ман аз худам дида бадтар аст.

Ин боиси хандаи Далия ва духтарон гардид.

— Ҳеҷ гап не, — гуфт Далия, — хоҳ-нохоҳ мо ин ҷо монда наметавонистем, аммо мехостем шуморо ба шабнишинии хурде ки ин бегоҳ дар болои бом баргузор мегардад, даъват кунем. Ибтидо дар соати 9, ва аз шумо фақат омадан талаб карда мешавад, магар ин ки дар тан куртаи тоза дошта бошед.

Ториқ даъватро қабул карданӣ буд. Чизе дар ин зан ӯро ба ҳайрат овард. Аммо ӯ бояд ба ҳар ҷой набаромада, ором, нонамоён бошад, на ин ки бо духтарон вақтхушӣ кунад. Лекин чӣ тавр рад карда метавонад? Агар ӯ рад кунад, ҳамсояҳо мегӯянд, ки ҳамсояи нав беодоб будааст, аммо гапу калочаи зиёдатӣ ба ӯ тамоман даркор нест.

— Бо камоли майл, — гуфт дар охир ӯ. — Ва ба хотири шумо ман куртаи тоза меёбам.

Инспектор Годдар ба ҳеҷ чиз муваффақ нашуд. Ба Бейрут омада, ӯ дар офиси “Аққод ва шарикон” касеро наёфт. Ходимаи танҳо дар қабулгоҳ ба ӯ гуфт, ки Марвон наомадааст ва дар куҷо будани ӯро вай намедонад. Ромӣ бошад ба Бағдод рафтааст ва кай баргаштанаш маълум нест. Ҳамаи кормандони дигар ба тамоми Шарқи Наздик ба сафарҳои хизматӣ рафтаанд. Годдар рақами телефонеро, ки аз рӯи он ӯро ёфтан мумкин аст, гузошта, ба меҳмонхона баргашт, то ки ба Скелет занг занад.

Ӯ ба Лемйе ба “Ҳилтон” дар Работ (Марокаш) занг зад, ва аз шунидани он шод буд, ки вай ба натиҷаҳои беҳтаре муваффақ шудааст. Камераҳои назорат дар фурудгоҳ нишон доданд, ки Ҷек Карделл бо рейси “Роял Эр Марок” омад ва мошинеро киро кард. Полиси Касабланка онро меҷӯяд, аммо ҳанӯз натиҷае нест.

Аммо хадамоти разведкаи Марокаш хабар доданд, ки Марвон Аққод ба кишвар танҳо ду бор омадааст ва ҳар ду дафъа зимни ҳайати муҳофизони сарвазири Лубнон буд ва онҳо оиди робитаҳои ӯ дар Марокаш чизе намедонанд. Онҳо оиди дар Марокаш будани Ҷек Карделл ном шахс низ чизе намедонанд. Лемйе ба роҳи сарбаста даромада буд.

— Марвон барои ба Марокаш рафтан сабаб дошт, — бо овози баланд андешаронӣ карда, гуфт Лемйе. — Ӯ медонист, ки мо пайи ӯро меёбем ва ӯ муддати зиёд Карделл буда наметавонад. Мо медонем, ки ӯ бо худ пули зиёд надошт. Ӯ мебоист бо касе вомехӯрд.

— Жандарм дар Марсел гуфт, ки ӯ дар манзили духтаре таваққуф карданист, — фикр карда, гуфт Годдар.

— Ин на бештар аз қисми “қисса”-и ӯст, — ҷавоб дод Лемйе.

— Шояд, — гуфт Годдар, — аммо агар рост бошад чӣ?

— Ман гуфтам-ку, — истодагарӣ мекард Лемйе, — ҳеҷ маълумоте надорем, ки Марвон умуман солҳои охир дар ин ҷо буда бошад, алалхусус бо духтаре вохӯрда бошад.

— Агар ӯ бо духтар пеш шинос шуда бошад чӣ? — паст намеомад Годдар, — Ва духтар ба Марокаш ба қарибӣ кӯчида бошад?

— Давом диҳед, — шавқманд шуда, гуфт Лемйе баъди хомӯшӣ.

— Ӯ бо худ ангуштарии тилло дошт, ҳамин тавр не? — пурсид Годдар.

— Ҳа, дошт.

— Агар ин танҳо “қисса” бошад, магар ҷузъиёт аз ҳад зиёд нестанд?

Лемйе паст омадан намехост.

— Онҳо дар куҷо вохӯрда метавонистанд? Дар Бейрут?

— Шояд, — гуфт Годдар аммо ба андозае ки ман медонам, ним соли охир Марвон кори фирмаро дар тамоми Иттиҳоди Аврупо аз офиси хурд дар Париж роҳбарӣ мекард.

— Ба фикратон, ӯ бо духтар дар он ҷо шинос шуд?

— Шояд.

— Аз бародараш пурсед, — вазифа дод Лемйе.

Годдар фаҳмонд, ки чаро ин корро карда наметавонад.

— Шумо гуфтаниед, ки Ромӣ Аққод ҳамон рӯзи омадани шумо ба Бағдод рафтааст?

— Ин ҳақиқатан аҷиб метобад, — гуфт Годдар, — аммо ходима гуфт, ки одатан Ромӣ дар як моҳ се ҳафта дар сафар аст.

— Сафар кай ба нақша гирифта шуда буд? — пурсид Лемйе.

— Ходима гуфт, ки зарурати сафар ғайричашмдошт ба миён омад.

— Албатта, — гуфт Лемйе. — Боз назди ходима равед. Фаҳмида гиред, ки вай оиди ҳаёти шахсии Марвон Аққод чиро медонад. Ва дарҳол ба ман занг занед.

Ториқ дар ёд надошт, ки кай бори охир дар шабнишинӣ буд. Ҳаёти ӯ ба андозае ба кор (ва аксаран хатарнок) бахшида шуда буд, ки дар он ҳатто рухсатиҳо набуданд, оиди мушоракат бо одамони ношинос бошад ҳоҷати гап ҳам нест. Аммо ӯ ба худ иқрор шуд, ки шабнишиниро бесаброна интизор аст.

Оббозӣ кардан кори осон набуд, чунки захм ҳанӯз ҳам дарднок буд. Аммо антибиотикҳо таъсири худро расонданд. Аҳволи ӯ беҳтар шуд. Ӯ ҳис кард, ки иштиҳояш баргашта истодааст. Ӯ афлесунҳои калони сершираро, ки Далия оварда буд, хӯрд.

Далия Нур.

Ҳангоми дар назди оина риш гирифтан ӯ рӯи Далияро ба ёд овард. Вай кист? Ҳаёти вай аз чӣ иборат аст? Дар дастони вай ангуштарии никоҳ набуд. Оё имконпазир аст, ки чунин духтари назаррабо танҳо бошад?

Ториқ фикран ба Ромӣ барои чизҳои фиристодааш ташаккур гуфта, либосҳояшро пӯшид ва бо лифт ба майдончаи бом баромад ва дар он ҷо қариб бист нафар одамони то 30-соларо дид. Онҳо сӯҳбат мекарданд, механдиданд ва мерақсиданд.

Аз динамикҳои калон яке аз албомҳои охирини Амр Диёб садо медод. Дар якчанд мизҳои хурд хӯришҳо, паҳлава, шириниҳо гузошта шуда буданд, дар кунҷак бошад бар буд, ки дар он ҷо машрубот харидан мумкин буд.

Мавҷуд будан ва бӯи машрубот ӯро ором карданд. Инҳо шахсони диндор нестанд, ва ин хуб аст, — фикр кард Ториқ. Баъди ҳамаи он чи ҳафтаи гузашта бо Рания ва бо худи ӯ шуда гузашт, ӯ оиди Худо фикр кардан, оиди Ӯ хондан ва дар ҷамъияти шахсоне ки инро мехоҳанд, будан намехост.

Ӯ барои худ пиво харид. Ӯ аллакай бо ёрии хоб аз дарду алам халос шуданро санҷида дид. Акнун дигар воситаҳоро санҷида дидан даркор аст.

Касе ба китфони ӯ даст расонд.

Куртаи зебо, — гуфт овози маҳин.

Ӯ ба ақиб нигариста дид, ки Далия ба ӯ табассум мекунад.

— Шумо либоси хуб пӯшидаед, — аён буд, ки вай ишвагарӣ мекунад, аммо он низ аён буд, ки вай зери таъсири марихуана буд. Вай аз сигор боз як бор кашид ва онро ба Ториқ пешкаш намуд. Ӯ оиди он андеша кард, ки модар чӣ мегуфт, аммо ин фикрро дур кард. Имрӯз ӯ бояд аз ҳама гуна ҳиссиётҳои вазнин озод бошад. Гузаштаро фаромӯш карда, зиндагиро аз нав сар кардан даркор буд.

— Ташаккур, — гуфт ӯ ва сигорро бо марихуана аз дасти нозуки Далия гирифта, кашид. Ба кадом муносибат?

— Имрӯз панҷшанбе аст.

— Ва чӣ?

— Вақти истироҳат ва ҳаловат бурдан аст.

— Ва шумо ҳар бегоҳи панҷшанбе ҳамин тавр мекунед?

— Баъзеҳо мекунанд.

— Шумо чӣ?

— Ман гоҳо ба рақс ё ба кино рафтанро афзал медонам.

— Имрӯз чӣ?

— Ман донистан мехостам, ки шумо меоед ё не?

— Шумо гумон мекардед, ки ман намеоям?

— Рости гап, ҳа.

— Чаро?

— Намедонам, — гуфт Далия. — Шумо ба назарам одамгурез тофтед.

Ториқ дастонашро боло кард, гӯё таслим мешуда бошад.

— Айбдорам.

— Рост? — вай хандид ва ишвагарона дастонашро болои синаи ӯ гузошт ва ба ӯ ҷафс шуда, пурсид: — Шумо боз дар чӣ айбдоред?

Савол ба ӯ аз чашмдошти Далия сахттар расид.

— Амалан дар ҳама чиз, оҳиста ҷавоб дод Ториқ.

— Рафтем, — гуфт вай, — ман мехоҳам ба шумо чизеро нишон диҳам.

Вай аз дастони ӯ гирифта, аз байни одамон гузашта, ба боғчаи дилкушое овард, ки аз он ҷо милт-милти чароғҳои Гелиополис ва фуруд омадану парвоз кардани ҳавопаймоҳо намоён буд.

— Хеле зебо, — гуфт ӯ.

— Ҳа, — гуфт Далия, ва онҳо хомӯш истода, аз манзара ҳаловат мебурданд.

— Номи шумо чист, писараки бад? — хомӯширо қатъ намуд Далия.

— Ториқ.

— Ториқ кӣ?

— Ториқ Ҷамил.

— Шумо чӣ саргузаште доред, Ториқ Ҷамил? — пурсид Далия. — Шумо дар ин ҷо чӣ кор мекунед?

Ӯ тасаввур кард, ки агар ба вай ҳақиқатро гӯяд, ифодаи чашмони зебои вай чӣ гуна мешуда бошад.

— Ман мушовир, — як ҷуръа пиво нӯшида, гуфт ӯ.

— Мушовир оиди чӣ, — пурсид вай.

— Оиди компютерҳо.

— Ин дилгиркунанда аст.

— Ҳа, ин ҳамин тавр аст.

— Шумо аз куҷоед?

— Аз ҳама ҷо, — ҷавоб дод Ториқ. — Панҷ соли охир ман аксаран дар Аврупо зиндагӣ мекунам.

— Рост? — таваҷҷӯҳ намуд Далия. — Масалан, дар куҷо?

— Дар Мадрид, Париж, Берлин — дар ҳар ҷое ки бошад. Аммо ширкати ман дар Брюссел ҷойгир шудааст.

— Ман Парижро дӯст медорам, — ба ҷузъиёти вобаста ба соҳибкорӣ аҳамият надода, гуфт Далия, ва Ториқ барои ин аз вай миннатдор буд, — хусусан баҳорон, ҳангоме ки ҳаво салқин ва дилпазир аст, гулҳо мешукуфанд ва дар кӯчаҳо ҷуфтҳои ошиқон бисёранд.

— Шумо дар он ҷо ба воя расидаед? — пиво нӯшида, пурсид Ториқ.

— Не, дар Урдун, — ҷавоб дод вай. — Аммо ман дар “Бритиш Эйрвэйз” стюардесса шуда кор мекунам ва гоҳо ягон касро дар рейси Париж иваз мекунам.

— Аз афташ, коратон ба шумо ҳаловат мебахшад.

— Гоҳо, — маҳзун шуда, гуфт вай.

— Аммо…

— Аммо ҳаёти шахсӣ доштан душвор аст.

— Шумо чиро дар назар доред?

— Ман дар назар дорам, ки ҳангоме ки шуморо киро мекунанд — ва на танҳо англисҳо, балки ҳамаи ширкатҳо, ба шумо имконияти саёҳати бепул, дидани ҷаҳон ва ғайраро ваъда медиҳанд. Аммо дар асл шумо аз рӯи ҷадвали бошиддат кор мекунед. Шумо ҳамеша дар сафар ҳастед. Ҳангоме ки бедор мешавед, дар куҷо будани худро ба зудӣ намефаҳмед. Шумо намедонед, ки чиро хонаи худ ҳисобед. Ба ғайр аз ҳамкорон бо касе дӯстӣ пайдо кардан душвор аст. Албатта, ба пилот ошиқ шуда метавонед — аммо ҳамаи онҳо оиладор мебошанд — ё ба стюардесса — ки ҳамаи онҳо лесбиян ҳастанд… Аммо чорае нест, ин касб имконият медиҳад, то барои зиндагӣ пул кор кунед.

Далия сигор кашид.

— Дино ва Марват чӣ? — пурсид Ториқ. — Охир шумо дугонаҳоед?

— На он қадар.

— Ин чӣ маъно дорад?

— Не, маро нодуруст нафаҳмед, — гуфт Далия, — Онҳо духтарони хубанд ва ман барои онҳо ҳама корро мекунам, чуноне ки онҳо низ барои ман мекунанд. Мо якҷоя манзилро иҷора гирфтаем, чунки дар алоҳидагӣ пуламон ба ин намерасад. Ғайр аз ин, онҳо ҳар ду дар “Эр Франс” кор мекунанд ва мо гоҳ-гоҳ бо ҳамдигар вомехӯрем. Ҳар дуи онҳоро ба Ню-Йорк гузаронданд. Акнун мо тамоман вонамехӯрем.

— Ҳа, афсӯс.

— Ҳаёт чунин аст, — оҳ кашид Далия. — Дар он барои гуноҳкорон оромӣ нест.

— Чаро шумо бо ягон кори дигар машғул намешавед? — пурсид Ториқ.

— Масалан, бо чӣ кор? — пурсид вай. — Бо фурӯши компютерҳо?

— Ин низ воситаи дарёфти пул барои рӯзгузаронӣ аст.

— Чунин кор ба шумо маъқул аст?

— Тоқат кардан мумкин, — гуфт Ториқ, — чуноне ки худатон гуфтед, ман шахси танҳоям. Ин барои ман мувофиқ аст. Аммо барои шумо барин шахс чизи бештаре даркор аст.

— Шумо чиро дар назар доред?

— Ман дар назар дорам, ки шумо духтари зебо, хушчақчақ, пур аз зиндагӣ ҳастед ва ба шумо чизи беҳтаре даркор аст.

Далия сӯи ӯ тоб хӯрд ва сарашро ба як тараф моил карда, рост ба чашмони ӯ нигарист.

— Шумо маро зебо меҳисобед?

— Агар чунин намебуд, ман ба шабнишинӣ намеомадам.

— Ториқ хам шуда, вайро меҳрубонона бӯсид. Далия дарҳол ва бо чунон қуввате ҷавоб дод, ки ӯ интизор набуд.

Аз болои онҳо “Боинг 747” парвоз карда, сӯи фурудгоҳи Қоҳира поён рафт. Ва ӯ аз вай пешниҳодеро шунид, ки рад карда наметавонист.

Дино ва Марват баъди шабнишинӣ ба фурудгоҳ мераванд, — гуфт Далия бо овози паст, ҳангоме ки Ториқ вайро боз бӯсид, — ва имрӯз манзил дар ихтиёри ман мемонад.

Оё ин имконпазир аст? Ториқ ҳис кард, ки боз табаш баланд мешавад.

— Ба ман ҳамроҳ шудан мехоҳед? — пичирос зад вай бо овози дилфиребтарине ки замоне шунида буд.

Ӯ инро хеле мехост, аммо аз ду чиз хавотир мешуд — Рания ва захми илтиҳобкардаи китфаш.

Ӯ ин фикрҳоро дур кард. Муносибатҳо бо Рания қатъ гардидаанд, Рания инро кушоду равшан ба ӯ гуфт. Ҳаёт давом дорад, ва Ториқ боз аз он ҳаловат бурдан метавонад. Монеаи дуюм мураккабтар аст — бояд ягон маънидоде фикр карда барорад. Аммо ҳеҷ чиз наметавонад ба ӯ монеъ шавад, ки шабро бо духтари зебое ки ба ин майл дорад, гузаронад.

— Хеле мехоҳам, — пичирос зад ӯ дар ҷавоб, ва Далия ба дасти ӯ калидро гузошт.

— Манзили 901, — гуфт вай, — Андаке дар ҳамин ҷо бошед, баъди 10 дақиқа вомехӯрем. Ҳуҷраи ман аз чап сеюм аст. Ман дарро кушода мемонам.

Агентии “Аққод ва шарикон” дар маркази хурди офисҳо на он қадар дур аз Донишгоҳи амрикоӣ дар Бейрут ҷойгир буд, ва чуноне ки Годдар ҳангоми боздиди дуюм фикр кард, нишонаҳои таъсискунандаи худро дошт: он назаррас нест, хоксорона ва монанди Марвон Аққод андаке асроромез аст.

Дар лавҳаи дар танҳо номи ширкат навишта шуда буд, бе логотип, сайт ё ишорае ба намуди фаъолияти он. Мебели қабулгоҳ бо завқи хуб интихоб шуда, ҳатто гаронбаҳо буд, аммо дар ин ҷо проспектҳо ва мусаввараҳо дар девор набуданд — ҳеҷ чиз ба он ишора намекард, ки аз мизоҷон-миллиардерҳо ба ин ҷо миллионҳо ҷорӣ мешаванд. Танҳо шишаҳои тирногузар, камераҳои назорат, ки дар болои даромадгоҳ, дар роҳравҳо ва дар толор насб шуда буданд, самти фаъолияти фирмаро ошкор мекарданд.

Аммо бо вуҷуди эҳтиёткории Марвон ва Ромӣ Аққод, дар ин силсила як ҳалқаи суст аз назар дур монда буд — Жасмин Зайтун.

— Субҳ ба хайр, хонум Зайтун, — Годдар назди мизи вай, ки дар толор буд, нишаста, табассум кард. — Аз дидори шумо шодам.

Жасмин, духтари ситорагарми хатмкардаи донишгоҳ, дар ҷавоб табассум намуда, мижа зад, гӯё Годдар дар тӯли моҳҳо ва ҳатто солҳо аввалин марди ситорагарме буд, ки ба ин идора омадааст.

— Хуш омадед, ҷаноби Годдар, — гуфт вай. — Бароятон боз чӣ хизмате карда метавонам?

— Ман ба хона бармегардам, аммо қарор додам, ки бори дигар даромада бинам, ки оё ҷанобон Аққодҳо ё ягон нафар аз шарикон имрӯз ба офис омада бошанд ё не.

— Мутаассифона, наомадаанд, — гуфт вай, гӯё ҳақиқатан ҳам афсӯс мехӯрд, ки ёрӣ дода наметавонад. — ҳеҷ дигаргуние нест.

— Хайр, — гуфт ӯ, —боз як кӯшиши дигар карданам даркор буд.

— Марҳамат, — сӯҳбат бо шумо бароям хуш буд, — гуфт Жасмин.

— Шумо рақами телефони маро доред?

— Ҳа, — ҷавоб дод вай ва варақаи ӯро дар рӯи миз ёфта, ба ӯ нишон дод. — Ҳамин ки оиди ягон нафар аз бародарон Аққодҳо маълумоте ба даст оварам, онҳо ба шумо занг мезанананд.

— Шумо хеле меҳрубон ҳастед, — гуфт ӯ, рафтанӣ шуда. — Ҳа, боз як чизи дигар.

— Гӯшам ба шумо, — гуфт Жасмин.

— Дӯстдоштаи Марвон дар Париж, — гуфт Годдар, — ман бояд бо ӯ гап занам, дар робита бо тафтишотамон якчанд савол диҳам. Оё шумо рақамеро надоред, ки ман аз рӯи он вайро ёфта тавонам?

— Шумо Ранияро дар назар доред, — соддадилона гуфт Жасмин. — Хонум Фаввозро дӯстдоштаи ӯ номидан на он қадар дуруст мебуд. Аммо ӯ, бешубҳа, нисбати Рания ҳиссиёте дошт.

— Дошт? — аз хонум Жасмин тамоми маълумоти медонистаашро гирифтанӣ шуда, пурсид Годдар.

— Ҳа , ҷаноб, — пичиррос зад Жасмин, агарчи дар офис ғайр аз ҳар дуи онҳо касе набуд. — Мегӯянд, ки тобистони гузашта ӯ ба Рания пешниҳод кард, ки зани ӯ шавад, аммо вай рад кард ва ғайб зад.

— Ғайб зад? — пурсид Годдар.

— Ман ҳамин тавр шунида будам, — ногоҳ маҳзун шуда, гуфт вай. — Аз афташ, ин хеле аламовар буд. Ва акнун боз ҳамаи ин воқеаҳо. Ман барои ҷаноби Аққод хавотир ҳастам. Ӯ одами хеле хуб аст.

Баъди 10 дақиқа Годдар бо мошин сӯи фурудгоҳ мешитофт ва ба Скелет занг мезад.

— Номи вай Рания Фаввоз аст, — ба Лемйе занг зада, гуфт ӯ. — Вай 24-сола аст. Ҳамшираи тиббӣ. Вай дар ин ҷо зода шуда, 10 сол пеш ба Париж кӯчидааст. Аммо дар моҳи май ба Марокаш кӯчидааст.

— Шӯхӣ мекунед, — гуфт Лемйе.

— Ҳеҷ, — ҷавоб дод Годдар .

— Вай дар Работ аст? — пурсид Лемйе.

— Дювал оиди ин кор мекунад, — гуфт Годдар. — Ман ба қарибӣ мефаҳмам.

— Шумо хуб кор кардед, Годдар, — гуфт Лемйе ва бори аввал дар давоми якчанд рӯз дар овози ӯ хурсандии самимӣ ҳис карда мешуд. — Аз шумо детективи хуб ҳосил шуда метавонад.

— Ториқ, ронандаи дигар низ ҳамин тавр ҷиддӣ захмдор шуд?

Toриқ саволро шунид, аммо ба он ҷавоб додан намехост ва вонамуд мекард, ки ҳанӯз хобидааст. Аммо Далия саволи худро такрор кард.

Баъди муддате ӯ тоб хӯрд ва оҳиста чашмонашро кушод. Дар паси парда рӯшноии пагоҳии офтоб медурахшид. Далия бо бадани гарми худ ба ӯ ҷафс шуда, интизори ҷавоб буд. Ториқ ба дурӯғ одат карда буд ва дурӯғ гуфтан одатан барои ӯ душвор набуд. Аммо бо кадом як сабаб имрӯз ин духтарро фиреб додан барояш шармовар буд ва ӯ барои аз дурӯғ барканор будан чизе андешида наметавонист.

— Ба фикрам, ҳа, — гуфт ӯ ниҳоят. — Кормандони полис гуфтанд, ки ӯ хеле маст буд. Ӯ аз шабнишинӣ бармегашт ва беэҳтиётӣ карда, ба садама дучор шуд. Ман дигар ӯро надидам.

Далия ларзид.

— Ту ҳалок шуда метавонистӣ.

Ториқ хомӯш монд ва баъди муддате гуфт:

— Ман оиди ин фикр кардан намехоҳам.

Ӯ аз фарш куртаашро гирифта, онро пӯшид.

— Оиди марг ё оиди садама? — пурсид Далия.

Ҳам оиди ин ва ҳам оиди он, — гуфт ӯ ва аз кат бархеста, шими ҷинсашро пӯшид.

— Барои ҳамин ҳам шабона хобҳои даҳшатнок дидӣ?

— Хобҳои даҳшатнок?

Далия ба аломати тасдиқ сар ҷунбонд.

— Ту дар ёд надорӣ?

— Не, — ӯ боз дурӯғ гуфт.

Ӯ чӣ гуфт? Далия чиро шунид?

— Соати сеи шаб, — гуфт Далия, — Ту дандонҳоятро ғиҷиррос мезанондӣ, тоб мехӯрдӣ ва чизе мегуфтӣ.

— Чӣ гуфтам?

Далия ҷойпӯшро ба болояш кашид.

— Чизе ба монанди: “Не, бас кунед, ман айбдор нестам!” Ман ҳамаашро нашунидам, ман нимхобу нимбедор будам.

Худоро шукр, — фикр кард Ториқ ва гуфт:

— Баъд чӣ?

— Ҳеҷ чиз. Ту тоб хӯрдӣ ва боз хобат бурд. Ту тамоман ҳеҷ чизро дар ёд надорӣ?

Ӯ дар ёд дошт. Ӯ наметавонист ба вай нақл кунад. Ӯ танҳо дар як маврид зинда монда метавонад — агар ҳаёти духела бурданро давом диҳад. Ӯ ҳақ надорад боз ба хатое роҳ диҳад.

— Не, дар ёд надорам, — Ӯ хам шуда, Далияро бӯсид ва гуфт: — Ҳозир ман ба ту савол дорам.

Савол деҳ.

— Рейси навбатии ту кай аст?

— Танҳо бегоҳии душанбе, — гуфт вай. — Чӣ буд?

— Яъне рӯзҳои истироҳат ту бекор ҳастӣ?

— Ман ба Искандария меҳмонӣ меравам.

— Назди дӯстат?

— Не, — табассум кард ӯ, — назди дугонаам.

— Сафарро мавқуф гузор.

— Чаро?

— Биё ин рӯзҳои истироҳатро бо ҳам гузаронем.

— Мо чӣ кор мекунем?

— Намедонам, — ҷавоб дод Ториқ, — биё ношто мекунем ва чизе меандешем, — ҳар чизе ки хоҳӣ.

— Ҳар чизе ки хоҳам? — вай бо шубҳа ба ӯ нигарист.

— Ҳар чизе ки хоҳӣ, — такрор кард Ториқ, бо умеди он ки ӯ розӣ мешавад. Ӯ мефаҳмид, ки маҳз ҳозир бо касе муносибатҳои наздик пайдо кардан хатарнок аст, аммо боварӣ дошт, ки асрори худро зери назорат нигоҳ дошта метавонад. Ӯ ҳатто тасаввур карда наметавонист, ки боз дар манзили торик ва ифлоси худ танҳо мемонад. Далия зебо, хушчақчақ ва пур аз зиндагӣ аст ва то даме ки ӯ бо вай аст, на дар бораи Рания фикр мекунад, на дар бораи Годдар ва Лемйе.

— Майлаш, Ториқ Ҷамил, — гуфт ниҳоят Далия. — Биё худро сайёҳон вонамуд мекунем.

Далия зиёда аз як сол дар Қоҳира мезист, аммо ҳанӯз шаҳрро надида буд. Ториқ дар ин ҷо шахси нав буд (ӯ якчанд бор ҳамроҳи сарвазири Лубнон ба Қоҳира омада буд, аммо ҳеҷ гоҳ барои тамошо вақт надошт). Ва инак баъди оббозии босуръат ва ноштои сабук дар “Шератон” онҳо бо таксӣ ба бозори Хон ал-Халил рафтанд ва саҳариро дар он ҷо чун навхонадорон гузаронданд. Онҳо дар тангкӯчаҳои пур аз хушбӯйиҳо сайру гашт мекарданд, ба дӯконҳои антикварии ҷавоҳирот ва ҳар гуна чизҳои аҷиби шарқӣ медаромаданд, дар “Наҷиб Маҳфуз Кафе” ба тарзи туркӣ кофе менӯшиданд.

— Ту ягон романи Наҷиб Маҳфузро хондаӣ? — пурсид Далия, ҳангоме ки онҳо дар кабинети алоҳида ҷой гирифтанд, ки деворҳояш бо матои сурхи баланд рӯйкаш шуда буданд. Чунин метофт, ки онҳо дар хайма пинҳон шудаанд.

— Танҳо яктояшро, — пирожниро газида, ҷавоб дод ӯ. — “Рӯзе ки сарвар мурд”-ро.

— Ин романи ғамангез аст, — гуфт Далия.

— Магар ҳамаи романҳои ӯ ғамангез нестанд? — пурсид ӯ.

На ҳамааш, гуфт Далия. — Аз онҳо ба ман қиссаҳои муҳаббат маъқул буданд. “Маҳбубаи ман чангакро аз об мекашад. Он холӣ аст, аммо он ангушти маро сӯрох мекунад ва нишонае боқӣ мегузорад, ки то ҳол ҳаст. Дар соҳили Нил, назди хонаи мо, ман ба ӯ гуфтам, ки ӯ моҳигири беҳунар аст, аммо ӯ маро ба чангакаш сайд намудааст, ва ман хуншор ҳастам”…

— Ту маро ҳайрон мекунӣ, — гуфт Ториқ.

— Маро ба Маҳфуз падарам одат кунондааст, — гуфт вай. — Ҳангоме ки ман хурд будам, ӯ романҳои Маҳфузро пеш аз хоб ба ман мехонд — ақаллан як бобашро, аммо агар ӯро розӣ кунонда тавонам, гоҳо аз он ҳам зиёдтар мехонд. Ва чун калонтар шудам, худам онҳоро мехондагӣ шудам.

— Ту ҳамаашро хондаӣ?

— На ҳамаи пйесаҳоашро, аммо ҳамаи романҳо ва ҳикояҳояшро хондаам. Онҳо мӯъҷизанок мебошанд, кас аз ҳаёти худ берун рафта, ба ҷаҳони дигар ворид мешавад. Муддати дароз ман боварӣ доштам, ки ҳангоме ба воя мерасам, нависанда мешавам — то он рӯзе ки ба Маҳфуз ҷинояткоре бо корд ҳуҷум кард. Ман дар ёд дорам, ки ҳангоме инро шунидам, дар куҷо будам.

— Рост? — пурсид Ториқ. Охир ин кайҳо буд, соли 1995 ё 96?

— 14-уми октябри соли 1994, — гуфт Далия.

— Ту ҳақиқатан дар ёд дорӣ.

Далия ба пиёлаи худ менигарист.

— Рӯзи таваллуди ман буд. Ман он вақт 13-сола шуда будам. Ман аз мактаб омадам ва модар ба ман гуфт. Дар аввал ман бовар накардам ва ба бародарам занг задам. Ӯ гуфт, ки ин рост аст. Ман ба ҳуҷраи худ давида рафтам ва дарро пӯшида, гиристам. Ман аз он ҷо танҳо пагоҳии рӯзи дигар баромадам. Ин бори аввал буд, ки шахси бароям наздик мурд. Ман гӯё бобо, бибӣ ё ҳатто падарамро аз даст дода будам. Аммо баъд ман шунидам, ки ӯ зинда мемонад. Ман хушбахт будам, чунон сабукие ҳис кардам, ки гӯё аз бори вазнине халос шуда бошам ва боз гиристам. Дӯстон маро ҳушёр намеҳисобиданд, аммо ба ман фарқ надошт. Ман шод будам, ки Маҳфуз зинда аст, ва дуо мекардам, то ки ӯ навиштанро давом дода тавонад ва ӯ баъд дар ҳақиқат боз менавишт. Оё ту ягон вақт чунин ҳиссиётро аз сар гузарондаӣ, Ториқ? Оё ту ягон вақт наздиконатро аз даст додаӣ ё тарси аз даст додани онҳоро доштӣ?

Ториқ мефаҳмид, ки барои нигоҳ доштани масофа бояд боз дурӯғ гӯяд, то ки Далия ба ӯ наздик нашавад ва чун Рания ӯро дилшикаста накунад, — ва умуман, то ки дар асл кӣ будани ӯро надонад. Аммо дилаш чизи дигаре мегуфт (ҳа, онҳо он қадар шинос нестанд, онҳо танҳо дирӯз бо ҳам вохӯрдаанд).

— Падару модарамро. Онҳо ҳангоми 14-солагии ман ҳалок шуданд. Мошини минагузошташуда таркид. Ману додарам инро дидем. Агар мо якчанд метр наздиктар мебудем, мо низ ҳалок мешудем.

— Оҳ, — Далия сахт мутаассир шуд. — Ман намехостам… ман намедонистам.

— Ҳеҷ гап не, — бо мулоимат гуфт ӯ. Ин кайҳо рӯй дода буд.

— Ман афсӯс мехӯрам.

Хомӯшии ноҳинҷор муддате давом кард. Сипас Далия пурсид:

— Ту мурдани одамонро бисёр дидаӣ, Ториқ, ҳамин тавр не?

Ӯ тасдиқ накард. Ҳеҷ чиз нагуфт. Ҷавоб додан мехост, аммо наметавонист.

Далия дасти ӯро ламс намуд. Дар аввал ӯ хост худро ақиб кашад, — ӯ ҳеҷ гоҳ намехост, ки ба ӯ дилсӯзӣ кунанд. Аммо ӯ ин духтарро ранҷондан ҳам намехост. Ғайр аз ин, ламси вай гарм ва оромкунанда буд ва Ториқ дар ёд надошт, ки ягон вақт касе ба фикрҳо ва ҳиссиёти ӯ таваҷҷӯҳ зоҳир карда бошад.

Шояд, боз ба ягон ҷо меравем, — гуфт ӯ баъди муддате.

Майлаш, — ҷавоб дод Далия.

Баъди як соат онҳо дар толорҳои осорхонаи Миср, ки ба мағораҳо монанд буданд, даст ба даст қадам зада, кӯшиш мекарданд дар муддати якчанд соат ҳазорон солро ҳис кунанд. Далия порчаҳоро аз китобчаи роҳнамо, ки дар дӯкончаи тӯҳфаҳо харида буданд, мехонд.

— Оё медонӣ, дар ин ҷо чӣ қадар экспонатҳо ҳастанд, — пурсид вай, ҳангоме ки ҳайкалҳои гаҷии шоҳзода Раҳотеп ва занаш Нофретро тамошо мекарданд ва аз назди ганҷҳои Аменҳотепи III мегузаштанд.

— Намедонам, — гуфт Ториқ, ки ҳеҷ гоҳ осорхонаҳоро қадр намекард, аммо ҳоло мекӯшид таваҷҷӯҳ зоҳир намояд, чунки барои Далия ин хеле шавқовар буд.

— Ягон рақамро номбар кун.

— Хайр, майлаш. Миллион.

— Не, ба ростӣ, чӣ қадар?

— Хайр, ним миллион.

— Хеле хандаовар. 120 ҳазор ба намоиш гузошта шудааст, боз 150 ҳазор дар бойгониҳо маҳфузанд.

— Танҳо ҳамин қадар, — ҳазли нешдор кард Ториқ. — Ва ин ҷой осорхона номида шудааст? Фиребгарӣ!

— Бас кун, — Далия бо оринҷаш ӯро тела дод. — Ту мебоист масхарабоз мешудӣ.

— Ҳақиқатан, — гуфт ӯ. — Дар ҷаҳон аввалин масхарабоз-мушовир оиди компютерҳо. Чаро пештар ин фикр ба сарам наомад?

— Кифоя, — ба ҳазлҳои ӯ аҳамият надода, гуфт вай. — Биё ганҷҳои Тутро мебинем.

Онҳо ба ошёнаи дуюм баромада, ба нигористони Тутанхамон даромаданд. Аввал онҳо ду ҳайкали сиёҳи тиллокориро диданд, ки замоне дар Водии шоҳон дар наздикии Луксор (ал-Қусур) даромадгоҳи ӯро посбонӣ мекарданд. Сипас онҳо саркофагҳои чӯбини тиллокории дар витринаҳо гузошташударо тамошо карданд. Ин чизҳоро, ки дар давоми асрҳои зиёд осеб надида буданд, дар солҳои 20-ум бостоншиноси маъруфи британӣ Ҳовард Картер ёфта буд.

— Ҳайратовар, — гуфт Далия. — Нигоҳ кун, дар дохили ин саркофаг саркофаги хурдтар буд, дар дохили он — боз хурдтараш ва баъд боз хурдтараш.

Баъди якчанд дақиқа онҳо ба толори сеюм даромаданд — толори торик бо табиати сунъӣ,

— Дар давомаш, — пичиросзанон давом дод Далия, — дар даруни онҳо ин саркофаг ҷойгир буд ва дар он саркофагҳои хурдтари тиллоӣ ва дар охиринаш — худи ҷасади Тутанхамон бо ин ниқоби тиллоӣ.

Онҳо назди витринаи шишагии чароғдор, ки онро посбон дидбонӣ мекард, бозистоданд. Дар он беҳтарин экспонате буд, ки Ториқ дар ҳаёташ дида буд.

— Ин ҳамон аст? — пурсид ӯ. — Он ҳақиқист?

— Албатта, — ҷавоб дод вай. — Ба рангҳо, ба санъаткорона сохта шудани он диққат деҳ. Ҳайратовар.

— Ҳақ ба ҷониби вай буд. Ниқоби баъдимаргӣ аз тилло рехта шуда, бо рангҳои кабуд, зард ва сурх ороиш ёфта, симои шоҳи ҷавонро, ки замоне бар халқ ва кишвар ҳукмронӣ мекард, хеле хуб инъикос менамуд. Дар витринаҳои дигар ашёҳо аз тилло ва нуқра ва дигар чизҳои гаронбаҳои ҳамроҳи Тутанхамон ба қабр гузошташуда буданд.

— Оё тасаввур карда метавонӣ, ки як кас соҳиби ин қадар сарват бошад? — ашъёҳои чандин миллион фунт арзишдоштаро (агар арзиши онҳоро умуман баҳо додан мумкин бошад) аз назар гузаронда, пурсид Далия.

— Медонӣ, ин ашёҳоро ҳамроҳи одам ба қабр гузошта, гумон мекарданд, ки ӯ дар ҳаёти оянда аз онҳо истифода бурда метавонад, — гуфт Ториқ.

— Ҳа, — гуфт Далия, — ин хеле ҳузнангез аст.

— Аммо ҳамаи фиръавнҳо ҳамин тавр фикр мекарданд, — давом дод Ториқ, — аҳромҳоро барои ҳамин месохтанд, ки ганҷҳоро барои ҳаёт дар осмонҳо маҳфуз доранд. Ва ин ганҷҳоро роҳзанон ва дуздон ғорат карданд.

Посбон хоҳиш кард, ки пасттар гап зананд ва онҳо қарор доданд, ки тамошоро давом диҳанд. Онҳо аз толорҳое мегузаштанд, ки он ҷо дигар сарватҳои Тутанхамонро ба намоиш монда буданд: найзаҳо, камонҳо, бозиҳои дӯстдоштаи ӯ, бодбезаки тиллоӣ ва ҳатто тахти тиллоӣ, ки замоне ӯ дар он нишаста, бар империяи тавонои худ ҳукмронӣ мекард. Ӯ фармуда буд, ки ҳамаи инро ҳамроҳи ӯ ба қабр гузоранд.

Баъди ним соат, ҳаққи даромаданро пардохта, онҳо ба толори мумиёҳо омаданд. Аввалӣ мумиёи Рамсеси II буд ва Ториқ оиди Рафиқ Рамзӣ, ки ҷасадаш дар морги Монте-Карло буд, фикр накарда наметавонист. Онҳо ба рӯи хушкида, ангуштони пӯсту устухон ва кафани малларанге ки ҷасади фиръавни қадимиро пӯшида буданд, менигаристанд.

— Далия, — пичирос зад ӯ ва ба ақиб нигарист, ки оё посбоне ки онҳоро ба хомӯшӣ водор менамуд, дар наздикӣ нест.

— Ҳа, — гуфт вай.

— Ту ба ҳаёт дар он дунё (осмонҳо) бовар мекунӣ?

Далия сӯи ӯ тоб хӯрда, бо ҳайрат нигарист.

— Албатта, аммо магар ту бовар намекунӣ?

— Ба фикрам, бовар мекунам.

— Ба фикрат?

— Не, бовар мекунам. Ҳамин тавр… ман намедонам…ин муҳим нест.

Далия ногоҳ қомат рост кард. Ваҷоҳаташ дигаргун шуд ва вай ба гӯши Ториқ пичирос зад:

— Маро бубахш. Туро ин ҷо овардан даркор набуд. Ман беандешагӣ кардам. Ҳамаи ин тантанаи марг аст.

— Не, гап дар ин нест, — гуфт ӯ. — Ҳамааш хуб аст. Танҳо…

— Чӣ?

— Ҳеҷ чиз.

— Не, чӣ?

— Акнун рафта метавонем?

— Ба ман бигӯ.

— Ба ростӣ, ҳеҷ чиз. Биё меравем..

— Ту оиди садама фикр мекунӣ? — пурсид Далия ва нигоҳи навозишкоронаи вай ӯро мутаассир кард. — Ту оиди он фикр кардӣ, ки ба марг то чӣ андоза наздик будӣ?

Ҳа, шояд, — гуфт ӯ, ва фикр кард, ки мехоҳад ҳама чизро ба ӯ нақл кунад.

— Медонӣ чӣ, Ториқ Ҷамил, — дасти ӯро фишурда, пичирос зад вай. Ӯ нафаси гарми вайро дар бари рӯяш ҳис кард. — Ту одами хуб ҳастӣ. Худо одамони хубро ба осмонҳо роҳ медиҳад. Ин ҳамаи он чизест, ки ту бояд донӣ.

Ӯ медонист, ки Далия ӯро ором кардан мехост. Вай намехост, ки ӯ маҳзун бошад. Аммо вай тасаввур карда наметавонад, ки ӯ чӣ гуна тарсро ҳис кард. Агар гуфтаҳои вай рост бошанд ва Худо ба одамони хуб дар осмонҳо ҳаёт медода бошад, пас ӯ ба ҳалокат маҳкум аст.

Ӯ одами хуб нест. Ҳамин аст ҳақиқати содда, аммо даҳшатовар. Ӯ дар он чи Годдар ва Лемйе аз ӯ гумонбар ҳастанд, айбдор нест ва агар кор ба доварӣ расад, ҳеҷ коре накардааст, ки доварон ӯро айбдор карда тавонанд. Аммо доварии осмонӣ чӣ? Аммо магар ӯ дар дурӯғгӯӣ, истеъмоли маводи нашъаовар, хобидан бо занҳое ки дар никоҳи ӯ набуданд, айбдор нест? Магар ӯ дар он айбдор нест, ки ба хотираи волидон хиёнат кард? Охир, хусусан модар аз ӯ илтиҷо мекард, ки роҳи дигар, ҳаёти дигарро пеш гирад. Ӯ ҳар қадар оиди ин бештар фикр кунад, рӯйхат ҳамон қадар дарозтар мегардид ва ӯ ҳамон қадар бештар рӯҳафтода мешуд.

Телефон занг зад ва инспектор Годдар баъди занги аввал гӯшакро бардошт.

— Колетт, илтимос, бигӯ, ки дар бораи Рания Фаввоз чизе пайдо кардаӣ, — дар фурудгоҳи Бейрут дар навбати чиптахарӣ истода, гуфт ӯ. Ӯ умед дошт, ки ҳамин рӯз ба Марокаш рафта метавонад. — Рақами телефон ва адрес, — ягон чизе ки ман аз он сар карда тавонам.

— Ман ҳамин ва ҳам онро пайдо кардам, — гуфт Дювал.

— Ҳаст! — қариб дод мегуфт Годдар. — Ӯ дар Работ аст?

— Не, дар Касабланка.

— Ҳамин тавр! Дар куҷо? — Годдар адресро ба блокнот навишт, Сураташ ҳаст?

— Худи ҳозир гирифтам.

— Онро дарҳол ба телефони ман равон кун.

— Хуб.

— Офарин, Колетт. Хуб кор кардӣ. Ту ба полиси Марокаш занг назадӣ?

— Не, ман фикр кардам, ки маълумотро аввал бояд ба шумо расонам.

— Хеле хуб. Чӣ тавр вайро ёфтӣ?

— Ба воситаи компанияи телефонӣ, — ҷавоб дод Колетт. Кори аз ҳама мушкил ёфтани он касе буд, ки ба ҷустуҷӯ иҷозат диҳад ва албатта бовар кунондан ба он ки ман ҳақиқатан ҳамоне ҳастам, ки худро меномам. Давомаш мушкил набуд.

Офарин, — ба омади кор бовар накарда, такроран гуфт Годдар. — Хуб, ман ба Скелет занг мезанам. Ҳоло бошад оиди ин Рания ҳарчи бештар маълумот пайдо кун. Фаҳмида гир, ки вақтҳои охир вай ба кӣ занг зада буд, дар куҷо кор мекунад, ҳамсояҳояш киҳоянд, — шояд вай ҳамроҳи ягон кас манзилеро иҷора гирифтааст, — чӣ гуна мошин дорад. Мо ҳоло кӯшиш мекунем, ки ба кори полиси Марокаш дахолат накунем. Аз коғазбозии ҳуқуқӣ барканор будан беҳтар аст.

Годдар дар назди хонаи Рания Фаввоз аз таксӣ баромад.

— Чаро ин қадар дер? — норозиёна гуфт Лемйе.

— Аз Бейрут то ин ҷо роҳ дур аст, — ба ин оҳанг аҳамият надода, ҷавоб дод Годдар. — Ягон нишонае аз Марвон ҳаст?

— Не, оромӣ.

— Духтар чӣ?

— Гуфтам ку, оромӣ.

— Шумо боварӣ доред, ки онҳо дар ҳамин ҷо ҳастанд? — пурсид Годдар.

— Ҳозир ман ба ҳеҷ чиз боварӣ надорам, — гуфт Лемйе. — Аммо биёед вақтро беҳуда сарф намекунем. Медароем. Ва умедворам, Марвонро ғофилгир мекунем.

Онҳо ба толор даромаданд. Ин дафъа посбон бедор буд. Лемйе нишонаи худро нишон дод ва гуфт:

— Мо Рания Фаввозро меҷӯем. Агар хато накунем, ӯ дар ҳамин ҷо зиндагӣ мекунад.

— Хонум Фаввоз? — пурсид дарбон. — Ҳа, духтари хеле хуб. Вай бо дугонааш Лайло дар ошёнаи ҳафтум, дар манзили рақами 701 зиндагӣ мекунанд. Шуморо ба он ҷо гусел кунам?

— Зарур нест, — ҷавоб дод Лемйе ва ба Годдар рӯ овард.

— Ба воситаи зинапоя боло равед. Тафтиш кунед, ки оё хатаре нест. Дар боло вомехӯрем.

Ӯ таппончаи хизматии худро бароварда, ба лифт даромад.

Годдар низ таппончаашро бароварда, дарбонро огоҳ кард, ки ба ҳеҷ касе аз дарояндагон ва барояндагон чизе нагӯяд. Сипас ӯ оиди ҳалли осоиштаи кори нохуш дуо карда, ба воситаи зинапоя боло баромадан гирифт. Ӯ бовар карда наметавонист, ки Марвон қотил аст, Дар муҳокимарониҳои Лемйе чизе буд, ки ӯро қаноатманд намекард. Аммо эҳтиёткорӣ халал намерасонад. Ба ҳар ҳол Марвон Аққод тайёрии махсус дидааст.

Ӯ Лемйеро назди даромадгоҳи манзили 701 вохӯрд, ва онҳо бо имову ишора амалҳои худро ҳамоҳанг сохтанд. Годдар то се шумурда, дарро зада аз ҷояш барканд, ва ҳар ду бо силоҳи омода ба манзил даромаданд. Боиси даҳшати Годдар буд, ки онҳо дар он ҷо ҷасадҳои беҷони Рания ва дугонаашро ёфтанд.

— Марвон Аққод онҳоро куштааст, — дарҳол гуфт Лемйе. — Мо дер кардем.

— Аммо ин ба ӯ чӣ лозим буд?

— Масъала на дар ин аст, — гуфт Лемйе. — Муҳимаш он аст, ки мо бояд Марвонро ҳарчи зудтар дастгир кунем, то ки ӯ боз касеро накушад. Мо бояд манзилро аз назар гузаронда, пайи ангуштон ва дигар далелҳоро пайдо кунем. Аммо пеш аз ҳама сурати Марвонро ба ҳама шӯъбаҳои полис, ба телевизион, истгоҳҳои автобус ва роҳи оҳан, фурудгоҳҳо ва бандарҳои Марокаш фиристодан даркор аст. Шояд ӯ ҳанӯз дар ҳамин ҷост ва мо набояд роҳ диҳем, ки ӯ раҳоӣ ёбад.

Пагоҳии шанбе телефони Ториқ занг зад. Ӯ ба Далия дар ҷои хобаш наҳорӣ пешкаш мекард. Баъди як соат телефон боз занг зад, Аммо Ториқ дар ҳаммом буд ва нашунид. Баъди як соат телефон боз занг зад, ин дафъа дар манзили холӣ, — Ториқ ва Далия рафта буданд, то ки боз як рӯзро бо ҳам гузаронанд. Ромӣ хабарҳои таъҷилиро расонда натавонист.

Зимистон наздик шуда буд, аммо ишқварзии Ториқ ва Далия, чун делтаи Нил дар баҳорон, дар айни гулгулшукуфӣ буд. Дар ин пагоҳии салқин, баъди ношто, онҳо ба манораи Қоҳира, ки 185 метр баландӣ дошт, баромаданд. Онҳо дастҳои якдигарро дошта, ба шаҳр, ки дар поён доман афрохта буд, нигариста, мусобиқа мекарданд, ки кадоме бештар ҷойҳои диққатангезро шинохта метавонад. Онҳо осорхонаи Миср, Қалъа, масҷидҳои Рафиқ ва Алӣ ибн Тулунро дарҳол ёфтанд, Дигар ҷойҳо — меҳмонхонаҳои бисёр, хонаҳои бисёрошёна ва маркази офисҳоро — дар паси ғубори тира базӯр фарқ кардан мумкин буд.

— Ту ягон бор дар назди аҳромҳо будӣ? — пурсид Далия.

— Бо хиҷолат бояд иқрор шавам, ки набудам, — гуфт ӯ

— Ман ҳам набудам! Биё ба он ҷо меравем! Ман мехоҳам аҳромҳоро аз наздик бинам ва дар биёбон шутурдавонӣ кунам!

— Ту дар назар дорӣ, ки шутурсаворӣ кардан мехоҳӣ? — пурсид Ториқ.

— Не, ман шутурдавонӣ кардан мехоҳам! — гуфт бо оташаки карашма дар чашмон. Ториқ аз серғайратӣ ва майли зиндагии ӯ дар ҳайрат буд. Ин ӯро мафтун мекард. Ӯ китфонашро ба ҳам кашида, гуфт:

— Хайр, шутурдавонӣ бошад шутурдавонӣ.

Онҳо таксӣ гирифта, ба Гиза рафтанд. Дар он ҷо онҳо ба аҳроми Хеопс поён фаромаданд. Дар толори мақбара истода, онҳо тасаввур мекарданд, ки замоне дар ин ҷо чӣ гуна ганҷҳо нуҳуфта буданд. Онҳо дигар оиди қариб ҳалок шудани Наҷиб Маҳфуз, марги волидони Ториқ, садамаи автомобилӣ, ки гӯё ӯ дар он захмдор шуда буд, гап намезаданд. Годдар, Лемйе, Монте-Карло ва Рафиқ Рамзиро ба ёд наовардан мумкин буд. Фикр оиди доварӣ, тафтишот ва эҳтиёткорӣ ба куҷое ғайб зада буданд. Онҳо чун ҷуфти ошиқон аз ҳаёт ҳаловат мебурданд ва барои Ториқ ин чун ҷуръаи обе пас аз ташнагӣ буд.

— Биё гарав мебандем, ки ман пеш аз ту ба назди абулҳавл мерасам! — нидо кард ба ӯ Далия. — Касе ки бой диҳад, пули хӯроки шомро медиҳад!

Вай шутурашро бо кафи даст зада, рӯ-рӯи хомаҳои рег давонд, ва Ториқро дар ақиб гузошт.

Ториқ пас мондан нахоста, аз пайи вай шитофт, роҳбалади онҳо бошад хавотир ва норозӣ шуда, аз ақиби онҳо доду фарёд мекард. Далия хуб шутур медавонд, гӯё тамоми умр шутурсаворӣ карда бошад. Мӯйҳои сиёҳи ӯ аз паси китфонаш алвонҷ мехӯрданд. Вай 40-50 метр аз ӯ пеш гузашта буд. Аммо Ториқ бе мубориза таслим шудан намехост. Шутурро сахттар маҳмез зада, ӯ суръатро афзудан гирифт.

Онҳо ба хомаи рег баромада, аз он тарафаш фаромаданд, сипас пайиҳам якчанд хомаи дигарро паси сар карданд ва инак Далия дар паси хомаи охирин ниҳон шуд. Аммо танҳо чанд лаҳза, чунки Ториқ аз ақибаш расида меомад.

Далия ба ӯ нидо карда, чизе мегуфт, механдид ва масхара мекард ва ин ӯро водор намуд, ки ғолиб ояд. Ӯ ҳамаи имкониятҳои шутури сесолаи худро ба кор андохтанӣ мешуд, аммо бефоида. Далия ба андозаи ними тани шутур аз ӯ пеш гузашта, ба гурӯҳи сайёҳон, ки дар назди абулҳавл буданд, баробар шуд ва онҳоро ба ҳарос андохт. Сипас ӯ ба ақиб сӯи биёбон гашт, то ки нафас рост кунад.

Далия то ҳадди ашкбор шудани чашмонаш механдид. Ӯ низ механдид, аммо ногоҳ ӯро ҳиссиёте фаро гирифт. Ӯ боварӣ дошт, ки ҳеҷ гоҳ нисбати ҳеҷ каси дигар, ғайр аз Рания, чунин ҳиссиёт нахоҳад дошт.

— Ба ман ягон чиз харида деҳ! — гуфт вай, ҳангоме ки онҳо ҳамдигарро оғӯш карданд.

— Ягон чиз харида диҳам? — чизеро нафаҳмида, пурсид Ториқ — Масалан, чӣ?

— Намедонам, — хандид вай ва ӯро сахттар оғӯш карда, аз гарданаш бӯсид. — Ягон чизи махсус, ғайриоддӣ, чизе ки туро ба ёдам оварад, ҳангоме ту ғоиб мешавӣ ва ман туро дигар намебинам.

— Ту чиҳо мегӯӣ? — пурсид ӯ. — Чаро ту чунин фикр мекунӣ?

— Охир, мардҳо маҳз ҳамин тавр мекунанд, — гуфт вай, — чизи мехостаашонро мегиранд ва баъд дар лаҳзаи ғайричашмдошт аз кас халос мешаванд.

Чашмонаш гӯё бозӣ мекарданд, аммо суханонаш — ба таври шӯхӣ гуфта шуда бошанд ҳам — ба мақсад расиданд. Ториқ фаҳмид, ки бо оташ бозӣ мекунад. Касе ба қарибӣ ин духтарро сахт ранҷондааст ва акнун ӯ низ ба он наздик аст, ки ба вай дард расонад. Ҳа, вай ба ӯ тааллуқ дорад, аммо намехоҳад, ки бо вай бозӣ кунанд ва чунин ҳисобанд, ки ҳамин тавр бояд бошад. Аммо Ториқ барои бо ин масъала машғул шудан на вақт дошт, на хоҳиш.

Ториқ новобаста ба ҳиссиёте ки нисбати вай дорад, муддати зиёд бо вай буда наметавонад. Ин ғайриимкон аст. Баъди якчанд рӯз, ҳафта ё моҳ Ромӣ занг зада, ӯро огоҳ мекунад, ки пайи ӯро ёфтаанд ва ӯ бояд ғайб занад. Ва ӯ “дар лаҳзаи ғайричашмдошт аз вай халос мешавад”.

Агар ӯ бо вай танҳо як шаб ё рӯзи истироҳатро гузарондан мехост, осонтар мебуд. Аммо ӯ фаҳмид, ки ҳиссиёти Далия барои ӯ аҳамият дорад. Чизе дар ин духтар ба ӯ маъқул буд ва ӯ ба вай дард расондан намехост.

— Шояд баъзе мардон чунин рафтор мекунанд, — гуфт Ториқ ва ӯро сӯи худ кашида, навозишкорона бӯсид. — Аммо на ман.

Ба дигар кардани мавзӯъ умед баста, Ториқ Далияро бо кӯчаи мағозадори пур аз сайёҳон мебурд. Ниҳоят онҳо ба яке аз устохонаҳои машҳури Қоҳира омаданд.

— Хуб, — пичирос зад ӯ, ҳамин ки онҳо даромаданд. — Ман ба ту аз ин ҷо ҳар чизеро, ки хоҳӣ, мехарам.

— Чашмони Далия ҷило доданд.

— Ҳар чизе ки хоҳам? — пурсид вай бо хурсандӣ.

— Ҳар чизе ки хоҳӣ, — тасдиқ кард ӯ, — танҳо бигӯ, ки чӣ.

Вай дасти ӯро фишурд ва ба атрофаш нигарист. Дар деворҳои мағоза варақҳои калони папирус бо тасвирҳои дилнишин ва зебо овехта шуда буданд.

— Ба шумо чӣ ёрдаме расонда метавонам? — пурсид фурӯшанда. — Ман ба шумо нархи хеле хуб пешниҳод карда метавонам.

— Ба мо устохонаро нишон дода метавонед? — пурсид Ториқ ва Далия сар ҷунбонда, тасдиқ кард.

— Бо камоли майл, ҷаноб, — гуфт фурӯшанда, ки аз 20-сола калонтар набуд.

Ӯ онҳоро ба хонаи ақиб бурд ва нишон дод, ки чӣ гуна навдаҳои папирусро ба нахҳои дарози борик ҷудо мекунанд, ва баъд онҳоро дар об тар мекунанд, то шакаре ки дар таркибашон ҳаст, ҳал шавад. Сипас онро ба ҳам бофта, пахш мекунанд ва муддати дароз хушк мекунанд, то ки варақҳои мустаҳкам ҳосил шаванд. Рассомони моҳир дар онҳо саҳнаҳои ҷолиберо тасвир мекунанд, ки аксаран дар достонҳои қадимӣ асос ёфтаанд.

— Дар бораи ана ин нақл кунед, — папируси калонеро дар чорчӯбаи зебо нишон дода, хоҳиш кард Далия. Дар он бо рангҳои кабуд, сурх ва тиллоӣ одамон, ҳайвонот ва иероглифҳо тасвир шуда буданд.

— “Доварии охирин”, — гуфт фурӯшанда. — Он хеле маъруф аст. Замоне нусхаҳои ин тасвир дар ҳамаи хонаҳо, мақбараҳо ва маъбадҳои Миср буданд.

— Барои чӣ? — пурсид Ториқ. — Он чӣ маъно дорад?

— Мисриёни қадим бовар доштанд, — фаҳмонд фурӯшанда, — ки ҳангоме одам мемурад, ӯро доварии бузург интизор аст. Дар доварӣ ӯ ба Худо оиди ҳамаи он чи дар тӯли зиндагӣ кардааст, ҳисобот медиҳад. Мебинед, дар гӯшаи чап одаме назди суробҳои қисми болоии тасвир ба зону истодааст?

— Ҳа.

— Ин одам дар ҳаёти оянда аст. Ӯ назди 14 довар ба зону истодааст ва қасам мехӯрад, ки бегуноҳ аст. Ӯ ба онҳо қурбониҳо пешкаш карда, хоҳиш менамояд, ки ӯро ба биҳишт роҳ диҳанд.

— Дар он ҷо чӣ? — пурсид Ториқ. — Ин ҳамон одам аст?

— Дар поён аз чап?

— Ҳа.

— Ҳа, ин ҳамон одам аст. Ӯро ба қасри доварӣ мебаранд ва он ҷо ҳукм бароварда мешавад, ки оё ӯ хуб аст ё бад, айбдор аст ё не. Тарозуи калонро дар назди ӯ мебинед?

— Ҳа. Дили одами мурдаро ба тарафи чап мегузоранд, пари адолатро — ба тарафи рост. Агар дил аз пар вазнинтар бошад, пас, он пур аз гуноҳ аст. Яъне он шахс на он қадар хуб аст, то ки ба биҳишт равад ва ӯ ба дӯзах меравад. Агар дили ӯ сабуктар бошад, пас, ӯ одами хубу пок аст ва ӯ ба биҳишт меравад. Одаме ки дар тасвир мебинед, пок аст ва он суробе ки калиди ҳаёти абадиро дорад, ӯро ба толори тахти осмонӣ мебарад. Ин тасвир ба шумо маъқул аст?

— Не, гуфт Далия, ки худро нороҳат ҳис мекард. — Ба ман ягон чизи дигарро нишон диҳед.

Вай ба тасвири дигаре бо ду кабӯтари дар дарахт нишаста диққат дод. Аммо Ториқ ҳанӯз ба “Доварии охирин” чашм дӯхта буд.

— Чӣ гуна муайян кардан мумкин аст?

— Чиро муайян кардан?

— Чӣ гуна муайян кардан мумкин аст, ки дил ба қадри кофӣ пок аст? Чӣ тавр донистан мумкин аст, ки на ба дӯзах, балки ба биҳишт меравӣ?

Аммо фурӯшанда ба савол ҷавоб надод. Аниқ буд, ки ӯ ҷавобро намедонад, чуноне ки Ториқ низ. Аммо ногоҳ Ториқ тарсро ҳис кард. Ӯ гаштаву баргашта ба худ ин саволро медод. Ӯ бояд пеш аз ҳал шудани тақдираш ҷавоби онро ёбад.

Ӯ ба Далия тасвиреро харид — албатта, дигарашро, — нафис ва гаронбаҳояшро. Дар он ҷуфти ошиқон тасвир ёфта буданд, ки бо қаиқ дар Нил шино мекунанд, аммо худаш аз изтиробе ки “Доварии охирин” ба ӯ талқин намуда буд, раҳоӣ ёфта наметавонист. Ӯ гӯё овози модарашро мешунид, ки аз боиси қарорҳои аблаҳона ва худпарастонае, ки дар ҳаёти худ қабул мекард, мегирист ва аз ӯ илтиҷо менамуд, ки ҳанӯз фурсат ҳаст, ки ҳаёташро аз нав сар кунад.

Аммо аз чӣ сар кунад? Ба кӣ муроҷиат кунад? Ӯ тайёр аст чизеро тағйир диҳад. Ҳаёти ӯ ба тарафи нодуруст рафта истодааст. Самти онро чӣ гуна дигаргун кардан мумкин аст?

Онҳо ба манзили Далия баргашта, оббозӣ карданд, либос иваз намуданд ва ба меҳмонхонаи “Мовенпик”, ки дар наздикии фурудгоҳ буд, равона шуданд. Пеш аз рейси шабонаи Далия ба Лондон ӯ хӯроки шом бо шамъҳо ташкил намуд. Далия хеле хурсанд буд. Аммо ӯ худро тамоман бадбахт ҳис мекард.

— Дирӯз бегоҳӣ Дино ва Марват бо почтаи электронӣ ба ман нома фиристодаанд, — гуфт Далия, — ман фаромӯш кардам, ки ба ту гӯям.

— Фаҳмидам, — ба табақчаи худ, ки аз он қариб чизе нахӯрда буд, нигариста, гуфт ӯ. Онҳо ҳанӯз дар Ню-Йорк мебошанд ва ба худ манзиле пайдо намудаанд. Дино мегӯяд, ки ҳафтаи оянда барои чизу чораи худ меоянд.

— Далия андаке хомӯш монда, илова намуд:

— Боварам намеояд, ки онҳо кӯчида мераванд. Ба фикрам, ман бояд ҳамсояҳои нав ҷӯям. Ман ба танҳоӣ музди иҷораи ин манзилро дода наметавонам.

— Ҳа, — гуфт ӯ, аммо фикраш дар ҷои дигар буд.

— Ториқ, чӣ воқеа шуд? — пурсид Далия.

— Ҳеҷ воқеа нашудааст. Ҳамааш хуб аст, — ба худ ҷоми сеюми майро рехта, гуфт ӯ.

— Ба фикрам, андешаҳои ту дар ким куҷо аст. Ту на он тавре ҳастӣ, ки пагоҳӣ будӣ. На он тавре ки дар ин рӯзҳои истироҳат будӣ.

— Не, — гуфт ӯ, — фақат…

Ӯ хомӯш монд.

— Фақат чӣ? — пурсид Далия.

Ториқ ӯро фиреб додан намехост. Ӯ намехост, ки дили ӯ аз будааш вазнинтар шавад. Ин фикр ӯро беш аз пеш ба изтироб меовард. Ва умуман, оё тамоми зиндагии ӯ пурра аз фиреб иборат нест? Ӯ Ториқ Ҷамил нест. Ӯ мушовир оиди компютерҳо аз Брюссел нест. Ӯ дар Қоҳира шӯъба кушоданӣ нест, бо вай муносибатҳои ҷиддӣ барпо карданӣ нест, — ҳамаи он чи Далия оиди ӯ медонад, дурӯғ аст.

— Ман туро пазмон мешавам, — ба Далия нигариста, гуфт ӯ ниҳоят. — Дар муддати якчанд рӯзе ки мо ҳамроҳ будем, ман хеле хушнуд будам.

— Ман низ, — дасти ӯро дошта, гуфт Далия.

— Ту духтари ғайриоддӣ ҳастӣ.

Далия табассум мекард, аммо саволаш андаке оҳанги шаккокона дошт:

— Ғайриоддӣ ба маънои “Ман бо ту бештар вақт гузарондан мехоҳам” ё “Хеле шод будам, аммо мо дигар бо ҳам вонамехӯрем”?

— Ғайриоддӣ ба маънои он ки “Ман бо ту хеле бештар вақт гузарондан мехоҳам”, — ҳар ду дасти Далияро дошта, гуфт ӯ. — Пагоҳ дар кадом вақт бозмегардӣ?

— Ман бояд қарибиҳои нисфирӯзӣ баргардам.

— Хуб, ман туро интизор мешавам.

— Ваъда медиҳӣ? — дастони ӯро фишурда, пурсид Далия.

— Ваъда медиҳам.

Ториқ шабро дар манзили Далия гузаронд. Фаррошон ва устоҳое ки соҳиби хона киро карда буд, тамоми рӯз кор карданд, аммо натиҷаи корашон қариб маълум набуд. Боз корҳои зиёдеро анҷом додан даркор буд. Ғайр аз ин, манзили Далия хеле гармтар (қисман аз он сабаб, ки гармидиҳандаҳо кор мекарданд) ва бештар бароҳат буд.

Дар тирезаҳо пардаҳо буданд, дар гулдонҳои мизи ошхона — гулҳои тару тоза. Дар катҳо ҷойпӯшҳои тоза, кампалҳои калони ғафс ва болиштҳои мулоим буданд. Дар ҳама ҷо чизҳои бисёре буданд, ки вай аз кишварҳои ба он ҷо сафаркардааш оварда буд. Аз ҳама муҳимаш он буд, ки зарфҳо шустагӣ, дар яхдону анборхона хӯрокворӣ буд, плита кор мекард, ки агар оиди дар ин ҷо мондан савол ба миён ояд, онро ба фоидаи мондан ҳал мекард.

Ториқ ба худ кофе тайёр кард ва кулчақандеро, ки дар буфет ёфт, хӯрд. Сипас ӯ ашёҳои Далияро аз назар гузаронд, то ки дар бораи вай тасаввуроти пурратар дошта бошад. Дар рафҳои назди маркази мусиқӣ ӯ дискҳои мусиқии ҷолиб ва DVD-ро бо филмҳои охирини мисрӣ, аврупоӣ ва амрикоӣ ёфт. Ҳамааш аз рӯи тартиби алифбо гузошта шуда буд. Дар ҷевон либосҳои нав, пойафзолҳои нав буданд, қуттичаҳои махмалин пур аз ороишот буданд. Ӯ як даста маҷаллаҳои “Vogue” ва “Cosmopolitan”-ро ёфт. Ҳамчунин ниқоб бо найча барои шиноварии зериобӣ ва аквалангро пайдо намуд. Дар рафҳо проспектҳои осоишгоҳҳо буданд — аз баҳри Миёназамин то баҳри Кариб ва низ ҳамаи романҳои Наҷиб Маҳфуз. Ғайр аз ин, ӯ ниҳонгоҳеро бо марихуана ёфт ва аз он як сигор кашид.

Ӯ ҳайрон шуд, ки рӯзнома ва ҳатто суратҳои оилавиро, ки маълумоти меҷустаашро ба ӯ дода метавонистанд, наёфт. Пас, Далия Нур чӣ касе аст? Вай аз куҷост? Ба чӣ шавқу ҳавас дорад? Ӯ ба Далия майл дошт, аммо фаҳмид, ки оиди вай маълумоти ночиз дорад.

Ториқ медонист, ки вай дар Урдун ба воя расидааст, аммо намедонист, ки маҳз дар куҷои он. Ӯ медонист, ки вай дар Фарансо коллеҷро хатм кардааст, аммо намедонист, ки кадом коллеҷ ва чиро омӯхтааст. Ӯ медонист, ки вай ба “Бритиш Эрвейз” ба кор даромад, то ки ҷаҳонро бинад ва имконияти бепул саёҳат карданро дошта бошад. Ӯ медонист, ки вай аллакай дар 23 кишвар будааст ва мехоҳад рухсатии сеюми худро дар Австралия гузаронад, ки аз рӯи гуфтаҳояш, дар он ҷо бо ниқоб шиноварӣ кардан хуб аст. Аммо ӯ дар бораи вай дигар чизе намедонист. Вай барои Ториқ муаммое буд, чуноне ки ӯ низ барои вай.

Дар ҷустуҷӯи ҷавобҳо Ториқ ғалладони комоди назди катро кушод ва дар он як даста брошюраҳои рекламавиро ёфт, ки истироҳати 2—3-рӯзаро дар осоишгоҳҳои Шарм-ал-Шейх пешниҳод мекарданд. Вай дар ҳақиқат ба саёҳат шавқ дорад. Ториқ дар ёд надошт, ки бори охир кай ва дар куҷо истироҳат карда буд. Аммо Далияро гӯё дидани ҷаҳон ва ҳис кардани пуррагии ҳаёт фаро гирифта буд. Вай дар як ҷой истода наметавонист. Агар вай якчанд рӯзи холӣ дошта бошад, ба ягон ҷои экзотикӣ сафар мекард. Барои чӣ? Ӯ аз чӣ мегурезад?

Ториқ дастаи брошюраҳоро аз назар мегузаронд. Дар он проспектҳои “Ҳилтон”, “Ритс-Карлтон”, “Фор Сизонс”, “Марриотта” ва “Мовенпик Ҷолӣ Вилл” буданд. Дар поён ӯ блокнотеро бо логотипи “Бритиш Эрвейз” ёфт, ки дар он Далия нархи ҳуҷра барои се кас, таърихи имконпазири сафар, ҷиҳатҳои мусбат ва манфии осоишгоҳҳои гуногунро навишта буд.

Ӯ ҳамаашро ба ҷояш гузошта, ҷустуҷӯҳоро оиди ин духтараки пурасрор давом доданӣ буд, аммо ногоҳ диққат дод, ки таърихи сафарҳои имконпазири дертар хат задашуда ба вақти наздиктарин дахл доштанд — байни Мавлуд ва Соли Нав. Вай фаҳмид, ки чаро Далия аз сафарҳо даст кашидааст. — Дино ва Марват кӯчида рафтанд, ва акнун вай иҷорапулии ин манзилро дода наметавонад, оиди истироҳат дар Шарм-ал-Шейх бошад ҳоҷати гап ҳам нест. Ва Ториқ фикр кард: “Чӣ мешавад, агар…”

То бозгашти Далия ӯ нақша тартиб дод, чиптаҳоро харид, ҷомадонҳоро маҳкам кард ва ҳама чиз — аз ҷумла лавозимоти шиноварии зериобиро — ба бордони таксӣ гузошта, вайро дар даромадгоҳ бо дастаи гул интизор шуд. Тамоми ҳиссиёти Далия дар ашкҳои вай инъикос ёфтанд. Онҳо ҳар ду ба Шарм-ал-Шейх мераванд? Рост? Худи ҳозир? Музди ҳама чиз пардохта шудааст? Аммо ӯ аз куҷо медонист? Чӣ тавр ӯ ҳама корро ин тавр зуд ташкил карда тавонист. Чӣ хуш, ки вай маҳз ҳамин гуна шахсро дӯст доштааст.

Ҳангоме ки онҳо ба рейси нимҷазираи Сино савор мешуданд, Ториқ ба ҳамаи саволҳои вай ҷавоб дод. Ҳайрат ва ваҷди Далия ӯро хурсанд мекарданд. Ториқ ҳеҷ гоҳ ба ҳиссиёти ногаҳонӣ дода намешуд, аммо ӯ худро хуб ҳис мекард ва умед дошт, ки ин танҳо аввали кор аст. Аз Қоҳира берун шудан аз якчанд ҷиҳатҳо хуб аст. Офтоб, рег ва мавҷи соҳил — маҳз ҳамин чиз барои аз нохушиҳояш раҳоӣ ёфтан ба ӯ даркор аст. Ва ӯ мехоҳад бо Далия ҳарчи бештар вақт гузаронад.

— Ту хеле саховатманд ҳастӣ, — гуфт Далия ниҳоят. — Аммо намефаҳмам, ки ту ин корро барои чӣ кардӣ.

— Ман туро пазмон шудам, — гуфт ӯ. Ҳавопаймо фуруд меомад.

Вай дастони ӯро фишурда, ба ӯ ҷафс шуд.

— Рост? — пурсид вай бо табассум.

— Рост, — ҷавоб дод вай. — Дар Қоҳира ту манзили хуб дорӣ, аммо ман дар он ҷо бе ту танҳоӣ мекашам. Ман тақвими туро ёфта, дидам, ки ба наздикӣ ту якчанд рӯзи истироҳат дорӣ. Ва ман истодагарӣ карда натавонистам. Умедворам, ҳамаашро танҳо ба нақша даровардани ман он қадар густохона набуд.

— Албатта, буд, — ҷавоб дод вай. — Ва ман хеле хурсандам.

Онҳо дар меҳмонхонаи «Ритс-Карлтон» сокин шуданд ва дар он ҷо ду рӯзро чун навхонадорон гузаронданд. Онҳо дер аз хоб мехестанд ва дар ҷои хоб ношто мекарданд, дар назди ҳавз офтоб мехӯрданд. Рӯзона дар баҳри Сурх шиноварӣ мекарданд, бегоҳиҳо ба тарабхонаҳои боҳашамат мерафтанд. Ба ҳуҷраи худ баргашта, онҳо ба ишқи шаҳвонии боздоштанашаванда дода мешуданд.

Рӯзона ҳарорат то 30 дараҷа гарм мешуд ва аз шимол боди сабуке мевазид. Шабона он аз 15 дараҷа паст намешуд. Ҳеҷ гуна абр, борон, ғубор, зангҳои телефон, хабарҳо ба воситаи почтаи электронӣ. Аз ин беҳтар буда наметавонад ва Ториқ мехост, ки ин ҳеҷ тамом нашавад.

Дар рӯзи сеюм ӯ барвақт хеста, барои давидани пагоҳӣ равона шуд. Захми дар Монте-Карло бардоштааш сиҳат мешуд. Қуввааш беист барқарор мегардид. Ӯ метавонист хандад, дар ботин суруд хонад. Ӯ аз муҳаббат маст гашта буд — ӯ барои ин ҳолати худ маънидоди дигаре надошт.

Ториқ пештар бо ҳеҷ кас чунин ҳиссиётро аз сар нагузаронда буд — ҳатто бо Рания. Ӯ ҳанӯз нисбати Рания меҳр дошт ва гумон мекард, ки ҳамеша онро нигоҳ хоҳад дошт. Аммо вай ҳеҷ гоҳ ба ҳиссиёти ӯ чун Далия ҷавоб намедод. Далия ба ӯ майл дошт. Ӯ ба вай даркор буд. Ӯ бо вай худро одами махсус ҳис мекард. Ӯ ба вай ошиқ шуд, ҳамааш хеле зуд ба амал омад.

Ториқ дар соҳил 4 мил давида, ба “Ритс” баргашт ва ҳарчи беовозтар ба ҳуҷра даромад. Далия ҳанӯз хобида буд. Вай ба фаришта монанд буд — дар симои вай зебоӣ ва оромӣ ҳувайдо буд. Шояд, ҳамаи ин ба хоби ӯ даромадааст.

Ӯ оббозӣ карда, либосашро пӯшид. Имрӯз ҷойҳои ҷолиби диққатро тамошо кардан ё ба магазинҳо рафтан мумкин аст. Ё ки онҳо дучархаронӣ мекунанд ва ё бо парасейлинг машғул мешаванд. Барои ӯ фарқ надорад. Ҳар он чи Далия хоҳад, онҳо ҳамонро мекунанд, — фақат ҳамроҳ бошанд бас.

— Субҳ ба хайр, — гуфт Далия навозишкорона, ҳангоме ки ӯ аз ҳаммом мебаромад.

— Субҳ ба хайр, — вайро бӯсида, ҷавоб дод ӯ. Худро чӣ гуна ҳис мекунӣ?

Хеле хуб. — ҷавоб дод Далия, — хӯрок хӯрдан мехоҳам.

Ман ҳам, — гуфт ӯ. — Оббозӣ кун, сипас мо барои ношто поён меравем ва фикр мекунем, ки имрӯз бо чӣ машғул шавем.

Хуб, — гуфт Далия ва пеш аз он ки ба ҳаммом дарояд, бӯсаи дигаре хост.

То даме ки вай дар ҳаммом буд, Ториқ ҳуҷраро саришта кард. Ӯ ашёҳои Далияро, ки дар балкон хушк мешуданд, ғундошта, ба ҷомадон гузошт. Дар зери кат ӯ калидҳо ва телефони дастии вайро ёфт. Ҳангоме ки ӯ онҳоро ба сумкачаи вай монданӣ буд, аз он ҷо якчанд мактубҳо афтиданд. Асосан ин суратҳисобҳои пардохтанашуда буданд, Аммо як лифофа диққати ӯро ҷалб намуд.

Ин мактуб бо маркаи Урдун буд, ки як ҳафта пеш фиристода шуда буд. Он кушода буд, ва ӯ худро аз хондани он боздошта натавонист. Чизи хондааш ӯро ғофилгир намуд.

Мактуб дар бланки калисои “Петра Байбл Черч” чоп карда шуда буд ва дар он адреси почтавии шаҳраки хурде дар ҷануби Урдун ишора шуда буд.

Ториқ ҳайрон шуд. Ин чӣ маъно дорад? Далия масеҳӣ аст? Ва падари Ӯ шубон аст? Чӣ тавр? Нофаҳмо? Далия май менӯшад. Маводи нашъаовар истеъмол мекунад. Бо ӯ хуфтухоб мекунад, агарчи онҳо оиладор нестанд Вай дар гардан салибча овехта намегардад. Ӯ Китоби Муқаддас надорад. Он қадаре ки ӯ мефаҳмад, Далия ба монанди ӯ ҷони гумроҳшуда аст. Барои Ториқ дин ҳеҷ гоҳ аҳамияте надошт. Аммо ӯ дар оилаи масеҳӣ ба воя нарасидааст. Чаро вай ин чизи муҳимро аз ӯ ниҳон доштааст? Ва Калим кист? Юсуф кист? Вай боз чиҳоро аз ӯ ниҳон медорад?

Аммо магар худи Ториқ чизеро аз вай ниҳон намедорад?

Ториқ ҳанӯз мактубро аз назар мегузаронд, ки ҳамин дам телефони моҳворагии ӯ занг зад. Ӯ ба худ ларзид ва ба рақам нигарист, — бародараш занг мезад.

— Салом, Ромӣ, — гуфт ӯ.

— Марвон, ту дар куҷоӣ? — норозиёна гуфт Ромӣ. — Ман якчанд рӯз боз ба ту занг мезанам. Ман аллакай аз он хавф доштам, ки ту дар қайди ҳаёт нестӣ.

— Аҳволи ман хуб аст, — оромона гуфт Ториқ. — Фақат… ман машғул будам. Чӣ шудааст? Ягон воқеа рӯй додааст?

— Машғул будӣ? — пурсид Ромӣ. — Бо чӣ?

— Ин ба ту дахле надорад.

— Марвон, ту магар девона шудаӣ? — пурсид Ромӣ. — Ман ҳаётамро ба хатар андохтаам, то ки ту зинда ва дар озодӣ бошӣ, аммо ту ба муддати якчанд рӯз гум шуда, акнун ба ман мегӯӣ, ки ин ба ман дахле надорад?!

— Ҳақ ба ҷониби туст, — гуфт Ториқ ва кӯшиш кард, ки оҳанги суханаш ба худсафедкунӣ монанд набошад. — Маро бубахш.

— Умедворам, ки ту самимона мегӯӣ, — ҷавоб дод Ромӣ. Ӯ сахт асабӣ шуда буд, аммо кӯшиш мекард худро ба даст гирад. — Аз он вақте ки ту гум шудӣ, бисёр воқеаҳо рӯй доданд. Ман бо рейси наздиктарин аз Бағдод ба Бейрут меравам. Прокурори Монте-Карло бо повестка маро огоҳ мекунад, ки ба сӯҳбат бо инспектор Годдар ҳозир шавам.

Ромӣ муддате хомӯш монд, ва Ториқ фаҳмид, ки ӯ ҳанӯз на ҳамаашро гуфтааст.

Ниҳоят Ромӣ пурсид:

— Чаро ту ба ман нагуфтӣ, ки Рания ба Касабланка кӯчидааст?

Ториқ ҳайрон буд, — ӯ инро аз куҷо медонад?

— Намефаҳмам…

— Бас кун, Марвон. Ман медонам, ки ту дар он ҷо будӣ. Ман донистан мехоҳам, ки барои чӣ? Ту гуфтӣ, ки пинҳон мешавӣ — ҳеҷ гуна дӯстон, ҳеҷ гуна ҷойҳои шинос. Ту ваъда додӣ.

— Ман ба куҷо рафтанамро намедонистам, — иқрор шуд ӯ. — Ба ман ёрии Рания даркор буд.

— Барои чӣ? — ҷавоб талаб мекард Ромӣ.

— Чунки маро захмдор карда буданд. Ана, ту қонеъ шудӣ? Яке аз қотилон дар Монте-Карло маро захмдор кард ва ман на дар он ҷо ва на дар Фарансо ба бемористон муроҷиат карда наметавонистам. Ман медонистам ки маро ҷустуҷӯ мекунанд. Ман намедонистам, ки ба кӣ боварӣ карда метавонам. Ман чизе беҳтар аз он андешида натавонистам, ки назди Рания равам. Ӯ ба ман ёрӣ расонд ва баъд гуфт, ки баромада равам, бинобар ин ман дар ин ҷо мебошам.

— Ин хатои аблаҳона буд, Марвон, — гуфт Ромӣ.

— Шояд ту ҳақ бошӣ, — розӣ шуд ӯ, — аммо ҳамааш хуб аст-ку?

— Не.

— Яъне чӣ хел не?

— Ранияро куштаанд.

Ториқ худро чунон ҳис кард, ки гӯё ба сандуқи синааш зарба зада бошанд.

— Чӣ… Чӣ тавр? — Ӯ фикр карда наметавонист. Ӯ нафас кашида наметавонист. Ин корро кӣ карда бошад?

— Кормандони полис ҷасади ӯро дар манзилаш дар Касабланка ошкор намудаанд. Ҷасади дугонаашро низ, ки ҳамроҳи вай мезист. — фаҳмонд Ромӣ. — Ба ҳар ду якчанд бор тир холӣ кардаанд.

Чунин буда наметавонад. Ӯ ба наздикӣ дар он ҷо буд. Рания ӯро оғӯш мекард.

— Инспектор Годдар ба телефони ман дар офис паёме мондааст, — гуфт Ромӣ. — Ана чӣ тавр ман донистам. Ӯ гуфт, ки дар ҷои ҷиноят пайҳои ангуштони ту ҳастанд. Дар болишт ва диван мӯйҳои туро ёфтаанд. Соҳиби магазин туро шинохт, ӯ туро аз наздик дида буд. Мошини туро дар масофаи якчанд мил аз ҷои воқеа ёфтаанд. Лемйе мегӯяд, ки қотил ту ҳастӣ ва ба ҳабси ту ордер додааст. Годдар мегӯяд, ки агар ту ҳамаи инро маънидод карда тавонӣ, беҳтараш таслим шавӣ ва ҳамаашро ҳозир гуфта диҳӣ, вагарна ҳеҷ кас ба ту ёрӣ дода наметавонад.

Ториқ ҳеҷ чизро шунидан намехост. Аҳволаш бад шуда буд. Ӯро гоҳ шубҳа ва гоҳ ғазаб фаро мегирифт ва ӯ тайёр буд телефонро ба девор занад.

— Аммо ин ҳанӯз ҳамааш не. Хабарҳои бадтар ҳам ҳастанд.

— Чӣ?… базӯр гуфт Ториқ. — Чӣ аз ин бадтар буда метавонад?

— Лемйе ва Годдар медонанд, ки ту дар Миср ҳастӣ.

— Чӣ?!

— Напурс, ки аз куҷо, — гуфт Ромӣ. — Годдар ба ман гуфтан намехост. Вай ҳамроҳи Лемйе аллакай дар он ҷост. Сурати ту дар дасти ҳар як корманди полиси Қоҳира ҳаст ва ба онҳо фармон дода шудааст, ки агар ту таслим нашавӣ, тир кушоянд.

— Аммо ман Ранияро накуштаам, — гуфт Ториқ. — Қасам мехӯрам.

— Ман медонам, — гуфт Ромӣ.

— Дугонаашро ҳам ман накуштаам, — давом дод Ториқ, — аз афташ, ин корро одамони Клодетт кардаанд.

— Ман низ чунин андеша дорам, ва ман худи ҳозир ба Бразилия боз одамонро равон кардам. Ба фикрам, Клодетт аллакай дар Сан-Паулу нест. Шояд, вай дар кӯҳҳо бошад. Аммо мо вайро ва одамонеро, ки бо вай кор мекунанд, меёбем. Ман ба ту ваъда медиҳам. Аммо барои ин вақт даркор аст, ту бошӣ фурсат надорӣ. Ту бояд дарҳол ғайб занӣ.

Хобе ки Ториқ якчанд рӯзи охир дар он мезист, пароканда шуд. Хоби даҳшатовар баргашт. Ӯ боз бояд фирор кунад.

Ромӣ дуруст мегуфт, агарчи розӣ шудан барои Ториқ нохуш буд. Агар қотилони фиристодаи Клодетт Ранияро дар Марокаш ёфта бошанд, ӯро низ дар Миср меёбанд. Онҳо ӯро дар кушторҳое ки ӯ содир накардааст, айбдор қаламдод намудаанд. Онҳо тамоми полиси Аврупо ва Африқои Шимолиро зидди ӯ ба кор андохтаанд. Ӯ ҳатто дар Қоҳира барин шаҳри калон пинҳон шуда наметавонад. Аммо ӯ Далияро низ тарк карда наметавонад. Ӯ медонист, ки ба вай ошиқ шудан лозим нест. Аммо акнун дер шуда буд. Ӯ истодагарӣ карда натавонист. Ва агар бо вай низ ҳодисае рӯй диҳад, ӯ ҳеҷ гоҳ худро намебахшад.

Далия аз ҳаммом бо куртаи кушодаи осмониранг ва пойафзоли ҳамранги он баромад. Ӯ чун ҳарвақта зебо буд, аммо Ториқ оиди дигар чиз фикр мекард. Ӯ оиди мактуби падари Далия ва ин занги Ромӣ фикр мекард.

Ӯ тайёр буд ҳамаашро ба Далия гуфта диҳад — ӯ кист, бо чӣ кор машғул аст, чаро пинҳон шуда мегардад ва кӣ ӯро ҷустуҷӯ мекунад. Ин аз рӯи инсоф аст. Аммо оё ин хуб мешавад?

Ториқ ин фикрро аз худ дур кард. Ҳар қадар Далия камтар донад, ҳамон қадар барои вай беҳтар ва бехатар аст — қарор дод ӯ. Агар ӯ ҳақиқатан Далияро дӯст дорад, вайро бо нақл оиди снайперҳо, мошинҳои мина гузошташуда ва оиди он ки ҳар лаҳза аз паси девор қотил баромада метавонад, тарсондан даркор нест. Шояд ин бовиҷдонона мебуд, фикр кард ӯ, аммо на одилона.

Ториқ ба соат нигарист. Ӯ мебоист дарҳол нақшаи амалҳоро мекашид. Аммо пеш аз он ки ӯ чизе гуфта тавонад, Далия дар дасти ӯ мактубро дид.

— Ин чист? — ҷавоб талаб кард вай. — Ту инро аз куҷо гирифтӣ?

Ториқ чизе гуфтанӣ буд, аммо вай сухани ӯро бурид:

— Ин мактуби падари ман аст? Ва ту онро аз сумкачаи ман гирифтӣ? Ту чӣ ҳақ доштӣ?

— Ман ҳуҷраро саришта мекардам, ва он ба дастам афтод. Ман намедонистам, ки ин чист.

— Далия мактубро аз дасти ӯ кашида гирифт. Ӯ ҳеҷ гоҳ вайро дар чунин ҳолат надида буд. Вай супсурх шуда буд, дастонаш меларзиданд.

— Ту онро хондӣ? — пурсид вай. — Қасам хӯр, ки онро нахондаӣ.

— Гуфтам-ку, — нимғурма чавоб дод ӯ, — ман намедонистам, ки ин чист. Ту дар ҳақиқат масеҳӣ ҳастӣ? Падарат ҳақиқатан шубон аст?

— Ин ба ту дахл надорад! — дод зад вай, ва мактубро ғиҷим карда, ба ҳаммом давида даромад ва дарро маҳкам кард.

— Чӣ воқеа шудааст? — пурсид Ториқ, ки аз чунин равиш пайдо кардани воқеаҳо ҳайрон шуда буд. — Хайр, ман мактуби падари туро хондам. Ин чӣ айбе дорад?

— Ту ҳақ надоштӣ! — дод зад Далия аз паси дар. Акнун вай мегирист. — Ту ҳақ надоштӣ, ки чизҳои маро кофтуков кунӣ, Ториқ Ҷамил! Ту ҳақ надорӣ маро маҳкум кунӣ! Ту маро мешунавӣ? Ту ҳақ надорӣ.

— Ту чиҳо мегӯӣ? — ба дар наздик шуда, пурсид ӯ, аммо он аз дарун маҳкам карда шуда буд. — Ман чизҳои туро кофтуков накардаам ва ман туро маҳкум намекунам. Чаро ман туро маҳкум мекардаам? Ман танҳо донистан мехостам. Хайр, бас кун, Далия, дарро кушо.

— Не, — дод зад вай. — Рав!

— Намеравам, — ҷавоб дод Ториқ то ҳадди имкон қатъӣ ва оромона. — Ман туро дӯст медорам ва мехоҳам оиди ту ҳама чизро донам. Ман мехоҳам оиди волидонат донам. Мехоҳам оиди дини ту донам, новобаста ба кадом дин будани он. Мехоҳам донам, ки он ҷавоне ки ту бо ӯ вомехӯрдӣ, кӣ буд ва чаро шумо аз ҳам ҷудо шудед. Ман ҳамаашро донистан мехоҳам.

Ториқ мешунид, ки вай гиристанро бас кард. Ӯ дарро кашида дид, аммо он маҳкам буд. Ӯ назди дар ба фарш нишаст. Ӯ намефаҳмид, ки бо духтаре ки барои ӯ аҳамияти зиёд дорад, чӣ шудааст.

— Далия, илтимос , маро бубахш, — оиди вазъият андешида, гуфт ӯ. — Ман ҳақиқатан афсӯс мехӯрам. Ман мактубро тасодуфан ёфтам, қасам мехӯрам, аммо ту дуруст мегӯӣ, ман набояд онро мехондам. Вале бовар кун, ки ман туро ранҷондан намехостам. Ман фикр намекардам, ки ту аз ин хафа мешавӣ. Биё роҳ надиҳем, ки ин кор муносибатҳои моро вайрон кунад.

Ӯ илтимос мекард — ин барои ӯ берун аз одат буд. Аммо ба ҳар ҳол ӯ ба мақсад расида тавонист — Далия аллакай намегирист ва нафасаш рост шуда буд.

— Чӣ кор кунам? — пурсид Ториқ. — Танҳо бигӯй ва ман мекунам.

Баъди якчанд дақиқа дар нимкоф шуд.

— Ба ман нигоҳ накун, — гуфт вай. — Чашмонатро пӯшон. Афту намуди ман безеб шудааст.

— Нигоҳ накарда наметавонам, — гуфт Ториқ, аммо ба ҳар ҳол чашмонашро пӯшонд. Ӯ кушода шудани дарро шунид.

— Ҳамаи он чи ту гуфтӣ, рост буд? — пурсид Далия баъди андаке хомӯшӣ.

— Ҳа, ҳамааш, — ҷавоб дод ӯ.

— Ва ту ҳақиқатан маро дӯст медорӣ?

— Ҳа, ман туро хеле дӯст медорам. Вагарна чаро ман туро рабуда, ба ин биҳишт меовардам?

Ториқ бовар карда наметавонист, ки ӯ ин гапҳоро гуфта истодааст. Ӯ ин духтарро қариб тамоман намедонад. Ӯ муносибатҳои ҷиддиро ба худ раво дида наметавонад. Аммо Далия як ҷозибае дошт, ки Ториқро ба худ ҷалб карда буд ва ин ҷозиба ба ӯ роҳ намедод, ки вайро аз даст диҳад.

— Намедонам, — бо овози паст гуфт Далия. — Ман ҳаминро фаҳмиданӣ ҳастам.

— Пас, ту маро мебахшӣ? — пурсид Ториқ.

Далия хомӯш монд.

— Инро ҳам фаҳмиданӣ ҳастам.

Вай дар бари ӯ ба фарши хунуки кафелӣ нишаст ва дасти Ториқро дошта, аз чашмони ӯ бӯсид. Ниҳоят вай иҷозат дод, ки ӯ нигоҳ кунад. Чашмонаш аз гиря сурх шуда буданд, туш паҳн шуда буд. Аммо барои Ториқ вай аз пештара зеботар буд. Ӯ ҳанӯз намефаҳмид, ки чаро Далия чунин рафтор намуд. Аммо, дар ниҳояти кор, ин чӣ аҳамияте дорад? Агар ӯ ба ягон қарор омаданӣ бошад, бояд ин корро зудтар кунад. Ӯ вақт надорад. Пеш аз он ки Лемйе, Годдар ва полиси Миср пайи ӯро ёфта, роҳҳои ақибниширо маҳкам кунанд, ӯ бояд аз Шарм-ал-Шейх баромада равад. Аммо чӣ тавр?

Далия сигори марихуанадор кашид ва ба Ториқ пешниҳод кард.

— Магар ин роҳи ҳал кардани мушкилот аст? — пурсид ӯ, бо фикри он ки чӣ гуна аз вазъият баромадан даркор аст.

Далия сар ҷунбонда, ҳа гуфт ва дуди сигорро дарун кашид. Ториқ муоҳидаи оштиро, ки вай пешниҳод кард, қабул намуда, ҳамчунин сигор кашид. Онҳо якчанд дақиқа дар дуд нишастанд ва Ториқ пурсид:

— Ба ту савол додан мумкин аст?

— Ба фикрам, ҳа.

— Чаро ту ин тавр асабӣ шудӣ?

Далия китфонашро ба ҳам кашида, ба дигар тараф нигарист.

— Намедонам.

— Не, медонӣ, — гуфт Ториқ.

Далия боз дуди сигорро дарун кашид.

— Ба фикрам, ман нороҳат шудам.

— Чаро? — пурсид ӯ.

— Ту гумон мекардӣ, ки ман масеҳӣ ҳастам, аммо ин тавр нест. Аҳли оилаи ман масеҳӣ мебошанд, аммо ман — не. Ҳангоме ки ман хурд будам, вонамуд мекардам, ки масеҳӣ ҳастам. Аммо ҳеҷ гоҳ ба он чи волидонам имон доранд, имон надоштам. Ин яке аз сабабҳои аз хона рафтани ман аст.

— Ин кай буд?

— Ким-кайҳо, — ҷавоб дод Далия. — Шояд, вақте ки барои хондан ба коллеҷ рафтам.

— Ва аз ҳамон вақт барнагаштӣ?

— Ҳа.

— Ту аҳли оила, дӯстон, шаҳратро пазмон шудаӣ?

— Умуман, ҳа, — фикр карда, ҷавоб дод Далия.

— Пас чаро ба он ҷо ба дидорбинӣ намеравӣ?

Далия оҳ кашид.

— Чунки падарам шахси беандоза сахтгир аст.

— Сахтгир?

— Ӯ ҳамаи ин қоидаҳои диниро риоя мекунад, ин тарзи зиндагии ӯст. Ман қарор додам, ки чунин зистан намехоҳам ва ба ақиб нигоҳ накарда, аз он ҷо рафтам.

— Чӣ гуна қоидаҳо?

— Чӣ фарқ дорад? — Далия зуд аз ҷояш бархест ва ба ҳуҷраи хоб рафта, худро ба болои кат партофт. — Ба вохӯрӣ рафтан мумкин нест, май нӯшидан мумкин нест, маводи нашъаовар истифода бурдан мумкин нест, ин мумкин нест, он мумкин нест, ин корро кардан даркор, он корро…

— Ту чӣ гумон мекардӣ? — пурсид Ториқ. Ӯ низ ба кат дароз кашид ва ба бодбезаки шифт нигарист. — Ӯ падар аст. Падарон бояд духтарони худро ҳимоя кунанд.

— Эй, — гуфт Далия. — Ту тарафдори кистӣ?

— Гӯш кун, вақте духтардор мешавӣ, магар ба вай иҷозат медиҳӣ, ки май нӯшад, сигор кашад ва бо ман барин ҷавонон вохӯрад?

Далия сӯи ӯ тоб хӯрда, табассум намуд:

— Хайр, шояд бо ту барин касон вохӯрдан намемонам.

Ториқ низ табассум кард. Дар сари ӯ нақшае тайёр шуд.

— Пас, падари ту шубон аст? — пурсид ӯ.

— Ҳа, ӯ шубон аст, — ҷавоб дод Далия.

— Чӣ аҳамият дорад?

— Умуман, аҳамияте надорад.

— Ӯ роҳбари калисо аст, ба одамон оиди Исо нақл мекунад, дар ҳаққи бенавоён ғамхорӣ мекунад ва ғайра?

Далия сар ҷунбонда, тасдиқ кард.

— Хайр, ҳа.

— “Петра Байбл Черч” чӣ ҷоест?

— Ин калисое мебошад, ки ман дар он калон шудаам. Падарам ҳанӯз то зода шудани ман дар он ҷо шубон буд.

— Он калисои калон аст?

Далия китфонашро ба ҳам кашид.

— Он калон шуда истодааст. Ҳангоме ки ман хурд будам, дар он 30-40 кас буд ва кӯдакон қариб набуданд. Ҳоло бошад, чуноне ки ман медонам, дар он қариб 150 кас ҳаст ва асосан онҳо оилаҳо, ҷуфтҳои ҷавонон ва кӯдакони бисёр мебошанд.

— Ту дар ҳамон ҷо бо Калим шинос шудӣ?

— Не, — ба аломати инкор сар ҷунбонд вай.

— Пас, дар куҷо?

— Дар коллеҷ, дар курси дуюм. Ману дугонаҳоям рӯзи истироҳат ба Париж рафтем. Мо дар кафе бо ҳам шинос шудем.

— Ва?

— Ва чӣ? Ман ба ӯ маъқул шудам, ӯ ба ман. Мо бо ҳам вомехӯрдагӣ шудем, аммо аз ин чизи хубе ҳосил нашуд. Хайр, ин аҳамият надорад.

— Аммо барои падарат аҳамият дошт. — гуфт Ториқ.

— Падарам ӯро бад медид, — ҷавоб дод Далия. Вай фикр карда, аниқ намуд, — хайр, бад намедид. Падари ман ҳеҷ касро бад дида наметавонад. Аммо аниқ аст, ки ӯро таҳсин намекард.

— Чаро?

Чунки Калим масеҳӣ набуд. Умуман, ӯ ҳеҷ кас нест. Ӯ нисбати дин бепарво аст. Аммо ин ба падарам мувофиқ намеояд. Ҳанӯз ҳангоме ки ман хурдакак будам, падарам мегуфт, ки ман бояд фақат бо шахси масеҳӣ оиладор шавам.

— Пас. Барои чӣ ту бо Калим вомехӯрдӣ?

— Падарам бисёр чизҳо мегӯяд! — гуфт Далия. Ман бо касе ки хоҳам, оиладор мешавам, хоҳ ба падарам маъқул бошад, хоҳ не. Ин ҳаёти ӯ не, ҳаёти ман аст. Ба ӯ дахл надорад, ки ман бо кӣ оиладор мешавам ва умуман оиладор мешавам ё не. Ва ман намехоҳам, то ӯ маро барои он маҳкум кунад, ки аз рӯи қоидаҳои ӯ зиндагӣ намекунам… Гӯш кун, магар мо аз падари ман ва дӯсти пештараам дида мавзӯи беҳтаре интихоб карда наметавонем?

— Ҳа, ҷавоб дод Ториқ бо фикри он ки ба ҳар ҳол нақшаи ӯ метавонад кор кунад. — Хӯрок хӯрдан мехоҳӣ?

— Сахт гурусна мондаам, — гуфт Далия.

— Ин хуб аст, ман ҳам, — гуфт ӯ. — Биё ба поён рафта, ношто мекунем. Ғайр аз ин, ман барои ту тӯҳфае дорам.

— Чашмони Далия дурахшиданд.

— Рост? — пурсид вай. — Чӣ гуна тӯҳфа?

— Мебинӣ, — Ҷавоб дод Ториқ. — Ҳама кор вақту соат дорад.

Кор дар Mарокаш ба анҷом расида буд. Лемйе ва Годдар ба Қоҳира расида, бо сардори хадамоти бехатарии фурудгоҳ вохӯрданд.

Бо умеди ёфтани тасдиқи он ки Марвон Аққод ҳақиқатан дар Қоҳира аст, онҳо якчанд соат сабтҳои камераҳои назоратро дида мебаромаданд, дар компютерҳо маълумотро оиди мусофирони омада ва рафта аз назар мегузаронданд. Ҷустуҷӯҳоро он факт душвор мегардонд, ки Марвон, аз афти кор, на бо номи Ҷек Карделл сафар мекард. Пас, бо кадом ном? Ва агар ӯ ба Миср омада бошад, оё ҳанӯз дар ҳамин ҷост?

Лемйе одамони худро ба Искандария, Абу-Дабӣ ва ал-Кувайт фиристод, — аз рӯи фаросат, чуноне ки ӯ гуфт. Аммо ӯ боварӣ дошт, ки Марвон ба Қоҳира омад ва бинобар ин ҷустуҷӯро пеш аз ҳама дар ин ҷо бурдан даркор буд.

Телефони Годдар занг зад. Ин Дювал буд ва ӯ дарҳол гӯшакро бардошт.

— Колетт, ту ягон чиз дорӣ?

— Ба фикрам, ҳа, ҷаноб, — гуфт Дювал. — Ин муҳим буда метавонад.

— Ту Марвонро ёфтӣ?

— Не.

— Пас, чӣ? — вайро шитоб мекунонд Годдар.

— Сабтҳои камераро дар манзили Рафиқ Рамзӣ дар ёд доред?

— Ҳа.

— Оё дар ёд доред, Марвон ба Рамзӣ чизеро аз конверт бароварда, нишон дод?

— Дар ёд дорам, — гуфт Годдар. — Кадом як суратеро?

— Ҳа.

— Ва чӣ?

— Мутахассисони мо ниҳоят он кадрро калон карда тавонистанд. Ёбед, ки чӣ чиз маълум шуд.

— Хӯш, — Годдар вайро шитоб мекунонд. — Ӯ баъди як соат барои гуфтугӯ бо Ромӣ Аққод ба Бейрут меравад. Ӯ барои ёфтани чистонҳо вақт надорад.

— Он сурати Клодетт Рамзӣ аст, — гуфт Дювал. — Он ба воситаи камераи назорати банк дар Сан-Паулу, Бразилия, аксбардорӣ шуда буд.

Годдар ба ҳайрат афтода буд. Ӯ чизе гуфта наметавонист. Узр хоста, ӯ аз ҳуҷраи корӣ баромад, — ӯ мебоист ин маълумотро дар танҳоӣ, бе дахолати Лемйе ҳаллу фасл мекард, — ва гуфтугӯро дар роҳрав давом дод.

— Клодетт Рамзӣ? — пурсид ӯ ҳангоме ки танҳо монд. — Ин аниқ аст?

— Комилан, — гуфт Дювал. — Дар сурат вақт ва рӯз ишора шудааст ва дар девор, дар болои китфи хонум Рамзӣ акси логотипи банк низ ҳаст. Ҷузъиётро ман бо почтаи электронӣ ба шумо фиристодам.

Годдар ҳанӯз бовар карда наметавонист. Ин ҳақиқатан муҳим аст, аммо ин чӣ маъно дорад? Ӯ тасаввуроте надошт ва ин саволро ба Дювал дод, зеро вай барои андешаронӣ вақти бештар дошт.

— Намедонам, ҷаноб. — иқрор шуд вай. — Ман ҳам ба монанди шумо ҳайронам.

— Аммо ба ҳар ҳол, ин чӣ маъно дошта метавонад? — исрор мекард Годдар. — Оё ту ягон хел фаразия дорӣ?

— Хуб, ин исбот мекунад, ки Марвон дар куҷо будани хонум Рамзиро медонад ва аз ин бармеояд, ки ӯ бо ситондани пул аз Рафиқ Рамзӣ робита дорад. Вагарна чаро ин сурат дар дасти ҷаноби Аққод мебуд?

— Хайр, ин имконпазир аст, — гуфт Годдар, ва оиди маълумот андешиданро давом дод. — Аммо дар ин фаразия як номувофиқатӣ ҳаст.

— Чӣ номувофиқатӣ? — пурсид Дювал.

— Чӣ номувофиқатӣ? — фикр мекард Годдар. — Ҳа, чӣ номувофиқатӣ? — Ӯ ба толори фурудгоҳ баромад. Ӯ мебоист фикр мекард ва аз инспектор Лемйе дуртар мебуд. Ин пай буд ва пайи муҳим — ва Годдар мехост пеш аз он ки Скелет ин маълумотро фаҳмида, дахолат кунад, онро таҳлил карда, маънояшро фаҳмад.

Ӯ дар назди киоски рӯзномафурӯшӣ истода, сарлавҳаҳои рӯзномаҳоро аз назар гузаронд. Пагоҳ дар саҳифаҳои якум сурати Марвон Аққод хоҳад буд ва низ қиссаи пайи хунолуде ки аз Монако то Марокаш тӯл кашидааст ва нақл оиди тафтишоти байналхалқӣ, ки марказаш ҳозир дар Қоҳира аст. Баъди 24 соат дар Миср ҳама дар ин бора хоҳанд донист ва Марвон ба ҳеҷ куҷо гурехта наметавонад.

Годдар ба худ кофе фармоиш дод ва дар толор қадам заданро давом дод.

— Колетт, — гуфт ӯ ниҳоят, — агар Марвон ҳақиқатан дар рабудани Клодетт Рамзӣ иштирок дошта бошад, назди Рафиқ Рамзӣ рафта, бо ӯ шахсан вохӯрдан чӣ даркор буд? Худро ва тамоми амалиётро ба хатар андохтан чӣ даркор буд? Ва ҳатто агар Марвон то ҳамин дараҷа аблаҳ бошад, ки ба яке аз шахсони сарватмандтарин ва тавонотарини ҷаҳони араб ситеза кунад (лекин, ба фикрам, ӯ аблаҳ наметобад), чӣ гуна ӯ роҳ дод, ки он шахсро дар ҳузури ӯ кушанд? Инро чӣ гуна маънидод кардан мумкин аст?

Баъди хомӯшии бардавом Дювал гуфт: “Шояд, барои таъмин намудани алибӣ”.

— Шояд, — розӣ шуд Годдар. — Мошини мина гузошташуда чӣ? Ӯ қариб ҳалок мешуд. Ва кӣ дар “Меридиен” дар Монте-Карло ӯро куштан мехост? Агар Марвон ҳақиқатан дар рабудан, ситондани пул ва куштор иштирок дошта бошад, ин ҳама маъное надорад.

— Ҳақ ба ҷониби шумост, ҷаноб, — эътироф намуд Дювал. — Пас, чаро дар дасти Марвон сурати хонум Рамзӣ буд? Ва ин ду зане ки ӯ дар Касабланка куштааст?

— Гумонбар мешаванд, ки куштааст, — аниқ кард Годдар.

— Аммо, ҷаноб, пайҳои ангуштони ӯ дар ҳама ҷои манзили Рания Фаввоз буданд. Ӯ аниқ дар он ҷо буд. Далелҳо бешубҳа мебошанд. Ғайр аз ин, далеле нест, ки ба манзил боз ягон кас даромада бошад. Инро чӣ гуна маънидод мекунед? Ғайр аз он ки дар ин ду куштор Марвон Аққод айбдор аст, боз чӣ хулосае баровардан мумкин аст?

Аз aйвони меҳмонхонаи “Ритс-Карлтон” манзараи баҳри Сурх намоён мешуд. Зери сояи нахлҳо дар паси миз Марвон Аққод (ё Ториқ Ҷамил) нишаста буд. Далия Нур дар кафетерий навбат истода буд. Дар рӯи миз омлет, меваҳо, шарбати афлесун ва кофеи сиёҳ буд, аммо ӯ оиди хӯрок фикр карда наметавонист.

Фикрҳои ӯ дарҳам-барҳам буданд. Дилаш сахт мезад. Агар нақшаи андешидааш барор нагирад (имкони муваффақият аз худи аввал на он қадар зиёд буд), ӯ вариантҳо ва вақти хеле кам хоҳад дошт. Ӯ як пора тарбуз бурид, аммо аз боиси ноором будан хӯрда натавонист.

Ӯ пешхизматро ҷеғ зада, гуфт:

— Оё мумкин аст, ки ба ҷои ин ба ман кофе бе кофеин биёред?

— Албатта, ҷаноб, — ҷавоб дод вай ва кофеи Ториқро бурда, ба ҷои он кофеи бе кофеин овард. — Марҳамат.

Ториқ қаймоқ ва қанд илова кард. Далия омад. Вай қаймоқ ва вафлӣ бо тути заминӣ овард. Ӯ бархеста, ба вай курсиро пешкаш намуд ва оиди зебоии ӯ ва хӯрданиҳои интихобкардааш суханони хуш гуфт. Ӯ комилан самимӣ гап мезад, аммо мефаҳмид, ки вақтро тӯл медиҳад. Вале ҳар қадар дар изтироб бошад ҳам, имкони мавқуф гузоштан надошт.

Ӯ ба ҷои худ барнагашт, балки дар назди Далия ба зону истода, дасти вайро дошт.

— Ториқ, ту чӣ кор мекунӣ? — шарм дошта, пурсид вай. — Биё, ноштоатро хӯр. Ман гумон доштам, ки ту гурусна мондаӣ.

— Ҳа, — гуфт ӯ, — аммо ин аз хӯрок муҳимтар аст.

Далия дар ҷавоб шӯхӣ карданӣ буд, аммо дар дастони ӯ қуттичаеро дид. Ӯ онро кушод. Дар он ангуштарии зебои тиллоӣ бо бриллиант буд. Дар чеҳраи Далия ҳайрат ва хурсандӣ буд — он чи Ториқ дидан мехост. Якчанд моҳ пеш ӯ ин хурсандиро дар чеҳраи Рания диданӣ буд, аммо он вақт интизориҳои ӯ амалӣ нагаштанд. Он интизориҳо бояд ҳозир амалӣ гарданд.

— Далия, — ӯ бо овози ноҳамвор ба гап сар кард, — ман мефаҳмам, ки вақти бисёр нагузаштааст. Аммо ман туро беш аз ҳар касе ки дар ҳаётам дӯст дошта будам, дӯст медорам. Ман гумон надоштам, ки касеро ҳамин гуна дӯст дошта метавонам. Ман медонам, чунин ба назар мерасад, ки ин беҳад зуд ба амал омада истодааст. Ва аз афташ, ҳамин тавр ҳаст. Аммо ҳангоме ки кас ба чизе боварӣ дорад, ин муҳим нест. Ман боварӣ дорам, ки мехоҳам тамоми умри боқимондаамро бо ту гузаронам. Мехоҳам туро хушбахттарин зани дунё кунам. Ва агар розигӣ диҳӣ, ки занӣ ман шавӣ, ман медонам, ки ту маро хушбахттарин одам мекунӣ. Далия Нур, ту зани ман мешавӣ?

Далия ба бриллиант, ки дар нурҳои офтоби пагоҳӣ медурахшид, менигарист.

— Ториқ, ман… намедонам чӣ гӯям. — ҷавоб дод вай. — Ин ҳақиқатан зуд аст. Ва ман дар ҳамин қарибӣ ба ту дағалӣ кардам, ҳангоме ки ту аз ман танҳо оиди оилаи ман пурсидӣ. Чаро ту ман барин касро ба занӣ гирифтан мехоҳӣ?

— Чунки ту қисмати ман ҳастӣ, — навозишкорона гуфт ӯ, — ва қисмат ҳамеша маҳз бо ту будани маро муқаррар намудааст.

Далия назарашро аз ангуштарӣ боло бардошт, рост ба чашмони ӯ нигарист ва гиря кард.

— Ин беҳтарин суханоне мебошанд, ки ягон вақт ба ман гуфтаанд, Ториқ, — гуфт вай бо чашмони ашкбор. Ҳа, ман розӣ ҳастам, ки зани ту шавам, Ториқ Ҷамил. Ин барои ман шараф аст.

Далия ӯро бӯсидан мехост, аммо Ториқ вайро боздошт.

— Ман як шарт дорам, — гуфт ӯ, вайро боз ғофилгир карда.

— Шарт? — пурсид вай, нафаҳмида. — Чӣ шарт?

Нафаси чуқур кашида, Ториқ ҷавоб дод:

— Шарт ҳамин аст, ки ту маро бо худ ба Урдун бурда, бо волидони худ мешиносонӣ ва кӯшиш мекунӣ, ки бо онҳо оштӣ шавӣ.

Мушакҳои Далия таранг шуданд.

— Ман чунин андеша дорам, ки ин фикри на он қадар хуб аст.

— Мо бояд ин корро кунем.

Акнун Далия нафаси чуқур кашид ва ба аломати инкор сар ҷунбонд.

— Охир, ман ба ту гуфтам-ку, падари ман одами беандоза сахтгир аст, — гуфт ӯ. — Ӯ донистанӣ мешавад, ки оё ту масеҳӣ ҳастӣ. Агар не гӯӣ, ӯ туро аз хона пеш мекунад. Агар ҳа гӯӣ, ӯ туро соатҳои дароз пурсуков мекунад, то аниқ кунад, ки ту рост мегӯӣ ё не. Ту волидони маро намедонӣ, Ториқ ва ба ман бовар кун, беҳтараш онҳоро нашиносӣ.

— Маро бубахш, Далия, аммо ин шарт муҳокима карда намешавад.

— Муҳокима карда намешавад?

— Ҳа, — гуфт ӯ, — ман намехоҳам туро пинҳонӣ ба занӣ гирам, гӯё ин ягон кори бад ё шармовар бошад. Ман дуои хайри падарат ва тамоми аҳли оилаатро гирифтан мехоҳам.

Вай хандид, гӯё мавзӯъро мебаста бошад.

— Бароят муваффақият мехоҳам, Ториқ, аммо ту ҳеҷ гоҳ онро нахоҳӣ гирифт.

— Ба ман бовар кун, гуфт ӯ, — ман забони падари туро меёбам.

— Ин ба ту чӣ даркор аст?

Чунки, Далия, ҳеҷ чиз аз оила муҳимтар нест, — рухсораи вайро сила карда, ҷавоб дод Ториқ. — Ба ман бовар кун, ман барои баргардондани волидон ҳама корро мекардам, аммо ин барои ман ғайриимкон аст. Барои ту бошад имконпазир аст.

— Ту тасаввур намекунӣ, ки чӣ кореро ба ӯҳда мегирӣ, Ториқ, — огоҳ кард вай. — Ту тасаввур намекунӣ.

Шояд, Далия ҳақ бошад, — фикр кард Ториқ. Аммо вай тасаввур намекунад, ки ба чӣ розӣ шуда истодааст. Ягон вақт лозим меояд, ки ба вай ҳақиқатро гӯяд, тамоми ҳақиқатро. Аммо на ҳозир. Аввал ба ӯ розигии вай даркор аст — зани ӯ шавад ва ҳамроҳаш ба Урдун, ба Петра равад. Танҳо он вақт ва дар он ҷо — дар бехатарии шаҳраки хурд, дур аз Лемйе, Годдар ва қотилони фиристодаи Клодетт Рамзӣ — ӯ метавонад оиди он фикр кунад, ки ба Далия ҳақиқатро гӯяд. На пештар аз ин.

— Оё ҳақиқатан ин барои ту ин қадар муҳим аст? — пурсид вай.

Ӯ ба чашмони вай нигариста, ба аломати тасдиқ сар ҷунбонд.

— Ҳа.

— Хайр майлаш, — гуфт вай ниҳоят. — Ту кай рафтан мехоҳӣ? Ман пеш аз Соли Нав рӯзҳои истироҳат хоҳам дошт.

Не, бисёр интизор шудан лозим меояд. — Ҳозир ба сафар мебароем.

— Ту девона шудаӣ! — ҳайрон шуд вай. — Мо ҳозир рафта наметавонем!

— Чаро? — пурсид Ториқ. — Мо ғайричашмдошт назди волидонат меравем. Ба ҳуҷум мегузарем. Ба ман бовар кун, ҳамин тавр беҳтар аст. Онҳо аз дидани ту ҳайрон ва шод мешаванд ва ман аллакай аз боиси он сазовори таҳсин мешавам, ки туро овардам.

— Намедонам, — дудила шуд Далия. Дар охири ҳафта ва тамоми ҳафтаи оянда ман рейсҳо дорам.

— Мегӯӣ, ки ба шавҳар мебароӣ, — гуфт Ториқ. — Ба ин муносибат ба ту бояд рӯзҳои истироҳат диҳанд, ҳамин тавр не? Онҳоро истифода мебарӣ.

— Аммо ман намефаҳмам, — гуфт Далия. — Ин гуна шитобкорӣ чӣ даркор? Ман бо волидонам панҷ-шаш сол боз вонахӯрдаам. Магар боз якчанд ҳафта интизор шудан имкон надорад, то ки ман аз ҷиҳати маънавӣ ба ин омода шавам?

— Не, — исрор мекард Ториқ. — Ман ба ту гуфтам. Ман туро дӯст медорам ва бе ту зиста наметавонам. Мо чизу чораамонро ғундошта, ҳамин рӯз меравем. Ваҷоҳати волидонатро тасаввур кун, ҳангоме ту дар остона пайдо мешавӣ ва дар ангуштат ин мешавад…

Ӯ аз қуттича ангуштарии бриллиантдорро гирифта, ба ангушти Далия гузаронд. Он хеле хушнамуд буд. Далия низ намуди зебо дошт. Вай таслим шуд ва “ҳа” гуфт.

Ториқ ва арӯсаш нисфирӯзӣ аз “Ритс” ба сафар баромада, бо таксӣ ба шаҳраки Нувайба дар шимоли Миср равона шуданд. Дар он ҷо хӯроки нисфирӯзӣ хӯрданд ва барои хешовандони Далия тӯҳфаҳо хариданд. Сипас онҳо ба киштӣ то Ақаба, бандар дар ҷануби Урдун, чипта хариданд. Киштии дорои болҳои зериобӣ соати 3 ва якчанд дақиқа ба роҳ даромад. Сафар як соатро дар бар гирифт. Боз муддате гузашт ва онҳо аллалай дар Петра буданд ва ба бинои дорои манзилҳои бисёр наздик шуданд, ки кӯдакии Далия дар он ҷо гузашта буд.

— Ба ҳар ҳол ин фикри на он қадар хуб аст, Ториқ, — боз такрор кард Далия ва аз дарди меъда ва дилбеҳузуршавӣ шикоят кард.

— Ҳамааш хуб мешавад, азизам, ба ман бовар кун, — Ториқ вайро бовар кунонда, дасташро навозишкорона фишурд ва бағоҷро гирифт. Ӯ умед дошт, ки ҳақ ба ҷониби ӯст.

Онҳо ба бино даромада, ба ошёнаи панҷум баромаданд ва назди дари даркорӣ истоданд. Дастони Далия меларзиданд. Ториқ аз кисааш рӯймолчаи тозаро гирифта, арақи пешонӣ ва лаби болоии вайро пок кард.

— Ман туро дӯст медорам, — пичирос зад ӯ.

Далия ба чашмони ӯ нигарист, — дар чашмони Ториқ боварӣ ҳувайдо буд, аммо Далия ин бовариро надошт.

— Ман низ туро дӯст медорам, — дар ҷавоб пичирос зад вай.

Ториқ табассум кард ва нафаси чуқур кашида, дарро тақ-тақ кард.

— Надим, — аз паси дар овози зан шунида шуд, — касе дарро тақ-тақ мекунад. Ту касеро интизор ҳастӣ?

— Не, интизор нестам. Ман бо телефон гап мезанам, азизам, ту дарро мекушоӣ?

— Хуб, як дақиқа, ман рафта истодаам.

— Ин модари ман аст, — гуфт Далия. — Рима.

— Падарат Надим ном дорад?

— Ҳа.

Далия дасти ӯро сахттар фишурд. Ториқ пай бурд, ки вай ангуштарии тӯҳфакардаи ӯро аз ангушт баровардааст. Ӯ чизе гуфтанӣ буд, аммо барои ин вақт набуд. Ғайр аз ин, шояд ҳақ ба ҷониби вай аст. Барои бо ин хабар моту мабҳут кардани волидон хеле барвақт аст. То он дам Ториқ бояд бисёр корҳоро анҷом диҳад (дар ҳадди ақалл, бояд зинда монад).

Дар кушода шуд ва Рима Нур бо духтараш, ки якчанд сол боз надида буд, рӯ ба рӯ шуд. Синни вай аз панҷоҳ гузашта буд. Вай андаке фарбеҳ шуда, ба мӯйҳояш сафедӣ афтида буд, аммо ҳанӯз ҳам намуди ҷолиб дошт. Ториқ пай бурд, ки чашмони вай ва духтараш як хел мебошанд.

Фарзанди худро дида, хонум Нур “оҳ” гуфт. Вай дасташро ба даҳон бурд, гӯё арвоҳро дида бошад ва аз ғояти ҳаяҷон чизе гуфта натавонист. Аммо баъди лаҳзае вай дар худ қувват пайдо намуда, пурсид:

— Далия, ин дар ҳақиқат туӣ?

— Ҳа, модар. Ман туро пазмон шудам.

— Духтаракам, ман низ туро пазмон шудаам, — нидо кард хонум Нур. — Ман туро хеле пазмон шудаам.

— Ман туро дӯст медорам, модар.

— Ман ҳам туро дӯст медорам, духтаракам.

Вай Далияро ба оғӯш гирифт. Онҳо якдигарро бӯсида, гиря карданд. Ториқ андаке ақибтар истод, то ки ба онҳо халал нарасонад. Муҳаббате ки онҳо нисбати якдигар доштанд, ӯро мутаассир намуд. Ӯ фаҳмид, ки волидони худро пазмон шудааст, хусусан модарашро.

Дили ӯ тез тапидан гирифт ва ногоҳ ӯ худро дар ин ҷо бегона ва нохонда ҳис кард. Ҳангоме ки хонум Нур ба худ меояд, чӣ аксуламале мекунад? Оё вай ӯро дид? Шояд, вай ӯро таксист ё ҳаммол ҳисобид? Вай чӣ мегӯяд, ҳангоме Ториқ мефаҳмонад, ки ӯ кист ва барои чӣ омадааст? Ва ҷаноби Нур чӣ мегӯяд? Оё ӯ дар ҳақиқат беандоза сахтгир аст, чуноне ки Далия ӯро қаламдод намуда буд. Ториқ инро намедонист. Ӯ Далияро низ кам медонист, оиди волидонаш бошад ҳоҷати гап ҳам нест. Аммо тахмин кардан маъное надошт. Ба зудӣ ӯ ҷавоби ҳамаи ин саволҳоро пайдо мекунад.

Модар, — гуфт ниҳоят Далия, бо рӯймолчаи Ториқ ашкҳои модарашро пок карда.

— Ҳа, духтаракам.

— Модар, ман туро бо як кас шинос кардан мехоҳам.

— Ториқ табассум намуд. Хонум Нур хавотир шуд.

— О, — гуфт вай, — ман надонистам… Ман гумон кардам, ки…

— Модар, ҳамааш хуб аст, — гуфт Далия, дасти Ториқро дошта. — Ин шахс Ториқ Ҷамил аст. Ӯ маро бовар кунонд, ки ба хона ба дидорбинии шумо биёям.

— Рост? — гуфт хонум Нур. — Пас, шумо, Ториқ Ҷамил — ҷавоби дуоҳои ман мебошед. Марҳамат, дароед. Ман барои шумоён чой дам мекунам.

— Ташаккур, хонум Нур, — гуфт Ториқ бо табассум. — Шумо хеле меҳрубон ҳастед. Акнун ман мефаҳмам, ки Далия ба кӣ монанд аст.

Онҳо ба манзил даромада, пойафзолашонро мекашиданд, ки ҳамин вақт падари Далия баромад.

— Рима, чӣ шӯру ғавғост? Ман наметавонам…

Ӯ Далияро дида, хомӯш шуд. Аз ҳайрат даҳонаш кушода шуд. Чашмонаш аз ашкҳо пур шуданд. Ва дигар сухане нагуфта, ӯ дастонашро сӯи Далия дароз кард. Вай ба оғӯши падар давид. Ҳар ду гиристанд.

— Духтаракам ба хона баргаштааст, — ҳиқ-ҳиқ мегирист ӯ. — Далияи ман ниҳоят омад. Ташаккур ба Ту, Худованд Исо, ташаккур. Ту дуоҳоро мешунавӣ ва иҷобат менамоӣ. Номи Ту муқаддас бод!

Ториқ ҳам ба ҳиссиёт дода шуд. Боз андаки дигар — ва ӯ низ гиря мекунад. Ӯ ҳанӯз дар ин хона на бештар аз дақиқае буд, аммо муҳаббатеро дид, ки ҳеҷ гоҳ дар ҳаёташ ҳис накарда буд.

Шубон Нур ҳанӯз духтарашро мебӯсид ва оғӯш мекард. Ва беист номи Исоро ҷалол медод. Духтараш гӯё аз он дунё наздаш баргашта буд ва чуноне ки Ториқ фикр мекард, ба як маъно ҳамин тавр ҳам буд.

— Далия, — гуфт модар баъди муддате.

— Ҳа, модар, — гуфт Далия ва ашкҳояшро пок кард, то ки хубтар дида тавонад.

Хонум Нур ба Ториқ нигариста, ба аломати пурсиш абрӯвонашро боло кард.

— Ҳа, — гуфт Далия ва рӯяшро бо рӯймолчаи аз ашк таршуда пок карда, ба падар рӯ овард. — Падар, ман мехоҳам туро бо шахсе шинос кунам, ки бароям махсус аст. Ин Ториқ Ҷамил аст. Ӯ исрор намуд, ки ман ба хона ба дидорбинии шумоён биёям. Ман мехостам биёям, аммо… шояд метарсидам. Ман намедонистам, ки шумо маро чӣ гуна пешвоз мегиред, намедонистам, ки оё шумо ҳанӯз аз ман хашмгин ҳастед. Аммо Ториқ гуфт, ки ҳеҷ чиз аз оила муҳимтар нест. Ӯ пешниҳод намуд, ки маро ҳамроҳӣ кунад.

Шубон Нур ба чашмони Ториқ нигарист. Ториқ хавотир шуд. Ӯ хашм, шубҳа ва ё маҳкумкуниро интизор буд. Ӯ тамоми рӯз ба ин омодагӣ медид. Аммо танҳо миннатдории беҳудуди падаронаро дид.

— Ман ҳанӯз шуморо хуб намешиносам, — ҷавони нағз, — гуфт шубон, — аммо шумо барои мо тӯҳфаи калон кардед. Баъди ин қадар солҳо духтарамро назди ман овардед ва ман барои ин аз шумо миннатдорам. Бигузор Худо шуморо баракат диҳад, писарам. Марҳамат, бо мо хӯроки шом хӯред. Ва дар хонаи мо шабро гузаронед. Хонаи мо — хонаи шумост. Шумо дар ин ҷо меҳмони азиз ҳастед.

Ториқ аз чунин қабули самимона моту мабҳут шуда буд (аниқтараш, забонаш лол шуда буд). Аммо ӯ оҳи сабук кашида наметавонист, зеро душвориҳоеро, ки дар пеш буданд ва онҳоеро, ки ӯро меҷустанд, фаромӯш намекард.

Инспектор Годдар дар ҳуҷраи истинтоқи идораи полиси Бейрут дар муқобили Ромӣ Аққод менишаст.

Ӯ сигор кашид, аммо ба Ромӣ пешкаш накард. Ӯ кофе нӯшид, аммо онро ҳам ба Ромӣ пешкаш накард. Ӯ бесаброна интизори он буд, ки детектори дурӯғро ба кор андозанд ва ӯ оиди Марвон Аққод маълумоти даркориро гирифта тавонад. Ҳангоме ки техник корро тамом кард, Годдар магнитофонро ба кор андохт.

— Такрор мекунам, то ки ҳамааш возеҳ бошад: оё мефаҳмед, ки қасам ёд кардаед? — сар кард ӯ.

Ромӣ китфонашро ба ҳам кашид.

— Хоҳиш мекунам, ки танҳо “ҳа” ё “не” гуфта, ҷавоб диҳед ва возеҳ гап занед, то ки ҷавобҳоятон хуб сабт карда шаванд.

— Хуб: ҳа, ман қасам ёд кардаам.

— Хеле хуб, — гуфт Годдар, — сар мекунем. Номи шумо Ромӣ Аққод аст?

— Шумо инро медонед.

— “Ҳа” ё “не”.

— Пас, ҳа.

— Шумо шарики соҳиби фирмаи “Аққод ва шарикон” ҳастед?

— Албатта.

— “Ҳа” ё “не” гуфта, ҷавоб диҳед, ҷаноби Аққод.

— Ҳа.

— Ин агентии муҳофизӣ аст?

— Хайр, охир, маълум аст, ки ин салони зебоӣ нест.

— Шояд, шумо ҷиддияти вазъиятро дарк намекунед, ҷаноби Аққод. Ман метавонам шуморо барои ба саволҳоям ҷавоб надоданатон ба маҳбас фиристам. Ҳамчунин барои дурӯғ ба маҳбас фиристода метавонам. Бинобар ин ҳарчи камтар худписандӣ кунед ва бештар ҳамкорӣ, фаҳмидед?

Ромӣ боз китфонашро ба ҳам кашид.

— Ҳамин тариқ, фирмаи шумо бехатарии роҳбарони фирмаҳоеро, ки дар Шарқи Наздик кор мекунанд, таъмин менамояд?

— Ҳа.

— Шарики шумо, ки бародари шумо низ ҳаст, Марвон Аққод мебошад?

— Ҳа. Бародари шуморо Рафиқ Рамзӣ барои таҳқиқи куштори духтараш ва рабуда шудани занаш киро кард?

— Ҳа.

— Барои кор фирмаи шумо пешакӣ 500 ҳазор евро ҳаққи хизмат ва боз пули пардохти хароҷотҳоро гирифт?

Ромӣ ба ҳайрат афтода буд:

— Чӣ тавр?

— “Ҳа” ё “не“, ҷаноби Аққод ва ёдрас мекунам, ки шумо қасам ёд кардаед.

— Ҳа, — гуфт ниҳоят Ромӣ.

— Оё Марвон бо куштор ё рабудани ин занҳо ягон робитае дошт?

— Не.

— Ӯ аз оилаи Рамзӣ пул ситонданӣ буд?

— Не.

— Дар ҳақиқат? — пурсид Годдар, дар ҳуҷра қадам зада. — Агар чунин бошад, иҷозат диҳед ба шумо саволе диҳам. Дар рӯзи кушта шудани Рафиқ Рамзӣ бародари шумо медонист, ки Клодетт Рамзӣ дар кадом кишвар аст?

Ромӣ рӯй турш кард. Якчанд сония гузашт, аммо ӯ ҷавоб надод. Ӯ чашмонашро нимпӯш кард.

— Ҳамин тариқ, — исрор мекард Годдар, — медонист?

Ромӣ чизе ҷавоб намедод.

— Бо ман бозӣ накунед, ҷаноби Аққод. Шумо ё бо мо ҳамкорӣ мекунед, ё ба маҳбас меравед ва мо маблағҳои фирмаи шуморо ҳабс мекунем. Бори дигар мепурсам: дар рӯзи кушта шудани Рафиқ Рамзӣ бародари шумо медонист, ки хонум Рамзӣ дар куҷост?

— Ҳа.

— Ин кишвар Бразилия аст?

Ромӣ боз ҳам аз маълумоте ки Годдар дошт, ҳайрон шуда буд.

— Ҳа, — гуфт ӯ беҷуръатона.

— Дар дасти ӯ сурати хонум Рамзӣ дар банки Сан-Паулу, Бразилия, буд?

— Ҳа.

Марвон рақами ҳисоберо, ки хонум Рамзӣ истифода бурд, медонист?

— Он вақт аллакай медонист, аммо…

— Ҳа ё не, ҷаноби Аққод.

— Хуб, ҳа.

— Оё ҳозир зиёда аз даҳ агенти фирмаи “Аққод ва шарикон” дар кӯҳҳои минтақаи Сан-Паулу, Бразилия, кор мекунанд?

— Ромӣ чизе ҷавоб намедод, аммо Годдар медонист, ки Ромиро парешонҳол кардааст. Маълумоте ки аз сарчашмаҳои худ ба даст оварда буд, ба ҳақиқат мувофиқат мекарданд. Ва ӯ аз Ромӣ ҳама чизи мехостаашро фаҳмида мегирад.

— Инак, ҷаноби Аққод, кор мекунанд?

— Ҳа, кор мекунанд.

— Онҳо мусаллаҳ мебошанд?

— Ҳа.

— Ин пагоҳӣ онҳо ба шумо занг зада, пурсиданд, ки шумо бо хонум Рамзӣ чӣ кор кардан мехоҳед?

Годдар аз дидани ҳайрат дар чеҳраи Ромӣ хушнуд буд.

— Шумо намефаҳмед, ман…

— Онҳо пурсиданд, ки “бо Клодетт чӣ кунем?”

— Шумо телефони маро гӯш кардед.

— Ҳа. Ҳамин тариқ, онҳо ба шумо ҳамин саволро доданд?

— Ҳа.

— Шумо ҷавоб додед: “Ҳанӯз ҳеҷ чиз. Ин он қадар осон нест. Ман ба қарибӣ ба шумо занг мезанам”?

— Ҳа.

— Ҷаноби Аққод, шумо ё бародаратон рабудани хонум Рамзиро ташкил кардаед?

— Не, — бо душворӣ ҷавоб дод Ромӣ.

— Шумо худатон инро ташкил кардед?

— Не.

— Рост? Аммо шумо медонед, ки хонум Рамзӣ дар куҷост?

— Ҳа.

— Ва одамони шумо ба вай имкон намедиҳанд аз хонае ки дар он ҷо мебошад, барояд.

— Ҳа.

— Ва ман бояд бовар кунам, ки шумову бародаратон дар ҳамаи ин айбдор нестед?

— Бешубҳа.

— Аммо ин он қадар осон нест, ҷаноби Аққод. Ба шумо чунин савол медиҳам: оё бародаратон ҳафтаи гузашта дар Касабланка, Марокаш, буд?

— Ҳа.

— Ӯ назди духтаре буд, ки замоне зани ӯ шудан нахост?

— Ҳа.

— Ва акнун хонум Фаввоз ва ҳамсояаш кушта шудаанд?

— Ҳа, аммо Марвон ин корро карда наметавонист, — шумо на он касро меҷӯед….

— Хомӯш! — дод зад Годдар. Ӯ намехост, ки равиши истинтоқ вайрон карда шавад. — Шумо ё ба саволҳои ман ҷавоб медиҳед ва ба нишондодҳои ман пайравӣ мекунед, ё шабро дар маҳбас мегузаронед, фаҳмидед?

Ромӣ дастонашро дар сандуқи сина болои ҳам гузошт.

— Бародари шумо ҳанӯз дар Миср аст? — пурсид Годдар.

Ромӣ намоишкорона хомӯш буд.

— Бародари шумо дар Қоҳира аст? — такроран пурсид Годдар.

Ромӣ боз чизе ҷавоб надод.

— Бародаратон аз Миср ба ягон кишвари дигар рафтааст? — исрор мекард Годдар.

Ромӣ тамоман ҷавоб додан намехост ва Годдар тадриҷан хашмгин мешуд.

— Бародари ягонаи шумо барои куштор ҷустуҷӯ карда мешавад. Ва мо ӯро меёбем. Ва ҳангоме ки меёбем, ман ваъда дода наметавонам, ки сӯи ӯ тир намепарронем. Ва агар бародаратонро зинда дидан хоҳед, маслиҳат медиҳам, ки бо мо ҳамкорӣ кунед. Ҳоло бошад шумо ба маҳбас меравед.

Надим Нур одами калонҷусса буд, чашмонаш калон, дастонаш калон, хандааш баланд. Ӯ аллакай намегирист, балки механдид ва Ториқ камтар асабӣ мешуд.

То даме ки хонум Нур зиёфат омода менамуд, ҷаноби Нур ба Ториқ манзили хурди худро нишон дод. Ин манзили хоксорона буда, се ҳуҷраи хоб, ошхонаи хурдакак дошт, аммо ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ калон буд. Он бо ҳуҷраи хӯрокхӯрӣ якҷоя карда шуда буд, ки дар он ҷо барои 15-20 меҳмон ба миқдори кифоя диванҳо ва курсиҳо буданд. Дар рафҳои деворҳо китобҳои зиёде буданд — Ториқ танҳо дар китобхонаи донишгоҳ ин қадар китобҳоро дида буд. Дар ҳама ҷо суратҳои воқеаҳои оилавӣ ва калосоӣ овехта шуда буданд.

Шубон Нур албомҳои суратҳои Далияро аз кӯдакӣ то хатми мактаб баровард. Баъд ӯ суратҳои бародари Далия, Илёсро нишон дод, ки баъди таҳсил дар қувваҳои ҳарбӣ-ҳавоии Урдун хизмат мекард. Ҳозир ӯ пилоти ҳавопаймои қиркунанда аст ва дар қувваҳои ҳарбӣ-ҳавоии Бритониё тайёрӣ мебинад. Ӯ тамоман марди калон шудааст — капитан, — ва Далия аз ҳамаи ин бехабар аст. Вай ҳанӯз барои он узрхоҳӣ мекард, ки ба муддати дароз аз хона рафта, ба мактубҳо ҷавоб намедод, аммо падар чизеро шунидан намехост.

— Ҳамаи ин аллакай паси сар шудааст, азизам, — мегуфт шубон Нур ба духтари худ ва овози ӯ аз ҳиссиёташ дарак медод. Ӯ дар назди Далия нишаста, бо дасти калони худ вайро оғӯш карда буд. — Исо туро мебахшад. Чӣ гуна ман низ туро набахшам? Ёд дорӣ, дар Китоби Муқаддас навишта шудааст: “Зеро, ба андозае ки осмон аз замин баланд аст, эҳсони Худованд бар тарсгоронаш ба ҳамон андоза бузург аст. Ба андозае ки шарқ аз ғарб дур аст, ҷиноятҳои моро ба ҳамон андоза аз мо дур кардааст. Чунон ки падар ба фарзандон марҳамат мекунад, ончунон Худованд ба тарсгорони Худ марҳамат мекунад” (Забур 102:11-13).

Ташаккур, падар, — ҷавоб дод Далия бо овози паст. — Ту тасаввур намекунӣ, ки ман то чӣ андоза аз ту миннатдорам.

Онҳо боз ҳамдигарро огӯш карданд. Хонум Нур аз ошхона омада, кофе овард ва табақҳои меваҷоту чормағзро гузошт. Аз ошхона бӯи иштиҳоовар меомад.

— Ммм, — гуфт Ториқ, ин таҷин аст?

— Ҳа, дар ҳақиқат, — гуфт хонум Нур. — Умедворам, шумо онро дӯст медоред.

— Хеле дӯст медорам, — гуфт ӯ. — Ин…

Ториқ суханашро қатъ кард. Ӯ қариб мегуфт, ки рагу аз гӯшт ва сабзавот хӯроки дӯстдоштаи Рания буд. Ториқ беэҳтиётӣ кард.

— Ин чӣ буд? — пурсид шубон Нур.

— Ин… Ман замоне дар Марокаш мизоҷе доштам, — дурӯғ гуфт ӯ, аз беэҳтиётӣ ба худ омаданӣ шуда. — Ҳар боре ки ба он ҷо сафар кунам, ӯ маро ба хонаи худ даъват мекард ва занаш мрузияи бомаза мепухт. Ман мазаи онро ҳанӯз ҳам дар ёд дорам.

Ҳангоме ки ӯ ин гапро гуфт, ногоҳ ӯро ҳисси айбдорӣ фаро гирифт. Ӯ дар хонаи одами хуб, дар хонаи одами Худо буд ва дурӯғ мегуфт. Ҳамчунин ба сараш фикре омад, ки тамоми ҳаёти пештарааш дурӯғ буд.

— Чуноне ки шумо шояд медонед, мрузия хӯроки дӯстдоштаи Далия аст, — гуфт хонум Нур. Чашмони вай боз аз ашкҳо пур шуданд. — Мо аз вақти рафтани вай ин хӯрокро напухта будем, ва…

Ҳиссиёти худро нигоҳ дошта натавониста, вай узр хост, ва чашмонашро бо пешдоман пок карда, ба ошхона баромад. Ториқ фаҳмид, ки ғаму андӯҳи волидон аз боиси рафтани Далия то чӣ андоза амиқ мебошанд ва умуман, ӯ оиди Далия маълумоти хеле кам дорад. Ӯ намедонад, ки вай кадом хӯрокҳо, кадом филмҳо, мусиқӣ ва барномаҳои телевизиониро дӯст медорад. Ӯ намедонад, ки вай кадом идҳоро дӯст медорад ва кадом хамираи дандоншӯиро афзал медонад. Ӯ танҳо онро медонад, ки вай романҳои Наҷиб Маҳфузро дӯст медорад ва ба саёҳат кардан шавқ дорад. Ва ӯ медонад, ки вай ӯро дӯст медорад. Ана ҳамаи он чи ӯ дар бораи вай медонад.

Ӯ дарк кард ба ҳеҷ ваҷҳ оиди муносибатҳояшон гап задан мумкин нест. Оилаи Нур омода набуданд, ки оиди фотиҳаи онҳо бохабар шаванд. Ин хеле зуд мебуд. Онҳо донистан мехоҳанд, ки ӯ бо Далия чӣ тавр шинос шудааст. Ториқ гуфта наметавонист, ки ин дар шабнишиние воқеъ шуд, ки онҳо дар он маводи нашъаовар истеъмол намуда, баъд шабро бо ҳам гузаронданд. Оилаи Нур донистан мехоҳанд, ки онҳо чанд муддат бо ҳам шинос ҳастанд, аммо Ториқ ва Далия на солҳо ва ё моҳҳо, балки якчанд рӯз бо ҳам шинос ҳастанду бас. Онҳо оиди нақшаҳои ӯ барои оянда донистан мехоҳанд. Аммо ӯ ба онҳо гуфта наметавонад, ки “кӯшиш мекунад, то ӯро накушанд ё зиндонӣ накунанд”.

Ториқ на ба ин саволҳо ҷавоб дода метавонист, на ба саволҳои дигар. Ҳамаи он чи ӯ гуфта метавонад, дурӯғ хоҳад буд, ва ҳар қадар бештар оиди ин фикр кунад, ҳамон қадар бештар мефаҳмид, ки ба ин одамон дурӯғ гуфтан намехоҳад — ба ҳар ҳол на зиёда аз он қадаре ки барои ҳифзи ҳаёти ӯ ва ҳаёти онҳо гуфтан лозим меояд.

— Ториқ, бигӯед, шумо бо чӣ кор машғул ҳастед, — диққатро аз ҳиссиёти занаш дур карданӣ шуда, гуфт шубон. — Чӣ гуна мизоҷон шуморо водор мекунанд, ки ба тамоми ҷаҳон сафар кунед — ба Аврупо, Марокаш, Миср, Лубнон?

Ториқ оҳи сабук кашид. Ӯ дар ин бора соатҳо гап зада метавонист. “Қисса”-и худро ӯ пурра медонист.

— Ман мушовир оиди компютерҳо ҳастам, ҷаноб, — сар кард ӯ. — Ман ба банкҳо, ширкатҳои суғуртавӣ, корпоратсияҳои байналмилалӣ дар насб намудани системаҳои бехатарӣ барои аз ҳакерҳо, вирусҳо ва ғайра ҳимоя намудани мейнфремҳо ва системаҳои серверии онҳо ёрӣ мерасонам.

Падари Далия хандид.

— Худо ба шумо ёрӣ диҳад, Ториқ. Ман тасаввуроте надорам, ки ин чӣ маъно дорад. Аммо ба ҳар ҳол, аз афташ, ин барои пайдо намудани ризқу рӯзӣ имконият медиҳад.

— Ҳа, ҷаноб, пурра имконият медиҳад.

Муҳокимаи машғулияти ӯ зуд сар шуда, зуд ба анҷом расид. Шубон Нур сӯҳбатро давом дод ва Ториқ боз безобита шуд.

— Шумо бо лаҳни лубнонӣ гап мезанед, — гуфт шубон ва ҷуръае кофе нӯшида, дар кресло бароҳат нишаст. — Шумо дар Бейрут зода шудаед?

Ториқ ботинан ларзид. Нақли ошкоро оиди гузаштаи ӯ хатои ҷиддӣ мебуд, Аммо агар дурӯғ гӯяд, бояд ҳамаи гуфтаҳояшро дар ёд нигоҳ дорад, то ки дар оянда хато накунад. Ӯ “қисса”-ро оиди гузаштаи худ тайёр накарда буд — пештар он даркор набуд. Далия ба ӯ саволҳои бисёр намедод (вай танҳо оиди марги волидони ӯ пурсид), чунки оиди гузаштаи худ гап задан намехост. Агар ӯ боэҳтиёт набошад, шубон Нур тамоми шаб оиди ҳаёти ӯ хоҳад пурсид. Хонум Нур ва Далия низ метавонанд ба ӯ ҳамроҳ шаванд. Ӯ ба ғофилгир шудани худ роҳ дода наметавонад.

Аммо чӣ бояд кард? Ӯ дар ин хона ақаллан якчанд рӯз мондан мехоҳад. Ӯ бояд оиди ягон чиз сӯҳбат кунад.

Чуноне ки ӯ фаҳмид, ягона роҳи аз мушкилот барканор будан — ба ҳуҷум гузаштан аст. Саволҳоро бояд ӯ диҳад. Сӯҳбатро бояд ӯ идора кунад. Ягон мавзӯъро интихоб карда, дар давоми сӯҳбат онро нигоҳ доштан даркор аст. Ин шахс ба кадом мавзӯъ шавқ дорад ва ба он диққат медиҳад? Онҳо соатҳои дароз оиди чӣ сӯҳбат карда метавонанд, то ки аз мавзӯи ҳаёти гузаштаи ӯ ва муносибаташ ба Далия барканор бошанд?

— Ҳа, ҷаноб, — сар кард Ториқ. — Ман дар Бейрут ба воя расидаам. Солҳои 70-ум, чуноне ки мефаҳмед, барои кӯдак замони даҳшатовар буд, ҷанги шаҳрвандӣ мерафт ва ғайра. Ҳама: ҳам масеҳиён ва ҳам мусулмонон якдигарро ба хотири дини худ мекуштанд, ҳар яке мегуфт, ки Худои худро ҳимоя мекунад ва баҳри ӯ мубориза мебарад. Дин бо хун, ҷанг ва марг омехта шуда буд. Умедворам, шуморо намеранҷонам, агар гӯям, ки ҳамаи ин маро ба дин мухолиф намуд. Дар ҷаҳони ман одамоне ки худро масеҳӣ меномиданд, ҳама чиз ва ҳама касро метарконданд ва нобуд мекарданд. На танҳо онҳо, албатта, аммо ҳамаи ин боиси нафрати ман гардид. Ман аз Худо дур шудам.

Азбаски ман дар оилаи масеҳӣ ба воя расидаам, мебоист ба калисо мерафтам ва ҷонибдори масеҳиён мебудам. Ман ҷангидан намехостам, зеро масеҳиён ба ҳамон корҳое даст мезаданд, ки мусулмонон мекарданд — пайравони дини дигарро мекуштанд. Ҳама як хел буданд, байни масеҳиён ва мусулмонон ҳеҷ фарқе набуд. Таассуб, хашм, бадбинӣ одамонро кӯр карда буд. Бинобар ин ман аз калисо ва аз масеҳиён дур ҳастам. Онҳо аз дигарон беҳтар нестанд… Ҳамаи ин даҳшатовар буд!

— Бинобар ин шумо бо компютерҳо машғул шудед, онҳо тартиб ва аниқӣ доранд, ин илмӣ ва идорашаванда аст, — гуфт Надим Нур.

— Метавон гуфт, ки ҳамин тавр, — розӣ шуд Ториқ.

Шубон ба пеш хам шуда, пичирос зад:

— Оё мумкин аст як сирро ба шумо ошкор кунам, Ториқ?

— Албатта, ҷаноб.

— Мехоҳам, ки шумо донед, — бо овози паст гуфт Надим, — ман худро масеҳӣ наменомам.

Ин изҳорот Ториқро ҳайрон кард.

— Ман шуморо нафаҳмидам, ҷаноб, — гуфт ӯ. — Магар шумо шубон нестед?

— Ҳа, ман шубон ҳастам, — ҷавоб дод Надим, — аммо ман худро масеҳӣ наменомам.

— Ман худро пайрави Масеҳ меномам.

— Магар ин ҳар ду як нестанд?

— Ман мехостам, ки як бошанд, — гуфт Надим. — Аммо мебинам, ки дар байни мо бисёр касон худро масеҳӣ меноманд. Онҳо дар назар доранд, ки на мусулмон ҳастанд ва на яҳудӣ. Аммо онҳо дар назар надоранд, ки онҳо пайравони ҳақиқии Исои Масеҳ мебошанд.

— Охир онҳо ба калисо мераванд-ку?

— Албатта, аммо бо калисо рафтан шахс масеҳӣ намешавад — чуноне ки ба ресторан омада, ӯ ба хӯроки болаззат табдил намеёбад. Масеҳияти ҳақиқӣ аз мансубияти миллӣ ё нажодӣ иборат нест. Он маҳфил нест. Он ба гувоҳномаи зодашавӣ ё шиноснома часпонда намешавад. Он аз қарори бошууронаи иродавие иборат аст, ки шахс қабул мекунад.

— Ин қарор аз чӣ иборат аст?

— Ин қарор оиди бовар ба он аст, ки Худо шуморо дӯст медорад ва барои ҳаёти шумо нақшаи махсусе дорад, чуноне ки дар Китоби Муқаддас гуфта шудааст. Ва Худо ба шумо ошкор мекунад, ки барои чӣ зода шудаед ва барои кадом мақсад офарида шудаед.

Шубон Надим ба Ториқ хавотиромез нигариста, пурсид:

— Охир, шумо бовар мекунед, ки Худо ҳаст?

Савол ғайричашмдошт буд, аммо Ториқ зуд ҷавоб дод:

— Албатта, Худо ҳаст. Бояд бошад.

— Ин дуруст аст. Худо бояд бошад. Вагарна ин ҷаҳони мо ва ҳама чизи дар он бударо кӣ офаридааст? Замин, осмонҳо, галактикаҳоро? Растаниҳо, ҳайвонот, одамонро? Танҳо Худо метавонад ҳамаи ин мавҷудоти мураккаб ва зеборо офарад.

Далия ороиши дастурхонро давом медод, хонум Рима Нур бошад ба сӯҳбат ҳамроҳ шуд:

— Ӯ Офаридгори мост. Ҳамаи мо ба шарофати Ӯ вуҷуд дорем. Шаҳодати мавҷудияти Худо — одам, виҷдони мо ва ҳисси ҷовидонӣ аст. Шоҳ Сулаймон гуфтааст: “Ҳама чизро Ӯ дар вақташ ба хубӣ ба вуҷуд овардааст… Донистам, ки ҳар он чи Худо кардааст, то абад хоҳад монд… ва Худо чунин кардааст, то ки аз Ӯ битарсанд” (Воиз 3:11,14).

Ба мавҷудияти Худо бовар накардан имкон надорад, — давом дод шубон Нур. — Ҳеҷ шахси оқил наметавонад Ӯро инкор кунад. Пайғамбар Довуд гуфтааст: “Беақл дар дили худ гуфт: “Худо нест”” (Забур 13:1; 52:2).

— Ҷаноб, ман беақл нестам, аммо бовар карданам душвор аст, ки Худо, бо чунин бузургии Худ, маро дӯст медорад.

— Албатта, Худо шуморо дӯст медорад ва муҳаббати Худро доимо тасдиқ мекунад,

— Муҳаббати Худро тасдиқ мекунад? Бо чӣ?

— Бо субҳдам ва ғуруб, кӯҳҳо ва водиҳо, дарахтон ва гулҳо, наъраи ҳайвонот ва чаҳ-чаҳи паррандагон, задани дил ва нафаскашии мо. Бо ғамхорӣ оиди эҳтиёҷоти мо ва ҳифз намудани мо. Дар Китоби Муқаддас оиди муҳаббати Ӯ чунин гуфта шудааст: “Туро бо муҳаббати абадӣ дӯст доштам”(Ирмиё 31:3).

— Ин рост аст?

— Ҳа, ва Ӯ барои зиндагии шумо нақшаи хубе дорад. Масеҳ гуфтааст: “Ман омадам, то ки шумо ҳаёт дошта бошед ва онро ба фаровонӣ дошта бошед” (Юҳанно 10:10).

— Ин оиди мост?

— Ҳа, аммо аз боиси гуноҳ мо наметавонем аз ин муҳаббат ва некӯии ин нақша ҳаловат барем.

— Ана мушкилӣ дар чӣ будааст.

— Одам гуноҳкор аст, ӯ аз Худо ҷудо карда шудааст. Инсоният аз ин муҳаббат ва ин нақша дур шудааст.

— Афсӯс.

— Чуноне ки медонед, Худо Одамро ба сурат ва шабоҳати Худ, пок ва бегуноҳ офарид, аммо Одам ба Худо беитоатӣ кард ва бар зидди Ӯ бархест. Одам ва Ҳавво меваи манъшударо хӯрданд ва ба ҷазои Худо гирифтор шуданд. Сазои гуноҳ марг аст. Худо маргро наофаридааст, гуноҳ онро овард — на танҳо марги ҷисмониро, балки марги рӯҳониро, яъне дурӣ аз Худоро. Одами гунаҳкор дар мушоракати Худои Пок монда наметавонист ва аз боғи Адан ба ҷаҳон ронда шуд ва гуноҳ дар ӯ боқӣ монд ва он ба ҳамаи наслҳои минбаъда мегузарад, аммо…

— Аммо чӣ?

— Аммо Худо на танҳо комилан одил аст, балки комилан меҳрубон ҳам ҳаст. Ӯ гуноҳро беҷазо монда наметавонад, аммо Ӯ ҳамчунин муҳаббат, бахшоиш ва меҳрубонӣ зоҳир менамояд. Ӯ аз боиси меҳрубонӣ ва муҳаббати Худ наҷоти одам ва барқароршавии тимсолеро, ки дар ибтидо аз рӯи он офарида шуда буд, ва барқароршавии мушоракатро бо Ӯ имконпазир гардонд.

— Яъне Худо ҳамаи гуноҳҳоро бахшид.

— Адолат чӣ? Гуноҳ чун пештара бояд бо марг ҷазо дода шавад.

— Ҳа, ин ҷо мушкилӣ ҳаст.

— Худи Худо роҳи ҳал, воситаи қонеъ намудани адолатро пешниҳод намуд. Ӯ ба воситаи марги Исои Масеҳ гуноҳро кафорат намуд. Чуноне ки дар Одам ҳама мемуранд, ҳамин тавр дар Масеҳ ҳама зинда мешаванд.

— Ин чӣ маъно дорад?

”Зеро Худо ҷаҳонро чунон дӯст дошт, ки Писари Ягонаи Худро дод, то ҳар кӣ ба Ӯ имон оварад, талаф нашавад, балки ҳаёти ҷовидонӣ ёбад”(Юҳанно 3:16). Бояд бовар кард, ки Исои Масеҳ Наҷотдиҳандаи ҷаҳон аст. Бояд эътироф намуд, ки Ӯ барои аз гуноҳҳо раҳо намудани мо дар салиб мурд, ва аз мурдагон зинда шуд, то ки ба мо ҳаёти ҷовидонӣ диҳад. Ӯ ягона роҳ ба сӯи ҳаёт дар осмонҳост.

Ториқ ба андеша фурӯ рафта, пурсид:

— Чаро ин мебоист маҳз Исои Масеҳ мебуд?

— Саволи хуб. Чаро маҳз Исои Масеҳ? Худо ҷазо муқаррар кардааст ва танҳо Ӯ метавонад аз он раҳо кунад. Барои аз ҷазо озод карда шудан гуноҳ бояд кафорат карда шавад. Кӣ ин корро карда метавонад? Ториқ, оё шумо медонед, ки ҷазо бояд чӣ гуна бошад?

— Ҳа. Ҷазо барои гуноҳ марг аст.

— Ягон кас мебоист мемурд. Ин наметавонист одам бошад, чунки Худо ба ӯ марҳамат зоҳир мекунад ва намехоҳад, ки ӯ бимирад. Интихоби дигар — Худо аст, аммо Худо мурда наметавонад. Ивазкунандае даркор буд, ки ҳам табиати инсонӣ ва ҳам илоҳӣ дошта бошад. Ӯ мебоист пок ва бегуноҳ мебуд — яъне ӯ аз насли Одам буда наметавонист. Танҳо Исои Масеҳ ба ин талабот ҷавобгӯ буд. Худо ҷисми одамӣ гирифта, ба ин ҷаҳон омад, то ки ба ҷои одам бимирад, ҷазои ӯро ба дӯши худ гирад ва аз мурдагон бархезад, то ки кафоратро имконпазир гардонад.

Дар ҳуҷра хомӯшӣ ҳукмфармо шуд ва инак шубон Нур гуфт:

— Маънои пайравӣ ба Масеҳ дар ҳамин аст. Ман 32 сол пеш ин қарорро барои худ қабул кардаам ва он ҳаёти маро пурра дигаргун намудааст.

Суханони ӯ боварӣ, осудагӣ ва хурсандиро ифода менамуданд.

— Аммо, Ториқ, ман аз таҷрибаи худ гуфта метавонам, ки бисёр касон тамоми умр ба калисо мераванд ва ба ҳама — ба худ низ — мегӯянд, ки масеҳӣ ҳастанд, аммо пайравони ҳақиқии Масеҳ нестанд. Онҳо дуо мекунанд, рӯза мегиранд, садақа медиҳанд, аммо онҳо қарор қабул накардаанд, ки ба Масеҳ умед банданд ва Ӯро пайравӣ кунанд. Дар натиҷа, мутаассифона, онҳо муҳаббати Худо ва нақшаи Ӯро оиди ҳаёти худ дарк накардаанд. Зиёда аз ин, бисёр касоне ки худро масеҳӣ меноманд, ҳамаи он чиро, ки Исо таълим медод, зери по мекунанд. Онҳо дурӯғ мегӯянд. Майпарастӣ ва нашъамандӣ мекунанд. Пеш аз оиладорӣ ҳаёти ҷинсӣ ба сар мебаранд.

Ториқ ба чеҳраи Далия нигаристан мехост, аммо ҷуръат намекард. Ӯ тасаввур кард, ки чӣ тавр тамоми мушакҳои вай таранг шудаанд, чӣ тавр ӯ оиди муҳаббати падар ба Исо шунида, худро нороҳат ҳис мекунад ва дарк мекунад, ки падар вайро низ ба қатори онҳое дохил мекунад, ки танҳо дар сухан масеҳӣ ҳастанд. Аммо Ториқ аз чунин ранг гирифтани сӯҳбат хурсанд буд. Ӯ боварӣ дошт, ки падари Далия оиди масеҳият тамоми шаб гап мезанад ва аз мавзӯъҳои нозук, аз қабили гузаштаи Ториқ ва муносибатҳояш бо Далия, барканор будан имконпазир хоҳад буд.

Ӯ савол доданӣ буд, аммо шубон аз ӯ пешдастӣ кард. — Ториқ, ба фикри шумо, Исои Масеҳ кист?

Ториқ ба худ иқрор шуд, ки ҳеҷ гоҳ дар ин бора ҷиддӣ фикр накарда буд.

— Бо тамоми эҳтиром, ҷаноб, ман пайрави Исо нестам, лекин гуфта метавонам, ки Ӯ ходими динии бузург буд.

Шубон ба аломати тасдиқ сар ҷунбонд.

— Ман бо ин розӣ ҳастам, ҷавони нағз. Бе ҳеҷ шубҳа, Исои Масеҳ сарвари бузурги динӣ буд, ки ҳаёт ва таълимоташ рафти таърихро дигаргун кардааст. Аммо Ӯ на танҳо одами хуб ё муаллими бузург буд. Дар Аҳди Ҷадид рӯйрост гуфта шудааст, ки Ӯ Худост.

— Шубон Нур, оё ман ошкоро гап зада метавонам?

— Албатта, марҳамат. Ториқ, шумо дар байни дӯстон ҳастед.

— Хайр, албатта, ман мефаҳмам: масеҳиёне ки Аҳди Ҷадидро навиштаанд, гумон карда метавонистанд, ки Исо Худост. Шояд, онҳо мехостанд, ки Ӯ Худо бошад. Аммо худи Исо, албатта, дар бораи Худ чунин изҳорот накардааст.

— Дар асл, Ториқ, Ӯ чунин изҳорот кардааст.

Хонум Нур ҳамаро ба сари дастурхон даъват намуд. Зиёфати хубе дар пеш буд, ва Ториқ бесаброна онро интизор буд. Аммо аз диван бархеста, ӯ дар чеҳраи Далия ифодаи даҳшатро дид.

Агарчи вай чизе нагуфт, то ки падар ва домодшавандаро наранҷонад, маълум буд, ки сӯҳбат ба вай маъқул нест. Аммо Ториқ мавзӯъро дигар карданӣ набуд.

— Чаро ту ба ман нагуфта будӣ, ки падарат чунин шахси шавқовар аст? — ба сари дастурхон нишаста, пурсид ӯ.

Далия чашмонашро нимпӯш кард. Ӯ ба волидон нишон додан намехост, ки аз Ториқ хашмгин аст, аммо агар бо нигоҳ куштан имконпазир мебуд, Марвон Аққод (Ториқ Ҷамил) аллакай мемурд.

— Ман гумон надоштам, ки оиди дин сӯҳбат кардан ба ту шавқовар хоҳад буд.

— Ба ҳар ҳол аниқ аст, ки ин аз гуфтугӯ оиди сиёсат шавқовартар аст, — ҷавоб дод Ториқ бо кӯшиши беҳтар кардани табъи вай. Ин тарзи рафтори ӯ аз он ҷиҳат дуруст буд, ки ба падари Далия имкон намедод, то ба мавзӯъҳои хатарноктар гузарад.

— Далия, дуо мекунӣ? — пурсид шубон Нур, ҳангоме ки ҳама ба ҷойҳои худ нишастанд.

— Беҳтараш ту дуо кун, — ҷавоб дод вай.

— Хуб, — розӣ шуд ӯ, агарчи, чуноне ки Ториқ пайхас кард, ранҷида буд.

Шубон, занаш ва Далия дастонашонро ба ҳам гузошта, сар хам карданд ба чашмонашонро пӯшонданд. Ториқ бошитоб ба онҳо пайравӣ намуд.

— Падари азиз, мо Туро барои муҳаббат ва марҳамат шукр мегӯем, барои он ки Ту Писари Худро, Худованд Исои Масеҳро ба замин фиристодӣ, баҳри он ки Ӯ моро дӯст дорад ва барои мо ҳаёти Худро диҳад, то ки мо ҳаётро дар фаровонӣ ва абадият дошта бошем. Мо Туро барои он шукр мегӯем, Падари мо, ки Ту дуоҳои моро мешунавӣ ва иҷобат менамоӣ ва аз таҳти дил шукр мегӯем, ки Далияро сиҳату саломат ба хона овардӣ. Мо аз Ту илтиҷо мекунем, ки Ту Далия ва дӯсташ Ториқро баракат диҳӣ, то онҳо дар ин ҷо худро маҳбуб ва меҳмонони азиз ҳис кунанд. Бигузор ин хона сарпаноҳе аз нобасомониҳои рӯзгор бошад. Туро барои хӯрок ва барои имконияти якҷоя будан шукр мегӯем. Ба номи Исо дуо мекунем. Омин.

Ҳама аз пайи шубон “омин” гуфтанд, Ториқ низ. Ӯ ҳеҷ гоҳ дар дуои масеҳӣ иштирок накарда буд. Он ӯро шавқманд намуд. Он ба назараш самимӣ, ғайрирасмӣ ва хеле шахсӣ тофт — тамоман на чун он дуоҳои калонсолон, ки аз кӯдакӣ дар ёд дошт. Шубон гӯё ҳақиқатан ба Худо, ки ҳамроҳи онҳо дар ҳуҷра буд, муроҷиат мекард. Ториқ осудагии ғайриоддиеро ҳис кард. Ё шояд бӯи хӯроки ҳозиракак пухтагӣ ба ӯ чунин таъсир кард, — ӯ дар ёд надошт, ки кай бори охир хӯроки хонагӣ хӯрда буд.

— Ториқ, оё шумо ягон бор Аҳди Ҷадидро хондаед? — пурсид шубон Нур, ҳангоме ки Ториқ аз гӯшти барра ва сабзавот ба ваҷд омаданро бас кард.

— Не, ҷаноб, — сар ҷунбонд Ториқ, — ҳеҷ гоҳ.

— Хонед. Ба фикрам, бароятон шавқовар хоҳад буд. Ман ба шумо як нусха тӯҳфа мекунам.

— Шумо хеле меҳрубон ҳастед, аммо ман чунин тӯҳфаро қабул карда наметавонам.

— Ман бо камоли майл ин корро мекунам. Охир ман шубон ҳастам.

Ториқ хандид. Ин рост аст.

— Хуб, ташаккур ба шумо. Ман Аҳди Ҷадидро хондан мехоҳам.

— Пас шумо бояд он китобро дошта бошед. Ба фикрам, он шуморо шавқманд хоҳад кард, чуноне ки чандин сол пеш маро ба худ ҷалб карда буд. Дар ин китоб Исо борҳо рӯйрост мегӯяд, ки Ӯ ва Худои Таоло як мебошанд. Масалан, дар Инҷили Юҳанно Исо мегӯяд: “Maн ва Падар як ҳастем” (Юҳанно 10:30) , “Агар Маро мешинохтед, Падари Маро низ мешинохтед” (Юҳанно 8:19), “Ҳар кӣ маро бинад, фиристандаи маро дидааст” (Юҳанно 12:45). Ба Марто ном зан Исо гуфтааст: “Ман қиёмат ва ҳаёт ҳастам; ҳар кӣ ба Ман имон оварад, агар бимирад ҳам, зинда хоҳад шуд; ва ҳар кӣ зинда бошад ва ба Ман имон оварад, то абад нахоҳад мурд. Оё ба ин имон дорӣ? Ба Ӯ гуфт: “Оре, Худовандо! Ман имон дорам, ки Ту Масеҳ Писари Худо ҳастӣ, он шахс, ки ба ҷаҳон меояд”. (Юҳанно 11:25–27)

— Исо дар ҳақиқат чунин гуфтааст?

— Ҳа, Ӯ дар ҳақиқат чунин гуфтааст ва ин хеле далерона буд! Чуноне ки дар Инҷили Юҳанно мехонем, роҳбарони динӣ ба дараҷае аз Ӯ хашмгин шуда буданд, ки Ӯро сангсор кардан мехостанд. “Исо ба онҳо ҷавоб дод: “Аз ҷониби Падари Худ ба шумо бисёр аъмоли нек нишон додаам; аз барои кадоми онҳо Маро сангсор мекунед?” Яҳудиён дар ҷавоби Ӯ гуфтанд: “Туро барои амали нек сангсор намекунем, балки барои куфр, зеро Ту, ки одам ҳастӣ, Худро Худо мехонӣ” (Юҳанно 10:31–33). Ва чун дар охир онҳо Ӯро ба марг маҳкум карданд, Ӯро расман дар он айбдор намуданд, ки куфр мегӯяд, яъне изҳор менамояд, ки Ӯ Худост, аммо роҳбарони динӣ инро инкор мекарданд.

Вагарна чаро хабар дар бораи Ӯ дар тамоми Шарқи Наздик паҳн шуд? Дар Инҷили Матто гуфта мешавад, ки “Исо дар тамоми Ҷалил мегашт ва дар куништҳои онҳо таълим дода, Инҷили Малакутро мавъиза мекард ва ҳар беморӣ ва ҳар дарди мардумро шифо мебахшид. Ва овозаи Ӯ дар тамоми Сурия паҳн шуд; ва ҳамаи беморонро, ки ба дарду касалиҳои гуногун гирифтор буданд, ҳам девонагон, ҳам масрӯон ва ҳам мафлуҷонро назди Ӯ меоварданд ва Ӯ онҳоро шифо мебахшид. Ва мардуми бисёре аз Ҷалил, Декаполис, Уршалим, Яҳудо ва он тарафи Урдун аз пайи Ӯ равона буданд” (Матто 4:23–25). Ҳамчунин гуфта мешавад, ки Исо ба Лубнон омада буд, то ки ба одамон хушхабарро оиди муҳаббати Худо ва нақшаи Ӯ барои ҳаёти онҳо расонад.

— Ба Лубнон? — Ториқ чангакро як тараф гузошт. — Маҳз ба куҷои он?

— Ба Сур ва Сайдо.

Ториқ кӯшиш кард ҳайрати худро аён накунад.

— Оё ба ман нишон медиҳед, ки ин дар куҷо навишта шудааст? — хоҳиш кард ӯ. — Ман худам дидан мехоҳам. Ман ҳеҷ гоҳ дар ин бора нашунидаам.

— Албатта, — гуфт шубон Нур. Ӯ даҳонашро бо салфетка пок карда, аз ҷояш бархест ва Китоби Муқаддаси худро гирифт. Ӯ Инҷили Матторо кушод.

— Ана, — гуфт ӯ.

Ториқ Китоби Муқаддасро гирифта, ба хондан сар кард:

— “Ва Исо аз он ҷо берун шуда, ба ҳудуди Сур ва Сидӯн рафт”. (Матто 15:21)

Исо ҳақиқатан ба Сайдо, шаҳри зодгоҳи ӯ, омада буд? — оятро бори дигар хонда, ба худ савол медод Ториқ. Чаро ӯ дар ин бора намедонад? Чаро ҳеҷ кас инро ба ӯ нагуфта буд?

Телефони Годдар занг зад. Ӯ дид, ки ӯро кӣ ҷеғ мезанад, аммо ба ҳар ҳол ҷавоб дод.

— Ягон пешравӣ ҳаст? — донистан мехост Лемйе.

— Баъзе пешравиҳо ҳастанд, — гуфт Годдар.

Бародари Аққод ҳамаашро гуфта дод? — пурсид Лемйе.

— Не.

— Ӯ дар куҷо будани Марвонро гуфт? — пурсид Лемйе.

— Не.

— Ӯ ягон чиз гуфт?

— Қариб ҳеҷ чиз. Ман ӯро ба маҳбас фиристодам.

— Чӣ?!

— Ман дигар чӣ карда метавонистам? — гуфт Годдар.

— Ӯро маҷбур кардан даркор буд, ки дар куҷо будани Марвонро гӯяд, — ҷавоб дод Лемйе.

— Маҳз барои ҳамин ман ӯро ба маҳбас фиристодам. Ромӣ Аққод барин шахс дар маҳбаси Бейрут бисёр истодан намехоҳад. Ба ман бовар кунед.

— Намефаҳмам, — гуфт Лемйе. — Охир, шумо гуфтед, ки пешравиҳо ҳастанд.

— Ҳа.

— Чӣ гуна пешравиҳо?

— Мо телефони моҳворагии Ромиро гӯш мекардем.

— Ва…

— Маълум шуд, ки ӯ ба кӯҳҳои Сан-Паулу зиёда аз даҳ шахси мусаллаҳро фиристодааст. Медонед, онҳо киро дар он ҷо нигоҳ медоранд?

Дар тарафи дигар ногоҳ хомӯшӣ фаро расид.

— Инспектор, шумо маро мешунавед? — пурсид Годдар.

Аммо Лемйе ҷавоб намедод. Аз афташ, ӯ хеле ҳайрон шуда буд, гӯё медонист, ки Годдар ба ӯ чӣ гуфтан мехоҳад.

— Хонум Рамзӣ дар дасти онҳост, — ба ҳар ҳол гуфт Годдар. Ӯ “бомба”-ро партофт ва аксуламалро интизор буд.

Аммо аксуламал набуд. Хомӯшӣ давом дошт.

— Ман одамони худро фиристодам, то ҳамаи онҳоро ҳабс карда, хонум Рамзиро халос кунанд, — давом дод Годдар. — Онҳо амалҳои худро бо ҳукуматдорони бразилиягӣ мувофиқат мекунонанд.

Годдар ақаллан ягон чиз шунидан мехост, аммо ҳеҷ чиз нашунид.

— Шумо маро гӯш мекунед, инспектор? — пурсид ӯ.

— Ҳа, ман гӯш мекунам.

— Чаро шумо хомӯш ҳастед? Ин хабарҳо муҳиманд. Ман гумон доштам, ки шумо шод мешавед. Баъди 24 соат хонум Рамзӣ дар бехатарӣ дар МонтеКарло хоҳад буд, ва ман ба вай оиди ҳама чиз маълумот дода метавонам. Шумо мехоҳед иштирок дошта бошед?

— Ман боз ба шумо занг мезанам, — гуфт Лемйе, ва дар овози ӯ на шодӣ, балки як навъ рӯҳафтодагӣ ҳис карда мешуд. Ва Годдар сабаби инро фаҳмида наметавонист.

Хӯрокхӯриро ба анҷом расонда, ҳама ба ҳуҷраи меҳмонқабулкунӣ гузаштанд, ки он ҷо онҳоро паҳлава ва кофе ба таври туркӣ интизор буд.

— Надим дар назар дорад, — гуфт хонум Нур, — ки Исо бевосита оиди Худо будани Худ изҳор менамуд. Ӯ инро ҳамчун факт баён мекард. Ва ҳама, аз ҷумла душманонаш, мефаҳмиданд, ки Ӯ чиро дар назар дорад. Ҳа, ин ба онҳо маъқул набуд, чуноне ки ҳоло ҳам ба бисёриҳо маъқул нест. Аммо, бе ҳеҷ шубҳа, ин сир набуд.

— Шояд, ҳамин тавр бошад, хонум Нур, — гуфт Ториқ, — аммо бояд гӯям, ки ин барои ман навигарист.

— Мо инро мефаҳмем, — ҷавоб дод вай. — Ҳангоме ки мо оиладор шудем, ҳар дуи мо тасаввуроте надоштем, ки Исо Худо будани Худро изҳор кардааст. Ба ҳар ҳол ҳеҷ кадоми мо дар оилае ба воя нарасидаем, ки Исоро пайравӣ мекарда бошад. Надим ва ман ҳеҷ гоҳ Китоби Муқаддасро худамон нахонда будем. Аммо боре ҷуфти оилавии ҷавоне, ки бо мо шинос буд, моро ба фикр кардан водор намуд. Шавҳар, ки дар ҷои шумо нишаста буд, гуфт: “Аҳди Ҷадидро хонда, надидани он чи Исо оиди Худо будани худ мегуфт, монанди он аст, ки дар рӯзи офтобӣ дар кӯча истода, гӯӣ ки офтобро намебинӣ”. Рости гап, ин сухан маро андаке хафа кард, агарчи аз он хиҷил будам, ки худам Китоби Муқаддасро нахондаам. Надим низ ҳамин ҳиссиётро дошт. Якнусхагӣ Аҳди Ҷадидро гирифта, мо он бегоҳ ба хондан сар кардем. Ва ҳар қадар бештар хонем, ҳамон қадар бештар боварӣ ҳосил мекардем, ки ҳақ ба ҷониби дӯстони мост.

— Баъд чӣ шуд? — пурсид Ториқ ва ногоҳ фикр кард: ӯ танҳо аз гуфтугӯҳо оиди ҳаёти пештарааш барканор будан мехоҳад ё ин ҳақиқатан барояш шавқовар аст?

— Ҳаёти мо мураккаб гардид, — гуфт шубон Нур.

— Чӣ тавр?

— Худатон фикр кунед, — фаҳмонданро сар кард ӯ, ҳангоме ки Далия бо баҳонаи шустани зарфҳо ба ошхона рафт. — Азбаски Исо даъвои Худо будан дошт, Ӯ танҳо шахси хушахлоқ ё пайғамбари хирадманд буда наметавонист. Ӯ ё Худост, ё не. Ӯ ё рост мегуфт, ё фиреб медод. Варианти сеюм нест. Ӯ Худо будани Худро бо воситаҳои гуногун тасдиқ менамуд. Ва мо бояд изҳороти Ӯро ё қабул кунем, ё рад намоем, бовар кунем ё розӣ нашавем. Мавқеи бетарафӣ вуҷуд надорад. Аҳди Ҷадидро хонда, шумо бояд ё ҳамаи гуфтаҳои Ӯро (аз ҷумла, изҳороти Ӯро оиди Худо буданаш) ҳақиқат ҳисобед, ё Ӯро дурӯғгӯй пиндоред.

Оё шахсе ки ростиро мавъиза менамуд, метавонист изҳороти бардурӯғ кунад, — шогирдонашро, тамоми ҷаҳонро, моро фиреб диҳад? Ва агар гуфтаҳои Ӯ дурӯғ бошанд, чӣ гуна Ӯ метавонист ба салиб равад ва бимирад? Кӣ барои дурӯғ мемирад? Ториқ, писарам, Масеҳ Худост. Ӯ ошкоро оиди Худ гуфтааст ва ҳамаи гуфтаҳои Ӯ дар Китоби Муқаддас аниқ ва ҳақиқатнигорона сабт ёфтаанд. Бинобар ин ман ва миллионҳо имондорон ба ин бовар мекунем ва ҳамаи инро чун ҳақиқат қабул менамоем.

— Ториқ, — хонум Нур ба сӯҳбат ҳамроҳ шуд, — ин воқеан ҳақиқат аст. Ва Китоби Муқаддасро, ки Каломи Худост, хонда, тасдиқи инро меёбед.

— Дар ҳақиқат? — ҳайрон шуд Ториқ.

— Инҷили Юҳанно чунин сар мешавад: “Дар ибтидо Калом буд, ва Калом бо Худо буд, ва Калом Худо буд” (Юҳанно 1:1) Давомаш: “Ва Калом ҷисм гардид ва дар миёни мо сокин шуд”. (Юҳанно 1:14) — Масеҳ дар байни мо мезист.

— Ва ин гуна порчаҳо бисёранд, — давом дод шубон Надим. — Амалан дар Аҳди Ҷадид 11 бор гуфта шудааст, ки Масеҳ Худост, ва 50 бор гуфта шудааст, ки Ӯ Писари Худост.

— Писар..? — нафаҳмида, пурсид Ториқ. — Ин нофаҳмост.

— Ин аз он сабаб аст, — табассум кард Надим, — ки шумо ба Ӯ аз нуқтаи назари одамӣ менигаред. Писар на ба маънои ҷисмонӣ: Худо рӯҳ аст ва Ӯ писар ба дунё оварда наметавонад. Ӯ ҳамчунин на ба маънои дуюм будан Писар аст — Худо Падар пеш аз Худо Писар нест. Масеҳ ба маънои рӯҳонӣ Писар аст. Ӯ ба воситаи муҳаббат Писари Худост. Писар ба Падар баробар аст. Ӯ сурати Худост. Ана кист Масеҳ, агар бо ду калима хулоса кунем. Ва агар шумо саволҳо дошта бошед, мо бо хушнудӣ ба онҳо ҷавоб медиҳем.

— Аҳди Ҷадидро хонда, — гуфт хонум Нур, — шумо худатон инро мебинед. Шумо мефаҳмед, ки Ӯ Устод аст, чуноне ки ҳам дӯстон ва ҳам душманонаш мегуфтанд. Чӣ тавр мумкин аст, ки кас Ӯро Устод ҳисобида, ҳеҷ яке аз изҳоротҳои Ӯро оиди Писари Худо буданаш қабул накунад? Оё Устоди хуб метавонад фиреб кунад ва оиди Худ дурӯғ гӯяд?

— Ба фикрам, не.

Далия, ки оташин шуда буд, ғундоштани рӯи дастурхонро давом медод. Шубон Нур илова намуд:

— Вақте ки ман ҳаёти Масеҳро меомӯхтам, махсусан аз ин чиз ҳайрон шудам: ҳангоме одамоне ки шахсан мешинохтам ё оиди онҳо хонда будам, оиди пайрави Исо шудан қарор қабул мекарданд, ҳаёташон беҳтар мешуд. Онҳо ба Масеҳ монанд мешуданд, меҳрубонтар, бовиҷдонтар мешуданд. Онҳо лаёқати дӯст доштан ва дар душворӣ ба мӯҳтоҷон ва бенавоён ёрӣ расонданро пайдо менамуданд. Ман аз он ҳайрон шудам, ки он ҷое ки Исоро мавъиза мекарданд, тақдири халқҳои том рӯ ба беҳбудӣ меовард. Агар Масеҳ қудрати дигаргун кардани дилҳо ва ҳаёти одамонро намедошт, оё ин имконпазир мебуд? Танҳо Худо ба ин кор қодир аст.

Ториқ фикр карда, ба аломати ризо сар ҷунбонд.

— Ин рост аст.

Ториқ ба ҳуҷраи бародари Далия даромада, дарро пӯшонд ва ба кат дароз кашида, бори аввал дар ҳаёти худ Аҳди Ҷадидро хонд.

Ӯ китоби якум — Инҷили Матторо — кушод, ва онро беист якчанд соат хонд. Ӯ ҳамчунин Инҷили Марқӯс, Инҷили Луқо ва Инҷили Юҳанноро хонд. Дар тӯли ин якчанд соат ӯ оиди Исои Масеҳ бисёр чизҳоро фаҳмид. Ӯ оиди аз Марями бокира зода шудани Ӯ фаҳмид, оиди он ки дуредгар аз Носира ба кӯрон биноӣ медод, ба карҳо — шунавоӣ, ба мафлуҷон ва маъюбон — лаёқати роҳ гаштан ва ҳатто ҷастан. Ӯ девҳоро меронд ва мурдагонро зинда мекард — яке аз онҳо чор рӯз дар қабр буд. Аммо беш аз ҳама Ториқ ба гуфтаҳо, масалҳо ва таълимоти Исои Масеҳ таваҷҷӯҳ зоҳир намуд. Ӯ ҳеҷ гоҳ ба ин монанд чизеро нашунида буд. Ӯ оиди Мавъизаи болои кӯҳ дар Инҷили Матто андеша мекард. Исо мегуфт:

“Шунидаед, ки ба қадимиён гуфта шудааст: “Қатл накун; ҳар кӣ қатл кунад, лоиқи ҳукми дорулқазо хоҳад буд”. Лекин Ман ба шумо мегӯям: ҳар кӣ ба бародари худ беҳуда хашм гирад, лоиқи ҳукми дорулқазо хоҳад буд; ҳар кӣ бародари худро “реқо” гӯяд, лоиқи оташи дӯзах хоҳад шуд” (Матто 5:21–22).

Ӯ ҳеҷ гоҳ ба муносибатҳои одамон аз ин нуқтаи назар нигоҳ накарда буд. Ӯ хонданро давом медод:

“Шунидаед, ки гуфта шудааст: “Ёри худро дӯст бидор ва аз душмани худ нафрат кун”. Лекин Ман ба шумо мегӯям: душманони худро дӯст бидоред, барои лаънаткунандагони худ баракат бихоҳед, ба нафраткунандагони худ некӣ кунед ва барои озордиҳандагону таъқибкунандагони худ дуо гӯед, то ки фарзандони Падари худ, ки дар осмон аст, гардед; зеро Ӯ офтоби Худро бар бадону некон тулӯъ мекунонад ва борон бар одилону золимон меборонад. Зеро ки агар дӯстдорандагони худро дӯст бидоред, чӣ мукофоте хоҳед ёфт? Оё боҷгирон низ чунин намекунанд ”(Матто 5:43–46).

Ин мантиқ дорад, аммо кӣ метавонад ба наздикон чунин муносибат кунад?

“Пас, комил бошед, чунон ки Падари шумо, ки дар осмон аст, комил аст”(Матто 5:48).

Ҳамаи он чи ӯ мехонд, ӯро ба ҳайрат меовард. Одами оддӣ чунин суханонро гуфта наметавонист. Ин Исо Шахсияти ҳайратовар аст! Ториқро ҳисси хиҷолат ва ночиз будани худ фаро гирифт. Бо хашми худ, ки бисёр вақт ба дигарон ва ҳатто ба бародараш нигаронида шудааст, чӣ кор кунад? Ӯ фаҳмид, ки хашми ӯ бояд маҳкум карда шавад.

Даъвати дӯст доштани душманон чӣ? Агар дӯст доштани дӯстон барояш осон набошад, оё ӯ метавонад душманонашро дӯст дорад? Оё ӯ Лемйе, Годдар ва Клодетт Рамзиро дӯст медорад?

Зиндагиномаи Исоро хонда, ӯ дид, ки он ҳақиқатан ба изҳороти Ӯ мувофиқат мекард. Бар хилофи Ториқ, Ӯ аз душманон намегурехт. Ӯ фиреб намедод, то ки аз ҳабс барканор бошад. Ҳангоме ки душманон дар боғ ба Ӯ ҳуҷум карданд Ӯ ба онҳо мухолифат накард ва ҳангоме ки Петрус Ӯро ҳимоя карданӣ шуда, гӯши хизматгори саркоҳинро бурид, Исо ӯро мазаммат намуд ва фармуд, ки шамшерашро ба ғилоф андозад. Ӯ гуфт, ки ҳар кӣ шамшер ба даст гирад, аз шамшер хоҳад мурд.

Ториқ бе таваққуф мехонд. Ӯ мехост оиди Исо ҳарчи бештар донад. Чӣ гуна шуда метавонист, ки дар давоми зиндагӣ Ториқ Ӯро намедонист?

То боби 19-уми Инҷили Юҳанно хонда, ӯ сахт ҳайрон шуда буд:

“Он гоҳ Пилотус Исоро гирифта, тозиёна зад. Ва сарбозон тоҷе аз хор бофта, бар сараш ниҳоданд, ва ҷомаи арғувон ба Ӯ пӯшонданд, ва гуфтанд: “Салом, эй Подшоҳи Яҳудиён!” Ва Ӯро торсакӣ мезаданд”(Юҳанно 19:1–3).

Бори аввал дар ҳаёти худ ӯ тафсилоти қатли Исоро фаҳмид.

“Ва онҳо Исоро гирифта бурданд. Ва Ӯ салиби Худро бардошта, ба ҷое ки “Ҷои косахонаи сар” ва ва ибронӣ “Ҷолҷолто”ном дошт, равона шуд. Дар он ҷо Ӯро маслуб карданд ва бо Ӯ ду каси дигарро: яке аз ин тарафаш ва дигаре аз он тарафаш, ва Исо дар миёна” (Юҳанно 19:16–18)

Он чи дар давомаш навишта шуда буд, ӯро ба ҳаяҷон овард.

“Дар назди салиби Исо модари Ӯ ва хоҳари модараш, Марями завҷаи Қлӯпос, ва Марями Маҷдалия истода буданд. Чун Исо модари Худро бо он шогирде ки дӯст медошт, дар он ҷо истода дид, ба модари Худ гуфт: “Эй зан! Инак писари ту”. Ва баъд ба шогирди Худ гуфт: “Инак модари ту”. Аз ҳамон соат шогирд вайро ба хонаи худ бурд. Пас аз он Исо чун дид, ки ҳама чиз ба анҷом расидааст, то ки Навишта ба амал ояд, гуфт: “Ташнаам”. Дар он ҷо зарфе пур аз сирко истода буд. Пас исфанҷеро аз сирко пур карда, бар сари вай ниҳоданд ва наздики даҳони ӯ бурданд. Чун Исо сиркоро чашид, гуфт: “Иҷро шуд!” Ва сар фурӯ оварда, ҷон дод”(Юҳанно 19:25–30).

Ӯ оиди он мехонд, ки Исоро мезаданд, таҳқир менамуданд ва маслуб карданд, ва дилаш реш мешуд. Ӯ оиди он фикр мекард, ки Марям чӣ азобҳои рӯҳиро паси сар кард, ҳангоме дар назди салиб истода, ба писараш, ки дар пеши чашмонаш мемурд, менигарист. Исо бегуноҳ буд, ноҳақ айбдор карда шуд ва ҷиноят содир накарда, ба марг маҳкум гардид. Дидани азоби рӯҳии модар барои Ӯ аз азобу уқубати Худаш дардноктар буд. Ӯ шогирди Худро вазифадор намуд, ки дар ҳаққи вай ғамхорӣ кунад.

“Дар он ҷое ки Ӯ маслуб шуд, боғе буд, ва дар боғ қабри наве ки дар он ҳанӯз ҳеҷ кас дафн нашуда буд. Дар он ҷо Ӯро дафн карданд, зеро ки арафаи шанбеи яҳудиён буд ва он қабр наздик буд. Дар рӯзи якшанбе, бомдодон, ки ҳаво ҳанӯз торик буд, Марями Маҷдалия бар сари қабр омад ва дид, ки санг аз қабр бардошта шудааст; вай дартоз назди Шимъӯни Петрус ва он шогирди дигаре ки Исо дӯст медошт, омада, ба онҳо гуфт: “Худовандро аз қабр бурдаанд. Ва намедонем, ки Ӯро куҷо гузоштаанд”(Юҳанно 19:41–20:2).

Ториқ тамоми шаб китоб хонд. Ӯ мехост ҳақиқатро донад ва ба саволҳои худ ҷавоб пайдо кунад. Ва ҳар қадар бештар хонад, дар ин китоби аҷиб ҳамон қадар ҷавобҳои бештар меёфт.

“Дарҳол Шимъӯни Петрус ва он шогирди дигар берун омада, ба ҷониби қабр рафтанд. Ҳар ду бо ҳам медавиданд, вале он шогирди дигар зудтар давида, аз Петрус пеш гузашт ва аввал бар сари қабр омад ва хам шуда, кафанро гузошта дид; лекин ба дарун надаромад. Аз ақиби вай Шимъӯни Петрус омада, ба қабр даромад ва кафанро гузошта дид ва рӯймолеро, ки бар сари Ӯ буд, на бо кафан, балки дар гӯшае алоҳида печида дид”(Юҳанно 20:3–7).

“Бегоҳии худи ҳамон рӯзи якшанбе, вақте ки шогирдон дар хонае ҷамъ омада, аз тарси яҳудиён дарҳои онро баста буданд, Исо омада, дар миёни онҳо биистод ва ба онҳо гуфт: “Салом бар шумо бод!” Чун инро гуфт, дастҳо ва қабурғаи Худро ба онҳо нишон дод. Шогирдон Худовандро дида, шод гардиданд” (Юҳанно 20:19–20).

“Боз бисёр мӯъҷизоти дигаре Исо дар назди шогирдонаш нишон дод, ки дар ин китоб навишта нашуд; аммо он қадараш навишта шуд, то шумо имон оваред, ки Исо Масеҳ ва Писари Худост; ва имон оварда, ба исми Ӯ ҳаёт ёбед”(Юҳанно 20:30–31).

Шаб ноаён гузашт. Дар болои кӯҳҳое ки Петраро иҳота карда буданд, офтоб баромад. Ӯ ҳамагӣ дар як шаб, оиди ҳар як калима андеша карда, Аҳди Ҷадидро хонда баромад. Он чи ӯ хонд, ӯро шавқманд намуд, ба ҳайрат овард ва моту мабҳут намуд.

Ӯро Инҷили Юҳанно шефта намуда буд. Юҳанно ба Исо махсусан наздик буд. Ӯ худро “шогирде ки Исо дӯст медошт” меномид. Инҷили ӯ нақли ҳақиқатнигорона ва аниқ оиди ҳаёти Исо, суханон, мӯъҷизот, марг ва зиндашавии Ӯст. Ӯ онро бо имони пурра ба Масеҳ навиштааст. Юҳанно дар Инҷил нишон дод, ки Ӯро дӯст медорад, хислати Ӯ ва таълимоти Ӯро мефаҳмад — охир ӯ ҳамеша ба Исо наздик буд, аз ҳамаи одамони дигар наздиктар.

Ториқ гӯё суханони Петрусро мешунид, ки яке аз шогирдони асосии Исо буд ва аз рӯзи аввали хизматгузорӣ то маслуб шуданаш ҳамроҳи Ӯ буд:

“Зеро ҳангоме ки мо қувват ва омадани Худованди мо Исои Масеҳро ба шумо хабар додем, аз пайи афсонаҳои фиребгарона нарафтаем, балки кибриёи Ӯро бо чашми худ дидаем”(2 Петр. 1:16).

Ин суханони шогирде буданд, ки ҳақиқатан шоҳиди кибриёи Исои Масеҳ буд ва дар номаҳои худ онро ба тамоми ҷаҳон хабар дод. Ториқро дигаргуниҳое ки дар ҳаёти Петрус ба амал омада буданд, ҳайрон карданд. Исо ӯро, моҳигиреро, ки тӯрашро таъмир мекард ва дар фикри сайди моҳӣ буд, даъват намуд, то сайёди одамон шавад. Исо ба Петрус пешгӯӣ кард, ки се бор Ӯро инкор мекунад, ва ҳангоме ки Исоро доварӣ, таҳқирҳо ва қатл дар пеш буданд, ӯ ҳамин тавр кард. Аммо баъд чизе рӯй дод, ва тарсончак ба шахси далер ва нотарс табдил ёфт. Дар Уршалим ӯ ба издиҳом муроҷиат карда, бо тавоноӣ ва боварӣ хабар дод, ки: “Худо ҳамин Исоро, ки шумо маслуб кардед, Худованд ва Масеҳ гардондааст”(Аъмол 2:36) Ӯ ба мухолифат, таъқибот ва марг нигоҳ накарда, Масеҳро дар ҳама ҷо мавъиза менамуд, чунки худаш Ӯро дида ва шунида буд. Ӯ барои ҷаҳон гувоҳу шоҳиди ҳақиқат буд ва медонист, ки ҳақиқатро бетаъхир ва далерона эълон намудан даркор аст. Оё ӯ ҳақиқатро оиди марг ва зиндашавии Масеҳ пинҳон дошта метавонист?

Ва Петрус ягона касе набуд, ки ҳаёташ пурра дигаргун шуд. Намунаи дигар Тумо буд. Ӯ ба дигар шогирдон, ки шоҳидони зиндашавии Исо буданд, гуфт, ки то дар дастони Ӯ пайи мехҳоро набинад ва ангуштонашро ба захми паҳлӯи Ӯ нагузорад, бовар намекунад. Ва ҳангоме ки Исо ба ӯ зоҳир шуда, дастон ва паҳлӯи худро нишон дод, ӯ бо имон нидо кард: “Эй Худованди ман ва эй Худои ман!”(Юҳанно 20:28). Тумо боварӣ ҳосил намуд, аз шубҳаҳо раҳоӣ ёфт ва эълон намуд, ки Исои Масеҳ Худост ва Ӯягона роҳи наҷот аст ва ҳар кӣ ба Ӯ имон оварад, дар осмонҳо ҳаёти абадӣ хоҳад ёфт.

Шубон Надим гуфта буд, ки маҳз Тумо хушхабарро дар Ироқ ва Ҳинд мавъиза менамуд ва барои имон ба Масеҳ қатл карда шуд. Ӯ низ шоҳиди ҳақиқат буд.

Ториқ оиди Петрус, Тумо ва дигар шогирдону ҳаввориён, ки барои имон риёзаткашона мурдаанд, фикр мекард. Оё онҳо ба хотири дурӯғ ҳамаи инро паси сар карда метавонистанд?

Ториқ ба он чи дар Аҳди Ҷадид хонд, бовар кард. Ӯ боварӣ дошт, ки он чи дар бораи ин одамон гуфта шудааст, ҳақиқат аст.

Чун Ториқ фаҳмид, ки хобаш намебарад, қарор дод, ки бидавад. Ӯ шортӣ, футболка ва кроссовка пӯшида, ҳарчи бесадотар аз манзил берун шуд, то ки касеро бедор накунад. Боиси ҳайрати ӯ буд, ки берун баромада, Далияро дид, ки аллакай аз давидан бармегашт.

— Субҳ ба хайр, — гуфт ӯ бо табассум.

— Салом, — гуфт Далия бе ҳеҷ рӯҳбаландӣ.

Ҳангоме ки Ториқ вайро бӯсиданӣ шуд, вай худро ақиб кашид.

— Чӣ воқеа шуд? — пурсид ӯ.

— Дар ин ҷо не, — пичирос зад вай, зеро намехост, ки дарбон, агарчи ғанаб рафта буд, гуфтугӯи онҳоро шунавад. Вай бо ишора ӯро даъват намуд, ки аз пасаш биёяд ва дар ҳудуди маҳалла ба давидан даромад. Ториқ ба вай расида гирифта, пурсид:

— Чӣ воқеа шуд? Ту аз ман ранҷидаӣ?

— Ту маро масхара мекунӣ? — пурсид вай.

— Ту аз он сабаб ранҷидӣ, ки ман бо падарат оиди имони ӯ сӯҳбат кардам?

— Ту ҳақиқатан намефаҳмӣ?

— Аз афташ, не, — гуфт Ториқ. — Охир, чӣ воқеа шудааст?

— Бо падарам ҳамин тавр оиди Исо гуфтугӯ кардан имкон надорад, Ториқ, — ҷавоб дод вай. — Ӯ тамоман номукаллаф аст. Ӯ талаб мекунад, ки ту масеҳӣ шавӣ, вагарна иҷозат намедиҳад, ки бо ман вохӯрӣ. Тӯйро метавонӣ фаромӯш кунӣ. Тӯй намешавад. Ту ҳама корро вайрон кардан мехоҳӣ? Ман гумон кардам, ки ту маро дӯст медорӣ.

— Ман туро дӯст медорам.

— Пас, гуфтугӯҳоро оиди Китоби Муқаддас бас кун. Ин натиҷаи хуб нахоҳад дошт.

— Аммо барои ман шавқовар аст.

— Бас кун, — гуфт Далия. — Ту ҳазл мекунӣ.

— Ман комилан ҷиддӣ мегӯям, — гуфт Ториқ.

— Ту бо ин восита ба ҳусни таваҷҷӯҳи падарам ноил шудан мехоҳӣ? Чизе ҳосил намешавад, магар ин ки дар ҳақиқат масеҳӣ шавӣ.

— Пайрави Исо, — вайро ислоҳ кард Ториқ.

— Чӣ фарқ дорад? — ҷавоб дод Далия, ки дар ин ислоҳкунӣ ҳазлро дарк накард.

— Гӯш кун, — гуфт Ториқ, — дар аввал ман ҳақиқатан аз рӯи эҳтиром нақли падаратро гӯш мекардам, зеро бо ӯ муносибати дӯстона барқарор карданӣ будам. Албатта, ман ба ӯ писанд омадан мехоҳам. Вагарна ӯ туро ба ким-кадом Юсуфи ёрдамчии худ медиҳад.

— Бас кун, — чашмонашро пӯшонда, гуфт Далия. — Ҳеҷ гоҳ чунин намешавад.

— Ин маро умедвор мекунад, — гуфт Ториқ. Онҳо ҳанӯз ҳам дар кӯчаҳои Петра медавиданд. — Аммо гап дар он аст, ки ҳар қадар падарат бештар нақл мекард, ҳамон қадар бештар шавқи маро бедор менамуд.

— Ин рост аст? — ба ин бовар кардани Далия душвор буд.

— Ҳа, ин рост аст, — ҷавоб дод Ториқ. — Ҳамчунин рост аст, ки ман тамоми шаб нахобида, Аҳди Ҷадидро, ки падарат ба ман дода буд. хонда баромадам.

— Ҳамаашро? — ҳайрон шуд Далия

— Ҳамаашро, — гуфт Ториқ.

— Барои чӣ?

— Барои ман шавқовар буд, — ҷавоб дод Ториқ. — Оё ту медонӣ, ки Исо ягон вақт бозмегардад?

— Эҳтимол, — гуфт вай. Дар овози вай шакку шубҳа ҳис карда мешуд.

— Ту ба бозгаштани Исо бовар намекунӣ?

— Намедонам, — ҷавоб дод вай ва зуд тоб хӯрда, Ториқро водор намуд, ки тезтар давад.

— Чӣ тавр намедонӣ? — ба вай расида гирифта, пурсид ӯ.

— Ман намедонам, ки ба чӣ бовар кунам ва дар ин бора гап задан намехоҳам.

Вай боз тезтар давид ва Ториқ аз ақибаш хитоб намуд:

— Гӯш кун, ту аз чӣ ин қадар метарсӣ?

Годдар барвақт аз хоб хест, ва дар ҳуҷраи худ бутерброди панирдор хӯрда, кофе нӯшид. Сипас ба шӯъбаи марказии полиси Бейрут, ки шаш маҳалла дуртар воқеъ буд, равона шуд. Ӯ тамоман хаста шуда буд — тамоми шаб хобаш набурд. Ӯ оиди парвандае ки дар ошкор кардани он ноилоҷ монда буд, ба худ саволҳо медод, ва ба онҳо ҷавоб ёфта наметавонист.

Агар Марвон Аққод аз Рафиқ Рамзӣ пулситонӣ накарда бошад-чӣ? — фикр мекард вай. — Агар Марвон ва бародараш ҳақиқатан Клодетт Рамзиро нарабудаанд, балки ёфтан мехостанд, чуноне ки изҳор мекунанд? Агар Клодетт Рамзиро ҳеҷ кас нарабуда бошад-чӣ? Шояд, ҳамаи инро худи Клодетт фикр карда баровардааст ва ҳозир дар Бразилия пинҳон шудааст? Агар Марвон далели инро пайдо карда, суиқасди Клодеттро зидди шавҳари сарватмандаш, ки дар ин ҷаҳон беҳад зиёд зиндагӣ мекунад, ошкор намуда, ба Рафиқ Рамзӣ ёрӣ расонданӣ шуда бошад-чӣ? Агар Клодетт ва ҳамдастонаш аз ин бохабар шуда, пешакӣ зарба зада бошанд-чӣ?

Чунин равиши кор куштори Рамзӣ, таркиши мошин ва тирпаррониро дар “Меридиен“ маънидод мекард. Аммо чаро Марвон, ба ҷои он ки бо ҳукуматдорон ҳамкорӣ кунад, пинҳон шудааст? Ва куштори Рания Фаввоз ва ҳамсояашро чӣ гуна маънидод кардан мумкин аст?

Годдар ба шӯъба омада, шаҳодатномаи худро нишон дод ва вохӯриро бо боздоштшуда интизор шуд. Ӯ андешарониро давом медод ва дар сари ӯ танҳо ду маънидод ҳосил шуданд: ё чуноне ки Лемйе меҳисобад, Марвон айбдор аст ва бинобар ин аз полис пинҳон шудааст, ё ки Марвон бегуноҳ ва танҳо шоҳид аст, аммо бо ким-кадом сабабҳо ба полис боварӣ карда наметавонад. Бо кадом сабаб?

Телефон занг зад. Ин Лемйе буд.

— Алло.

— Ман пайро ёфтам, — гуфт Скелет. — Хадамоти махсуси Марокаш сабтеро ёфтанд, ки дар он Марвон ба рейси Қоҳира савор мешавад.

— Чаро онҳо ин қадар дер ҷустуҷӯ карданд?

— Ман ҳам донистан мехостам, — гуфт Лемйе. — Аммо гап дар ин нест. Ба ҳар ҳол ҳозир ин аҳамият надорад. Муҳим он аст, ки ҳозир ӯ номи “Ториқ Ҷамил”-ро истифода мекунад. Полиси Миср омадани ӯро тасдиқ кард. Чуноне ки шумо медонед, расонаҳои хабарӣ сурати ӯро додаанд ва шахсе аз Гелиополис ба мо занг зад. Ӯ ба Ториқ Ҷамил манзилеро ба иҷора додааст, аммо Ториқ ба қарибӣ бо Далия Нур ном духтар ба куҷое рафтааст. Мо намедонем, ки онҳо ба куҷо рафтаанд, аммо онҳоро ҷустуҷӯ дорем. Ин набояд вақти зиёдро гирад.

— Оё ман ёрдаме расонда метавонам? — пурсид Годдар.

— Бори дигар бо Ромӣ гап зада, фаҳмида гиред, ки ба ӯ чиҳо маълуманд, — дарҳол! Ва маро ноумед накунед, Годдар, ба ман то охири ҳамин рӯз сари Марвон даркор аст!

Годдар гуфт, ки фаҳмид ва гуфтугӯро қатъ кард. Ин вақт ба ӯ аз Дювал хабаре расид. Годдар ба чизи хондааш бовар карда наметавонист. Ӯ хабарро бори дигар хонд, то боварӣ ҳосил кунад, ки ҳамаашро дуруст фаҳмидааст. Ҳамин дам ба сараш фикре омад. Ин фикр ӯро ба дараҷае моту мабҳут кард, ки гӯё ба сандуқи синааш зарбае зада бошанд. Ҳамааш ҷо ба ҷо шуд. Чӣ тавр ӯ пештар инро дида натавонист? Чӣ тавр фаҳмида натавонист? Ва аз ҳама бадтар он буд, ки вақт кам монда буд.

Пеш аз даромадан ба камераи ҳабси пешакӣ Годдар силоҳ ва телефонашро дар болои мизи сержант монд, шаҳодатномаашро нишон дод ва имзо гузошт. Ба камера даромада, ӯ Ромиро саволборон кард. Ӯ вақтро беҳуда сарф карда наметавонист.

— Бародари шумо ҳуҷҷатҳои Ториқ Ҷамилро истифода мебарад, ҳамин тавр не?

Ваҷоҳати Ромӣ ҳақ будани ин суханонро тасдиқ менамуд.

— Ӯ дар наздикии Қоҳира, дар Гелиополис, назди фурудгоҳ манзиле ба иҷора гирифта буд, ҳамин тавр не?

Ромӣ дудила шуда, ба аломати тасдиқ сар ҷунбонд.

Бародари шумо чунин меҳисобад, ки касе аз муфаттишон ӯро зери зарба гузоштан мехоҳад?

Ромӣ боз бо эҳтиёт сар ҷунбонд.

— Ва шумо одамони худро ба Бразилия фиристодед, то ки Клодетт Рамзиро ёбед, зеро шумо ва Марвон чунин меҳисобидед, ки Клодетт аз шавҳараш пул меситонад, ҳамин тавр не?

— Ҳамин тавр.

— Ва Марвон қарор дод, ки пинҳон шавад — то даме ки шумо хонум Рамзиро ёфта, маълум кунед, ки Марвонро кӣ куштан мехост.

— Айнан ҳамин тавр, — тасдиқ кард Ромӣ.

— Аммо мушкилӣ дар он буд, ки ҳангоме одамони шумо хонум Рамзиро ёфтанд, шумо намедонистед, ки вайро ба кӣ таслим кунед, бинобар ин ба онҳо фармудед, ки нишондодҳоро интизор шаванд?

— Ҳа, ҷаноб.

— Ва ҳозир шумо дар ҳабс мебошед, инспектор Лемйе бошад ба ҳамин наздикӣ бародари шуморо ёфта, ба маҳбас мефиристад, агар накушад, ҳамин тавр не?

— Чаро ҳамаи инро ба ман мегӯед, инспектор? — пурсид Ромӣ. — Шумо чӣ пешниҳод мекунед?

— Ҷаноби Аққод, — ҷавоб дод Годдар, — ҳозир ман боварӣ дорам, ки бародари шумо айбдор нест.

— Ман инро аз худи аввал ба шумо гуфта будам.

— Хуб, ҳозир ман ба шумо бовар мекунам. Ва ба фикрам, ман медонам, ки дар ин тафтишот кӣ “кӯрмуш” аст.

Ромӣ чашмонашро калон кушод.

— Кӣ?

— Марсел Лемйе.

Ромӣ нафасашро берун кард.

— Муфаттиши асосӣ? Шумо боварӣ доред?

Акнун боварӣ дорам, — гуфт Годдар.

Ва ӯ ба Ромӣ гуфт, ки илова ба иҷозати гӯш кардани телефони Ромӣ ӯ ҳамчунин иҷозати тафтиши почтаи электронии ӯро гирифта буд ва Колетт Дювал дар он хабареро ёфтааст, ки онро шахси олимансаби разведкаи франсавӣ фиристодааст.

— Ин Пйер аст, мо чандин сол боз шинос ҳастем, — гуфт Ромӣ, — Ӯ шахси бовиҷдон аст. Ман фақат аз ӯ хоҳиш кардам, ки маълумоти имконпазирро пайдо намуда, ба ман расонад.

— Ҳа, ман медонам, — гуфт Годдар. — Аммо оё мактуберо, ки ӯ якчанд рӯз пеш, ҳангоми дар Бағдод буданатон ба шумо фиристод, дар ёд доред?

— Мактубе ки дар он ӯ хабар медод, ки Лемйе аз разведкаи франсавӣ нусхаҳои ҳамаи ҳуҷҷатҳои оиди Марвон дар ихтиёрашон бударо талаб намудааст?

— Ҳа, гуфт Годдар.

— Хайр чӣ? — ҳайрон шуда, гуфт Ромӣ. — Бародари ман аз вақти кушта шудани Рафиқ Рамзӣ барои Лемйе гумонбаршавандаи асосӣ буд. Магар табиӣ нест, ки ӯ ҳама чизи ба Марвон дахл доштаро ҷустуҷӯ мекунад?

— Албатта, — розӣ шуд Годдар. — Аммо ҳангоме Дювал ин хабарро хонд, ба хадамоти махсуси франсавӣ муроҷиат карда, пурсид, ки ин маълумотро Лемйе кай талаб кардааст. Маълум шуд, ки ӯ се рӯз пеш аз вохӯрии Марвон бо Рамзӣ дар Монте-Карло ин корро кардааст.

— Се рӯз пеш аз куштор? — пурсид Ромӣ. — Ин чӣ тавр буда метавонад?

— Танҳо як маънидод буда метавонад, ки чаро ба Лемйе маълумот оиди бародари шумо пешакӣ даркор буд, — гуфт Годдар. — Лемйе фаҳмид, ки Рамзӣ пинҳонӣ Марвонро киро кард ва Марвон дониста гирифт, ки хонум Рамзӣ аз шавҳараш пулситонӣ мекунад. Лемйе дар муддати се рӯз куштори ҷаноби Рамзӣ ва бародари шуморо ба нақша гирифт ва хонум Рамзиро огоҳ кард, ки вай бояд аз Сан-Паулу рафта, дар кӯҳсор пинҳон шавад. Гуфтагӣ барин, оё медонед, хонае ки одамони шумо онро иҳота кардаанд ва хонум Рамзӣ дар он ҷост, ба кӣ тааллуқ дорад?

Ромӣ ба аломати инкор сар ҷунбонд.

— Бародари Лемйе.

Ромӣ моту мабҳут шуда буд.

— Шумо шӯхӣ мекунед?

— Ҳеҷ. Инро Дювал дониста гирифт. Ман худи ҳозир аз ӯ маълумот гирифтам.

— Сабр кунед, — гуфт Ромӣ, — пас, муфаттиши асосии парванда оиди куштори Рафиқ Рамзӣ яке аз ташкилкунандагони ин куштор аст?

— Ҳа.

— Ва касе ки бародари маро ҷустуҷӯ мекунад, ӯро ҳабс карданӣ нест, балки куштан мехоҳад?

— Аз афти кор, ҳамин тавр.

— Лемйе ба Марвон чӣ қадар наздик расидааст? — пурсид Ромӣ, ва дар чеҳраи ӯ тамоми изтироби ӯ зоҳир гардид.

— Хеле наздик, Ромӣ, — иқрор шуд Годдар, — бинобар ин ба ман ёрии шумо даркор аст. Ба ман гӯед, ки Марвон дар куҷост. Ман ӯро боздошт мекунам ва то даме ки зидди Лемйе айбнома пешниҳод карда, ба ҳабс нагирам, Марвон таҳти ҳимояи ман хоҳад буд. Ин осон нахоҳад буд (барои хадамоти ҳифзи ҳуқуқи Аврупо ӯ қаҳрамон аст), аммо бо ёрии шумо ман ин корро карда метавонам.

— Ман ба шумо ёрӣ додан мехоҳам, — гуфт Ромӣ, — аммо намедонам, ки бародарам ҳозир дар куҷост. Ман ӯро танҳо бо телефони моҳворагӣ ёфта метавонам, ӯ зангҳоро танҳо аз он қабул мекунад. Аммо ман намедонам, ки ҳангоме маро ҳабс карданд, он куҷо шуд.

— Телефони шумо дар ҳуҷраи ман дар меҳмонхона аст, — гуфт Годдар. — Ман онро зери назорат гирифта будам, ки шояд Марвон занг мезанад. Биёед меравем.

Годдар ҳамаи ҳуҷҷатҳоеро, ки барои озод намудани Ромӣ Аққод даркор буданд, имзо кард ва силоҳу телефонашро гирифт. Онҳо аз бинои идораи полис баромада, таксӣ гирифтанд ва ба меҳмонхона шитофтанд.

Ториқ оббозӣ кард, либосашро пӯшид ва ҳамроҳи оилаи Нур ношто кард.

— Имрӯз бо чӣ машғул мешавем? — пурсид Далия. — Биёед шаҳрро тамошо мекунем.

(Маънои ин суханон чунин аст: “Биёед оиди Исо гап намезанем” — фикр кард Ториқ).

— Надим, биё имрӯз аз кор рухсат гир ва мо Ториқу Далияро ба мағораҳои Набатиён ва ба Хазинахонаи Подшоҳон мебарем, — ба ҳама кофе рехта, пешниҳод намуд хонум Нур.

Фикри хеле хуб, модар, — гуфт Далия. — Ба фикрам, барои Ториқ шавқовар хоҳад буд.

— Шумо аллакай дар он ҷо будед? — пурсид шубон Нур.

— Не, ҷаноб, — ҷавоб дод Ториқ, — аммо оиди ин ҷойҳо бисёр шунидаам.

— Ва ҳамаи ин рост аст, — гуфт шубон. — Шаҳри қадимӣ ҳақиқатан ҷои ҷолиби диққат ва тамошобоб аст. Он дар дара сохта шуда буд. Петра пойтахти подшоҳии Набатия, маркази гулгулшукуфони тиҷоратӣ ва ҷои нигоҳдории хазинаи Набатия буд. Далия дуруст мегӯяд, барои шумо хеле шавқовар хоҳад буд.

— Ҳозир дар он ҷо касе зиндагӣ мекунад?

— Не, шаҳрро тарк кардаанд. Дар он ҷо танҳо сайёҳон ва фурӯшандагони тӯҳфаҳои ёдгориву нӯшокиҳои ташнашиканро вохӯрдан мумкин аст. Аммо бисёрии масеҳиён — аз он ҷумла ман — чунин меҳисобанд, ки Худо онро чун паноҳгоҳе муқаррар намудааст, ки ҳавворӣ Юҳанно дар Ваҳй оиди он менависад (Ваҳй 12:6, 14).

— Падар, — гуфт Далия, — оё имкон дорад, ки ҳар лаҳза оиди Китоби Муқаддас гап зада, ношто кунем?

— Азизам, мо дар Шарқи Наздик, дар Урдун зиндагӣ мекунем ва дар ин ҷо воқеаҳои Китоби Муқаддас ба амал омадаанд. Худо маҳз дар ҳамин ҷо Худро ба воситаи Исои Масеҳ ба ҷаҳон зоҳир намуд. Дар ин ҷо мо дар замини Китоби Муқаддас қадам мемонем. Белро ба замин халонда, мо далелҳои нав ба нави ҳаққонияти Китоби Муқаддасро пайдо мекунем.

Далия ҷавоб доданӣ буд, аммо Ториқ пешдастӣ кард.

— Ҳа, шубон Надим, ман оиди он чи шумо дишаб гуфта будед, бисёр фикр кардам ва дар сарам саволҳо пайдо шуданд. Шумо якчанд дақиқа вақт доред?

— Албатта, Ториқ.

— Ана, сар шуд, — гуфт Далия, ва як ҷуръа кофе нӯшида, чашмонашро боло гардонд.

— Бубахш, Далия, аммо ин барои ман шавқовар аст. Ва ин вақти зиёдеро намегирад.

Вале ин вақти зиёдро гирифт.

Ториқ ва Надим ҳангоми ношто оиди Китоби Муқаддас гап мезаданд. Онҳо ҳангоми саёҳат ба шаҳри набатиягӣ ва ҳангоме ки аз дара гузашта, ба маркази Петраи қадима мерафтанд, сӯҳбатро давом медоданд. Далия аз сӯҳбат канораҷӯӣ мекард. Вай бо модар оиди давраи кӯдакӣ гап заданӣ мешуд, аммо модар ба гуфтугӯи мардҳо гӯш меандохт.

— Вале Аҳди Ҷадид чандин муддат баъди Исо навишта шуда буд, бинобар ин суханони Ӯро аниқ баён карда наметавонад, — “устуворӣ”-и масеҳиятро санҷиданӣ шуда, гуфт Ториқ.

— Ҳа, баъзе шаккокон гуфтанӣ мешуданд, — ҷавоб дод падари Далия, — ки китобҳои Паймони Навин садсолаҳо пас аз Исо навишта шудаанд. Дар асл бошад он хеле пештар навишта шудааст — якчанд даҳсола баъди марг ва зиндашавии Масеҳ. Бостоншиносон ошкор намуданд, ки инҷилҳо дар байни солҳои 50 ва 66-уми милодӣ навишта шудаанд.

Ториқ ҳайрон шуд:

— Яъне ҳанӯз ҳангоми зинда будани шоҳидони воқеа.

— Айнан ҳамин тавр. Ва ин аниқии тасвиркуниҳоро кафолат медиҳад. Агар нақлҳои Аҳди Ҷадид воқеаҳоро таҳрифкорона баён мекарданд, шоҳидони онҳо хомӯш намемонданд ва чорае меандешиданд. Петрус оиди мӯъҷизаҳои Исо нақл карда, ба шунавандагон мегуфт, ки Худо бо мӯъҷизаҳо ва аломатҳо дар байни онҳо оиди Исо шаҳодат медод ва даъват менамуд, ки оиди он чи медонанд, шаҳодат диҳанд. Оё одам чизи дидаашро дигаргун карда метавонад?

— Не, наметавонад, — тасдиқ кард Ториқ.

— Номи Уилям Олбрайт ба шумо шинос аст?

— Не, ман ҳеҷ гоҳ дар бораи ӯ нашунидаам, — гуфт Ториқ.

— Ӯ яке аз бостоншиносони машҳури Китоби Муқаддас аст, — гуфт шубон Надим ва борхалтаи худро кофта, аз он ҷо китоби “На танҳо дуредгар”-ро баровард ва онро кушода, ба Ториқ дароз кард.

— Аз ана ҳамин ҷояш хонед.

Ториқ ҳайрон буд, ки падари Далия ба саёҳат китобҳоро оиди Исо бо худ мебарад.

— Дар борхалта боз чӣ доред? — хандид ӯ. — Лӯлапечҳои баҳри Мурда?

— Не, танҳо Китоби Муқаддас, об ва меваҷот, — хандид дар ҷавоб Надим. — Мева мехоҳед?

— Не, ҷаноб, ташаккур. Ман алҳол ҳамин китобро мехонам.

Ториқ ба Далия нигарист. Вай бошад танҳо норозиёна сар ҷунбонд. Ториқ ба хондан сар кард:

“…акнун бо боварии том гуфта метавонем: мо ҳамаи асосҳоро дорем, то тахмин кунем, ки китобҳои Аҳди Ҷадид то соли 80-уми милодӣ навишта шудаанд — яъне ду насл пештар аз таърихгузории пештара (солҳои 130–150), ки дар байни мунаққидони қатъитарини Китоби Муқаддас қабул шудааст”.

Ӯ бозистод ва ба шубон Нур нигарист.

— Дар он ҷо боз як порча ҳаст, — гуфт Надим. — Ҷаноби Уилям Рэмзӣ, боз як бостоншиноси маъруф, амалан ҳамон суханонро мегӯяд. Агар хоҳед, ман ба шумо боз қариб даҳто ҳамин гуна китобҳоро пешкаш мекунам. Дар онҳо гуфта мешавад, ки китобҳои Аҳди Ҷадидро ҳамзамонони воқеаҳо навиштаанд ва бинобар ин сазовори боварӣ мебошанд. Бигӯед, онҳоро киҳо навиштаанд?

— Шогирдон ва пайравони Исо, дуруст? — ҷавоб дод Ториқ.

— Дуруст. Муаллифон шогирдон ва пайравони Ӯ буданд. Онҳо шоҳидон буданд! Ана барои чӣ Китоби Муқаддас ҳаққонӣ аст. Онҳо ҳамроҳи Масеҳ мезистанд, Ӯро медиданд, суханони Ӯро мешуниданд, ҳамроҳи Ӯ мегаштанд. Ҳавворӣ Юҳанно, ки Инҷил, се нома ва китоби Ваҳйро навиштааст, мегӯяд:

“Дар бораи он чи аз ибтидо буд ва мо онро шунидаем ва бо чашмони худ дидаем ва муроқиба намудаем, ва онро дастҳои мо ламс намудааст, дар бораи Каломи ҳаёт, — зеро ки ҳаёт зоҳир шуд, ва мо дидаем ва шаҳодат медиҳем ва ба шумо аз ҳаёти ҷовидоние хабар медиҳем, ки бо Падар буд ва ба мо зоҳир шуд, — дар бораи он чи мо дидаем ва шунидаем, ба шумо хабар медиҳем, то ки шумо низ бо мо мушоракат дошта бошед” (Юҳанно 1:1–3).

— Пас, Юҳанно кӣ будааст?

— Ман мегуфтам, ки ӯ шоҳид будааст.

— Ва боз, — давом медод шубон, — ҳавворӣ Павлус бо илҳоми Худо мегӯяд: “Тамоми Навиштаҳо аз рӯи илҳоми илоҳист” (2 Тим. 3:16). Ҳавворӣ Петрус бошад моро бовар мекунонад: “Зеро ки ҳаргиз нубувват ба ҳасби иродаи одамизод ба забон ронда нашудааст, балки муқаддасони Худо, бо таҳрики Рӯҳулқудс, онро ба забон рондаанд” (2 Петр. 1:21).

— Шавқовар, — гуфт Ториқ.

— Танҳо шавқовар?

Ториқ намедонист ба ин савол чӣ ҷавоб диҳад.

— Хеле шавқовар, — китобро баргардонда, илова намуд ӯ.

— Шавқовар, аммо шумо то охир боварӣ ҳосил накардаед? — пурсид шубон Нур.

Ториқ китфонашро ба ҳам кашид. Аҳли оилаи Нур набояд донанд, ки ҳозир дар сар ва дар дили ӯ чӣ бесарусомонӣ ҳукмфармост. Аввал бояд худаш ба ҳама чиз сарфаҳм равад.

Мушкилӣ ба миён омад, гуфт Ромӣ. Аз тирезаи ҳуҷраи Годдар ӯ ба маркази Бейрут менигарист.

— Чӣ гуна мушкилӣ?

— Марвон ҷавоб намедиҳад.

— Бори дигар занг зада бинед, — дар ҳуҷра қадам зада, гуфт Годдар.

— Ман чор бор занг задам.

— Ин чӣ маъно дошта метавонад?

— Ин маънои онро дошта метавонад, ки ё телефон хомӯш карда шудааст, ё ӯ онро бо худ нагирифтааст, ё…

Ромӣ суханашро давом надод, аммо ба ин зарурат набуд. Годдар фаҳмид, ки ӯ чӣ гуфтан мехост. Ӯ гуфтан мехост, ки шояд Марвон Аққодро аллакай дастгир кардаанд ва ё куштаанд.

Хавотир нашавед, — гуфт Годдар. — Мо ӯро меёбем. Ҳамааш хуб мешавад.

Ӯ мехост ба ин бовар кунад.

Ногоҳ телефон занг зад. Ин Дювал буд. Годдар гӯшакро бардошт.

— Чӣ хабар аст, Колетт?

— Шумо дар куҷо будед? — пурсид вай. — Ман ба шумо занг зада натавонистам.

— Ман дар шӯъбаи полис будам, — фаҳмонд Годдар. — Дар он ҷо телефонро истифода бурдан мумкин нест. Чӣ воқеа шудааст?

— Лемйе ду бор занг зад, — гуфт Дювал. — Ва шуморо ёфта натавониста, хашмгин шуд ва талаб кард, ки ман шуморо ёбам.

— Лемйе чӣ мехост?

Ромӣ ба тарафи Годдар тоб хӯрд.

— Ӯ гуфт, ки хадамоти махсуси Миср пайи Ториқ Ҷамилро бо духтаре то меҳмонхона дар Шарм-ал-Шейх ёфтаанд.

— Хуб. Дарҳол барои ман ба ҳавопаймо чипта фармоиш кунед.

— Ин ҳанӯз ҳамааш не, — давом дод Дювал. — Онҳо меҳмонхонаро тарк карда, бо таксӣ ба Нувайба ва аз он ҷо ба Ақаба рафтаанд.

— Ба Урдун? — пурсид Годар. — Чаро ба Урдун?

— Духтар зодаи он ҷост.

— Номи вай чист?

— Далия Нур.

— Як дақиқа, Колетт, — гуфт Годдар. Ӯ ба Ромӣ рӯ оварда, пурсид, ки оё номи Далия Нур ба ӯ шинос аст.

— Не, — ҷавоб дод Ромӣ. — Аммо якчанд рӯз пеш ман бародарамро огоҳ кардам, ки ӯ бояд аз Қоҳира баромада равад. Шояд, ӯ духтаракро барои аз кишвар баромада рафтан истифода бурд.

Годдар гуфтугӯ бо телефонро давом дод.

Вай аз кадом шаҳр аст?

— Аз Петра, — ҷавоб дод Дювал, — ман адресашро дорам. Лемйе низ дорад. Ӯ бо одамони худ аллакай ба он ҷо равона шуд.

Тамоми даруни Годдар гӯё фишурда шуд.

— Онҳо оиди сафари худ ба ҳукуматдорони Урдун хабар додаанд?

— Не.

— Онҳо ягон нафарро аз полиси Миср бо худ гирифтаанд?

— Не, ҷаноб.

Годдар хомӯш шуд, то ки фикрҳояшро ба тартиб оварад.

— Колетт, Шумо медонед, ман оиди Лемйе чӣ фикр дорам?

— Шумо фикр мекунед, ки “кӯрмуш” ӯст. Ва ӯ ҳамроҳи хонум Рамзӣ амал мекунад.

— Шумо чӣ фикр доред?

— Дар асоси он чи мо дар давоми якчанд соати охир фаҳмидем, ман низ ҳамин ақидаро дорам.

— Оё мо ин ақидаи худро исбот карда метавонем?

— Ҳанӯз не, ҷаноб, — гуфт Дювал. — ба мо вақти зиёдтар даркор аст.

— Мо дигар вақт надорем. Агар Лемйе Аққодро ёбад, ӯро мекушад.

— Оё ба ҳукуматдорони Урдун хабар диҳам, ки Лемйеро ҳабс кунанд?

— Не, гуфт Годдар, — То даме ки аз ҳозира бештар далел ба даст наоварем, онҳо ҳеҷ кор намекунанд.

— Шумо чӣ карданӣ шудед?

— Ягона кореро, ки карда метавонам, Колетт. Барои ман ба Петра чархбол ташкил кунед. Ман ба фурудгоҳ меравам. Биёед меравем. Ромӣ. Шумо бо ман меравед.

Онҳо чоркаса аллакай якчанд соат дар пойтахти қадимаи Набатия сайру гашт карда, аз санъати ҳунармандоне ки дар харсангҳои дара қасрҳо ва маъбадҳо кандаанд, ба ваҷд меомаданд. Хонум Нур аз китобчаи роҳнамо хонд:

“Петра яке аз ҷойҳои ҷолиби диққат ва тамошобоби ҷаҳон аст. Дар ин ҷо мақбараҳо ва маъбадҳои дар харсангҳо кандашудаи шаҳри як замон гулгулшукуфон дар ҳолати хуб боқӣ мондаанд. Одамон дар ин ҷой аз замонҳои қадим сокин буданд, аммо то омадани набатиён Петра танҳо чоҳи об дар биёбон буд. Дар байни асрҳои III то милод ва I милодӣ дар ин ҷо шаҳри боҳашамате сохта шуд, ки маркази тиҷоратии подшоҳӣ гардид. Дар соли 106 милодӣ Петра ба ҳайати империяи Рум дохил карда шуд. Шаҳр дар асри IV масеҳӣ ва дар асри VII мусулмонӣ шуд ва ба муддати кӯтоҳ дар асри ХII ба ин ҷо салибдорон омаданд. Петра дар соли 1812 аз тарафи муҳаққиқи швейтсарӣ Якоб Буркхарт аз нав ошкор карда шуд”.

Бинои боазамати ал-Хазна (Ганҷина) бо сутунҳои юнонӣ, пойдеворҳо ва равоқҳо онҳоро ба ҳайрат овард. Онҳо ба воситаи зинапоя ба монастири ал-Дайр, собиқ маъбади бутпарастӣ, баромаданд, ки намои иморат 47 метр ва баландиаш 40 метр буд. Аз мақбараҳои подшоҳон ва кӯчаи сутундор гузашта, онҳо ба ҳудуди маъбади бузурги Петра — Қаср-ал-Бинт — даромаданд. Ва ниҳоят онҳо ба Калисои Петра — яке аз ҷойҳои қадимтарини парастишҳо дар Урдун — омаданд. Ин “базиликаи византиягӣ” ба таври олидараҷа кошинкорӣ карда шуда буд. Дар китобчаи роҳнамо гуфта шуда буд, ки “152 лӯлапечи дар ин ҷо ёфтшуда ҷузъиёти ҳаёти Петраро дар давраи византиягӣ ошкор месозанд”.

Ҳангоме ки онҳо ин парастишгоҳи қадимии пайравони Масеҳро тамошо мекарданд, Ториқ боз ба мавзӯи ҳаққонияти қиссаҳои Китоби Муқаддас оиди он чи Исо ва шогирдонаш мегуфтанд ва мекарданд, баргашт. Ӯ боз саволҳо медод.

Аммо инак шубон ба ӯ савол дод:

— Оё медонед, ки дастнависҳои Аҳди Ҷадид аз ҳама гуна дастнависҳои дигари қадимӣ зиёдтар мебошанд?

— Шумо чиро дар назар доред? — нафаҳмид Ториқ.

— Бостоншиносон ҳамагӣ 24 ҳазор дастнависҳои Аҳди Ҷадидро пайдо кардаанд (таърихгузории баъзеи онҳо соли 130 милодӣ мебошад), ки матнашон пурра як аст.

— Ва ин чиро исбот мекунад?

— Ин исбот мекунад, ки Аҳди Ҷадиде ки мо дорем, то замони мо бе дигаргунӣ расидааст. Барои муқоиса: аз ҷиҳати миқдори дастнависҳои мавҷуда “Илиада”-и Гомер дар ҷои дуюм аст, 643 дастнависи он то замони мо расидаанд. Бояд гуфт, ки матнҳои миқдори зиёди адабиёти қадимӣ, ки дастнависҳои каме аз онҳо боқӣ мондааст, саҳеҳ ҳисобида мешаванд. Масалан, Сезар “Ёддоштҳо оиди ҷанг дар Галлия”-ро тахминан дар солҳои 58—50 милодӣ навиштааст. Аммо дар ҷаҳон танҳо 9 ё 10 нусхаи дастнависи он боқӣ мондааст ва ҳамаи онҳо қариб ҳазор сол пас аз марги ӯ навишта шудаанд. Арасту “Поэтика”-и худро тақрибан дар соли 343 пеш аз милод навиштааст. Аммо таърихгузории нусхаи қадимтарини он соли 1100 милодӣ аст, яъне 1400 сол баъд ва ҳамагӣ 49 нусхаи ин асар вуҷуд доранд. Яъне ман гуфтан мехоҳам, ки шубҳаҳо оиди аниқии сабтҳои шогирдони Масеҳ аз шубҳаҳо оиди аниқии ҳама гуна ҳуҷҷатҳои дигари таърихӣ бояд камтар бошанд.

— Шояд, аммо, — эътироз намуд Ториқ, — аз ин хулосае барнамеояд, ки шогирдони Масеҳ маҳз ҳамон чизеро сабт намудаанд, ки Исо гуфта буд. Кӣ кафолат дода метавонад, ки онҳо изҳороти Ӯро оиди Худо буданаш бофта набаровардаанд, то ки дини наве таъсис диҳанд?

— Онҳо барои дурӯғ гуфтан чӣ сабабе доштанд? — пурсид шубон Нур. Аз роҳгардии зиёд хаста шуда, онҳо ба театри қадимӣ даромаданд, ки замоне 7000 тамошобинро ҷой медод ва ба нишастгоҳҳои аз санг кандашуда нишастанд.

— Падар, бас кун, сабабҳо хеле гуногун буда метавонистанд, — ногоҳ ба гап ҳамроҳ шуд Далия, — хасисӣ, майл ба шӯҳрат ё ба ҳокимият. Магар империяи Рум ба дасти масеҳиён нагузашт? Магар онҳо бо изҳорот оиди он ки Исо Худост ва онҳо намояндагони Ӯ дар замин мебошанд, сарват ва ҳокимиятро ба даст наоварданд?

— Шояд ту ҳазл мекунӣ, азизам, — пурсид шубон Нур, аммо инро аз он чи Ториқ интизор буд, хеле нармтар гуфт.

— Не, ман комилан ҷиддӣ мегӯям, — ҷавоб дод вай.

Ториқ хавотир шуд. Вай чӣ кор карда истодааст? Баҳс байни вай ва падараш ҳозир ба онҳо тамоман даркор нест.

— Метарсам, ки ту чизеро омехта кардаӣ.

— Магар қайсари Рум Константин масеҳӣ нашуд ва ба калисо сарват ва ҳокимияти бузурге надод? — нуқтаи назари худро ҳимоя карда, пурсид Далия.

— Албатта, ӯ масеҳӣ шуд, аммо ин 300 сол пас аз марги Исо буд. Аввалин пайравони Масеҳ моҳигирони камбағалу бесавод ва андозғундорони Фаластин буданд. Онҳо ҳеҷ дар умеди он буда наметавонистанд, ки ба ҷаҳон оиди марг ва зиндашавии Исо нақл карда, сарват ва ҳокимият ба даст меоваранд. Баръакс — ва ту инро медонӣ — масеҳиёни аввалин дар империяи бузурги бутпарастона ақаллияти динӣ буданд. Бо онҳо розӣ намешуданд, онҳоро бераҳмона таъқиб мекарданд, 11 нафар ҳаввориён — шогирдоне ки Исо ҳамчун намояндагони Худ интихоб карда буд, — риёзаткашона мурданд. Сабаби кушта шудани онҳо маҳз ҳамин буд, ки онҳо шоҳидони эҳёи Масеҳ будани худ ва Худо будани Исоро бо исрор баён менамуданд. Азбаски онҳо масеҳӣ буданд, онҳоро мезаданд, азоб медоданд ва бо роҳҳои бераҳмонатарин мекуштанд. Шаш нафари онҳоро ба салиб кашиданд, — Петрусро бошад сар ба поён маслуб намуданд. Ду ҳаввориро бо шамшер куштанд. Яъқубро сангсор намуданд, Туморо найза заданд. Юҳанно, ҳаввории 12-ум, барои имон ва мавъизаҳо ба ҷазираи Патмӯс бадарға карда шуд ва дар ҳамон ҷо мурд. Ҳеҷ яке аз ин дувоздаҳ кас барои пайравӣ ба Исо ягон дастоварди моддӣ ё сиёсиро соҳиб нашуд. Аммо ҳеҷ яке аз онҳо, ҳатто дар зери шиканҷаҳо, аз имон ба Масеҳ чун Худо ва Наҷоткори инсоният даст накашид.

— Эҳтимол ҳамин тавр бошад, — гуфт Далия, — аммо ин ҳеҷ чизро исбот намекунад, — дар тӯли асрҳо, падар, бисёр касон ба хотири дурӯғ ҷони худро медоданд.

Хонум Нур ба сӯҳбат ҳамроҳ шуд.

— Ҳа, бисёр касон ба хотири дурӯғ мурданд, Далия, аммо ҳамаи онҳо боварӣ доштанд, ки пайрави ҳақиқат мебошанд. Ту гумон мекунӣ, ки ҳаввориён изҳороти Исоро оиди Худо буданаш бофта баровардаанд, то ки ба сарват ва ҳокимият соҳиб шаванд. Аммо ин бо фактҳо мувофиқат намекунад. Агар Исо чунин нагуфта бошад ва дар рӯзи сеюм эҳё шуда, Худо будани Худро исбот накарда бошад, пас ҳаввориён медонистанд, ки ин дурӯғ аст. Аз назарияи ту чунин бармеояд, ки онҳо барои дурӯғ ҷавобгар мебошанд. Аммо фикр кун: ин маънои онро дорад, ки онҳо на танҳо ба хотири дурӯғ, балки ба хотири дурӯғи худ, ки ба онҳо аз ҷиҳати моддӣ ва ё сиёсӣ фоидае наовард, ҷон додаанд. Оё ин ягон маъное дорад?

Далия ба фикр фурӯ рафт. Баъди андаке ӯ бе майли зиёд розӣ шуд.

— Ҳақиқатан, ин маъное надорад. Ва ҳеҷ кас дар ин маъное намедид.

— Бадани Исо чӣ? — пурсид падар. — Барои рад кардани изҳорот оиди эҳёи Исо ва аз худи ибтидо барҳам додани масеҳият мухолифон имкон доштанд бадани Ӯро ба мардум нишон диҳанд. Аммо онҳо ин корро карда наметавонистанд.

— Чаро? — пурсид Ториқ.

— Чунки онро ҳеҷ кас ёфта наметавонист, — ҷавоб дод шубон Нур. — Касе мегуфт, ки бадани Ӯро ҳаввориён дуздидаанд. Аммо ҳар қадаре ки ҳаёти онҳоро то эҳёи Масеҳ таҳқиқ кунем, ҳамон қадар бештар боварӣ ҳосил мекунем, ки ин ғайриимкон аст. Ҳеҷ кадоми онҳо барои ин кор ҷасорати даркорӣ надошт. Ғайр аз ин, қабрро сарбозони румӣ посбонӣ мекарданд. Сарбозон медонистанд, ки гум шудани асир — ҳатто агар мурда бошад — барояшон маънои маргро дорад. Аммо ба ҳар ҳол бадани Исо ғайб зад. Ва ҳама дар Уршалим, аз ҷумла душманони ашаддии Исо, медонистанд, ки он ғайб задааст.

— Магар каси дигаре онро дуздида наметавонист? — пурсид Ториқ.

— Ҳеҷ кас аз назди сарбозони румӣ гузашта наметавонист, — ҷавоб дод шубон. — Ва ин ба кӣ даркор буда метавонист? Ба сарварони яҳудӣ не — ба онҳо тамоман даркор набуд, то мардум гумон кунанд, ки Исо эҳё шудааст. Маҳз аз сабаби он ки Исо “дар рӯзи сеюм аз мурдагон бармехезам” гуфта буд, онҳо аз румиён хоҳиш карданд, ки қабрро посбонӣ кунанд.

— Аз афташ, шумо дар ин бора бисёр фикр кардаед, ҷаноб, — гуфт Ториқ.

— Ҳа, ман ҳуҷҷатҳои таърихӣ ва бостоншиносиро муддати дароз омӯхтам. Маҳз аз ҳамин сабаб ман пайрави Исо шудам, — ман шаҳодатҳоро таҳлил намуда, барои худ хулоса баровардам. Исо на танҳо шахси хуб буд, Ӯ на танҳо дуредгар буд. Ӯ ҳамоне буд, ки Худро меномид: “Ман роҳ ва ростӣ ва ҳаёт ҳастам; касе наметавонад назди Падар ояд, магар ин ки ба воситаи Ман” (Юҳанно 14:6).

— Ва шумо боварӣ доред, ки Исо ягона роҳи бахшида шудани гуноҳҳост?

— Ҳа, ман ба ин боварӣ дорам.

— Ва ӯ ягона роҳ ба сӯи осмонҳост?

— Ҳа, айнан ҳамин тавр.

Ториқ ба фикр фурӯ рафт. Дар пеши назари ӯ шаҳри Петра доман паҳн карда буд. Ӯро дарки гуноҳҳояш азоб медоданд. Рӯйхати онҳо торафт дарозтар мешуд. Гуноҳи асосии ӯ дурӯғгӯӣ буд, аммо дигар гуноҳҳояш низ бисёр буданд.

— Ӯ манзараи дар папирус тасвиршударо ба ёд овард, ки “Доварии охирин” ном дошт. Дили ӯ аз он пар сабуктар нест. Яъне, агар ӯ имрӯз бимирад (Худо аз ин нигоҳ дорад!), роҳ ба сӯи осмонҳо барояш баста аст. Ӯ рост ба дӯзах меравад. Ва ин фикр ӯро ба даҳшат меовард.

Наҷот дар Исо аст? Ӯ Роҳ ва Ростӣ ва Ҳаёт аст? Ӯ ягона роҳ сӯи осмонҳост? Шубон Нур мегӯяд, ки Исо Ҳақиқат аст ва ҳамаи он чи Ӯ гуфтааст, ҳақиқат аст ва Ӯ метавонад одам ва ҳаёти вайро дигаргун кунад. Аммо ба ҳар ҳол…?

Ӯ дарк накарда, бо овози баланд ин саволро дод. Шубон Нур сӯи ӯ тоб хӯрда, пурсид:

— Ба ҳар ҳол чӣ? Шумо оиди чӣ фикр мекунед, Ториқ.

— Агар Китоби Муқаддас ва Аҳди Ҷадид дертар дигаргун карда шуда бошад чӣ?

Савол хонум Нурро сахт ҳайрон кард.

— Китоби Муқаддас? Дигаргун карда шудааст?

— Охир бисёр касон чунин мегӯяд.

— Ҳатто агар ҳазорон бор ин гапро гӯянд, — ҷавоб дод шубон Нур, — ин ҳақиқат шуда наметавонад. Касоне ки чунин мегӯянд, мухолофони Масеҳ ва масеҳият мебошанд. Ба ман ҷавоб диҳед, Ториқ, кӣ ва кай онро дигаргун кардааст?

— Кай?

— Ҳа. Кай онро дигаргун карда метавонистанд?

— Дар ҳар вақти дилхоҳ.

— Не, Китоби Муқаддас аз замонҳои қадим дар шакли дастнависҳо вуҷуд дорад ва ин дастнависҳоро ҳар кас дида метавонад. Биёед оиди Аҳди Ҷадид гап мезанем Он аз асри I вуҷуд дорад.

— Ҳа.

— Дар он вақт онро дигаргун кардан имконпазир набуд, чунки ҳамзамонони Масеҳ зинда буданд ва роҳ намедоданд, ки дар тасвири воқеаҳое ки онҳо дида буданд, дигаргуниҳо дароварда шаванд. Баъди ин дастнависҳо паҳн гардиданд ва дигаргуниҳоро танҳо дар он ҳолат даровардан мумкин мебуд, ки ҳамаи онҳо дар як ҷой ҷамъ карда шаванд. Аммо ин ғайриимкон буд, чунки дастнависҳо хеле зиёд буданд.

— Мефаҳмам.

— Акнун саволи дуюм: кӣ? Кӣ матнро дигаргун карда метавонист? Яҳудиён ё масеҳиён? Яҳудиён Масеҳро қабул накарданд. Онҳо Ӯро ва ҳамаи он чиро, ки Ӯ мегуфт, рад карданд. Онҳо ҳеҷ гоҳ Аҳди Ҷадидро ба он тарзе ки ҳозир ҳаст, дигаргун намекарданд — ҷалолдиҳандаи Масеҳ ва масеҳият.

Ториқ фикр карда, ба Далия ва модараш, ки гуфтугӯро гӯш мекарданд, нигариста, гуфт:

— Пас ин корро масеҳиён карда метавонистанд. Онҳо метавонистанд онро ба фоидаи худ дигаргун кунанд.

— Агар онҳо барои ин ҳатто кӯшише мекарданд, яҳудиён шӯру ғавғо мебардоштанд. Онҳо ҳеҷ гоҳ ба ин роҳ намедоданд. Шумо чӣ фикр доред?

— Ҳақ ба ҷониби шумост, — розӣ шуд Ториқ. — Ин имконнопазир мебуд.

— Худоро шукр, — гуфт шубон Нур ва табассум намуд. — Пас, ин Каломи Худост ва Худо Китоби Муқаддаси Худро аз дасисаҳои одамон ҳифз карда метавонад. “Ва агар касе аз суханони ин китоби нубувват чизе кам кунад, Худо насиби ӯро аз дарахти ҳаёт ва аз шаҳри муқаддас ва аз ҳар чизе ки дар ин китоб навишта шудааст, кам хоҳад кард” (Ваҳй 22:19), — гуфта шудааст дар охири он. Кӣ ҷуръат мекард, ки онро дигаргун кунад? Исо гуфтааст: “Осмон ва замин гузарон аст, лекин Каломи Ман гузарон нест” (Юҳанно 24:35).

Шубон Нур назди Ториқ нишаста, ӯро аз китфонаш оғӯш карда буд.

— Мебинам, ки шумо ба таври ҷиддӣ оиди ин андеша меронед, писарам?

— Ҳа, ҷаноб.

Андаке сукут карда, шубон Нур гуфт:

— Оё шумо мехоҳед пайрави Масеҳ шавед ва бо боварии комил донед, ки гуноҳҳоятон бахшида шудаанд ва абадиятро дар осмонҳо бо Худо хоҳед гузаронд?

Дили Ториқ сахт метапид. Ӯ намедонист, ки Ромӣ чӣ мегӯяд, Далия чӣ мегӯяд, аммо боварӣ дошт, ки ӯ инро мехоҳад ва Исои Масеҳ ба ӯ пешниҳод мекунад, ки ба оилаи Худо дохил шавад.

— Ҳа, ҷаноб, ман инро хеле мехоҳам. Аммо чӣ тавр?

— Исо мегӯяд: “Инак, назди дар истода, тақ-тақ мекунам: агар касе овози Маро шунида, дарро воз кунад, назди ӯ даромада, бо ӯ таоми шом хоҳам хӯрд, ва ӯ бо Ман” (Ваҳй 3:20).

— Оё ин ҳақиқатан ҳамин тавр аст? — пурсид Ториқ.

— Ҳа, ҳамин тавр, — гуфт шубон Нур. — Шумо худи ҳозир метавонед Исои Масеҳро чун Худованд ва Наҷотдиҳандаи худ қабул намоед.

— Чӣ гуна аз Ӯ хоҳиш кунам, ки ба ҳаёти ман дохил шавад?

— Бо дуои имон. Дуо муроҷиат ба Худост. Худо дили шумо ва мӯҳтавои онро медонад. Барои Ӯ на суханон, балки хоҳиши дили шумо муҳим аст. Ҳангоме ки ман пайрави Масеҳ шудам, ба Ӯ чунин дуо кардам:

“Худованд Исо, Ту ба ман даркор ҳастӣ. Ман Туро шукр мегӯям, ки барои гуноҳҳои ман дар салиб мурдӣ. Ман дари диламро мекушоям ва Туро чун Худованд ва Наҷотдиҳандаи худ қабул мекунам. Туро шукр мегӯям, ки гуноҳҳои маро мебахшӣ ва ба ман ҳаёти ҷовидон ато мекунӣ. Ҳаёти маро идора кун. Маро ҳамон тавре гардон, ки Ту чунон буданамро мехоҳӣ”. Оё чунин дуо ҳиссиёти шуморо ифода мекунад, Ториқ?

— Ҳа, ҷаноб, — ҷавоб дод Ториқ ва кӯшиш кард, ки нигоҳаш бо нигоҳи Далия вонахӯрад.

Ӯ тасаввуроте надошт, ки вай чӣ фикр дорад. Ягона чизе ки ӯ ба он боварӣ дошт, он буд, ки аз ҳамин лаҳза муносибатҳои онҳо комилан дигаргун мешаванд. Ӯ ба Далия ва ба оилаи вай ҳақиқатро оиди худ ва оиди аз чӣ дар гурез буданаш мегӯяд. Оё баъди ҳамаи ин Далия зани ӯ шудан ва умуман оиди ӯ фикр кардан мехоҳад? Оё ӯ барои қарори пайрави Масеҳ шудан чунин нархи гаронро намепардозад? Шояд, фикр кард ӯ. Оё ӯ тайёр аст чунин нархро пардозад? Масеҳ нархи бештареро пардохта буд. Ӯ мурд, то ки ба Ториқ наҷот бахшад. Масеҳ Офаридгори коинот аст. Ӯ осмонҳоро тарк карда, ба замин омад, то ки ҷаҳонро, Ториқро ва ҳамаи онҳоеро, ки ба Ӯ имон меоваранд, аз лаънати абадӣ наҷот диҳад. Ҳозир Масеҳ назди дари дили ӯ истода, тақ-тақ карда истодааст. Ва Ториқ бояд қарор қабул кунад ва ба Ӯ бо миннатдорӣ ҷавоб диҳад. Исо ӯро даъват менамояд ва мехоҳад, ки Ториқ ба нархи гарони он нигоҳ накарда, Ӯро пайравӣ кунад. Ва ӯ ин корро мекунад.

— Шумо ҷиддияти чунин қарорро дарк мекунед? — пурсид шубон Нур. — Онро сабукфикрона қабул кардан мумкин нест. Худо шуморо мебахшад, наҷот медиҳад, дили тоза ва ҳаёти нав ато мекунад. Комилан самимӣ будан даркор аст. Бояд аз тасаввуротҳои пештараи динӣ даст кашида, худро ба пайравии Масеҳ бахшед.

— Ҳа, ҷаноб, ман инро мефаҳмам.

— Шумо бовар мекунед, ки Исо дар салиб мурд?

— Бовар мекунам.

— Шумо бовар мекунед, ки Ӯ, мувофиқи пешгӯии Навиштаҳо, дар рӯзи сеюм аз мурдагон бархост?

— Ҳа, бовар мекунам.

— Оё шумо эътироф мекунед, ки Исо Худованд аст, ва Ӯ Соҳиби ҳаёти шумост? Оё шумо тайёред ҳамеша Ӯро дӯст доред ва аз самими дил, ҷон, ақл, бо тамоми қувва ба Ӯ хизмат кунед?

— Ҳа, ҷаноб. Ман тайёрам. Ва ба ман ёрии Худо даркор мешавад, — худи ман ҳаётеро, ки ба Исо писанд меояд, ба сар бурда наметавонам. Аммо агар Ӯ маро қабул кунад, ман Ӯро пайравӣ кардан мехоҳам.

Ториқ ҳис мекард, ки инро беш аз ҳама чиз дар ҳаёташ мехоҳад.

Ва боиси ҳайрати ӯ буд, ки ногоҳ Далия низ гуфт:

— Ман низ мехоҳам пайрави Исо бошам, падар, — ин дафъа ба таври ҳақиқӣ.

Ва Далия гиря кард. Вай на танҳо мегирист — вай аз Худо ва падару модар барои ҳамаи ин солҳое ки мекӯшид худаш соҳиби ҳаёти худ бошад ва намехост бо муҳаббат ва шукргузорӣ ба Исо хизмат кунад, узрхоҳӣ мекард.

Чашмони шубон Нур ва занаш низ аз ашкҳо пур буданд. Ториқро низ ҳиссиёт фаро гирифта буд. Аз он рӯзе ки волидонаш ҳалок шуданд, ӯ гиря карданро ба худ раво намедид, аммо мефаҳмид, ки агар ҳозир ҳама дуо карданро сар накунанд, ӯ низ ҳамроҳи онҳо мегиряд.

Ҳамаи чор нафар ба зону истоданд ва шубон Нур чун он вақте ки Масеҳро ба дили худ қабул намуд, дуо мекард. Сипас ӯ Далия ва Ториқро сахт оғӯш кард ва муддати дароз онҳоро аз оғӯшаш сар намедод.

Ҳама ашкҳояшонро пок карданд ва шубон гуфт, ки акнун онҳо барои ҳамеша ба оилаи Худо дохил шудаанд ва ҳеҷ гоҳ наҷоти худро аз даст намедиҳанд. Ӯ гуфт, ки акнун номҳои онҳо дар Китоби Ҳаёт навишта шудаанд ва ҳангоме ки мемиранд, ба осмонҳо мераванд ва абадиятро бо Худо мегузаронанд ва ӯ он ҷои Китоби Муқаддасро, ки ин гуфтаҳоро тасдиқ мекарданд, ба онҳо нишон дод.

— Исо гуфтааст: “Туро тарк нахоҳам кард ва туро нахоҳам партофт” (Ибриён 13:5). Ба Исо пайравӣ намуданро омӯхтан лозим меояд. Аммо хавотир нашавед — фақат пайиҳам иқдом намоед. Китоби Муқаддасро хонед. Ҳар рӯз дар дуо ба Худо муроҷиат намоед. Бо имондорони таҷрибадор ва хирадманд мушоракат намоед, то ки шуморо омӯзонанд ва ёрӣ расонанд, ки дар имон нумӯ кунед. Ва дар ҳама гуна вазъиятҳо ба худ савол диҳед: “Агар Исо ба ҷои ман мебуд, чӣ кор мекард?”

Ториқ сулфа карда, пурсид:

— Пас гуноҳҳои ман бахшида ва фаромӯш карда шудаанд?

— Ҳа, гуфт шубон Нур. — Дар Китоби Муқаддас навишта шудааст: “Ба андозае ки шарқ аз ғарб дур аст, ҷиноятҳои моро ба ҳамон андоза аз мо дур кардааст”(Забур 102:12). “Гуноҳҳо ва шароратҳои онҳоро ба ёд нахоҳам овард”(Ирмиё 31:34) — чунин мегӯяд Худованд.

— Ва дар пеши назари Худо ман акнун пок ҳастам?

— Ҳа, писарам, Аз рӯи ваъдаи Навиштаҳо, шумо аз барф сафедтар пок карда шудаед. Ва дили шумо аз пар сабуктар аст.

— Ӯ ҳамаи гуноҳҳоямро мебахшад — на баъзе хатоҳо, балки ҳамаашро?

— Ҳа, Ториқ, — тасдиқ кард шубон. — “Агар мо гуноҳҳои худро эътироф кунем, Ӯ амин ва одил аст, ки гуноҳҳои моро биомурзад ва моро аз ҳар ноинсофӣ пок намояд” (1 Юҳанно 1:9). Агар Худо чизеро ваъда карда бошад, ба сухани Худ вафо мекунад.

— Ин хеле хуб аст, — сабукие ҳис карда, гуфт Ториқ ва сӯҳбатро давом доданӣ шуд. — Ман бояд ба шумо чизеро гӯям.

Гуноҳи худро дар пеши Худо эътироф намуда, ӯ мефаҳмид, ки ба ин оила низ, ки нисбати ӯ чунин муҳаббат зоҳир намуд, бояд дар ҳама чиз иқрор шавад. Аммо инро чӣ тавр кардан даркор аст?

Чӣ тавр гӯяд, ки ӯ Ториқ Ҷамил нест, мушовир оиди компютерҳо ҳам нест ва ӯро полиси якчанд кишвар ҷустуҷӯ мекунад ва чӣ тавр бовар кунонад, ки ӯ ба ҳар ҳол Далияро дӯст медорад ва мехоҳад ӯро ба занӣ гирифта, тамоми умри худро бо вай гузаронад ва вайро хушбахт гардонад? Онҳо, албатта, нисбати ӯ хашмгин мешаванд. Оё умедвор шудан мумкин аст, ки онҳо мефаҳманд, ки агарчи ӯ ба онҳо дурӯғи бисёр гуфта буд, ӯ дурӯғгӯй нест ва танҳо мехост зинда монад ва Далияро ҳимоя кунад?

Ба ин умед бастан аз эҳтимол дур аст, аммо ҳамаашро гуфтан даркор аст. Ӯ оиди он фикр кард, ки чӣ тавр Исо барои ҷиноятҳои содирнакардааш азоб кашид ва фаҳмид, ки интихобе надорад.

— Чӣ, Ториқ? — дар чашмони ӯ ҳаяҷонро дида, пурсид Далия.

— Намедонам, ки аз чӣ сар кунам, — ҷавоб дод ӯ.

— Парво накун, мо дӯстони туем.

— Ман медонам. Маҳз аз ҳамин сабаб ҳамаашро гуфта додан бароям душвор аст.

— Чаро?

— Шумо аз ман нафрат хоҳед кард.

— Не, ин тавр нагӯй.

— Ман коре кардаам, ки оиди он гап задан бароям нохуш аст.

— Ҳамаи мо чунин кардаем, Ториқ, — гуфт шубон Нур. — Аммо чуноне ки ҳозир гуфтам, ҳамаи ин акнун паси сар шудааст.

— Ман Ториқ нестам. Ман Марвон Аққод мебошам. Ман бояд ба шумо қиссаеро гуфта диҳам, ки бо чӣ анҷомидани онро намедонам…

Аммо пеш аз он ки ӯ давом диҳад, дар дара садои тир баромад, ва Марвон Аққод афтида, аз дард печутоб хӯрд.

Далия дод зад. Шубон Нур ба ақиб нигарист, то бинад, ки аз куҷо тир парронда шуд ва кӯшиш кард зану духтарашро бо бадани худ паноҳ кунад.

Боз садои тир баромад. Ин дафъа тир ба нишастгоҳи сангин бархӯрд. Шикастапораҳо ва чанг пош хӯрданд.

Пинҳон шавед! — нидо кард Марвон. Ба паси сутунҳо!

Ӯ бо тамоми қуввате ки дошт, Далияро гирифта ба поён кашид — ба он ҷое ки замоне саҳна ё ҷои оркестр буд. Шубон Нур ва занаш дар ҳамон ҷо буданд. Бо як мӯъҷизае тирҳо ба онҳо нарасиданд, аммо наздик бармехӯрданд. Марвон фаҳмид, ки интизориҳои бадтарини ӯ амалӣ гаштанд. Акнун на танҳо ҳаёти ӯ дар хатар аст — ӯ ин оилаи хубро ба хатар гирифтор кардааст.

Ҳозир онҳоро сангҳо пинҳон мекарданд. Хонум Нур мегирист, шавҳараш бошад вайро оғӯш мекард. Далия дод гуфтанро бас карда буд, аммо аз тарс меларзид. Марвон хеле мехост вайро ором кунад, аммо ӯ мебоист медид, ки аз куҷо тир мепарронанд. Ӯ бо эҳтиёт ҳаракат кард, аммо Далия аз дасти ӯ дошт.

— Куҷо меравӣ? Нарав!

— Ман намеравам, — гуфт ӯ. — Ман бояд бинам, ки онҳо чанд нафар мебошанд.

— Онҳо якчанд нафар мебошанд?

— Ба фикрам, ҳа.

— Онҳо киҳоянд?

— Ин қиссаи дуру дароз аст, — аз байни сангҳо нигариста, гуфт ӯ. Аммо ба онҳо шумо даркор нестед. Ба онро ман даркор ҳастам.

— Чаро, Ториқ? Ту чӣ кор кардаӣ?

— Номи ман Марвон аст, Далия, — Марвон Аққод. Ман ба ту қасам мехӯрам, ки ҳеҷ кори бад накардаам. Маро бесабаб айбдор меҳисобанд…

Тир тамоман наздик бархӯрд. Далия дод зад ва Марвон ӯро бо баданаш паноҳ кард.

Дар ин ҷо мондани ӯ мумкин нест. Ӯ бояд оилаи Нурро монда, Лемйе ва Годдарро аз одамоне ки барояш азизанд, дуртар барад. Аммо ӯ базӯр ҳаракат карда метавонад. Ӯ дар пои чап дарди ҷонкоҳе ҳис мекард. Шимаш хунолуд шуда буд. Ӯ дид, ки Далия ба захми ӯ менигарад ва ба беҳушӣ наздик аст.

— Ҳеҷ гап не, — гуфт ӯ ва вайро оғӯш кард. — Ҳамааш хуб мешавад. Гӯш кун. Ту маро мешунавӣ?

Рӯи Далия сап-сафед шуда буд. Вай дар ҳолати шок буд.

Далия, ту маро мешунавӣ? — боз пичирос зад, ӯ дар ҳоле ки аз киса рӯймолчаашро бароварда, пояшро мебаст.

Марвон ба чашмони ҳаросони вай нигарист. Ниҳоят вай чашмашро аз захм канд ва ба ӯ нигариста, ба аломати тасдиқ сар ҷунбонд.

— Хуб, маро бо диққат гӯш кун, — дарҳол гуфт ӯ. — Онҳо барои ман омадаанд ва ту бо падару модарат ба онҳо даркор нестед. Аммо агар ту барои ҳимояи ман ягон кор карданӣ шавӣ, онҳо бегуфтугӯ туро мепарронанд. Онҳо қотилонанд. Онҳо занону кӯдаконро мекуштанд ва пайи хунини онҳо аз Монте-Карло то Касабланка тӯл кашидааст. Ман нақшаҳои онҳоро ошкор карда, кӯшиш намудам, ки ба онҳо халал расонам ва акнун онҳо дар ин ҷоянд, то ки маро кушанд. Ту маро мешунавӣ?

Далия аз тарс ларзида, боз сар ҷунбонд.

— Дигар чизҳоро баъд ба ту мегӯям, аммо ҳозир бояд гурезам. Онҳоро аз шумоён дур бурданам даркор аст, вагарна…

— Не, — Далия сахттар ба дасти ӯ часпид. — Ман бо падарам…

Садои автомат суханони вайро қатъ намуд.

Барои гуфтугӯ вақт набуд. Ҳоло ё ҳеҷ гоҳ. Марвон Далияро ба худ кашида, бӯсид ва хазида, ба тарафи гузаргоҳи чап рафт. Боз садоҳои тирпарронӣ ва фарёди Далияву модараш шунида шуданд.

Ӯ дуои кӯтоҳе карда, аз Худо хоҳиш намуд, ки оилаи Нурро ҳифз кунад ва аз болои нишастгоҳҳои сангин давид. Ӯ ба сӯрохии яке аз мақбараҳое ки дар сахраи болои театр канда шуда буданд, даромада гирифт. Аз рӯи тирпарронӣ аз ҳар тараф Марвон аниқ кард, ки дар поён камаш чор тирандоз ҳаст, ё шояд аз ин зиёдтар ва ба ёрии онҳо боз тирандозон омада метавонистанд.

Даруни мақбара торик буд ва он дар баландӣ ҷойгир буд. Ин имкон медод, ки маҳалли амалро мушоҳида кунад. Ӯ дид, ки оилаи Нур аз гузаргоҳи тарафи рост ҳаракат мекунанд ва умед дошт, ки онҳо ба зудӣ дар бехатарӣ мешаванд. Аммо хуб мефаҳмид, ки баъди ӯ онҳоро низ кушта метавонанд, чуноне ки Лемйе ва Годдар барои бартараф кардани шоҳидон Рания ва дугонаашро куштанд.

Ин лаҳза ӯ дид, ки ба театр якчанд кас бо автоматҳо медаванд. Онҳо бо тирпаррониҳои кӯтоҳ ӯро маҷбур мекарданд, ки дар ҷояш истад. Онҳо хеле зуд наздик мешуданд.

Марвон дар ҷустуҷӯи роҳи баромад ба атрофаш нигарист. Роҳ ба чап баста буд Аммо аз тарафи рост ӯ шахтаи хурдеро дид, ки ба он рӯшноӣ медаромад. Пояш сахттар дард мекард, аммо ӯ сӯи рӯшноӣ хазид ва роҳеро сӯи гузаргоҳи танг пайдо кард. Гузаргоҳ сӯи дигар мақбараҳо ва мағораҳо, ки сахраро сӯрох-сӯрох карда буданд, мебурд.

Садои қадамҳои наздикшавандаро шунида, ӯ аз гузаргоҳ ҳарчи зудтар ва беовозтар ҳаракат кард. Агар як ҳаракати нодуруст кунад, аз баландии 20 метр ба болои сангҳо меафтад. Дар тӯли ду ҳазор сол бӯронҳои регӣ пайраҳаро тамоман сайқал дода, лағжонак кардаанд.

Аммо Марвон то мағораи дигар расид ва ба фарши он нишаст, то нафас рост кунад ва ором шавад. Дар мағора будани ӯ аз он ҷиҳат хуб буд, ки торикӣ ӯро пинҳон мекард ва ӯ касонеро, ки ба ӯ наздик меоянд, дида метавонист. Ӯ поёнро мушоҳида карда, се касро дид, ки дар тарафи муқобили дара мавқеъ гирифтаанд. Бадии кор дар ин буд, ки ӯ намедонист, боз чӣ қадар роҳ рафта метавонад.

Марвон Аққод, шумо дар иҳота ҳастед! — баланд шуд нидое ки дар шаҳри қадимӣ акси садо дод. Шумо дар куштор айбдор карда мешавед! Дастҳоятонро боло карда, оҳиста берун бароед ва ба шумо зарар намерасонем.

Ӯ ин овозро шинохт. Ин Лемйе аст. Баъди куштор дар Монте-Карло инспектори машҳури полиси франсавӣ якчанд бор дар якчанд шабакаҳо мусоҳиба карда буд ва овози нафратовари мутакаббиронаи ӯ дар хотири Марвон монда буд. Аммо ӯ ба Лемйе таслим шуданӣ нест. Ин маънои марги бегумонро медошт, ӯ ба ин шубҳае надошт.

Дар торикӣ нишаста, ӯ дар кисаҳояш телефонро меҷуст. Шояд, ӯ ба Ромӣ телефон карда тавонад. Аз эҳтимол дур аст, ки бародараш ҳозир ба ӯ ёрӣ расонда тавонад, аммо ақаллан ба ӯ оиди ин воқеа хабар додан мумкин аст. Аммо телефон набуд, ва Марвон фаҳмид, ки онро дар манзили оилаи Нур дар ҷомадон мондааст. Ин гуна аҳмақ будан чӣ тавр имкон дорад? — сарзаниш кард ӯ худро.

Ба ҷои телефон ӯ якчанд сигори марихуана ва гӯгирдро ёфт. Ӯ бо таассуф сар ҷунбонд — дидани ин чизҳо барояш нафратовар гардида буд. Оё ӯ тасаввур карда метавонист, ки Исо ҳаёти ӯро ин тавр дигаргун мекунад? Ӯ инро маънидод карда наметавонад, аммо ҳозир ин аҳамият надорад, фикр кард ӯ. Ба қарибӣ ӯ Исоро дар рӯ ба рӯяш мебинад ва ҳама чизро аз Ӯ мепурсад.

Марвон сигорро партофт ва гӯгирдро даргиронда, бо эҳтиёт ба дарунтари мағора ҳаракат кард. Ӯ шишаи холии пепсӣ ва коғазҳои конфетро дид. Аз афташ, кӯдакон ин мағораро барои бозиҳои худ истифода мебурданд. Гӯгирд сӯхт ва ангуштонашро сӯзонд.

Марвон Аққод, ин огоҳкунии охирин аст! — боз дод зад Лемйе. Аммо ин дафъа овози ӯ хеле наздиктар садо дод. Франсавӣ аллакай на дар поён, назди театр, балки дар яке аз мақбараҳо буд. — Дарҳол берун бароед, вагарна кушта мешавед. Шумо илоҷи дигар надоред. Ман ба шумо даҳ сония медиҳам.

Марвон ба таҳдид аҳамият надод.

— Даҳ… нӯҳ… ҳашт…

Марвон боз як гӯгирдро даргиронда, мушоҳидаи мағораро давом дод.

— Ҳафт… шаш…

Лемйе дуруст мегӯяд. Илоҷе нест. Вақт ҳам нест.

— Панҷ… чор…

Марвон гӯгирдро хомӯш кард ва аз дарди сахт дандон ба дандон монда, дар паси санги калоне дар даромадгоҳи мағора нишаст. Ӯ оиди он чи рӯй хоҳад дод, шубҳае надошт, аммо қарор дод, ки бе ҷанг таслим намешавад.

— Се… ду… як. Хайр, Марвон Аққод, шумо имконият доштед…

Ду нафар аз одамони Лемйе аз автоматҳо тир парронда, ба мағора зада даромаданд. Мағора аз дуд пур шуд ва девори ақиби онро тирҳо ғалбер карданд. Марвон худро ба замин партофта, дар интизори анҷом буд. Аммо анҷом фаро нарасид.

— Ӯ дар куҷост? — тирдони навро ба автомат ҷой карда, пурсид яке аз ҳуҷумкунандагон.

— Тамоман намедонам, — ҷавоб дод дигарӣ ва тирдони холиро аз автомат берун кард.

Марвон фурсат пайдо намуд ва онро истифода бурд. Ҳангоме ки аввалӣ аз назди санг мегузашт, ӯ аз пои вай дошта, сахт кашид. Вай мувозинатро гум карда, афтид.

Барои ба худ омадани вай имкон надода, Марвон АК 47-и вайро чанг зада гирифт ва зарбае ба рӯи ҳуҷумкунанда зад ва тоб хӯрда, пеш аз он ки дуюмӣ тирдонро ба автоматаш ҷой кунад, ба сӯи вай ду бор тир парронд.

Дар муддати якчанд сония ӯ силоҳ ва ташаббусро ба даст овард. Ӯ набзи шахси дар наздаш бударо санҷид. Сару рӯи вай ба хун оғушта буд. Он қадаре ки Марвон дар торикӣ аниқ карда метавонист, бинии он шахс шикаста ва майнааш такон ёфта буд, аммо нафас мекашид, ӯ зинда мемонад.

Марвон ба дуюмӣ наздик омад. Вай аз дард печутоб мехӯрд. Ҳанӯз дирӯз Марвон метавонист вайро ба қатл расонад, аммо ҳозир танҳо фикри куштор нафрати ӯро меовард. Агар Марвон метавонист, ба ӯ ёрии тиббӣ мерасонд. Ӯ шахси захмдорро огоҳ кард, ки хомӯш бошад. Огоҳкунӣ таъсир расонд.

Акнун чӣ? — фикр кард Марвон. Боз се ё чор кас мемонанд, Аз ҷумла Лемйе.

— Чӣ гап шуд? Ӯ мурдааст?

— Не! — нидо кард Марвон дар ҷавоб.

Ӯ дарҳол тасмаи автоматро аз гарданаш гузаронда, аз мағора ҷаста баромад ва то ҳадди имкон тезтар таг-таги девори дара ба сӯи зинаҳое ки боло мебурданд, гузашт,

Тирпарронӣ сар шуд. Дилаш аз сандуқи сина баромаданӣ мешуд, ҳар як задани он дар сараш садо медод. Пои чапаш, ки поёнтар аз зону тир хӯрда буд, гӯё дар оташ месӯхт. Аммо ӯ вазифаи худро аниқ дарк мекард. Ӯ бояд Лемйе ва дастаи ӯро аз Далия ва оилааш ҳарчи дуртар барад. Ва ҳар қадар душвор бошад ҳам, ӯ ин корро мекунад.

Марвон худро гоҳ ба чап, гоҳ ба рост партофта, аз зинапояҳо боло мерафт. Тирпарронӣ қатъ намегардид. Ва ҳангоме ки ӯ ба боло расид, ҳис кард, ки китфи рости ӯро дард сӯрох кард. Қувваи зарба чунон сахт буд, ки ӯ ба пой истода натавонист. Ӯ парӯ афтид ва тамоми қувваш ӯро тарк кард.

Базӯр нафас кашида, аз дард печутоб хӯрда, Марвон захмро ламс карда дид. Дасти чапаш дарҳол пурхун шуд. Ӯ сӯи паноҳгоҳ хазид ва кӯшиш кард ба тӯдаи сангҳо, ки дар наздикӣ буд, расида гирад. Аммо ӯ мешунид, ки ба ӯ расида мегиранд.

Дар лаҳзаи охирин Марвон бо азобе тоб хӯрд, автоматро рост кард ва се бор кӯтоҳ-кӯтоҳ тир парронд. Ду нафари ҳуҷумкунандагон тир хӯрданд. Яке ақиб афтид ва Марвон садои аз баландӣ ба поён ғалтидани ӯро шунид. Дуюмӣ дар пеши Марвон афтид. Ӯ хомӯш буд ва намеҷунбид. Дили Марвон беҳузур шуд. Ӯ ҳеҷ касро куштанӣ набуд. Ӯ ба ҳеҷ кас зарар расонданӣ набуд. Аммо охир ин худҳимоякунӣ аст-ку? Одам бояд худро аз қотилон ҳимоя кунад-ку?

Ба зудӣ дигарон дар ин ҷо хоҳанд буд. Қувваашро ҷамъ карда, вай то сангҳо хазида рафт. Ва интизор шуд. Дар поён ким чӣ хел садоҳо шунида мешуданд Ӯ ҳатто садои сиренаро аз дур мешунид. Аммо садоҳо баландтар намешуданд. Онҳо пасттар мешуданд. Чашмонаш пӯшида мешуданд. Ӯ ба шок наздик буд, аммо ҳеҷ илоҷе карда наметавонист.

Ногоҳ ӯро торикӣ фаро гирифт. Ӯ беҳуш шуд. Ӯ намедонист, ки ба кадом муддат. Ва инак ӯ ба ҳуш омад ва чашмонашро кушод. Ӯ боз дар ҳолати омодабош буд. Аммо ин дам ӯ шах шуда монд — дар масофаи на зиёда аз се метр Лемйе истода буд, ва дар дасташ таппонча бо садопасткунак ба сари ӯ нигаронида шуда буд.

Марвон дарҳол куланги автоматро зер кард. Аммо ҳеҷ чиз рӯй надод. Ӯ боз кулангро зер кард, ва боз ҳеҷ чиз рӯй надод. Ё автомат аз кор баромадааст, ё тир тамом шудааст. Аммо дар ҳар сурат марги ӯ наздик омадааст. Аз пой ва китфонаш хун мерафт. Ӯ бо душворӣ нафас мекашид ва қариб беҳуш мешуд. Ӯ тамоман нотавон шудааст — дар назди ӯ шахсе истодааст, ки ӯро куштанист.

— Дар назди мо Марвон Аққоди машҳур аст, — гуфт Лемйе.

Марвон дар ҷавоб чизе нагуфт, аммо Лемйе гапашро давом дод.

— Шояд, автоматро мемонед, то ки ба саратон ягон фикр наояд?

Марвон итоат кард.

— Хеле хуб, акнун мо бо ҳам гап зада метавонем, — гуфт Лемйе.

— Гап задан? Шумо гап задан мехоҳед? — ҳайрон шуд Марвон. — Майлаш. Чаро шумо ин корро кардед, инспектор? Чӣ тавр шумо метавонистед бо Клодетт муттаҳид шавед, то ки Рафиқ Рамзӣ, духтари ягонааш ва ҳамаи одамони дар сари роҳатон пайдошударо кушед. Магар шумо қасам нахӯрдаед, ки ҷинояткоронро дастгир кунед, на ин ки бо онҳо ҳамкорӣ кунед?

— Ман ба шумо баринҳо ҳисобот намедиҳам, ҷаноби Аққод, — хандид Лемйе.

— Баъди ҳамаи он чи аз боиси шумо ба сари ман омад, ман ҳақ дорам пеш аз он ки шумо маро кушед, ҳақиқатро фаҳмам.

Дар ваҷоҳати Лемйе нафрат ҳувайдо буд.

Ман шуморо ба ин водор кардам? — пурсид вай. — Шумо ҳазл мекунед! Шумо рафтори аблаҳона кардед, Марвон Аққод, — Дар сари роҳи ман истодан даркор набуд. Ман нақшаи олидараҷа доштам ва онро хеле хуб пардапӯш карда будам. Кӣ аз муфаттише ки оиди ҷиноят тафтишот мебарад, гумонбар мешавад? Ҳеҷ кас. Дахолат кардани шумо даркор набуд!

— Шуморо дастгир мекунанд, Лемйе, — гуфт Марвон.

— Мебинем, — гуфт Лемйе.

Ва ҳангоме ки ӯ инро гуфт, ду нафар аз одамонаш ба баландӣ баромаданд ва аслиҳаи худро сӯи Марвон нигаронданд.

— Ҳар он чи ба ман маълум аст, ба бародарам низ маълум аст, — гуфт Марвон. Ҳозир, ҳангоме ки мо гап мезанем, одамони ӯ дар Бразилия буда, Клодетт Рамзиро меҷӯянд. Ва ҳангоме ки вайро меёбанд, аҳволатон хароб мешавад.

— Бародари шумо дар маҳбас аст, — гуфт Лемйе. — Клодетт бошад хуб пинҳон карда шудааст. Ва дар асл, ҷаноби Аққод, на аҳволи ман, балки аҳволи шумо хароб мешавад.

— Ман фикр мекунам, ки не…

— Хомӯш! Бас аст! Ман шуморо ба қадри кофӣ гӯш кардам, Марвон Аққод. Акнун бошад — рӯ ба поён ва дастҳоро ба пушт гардонед!

— Не, — гуфт Марвон.

— Иҷро кунед! — фармуд Лемйе.

— Ва шумо маро аз паси сарам мепарронед? Не, инспектор.

Лемйе ба хашм омада, ба яке аз одамонаш ишора кард. Вай якчанд бор ба паҳлӯ ва сари Марвон лагад зад ва ӯро рӯ ба поён хобонд. Марвон аз дард фиғон намуд. Ӯ базӯр нафас мекашид. Ӯ дуо кардан мехост. Ӯ медонист, ки ин охир аст, аммо сухане ба забон оварда наметавонист.

Лемйе наздик омада, дар болои ӯ истод ва таппончаро ба сари ӯ нигаронд.

— То боздид дар ҷаҳаннам, Марвон Аққод, — гуфт ӯ.

Марвон сарашро ақиб гардонд. Ӯ медид, ки Лемйе ҳамин дам кулангро зер мекунад.

Аммо ҳамин дам ӯ ғулғулаеро шунид ва боди сахт чангро ба ҳаво бардошт. Ҳама ба боло нигаристанд — дар болои сахра чархбол бо инспектор Годдар ва Ромӣ Аққод дар парвоз буд.

— Силоҳро поён кунед, ҷаноби Лемйе! — бо баландгӯяк нидо кард Годдар. — Ҳама аслиҳаатонро поён кунед! Ба ман ҳамааш маълум аст, инспектор. Одамони ман Клодетт Рамзиро дар Сан-Паулу дастгир карданд ва вай дар ҳамаи амалҳояш иқрор шуд. Нақши шумо дар пулситонӣ ва кушторҳо ба мо маълум аст ва мо медонем, ки шумо Марвон Аққодро ба ҷои худ айбдор қаламдод карданӣ будед. Натиҷаҳои экспертизаи баллистикӣ нишон доданд, ки Рания Фаввоз ва дугонаашро дар Касабланка шумо куштаед. Коратон омад накард, инспектор. Силоҳро поён кунед ва ҳеҷ кас зарар намебинад.

Одамони Лемйе аслиҳаи худро ба замин партофта, дастонашонро боло карданд. Аммо Лемйе итоат накард. Ӯ чашмонашро аз чанг ҳимоя карданӣ мешуд ва ҳангоме Годдар талаб кард, ки фавран силоҳашро партояд, ӯ ба сӯи чархбол оташ кушод.

Пилот барои аз тирҳо барканор будан чархболро ба чап, ба рост гардонд ва баъд болотар ронд. Аммо Лемйе то дами тамом шудани тирҳо тирпаррониро давом медод. Яке аз тирҳо ба шишаи чархбол расид ва чархбол поён фаромадан гирифт. Пилот мошинро рост кард ва он боз боло шуд. Лемйе ба таппончааш тирдонро ҷой мекард.

Марвон боз фурсат пайдо намуд. Ӯ дарди худро фаромӯш кард. Ӯ оиди Далия, оилаи вай, бародари худ, ки ба ёрии ӯ омадааст, фикр кард.

Марвон аз ҷояш ҷаста, ба Лемйе ҳуҷум кард. Таппончаи вай аз дасташ афтид ва ба санг бархӯрда, ба поён, ба харсангҳо афтид. Марвон ба шикам ва ба рӯи вай зарбаҳо мезад, аммо Лемйе қувваашро ҷамъ карда, ба зонуи ӯ лагад зад. Марвон афтид. Дар ҳамон лаҳза Лемйе худро ба болои ӯ партофт ва аз гулӯяш гирифта, буғӣ кардан гирифт. Марвон ҳис мекард, ки ҳаёт лаҳза ба лаҳза ӯро тарк мекунад.

Яке аз ёрдамчиёни Лемйе таппончаи худро гирифтанӣ шуд, аммо се бор садои тир баромад ва ӯ ба замин афтид. Лемйе аз ин тирпарронӣ ҳайрон шуда, ба ақиб нигарист, то бинад, ки кӣ тир парронд. Марвон низ нигарист. Годдар аз чархбол тир мепарронд ва акнун ӯ милтиқи худро ба сари Лемйе нигаронда буд.

Марвон аз саросемагии Лемйе истифода бурда, бо пои сиҳаташ ба байни пойҳои ӯ лагад зад ва аз дастони ӯ раҳо шуд. Вазъият дигаргун шуд. Марвон Лемйеро рӯ ба поён тоб дод ва бо зонуяш ба тахтапушти ӯ фишор овард, чуноне ки ӯро дар мактаби ҳарбӣ дар Лубнон ёд дода буданд. Лемйе беҳаракат шуд ва ҷунбида наметавонист. Акнун ӯ дар дасти Марвон буд ва ӯ бо ду даст гулӯи вайро мефишурд.

Марвон дасташро суст намекард. Лемйе нафас кашиданӣ мешуд, аммо наметавонист. Рӯяш сурх шуд, баъд кабуд гардид, аммо Марвон ӯро сар намедод.

— Марвон, илтимос, даркор не!

Ӯ ҳайрон шуд. Ин Далия буд.

Вай оҳиста сӯи ӯ меомад, чашмонаш пур аз ашк буданд.

— Марвон, илтимос, ин нодуруст аст, — гуфт вай.

Чархбол фуруд омад. Ромӣ аввалин шуда, ҷаста фаромад ва сӯи онҳо давида омад. Баъди андаке шубон Нур ва хонум Нур низ дар он ҷо буданд.

Годдар ин вақт ба дастони одами Лемйе кишан зад ва ӯро ба чархбол шинонд. Акнун ӯ назди Марвон омад.

— Шуморо бовар мекунонам, ҷаноби Аққод, ки ин шахс тамоми умри боқимондаашро дар маҳбас мегузаронад, — гуфт Годдар. — На танҳо барои ин ҷиноят, балки барои ҳамаи ҷиноятҳои дигаре ки ӯ содир кардааст. Ман ин корро мекунам, ба шумо қавл медиҳам.

Дили Марвон аз хонааш берун баромаданӣ мешуд. Дастонаш ҳанӯз гулӯи Лемйеро мефишурданд ва ӯ қариб беҳуш шуда буд. Марвон ба бародараш, ба оилаи Нур, ва баъд — ба чашмони Далия нигарист. Вай хомӯш буд, аммо чашмонаш илтиҷо мекарданд, ки дуруст рафтор кунад.

Ӯ ҳамин тавр кард.

Ӯ дастонашро кушод, аз ҷояш бархест ва Лемйеро ба Годдар супурд.

Ва Далия худро ба оғӯши Марвон партофт.

Ӯ бояд бисёр чизҳоро омӯзад ва аз бисёр чизҳо даст кашад. Бисёр чизҳоро бояд ба Далия, ба волидони вай ва ба Ромӣ гӯяд, ва онҳо низ ба ӯ чизҳои гуфтанӣ доранд. Ва аз ҳама муҳимаш, Марвон фаҳмид, ки ҳақ ба ҷониби шубон Нур аст. Акнун ӯ одами нав аст, ӯ ҳаёти нав дорад ва ӯ қадам ба қадам пеш меравад. Ӯ шоҳиди кушторҳои даҳшатовар буд. Акнун ӯ шоҳиди муҳаббати бузург, муҳаббати Наҷотдиҳанда ва Худованд Исои Масеҳ аст.

Марвон Аққод намедонад, ки ӯро дар оянда чӣ интизор аст. Ӯ намедонад, ки чӣ тавр Исоро дуруст пайравӣ кунад ва чӣ тавр Далияро чуноне ки вай сазовор аст, дӯст дорад. Аммо ӯ як чизро аниқ медонад: ӯ худи ҳозир ба иҷрои ин кор сар мекунад.