Siziň bu kitaby okaýandygyňyz üçin men minnetdar. Hiç kimiň muny size zorluk bilen etdirmeýändigine men ynamlydyryn, emma şeýle aýal bolaýanynda-da, siz bu kitaby soňuna çenli okajakdygyňyzy oňa aýtmaklyk bilen, aýalyňyzyň gaharyny ýatyryp bilersiňiz.

Men özüne ynamly aýal ýaly bolup görünmek islemeýärin, ýöne siziň şu aşakdaky okyjylaryň bir toparyna hökman laýyk gelýändigiňize ynamlydyryn. Haýsy topara degişlidigiňizi bolsa siziň özüňiz çözüň:

Biz bir gezek futbol oýnuna syn etdik we onda oýun meýdanynyň hojaýyny bolan komanda utulyp barýardy. Oýnuň gutarmagyna bolsa bary-ýogy on bäş sekunt galypdy. Oýnuň ýeňijileri bolmaklyk üçin utulýan komandanyň oýunçylary oýnuň gidijişini üýtgetmelidiler. Emma bary olaryň garşysynady we az wagt içinde oýny deňeşdirip, galyberse-de, ýeňmeklige hiç hili umyt ýokdy. Oýun gutaryp barýardy we garşydaşlaryň janköýerleri bireýýäm ýeňşi belleýärdiler, tomaşaçylar hem gitmäge howlugýardylar. Ýöne utulýan komandanyň oýunçylary we türgenleşdirijisi ruhdan düşmediler. Munuň deregine olar täsin oýny görkezip başladylar we birnäçe täsin hereketler bilen oýny deňeşdirip, oýnuň soňunda hatda öňe-de geçdiler. Bu şeýle bir geň ýagdaý boldy welin, hatda žurnalistler muny täsinlik diýip atlandyrdylar.

Siziň nikaňyz şu futbol oýnuna meňzeşdir. Siz aýalyňyz bilen komandasyňyz we ähli zadyň darganynda, duşman bolsa şatlanynda, hiç hili umydyň-da galmanynda, aýalyňyz siziň ynamyňyzyň ýagdaýy üýtgetjekdigine ynamly bolmak isleýändir. Oýny düýpgöter üýtgedip, ýeňiji bolmaklyk üçin sizde ätiýaçlyk üçin saklanan usulyň bardygyna aýalyňyzyň ynamly bolmagy gaty wajypdyr. Ol siziň Hudaýa bil baglap, Onuň üçin mümkin bolmadyk zadyň ýokdugyna şübhelenmezligiňizi we kynçylyklaryň täsin ýagdaýda çözüljekdigine bolan umydyňyzy ýitirmezligiňizi isleýändir.

Eger aýalyňyz siziň dileg edýändigiňizi bilýän bolsa, onda ähli zadyň çözüljekdigine ol ynamly bolýandyr.

Meniň sorag eden aýallarymyň 85%-ti öz ärleriniň hakyky erkekler bolmaklaryny, olaryň Hudaýyň isleýşi ýaly maşgalalarynyň başy bolmaklaryny görmekligi isleýärler. Hut şundan hem dileg başlanmalydyr.

Siziň aýalyňyzy maşyna meňzetmek bolýandyr. Bu maşyn her hili: sport üçin niýetlenen güýçli italýan maşyny, owadan gymmatbaha german maşyny, berk we ullakan maşyn ýa-da «Pebble Beach Concours d’Elegance»[2] konkursyna gaynaşyjy maşyny bolup bilýändir.

Aýalyňyz güýçli altysilindrli ýa-da çalt ýöreýän gymmatbaha V-8 görnüşli maşyny alamatlandyryp hem bilýändir. Belki-de, siziň aýalyňyz hem her bir dört tigirli ýol ulagy ýaly daşky ýagdaýlara, mysal üçin, howa şertlerine baglydyr; ýa-da hatda oňat howada-da dagdan aşaklygyna ineninde, onuň (aýalyňyzyň) tormozy işlemän galmagy mümkindir. Aýalyňyzyň kiçigöwrümli amatly maşyna ýa-da uly göwrümli maşyna meňzeýändigine seretmezden, ol (ýagny aýalyňyz) hem her bir maşyn ýaly ýangyjyň ýeterli bolmagyna mätäçdir. Adamyň (şu ýagdaýda siziň aýalyňyzyň) içindäki ruh edil maşyndaky benzin ýaly täsir edýändir. Maşyn gaty ajaýyp reňke, içindäki ähli amatlyklara, owadan oturgyçlara eýe bolup bilýändir, emma oňa benzin guýmasaň, onda ol ýerinden gozganmaz. Onuň daşky görnüşi öňküsi ýaly owadanlygyna galyp biler, emma içki güýje eýe bolup bilmez. Siziň maşynyň üçin diňe bir ýeterli ýangyç däl-de, eýsem güýçli akkumulýator, arassalanan ýag, tormoz üçin suwuklyk we sowuk gijeler üçin ýeterli «antifriz» hem gerekdir.

Eger Mukaddes Ruhdan günde dolýan bolmasak, onda biz bary-ýogy boş gaplar bolýandyrys. Siziň aýalyňyz «boş» gidip hem bilýändir we bu barada oýlanýan hem däldir. Käbir aýallar ýangyjyň görkezijilerine üsn hem bermeýärler, netijede bolsa ýangyjyň bireýýäm ýokdugyna göz ýetirip, haýran galýarlar. Eger aýal Hudaý bilen gündelik gepleşmeklik we Onuň Sözüni öwrenmeklik üçin wagt tapmaýan bolsa, onda ol aýagynyň astyndaky ýeri ýitirýändir we duşman ony öz eline alyp bilýändir.

Belki-de, siziň aýalyňyz ynamda berk bolup, halas bolandygyna, Hudaýyň baky durmuşy wada berendigine, Onuň merhemetine we rehimdarlygyna şübhelenýän däldir. Emma özüne Hudaýyň gymmatbaha sylaglar berip, onuň üçin aýratyn bir zady taýýarlandygy babatda şeýtan onda şübheleri döredip bilýändir. Käwagtlar bolsa aýalyňyz şeýle soraglary berip başlaýandyr: «Dogrudan hem durmuşymda bolup geçýän zatlaryň bary meniň ýagşylygym üçinmikä?». Dürli waglarda özlerine edilýän hüjümleriň netijesinde aýallar güýçden gaçýarlar. Duşmanyň güýçli hüjümlerinuň netijesinde aýallaryň köplerinde fiziki we duýgy taýdan kynçylyklar döreýär, ýöne gurbanlaryň özleri bolsa ony aňyp hem bilýän däldirler. Ol kynçylyklaryň netijeleri özlerine kän garaşdyrmaz we hökman siziň nikaňyzda öz yzlaryny galdyrar. Aýalyňyzyň Hudaý bilen gatnaşygy siziň onuň bilen gatnaşyklaryňyza güýçli täsir edýändir.

Siziň maşgalanyň başy bolandygyňyz sebäpli, hut size «duşmanyň bütin güýjüni depelemäge ygtyýar berlen» (Luka 10:19 seret) we öz aýalyňyzy aldap, Hudaýyň Sözüni ýoýmaga siz oňa (duşmana) rugsat bermejekdigiňizi berk aýdyp bilersiňiz. Siz aýalyňyzyň hemişe ruhda gezmekligi, onuň duşmanyň aldawlaryny tanap, olary ret edip, diňe Hudaýyň sesine gulak asmaklygy hakynda dileg edip bilersiňiz. Meniň syn etmelerime esaslanyp, aýallaryň aglabasy diňe bir zat barada, ýagny özleriniň hakykatda gezmekleri üçin ärleriniň dileg etmekleri barada arzuw edýärler. Siziň aýalyňyz Hudaýyň özüne güýç bermekligini, Onuň bilen gatnaşyklarynyň berk bolup, ynamynyň yrgyldamazlygyny isleýändir. Aýalyňyz gündelik durmuşda böleklere «bölünýändigi» sebäpli, ol sabyrlylyga, söýgä, parahatlyga we Ruhuň beýleki miweleriniň hem öz durmuşlarynda bolmaklaryny isleýändirler.

Siziň aýalyňyz Hudaýyň erkini bilip, oňa laýyklykda hereket edýändigine ynamly bolmak isleýändir. Özüni Hudaýyň nämä çagyrýandygyna anyk düşünmeklik we Onuň tabşyryklaryny ýerine ýetirmeklik aýalyňyzyň ýüregini parahatlykdan doldurýandyr. Mysal üçin, eger aýalyňyzyň şu döwürde öýde oturyp, çagalara seretmegini Hudaý isleýän bolsa, onda bu işi hezillik bilen ederi ýaly, aýalyňyzyň muny Hudaýdan anyk eşitmegi wajypdyr. Siziň dilegleriňiz oňa Hudaýyň sesini eşitmäge we özüniň ýagdaýyna seretmezden, hezillik duýgusyna eýe bolmaklyga kömek edýändir.

Är-aýal hökmünde ikiňiziň hem Hudaýa bil baglamaklygyňyz we munuň ikiňiz üçin hem oňatlygy sebäpli siz aýalyňyzyň hakykatda gezmekligi hakynda dileg etmelisiňiz. Şonda siz bir-biriňize umyt etmekligi bes etdirip, umytlaryňyzyň başa barmanynda lapykeçlikden gaçyp bilersiňiz.

şu günki syýahat üçin ähli gerek bolan zatlar bilen siziň aýalyňyz doly üpjün edilenmi? Onuň ruhy gaplary iň ýokary hilli «ýangyç» bilen doldurylanmy? Bu barada Hudaýdan diläň we Ol size jogap berer?

Siziň aýalyňyzyň durkuny saz guraly bolan skripka deňeşdirmek bolýandyr. Ol gural oňat sazlananynda, özüniň täsin owazy bilen hemmeleri şatlandyrýandyr. Emma skripkanyň örän duýgur we daş-töwerekdäki täsirlere gaty baglydygy sebäpli, oňa zyýanyň ýetmegi örän aňsatdyr. Howanyň dürli üýtgemeleri, çyglylyk, hatda siziň üçin duýulmaýan dürli üýtgemeler hem oňa uly zyýan ýetirip bilýändir. Ol guralyň sazlygyny azajyk bozaýsaň, onda ony diňleýjiler gaty betbagt bolýandyrlar.

Bir ýagdaýda skripka ajaýyp, baý we diňlemek üçin ýakymly ses berip bilýändir, beýleki ýagdaýda bolsa ol ýakymsyz, näsaz we gaharyňy getiriji ses berip bilýändir. Bu sesiň nähili boljakdygy — guralyň saklanyş şertlerine baglydyr, emma birinji orunda bu ol guralda oýnaýan sazandanyň ussatlygyna baglydyr. Eger siziň aýalyňyzyň duýgulary duşmanyň elinde bolsa, onda daş-töwerekde bar zat ýumrulýandyr we netijeleri bolsa gaty gaýgyly bolar. Emma eger sazanda Hudaýyň Özi bolsa, onda duýgular aýratyn baha eýe bolarlar we netijede siziň maşgalaňyzda parahatlyk höküm sürýändir.

Siziň durmuşyňyza aýalyňyzyň duýgularynyň neneň güýçli täsir edýändigi size mälim bolsa gerek. Eger aýalyňyzy bir zat howsala salyp, ejir berýän bolsa, eger gahar we öýke ony bogýan bolsa, onda siziň özüňiz hem ol duýgularyň täsiri astynda bolýansyňyz. Erkekler bu ýagdaýa dürli seredýändirler. Käbirleri näme bolýandygyna düşünmänlerinden soň, hiç zat eşidesileri gelmän, gaýra çekilmäge synanyşýandyrlar. Beýlekileri bolsa aýallarynyň başlaryndan geçirmelerine üns bermejek bolup, olaryň tolgunmalarynyň netijesini mümkin boldugyça peseltmek isleýärler. Üçünjileri bolsa özleriniň durmuş ýagdaýlaryny gowulamaga çalşyp, şeýle etmeklik bilen bu geň kynçylyklary öz durmuşlaryndan öçürip taşlamak isleýändirler. Emma meniň pikirimçe, beýle hereketleriň sebäbi erkekleriň düşünmezliklerinde we bialaçsyzlyklarynda gizlenendir. Hut şu ýagdaýlardan baş alyp çykmaklyk erkekler üçin gaty kyndyr.

Aýalyňyzyň duýgulary bilen baglanyşykly meseläni Hudaýa dileg etmeklikden başlamaklyk gowudyr. Hudaýdan aýalyňyzyň näme duýýandygyny görkezmegini sorap, bu düşünjä laýyklykda dileg etmekligi Hudaýyň öwretmegini soraň. Aýalyň duýgularyndaky köp zatlar özleriniň gözbaşlaryny onuň aklyndan alýandyrlar.

Duşman siziň aýalyňyzy gaharlandyrýan, ejir çekdirýän, öýkeledýän we ony gorkuzýan pikirleri iýmitlendirýändir we bu agzalanlar öz gezeginde siziň aýalyňyzyň öz güýjüne şübhelenip, özüni ýeke duýmaklyga mejbur edýändir. Bu pikirleri Hudaýyň iberendigine şeýtan aýalyňyzy ynandyryp, öz durmuşy babatda Hudaýyň şu pikirleri ylham hökmünde oňa iberendigine ynandyrmaga çalyşýandyr. Şeýtan ýalany aýdyp, aýalyňyzyň aňyna aljyraňňylygy girizýärkä, Hudaý siziň dilegleriňizi ulanýandyr. Hut siziň dilegleriňiz arkaly Ol şeýtanyň ähli ýalanlaryny aradan aýryp, aýalyňyz üçin has wajyp bolan rahatlygy berýändir. Siziň dilegleriňize görä, aýalyňyzyň aňy açylýandyr, duýgulary oňatlaşýandyr, oňa hakykat açylyp, gözleri bolsa göni Hudaýa dikilýändir.

Nika gurmazymyzdan ozal biziň özümiz ruhda ýetişen adamlar bolsadyk, onda biziň är-aýal durmuşymyz gaty oňat bolardy. Ýöne ruhda ýetişmeklik ýagdaýy bütin ömür dowat etmekligi mümkin, biz bolsa beýle kän garaşmak isleýän däldiris. Biziň ruhy sagalmagymyz üçin gerekli bolan şertler nikanyň özünde bardyr. Wepaly we şertsiz söýgä esaslanan aragatnaşyklarda bizdäki ýaralaryň salagdylmagy gaty çalp bolup geçýändir, çünki agyryny başyndan geçirýän adam şeýle ýagdaýlarda özüniň elnenç geçmişine göni bakyp bilýändir. Beýle adamyň öz duýgularyny gizlemekligi, özüniň bolşuny üýtgetmäge çalyşmaklygy ýa-da özüni hiç zat bolmaýan ýaly alyp barmaklygy hiç-de gerek däldir. Eger nikadan soň siz aýalyňyzy erbet duýgularyň eýeläp barýandygyna üns berip başlan bolsaňyz, aýalyňyzdaky ruhy sagalmanyň ýeňil bolmadyk döwründe, onuň üçin hut siziň goldaw bolmaklygyňyzy saýlandyklary pikirinden kanagatlanma tapmagy öwreniň. Ruhy agyryny diňe Hudaý ýeňilleşdirip bilýändir, çünki Ol daşdan däl-de, içden hereket edýändir. Siziň dilegleriňiz bolsa, aýalyňyzyň sagaldylmak ýagdaýynyň dowam edýän çagynda şeýtany ýaragsyzlandyrmaklyk üçin wajypdyr.

Çagalygymda ýetirilen ruhy ýaralardan şypa tapanlygym üçin (bu barada men özümiň Stormy atly kitabymda gürrüň beripdim), aýallarynyň duýgular sebäpli depressiýa düşýänligi bilen aladalanan erkekleriň ençemesi menden bu barada soraýarlar. Olaryň biri erkekleriň umumy pikirini aýdyp, şeýle diýdi: «Aýalymyň depressiýa düşeninde, özümiň oňa nädip kömek etmelidigimi bilmeýärin. Men näme diýmeli? Onuň üçin men näme edip bilerin? Ýagdaýy üýtgetmäge meniň güýjüm ýetýän däldir».

Oňa jogap edip, men şeýle diýdim:

«Aýalyňyzyň duýgularynyň köpüsi onuň çagalygynda başdan geçiren gaýgylarynyň netijesinde dörändir. Muňa düşünmeklik siziň üçin kyndyr, çünki siz aýalyňyzyň ýaşan ýagdaýynda ýaşamadyňyz. Emma Hudaý siziň aýalyňyza şypa berip, ruhunyň sagdyn bolmaklygyny isleýändir. Şonuň üçin hem Ol bu synaglary hut şu wagt, ýagny onuň durmuşa çykanyndan soň iberýändir. Siz är hökmünde aýalyňyzy ruhy gorag bilen üpjün etmelisiňiz, ýagny onuň şypa tapmaklygy üçin şertleri döretmelisiňiz.

Aýalyňyz üçin edip biljekleriňiziň iň oňady — sözleriňizde we hereketleriňizde beýan edilýän şertsiz söýgi bilen ony gurşap almaklygyňyzdyr. Siziň goldawyňyz aýalyňyz üçin ähli zatdan hem wajypdyr. Ol hakynda dileg edýändigiňizi, gerek bolanynda bolsa onuň özi bilen hem dileg etmäge taýýardygyňyzy aýdyň. Aýalyňyzyň duýgularyna düşünip, özüňizi dogry alyp barmaklygyňyzy Hudaýyň öwretmegini diläň. Aýalyňyzyň duýgularyna dogry düşünmekligi Hudaýyň özüňize öwretmekligi hakynda dileg etmeklik, onuň ruhy sagaldylmagy hakynda dileg etmeklikden pes derejede wajyp däldir. Aýalyňyz ýeňilligi duýup, sagalandygynyň alamatlaryny göreninde, ony ýeke we goldawsyz galdyrmaň».

Aýalyňyz baradaky dilegiňiz Hudaýyň siziň aladaňyza tabşyran gymmatbaha saz guralynyň hemişe-de kämil sazlanan bolmaklygyna uly täsir edýändir. Bu bolsa öz gezeginde siziň öýüňizde täsin sazyň hiç haçan hem tükenmejekdigini wada berýändir.

Erkegiň işi bilen bary düşnükli. Ol haçan özüniň işiniň başlap, haçan hem gutarýandygyny bilýändir. Ol haçan nämede üstünlik gazandygyny we haçan nämede üntünlik gazanmadygyny bilýändir. Ol hemişe-de özüne gelýän hasaplaryň, ýagny ulanylan hyzmat üçin tölegleriň baryny jikme-jik bilýändir. Iň esasy işi «enelik» bolan aýal bolsa bular hakynda hiç zat hem bilýän däldir. Ol hem gije, hem-de gündiz işleýändir. Onuň iş wagty çäkli däldir, aladalary bolsa tükenýän däldir. Ol näsaglygy boýunça işinden galýan däldir, eger dynç alasy geläýeninde-de, ol işlerinden elini üzüp bilýän däldir. Onuň işi ýokary hünärmentligi talap edýändir, okamaklyk bolsa oňa diňe öz ýalňyşlyklary arkaly başardýandyr. Ol öz zähmetiniň netijesini görüp bilýän däldir, hatda bu wezipä belleneninden 25 ýyl geçäýeninde-de, ol özüniň ençeme ýyllap çeken zähmetiniň üstünlikli bolup-bolmajakdygyny anyk bilýän däldir. Onuň zähmetiniň haky gaty ujypsyzdyr, belki-de, hiç-de tölenmeýändir. Iş ýüzünde bolsa, onyň zähmeti gaty beýik hormata eýedir.

Aýallar bilen gürrüňdeş bolup, men olaryň durmuşlarynyň iň esasy üç taraplarynyň (ruhy we duýgular ýagdaýlaryndan soň) bardygyny bildim — bu-da olaryň eneligidir. Olar özleriniň mynasyp ene bolmaklary üçin ärleriniň dileg etmeklerini isleýändirler. Aýallar üçin çagalary terbiýelemek meselesinde, çagalary üçin oňat ene, äri üçin bolsa oňat aýal bolmaklygyň ortarasyny tapyp bilmeklik gaty wajypdyr. Bu ortara üçin söweşi günde her bir ene alyp barmaly bolýandyr. Özüniň bu barada ses bilen aýdyp-aýtmaýandygyna seretmezden, ol ýa-da ärine, ýa-da çagalaryna ýeterli üns berip bilmändiginde özüni günäkärleýändir. Olara berilýär ünsüň wagtynyň deňeşdirilmeginiň manysy ýokdur. Çünki özbaşdak bolan är bilen kömege mätäç bolan çagany deňeşdirip bolýan däldir. Adamsynyň özbaşdak geýnip, ertirlik naharyny edinip, işine gidip bilýändigini aýaly bilýändir. Äri özbaşdak karar kabul edip bilýändir. Çagalary üçin bolsa ene hökmünde aýal hemişe gerekdir. Şeýle-de, çaga näçe kiçi bolsa, onuň enäniň aladasyna bolan talaplary hem ýitidir. Beýleki borçlar bilen tapawutlylykda, enäniň borçlary başga biriniň egnine atylyp bilinýän däldir.

Siziň aýalyňyz özine sazlaşygy berip bilýän dilegleriňize mätäçdir. Eger ol muňa eýe bolup bilse, onda siziň bütin maşgalaňyz utuşa, gaty uly utuşa eýe bolýandyr. Çagalary terbiýelemek işiniň aýalyňyz üçin göterip bolmaýan ýük bolup ýetişmänkä, siziň dilegleriňiz ol işi ýeňilleşdirýändir. Iň esasy zat — siziň dilegleriňiz arkaly Hudaý işläp başlaýandyr. Munuň netijesinde çagalary terbiýelemek aýalyňyz üçin şatlykly işi bolýandyr, ýüreginde bolsa doly parahatlyk bolýandyr. Çagalar bilen meşgul bolýarka, aýalyňyzyň ýüreginde mydama Hudaýyň parahatlygynyň bolmaklygy gaty wajypdyr, çünki ol parahatlyk bolmasa, onda çagalaryň uly ýaşa ýetip, ata öýlerini taşlamaklyk gününi başyndan geçirip bilmez. Eneligiň aýalyňyz üçin näme boljakdygy göni siziň dilegleriňize baglydyr: enelik aýalyňyz üçin şatlyksyz we agyr borç ýa-da bütin durmuşynda şatlyk getirýän iş bolar.

Siziň häzir näme hakynda pikir edendigiňizi men bilýärin: «Näme üçin ol bu mowzugy „Aýalyňyzyň duýgulary“ babyna goşmandyr?» Duýgulara bagyşlanan babyň aýratyn anyk häsiýete eýe bolandygy üçin men muny beýle eden däldirin. Duýgular ýa-da erbet, ýa-da oňat bolýandyrlar. Şu bapda gürrüňi ediljek keýpiköklügi beýan etmek bolsa gaty çylşyrymlydyr. Olar uly kynçylyk bilen derňewe salnyp bilinýändir. Käwagt olar şeýle bir tutdurmazy, garaşylmadyk we düşündirip bolmaýan-dyrlar, hatda ärleriň köpleri bu çylşyrymly sorag barada kellelerini düwmek hem islemeýärler, olaryň asyl manysyna bolsa ýetmek barada gürrüň hem ýokdur. Şeýle bolsa-da, men aýalyň keýpiköklügine düşündiriş tapmaga synanyşaryn. Bu size käbir zatlary düşündirer diýip umyt edýärin, belki-de siziň üçin kesgitli mana hem eýe bolarlar.

Aýalyň aňynda we kalbynda hiç zady güman etmeýän ärine we daş-töwerekdäkilere görünmeýän bir ýagdaýyň hemişe bolup geçýändigini ilki bilen ýatda saklamalydyrys. Çünki aýalyň durmuşyndaky ähli zatlar — aladalar, gorkular, gormonlaryň üýtgemekligi, borçlar, geçmişdäki öýkeleri ýatlamaklyk, geçen agşam özüniň näçe sagat uklap bilendigi hakyndaky pikirler — bularyň bary şeýtandandyr. Hatda saçyny dürsemeklik hem aýalyň kän ünsüni talap edýändir. Bularyň bary bilelikde bir wagtda aýalyň başyna düşeninde, ol muňa çydap bilýän däldir. Ýaňyja näme bolandygynyň, soňky gezek siz onuň bilen näme hakda gürrüň edendigiňiziň tapawudy ýokdur, çünki olar öň bolup geçipdi. Şu wagt näme bolup geçýär? Şu wagt siz gaty geň galýan bolsaňyz gerek, çünki size beýle zatlar hakynda hiç haçan hem gürrüň bermediler. Bu barada lapykeç bolmaň, çünki aýalyňyz hem siziň özüňiz ýaly bolup geçýänleriň nämedigine düşünmeýändir.

Düşünmäge synanyşyň: sizde-erkeklerde ýönekeý we düşnükli talaplar bardyr — iýmit, aýşy-eşret, üstünlik, abraý we boş wagtyňy hezil geçirmeklik. Siziň bilen deňeşdirilende, aýalyňyz has çylşyrymly ýaradylyşdyr. Onuň talaplary şeýle bir täsin welin, hatda ol talaplaryň tebigatyny aýalyňyzyň özi hem düşündirip bilýän däldir. Diňe Hudaý, onuň Ýaradyjysy bulara düşünip bilýändir.

Mysal üçin, aýalyň aýbaşysy onuň ruhy ýagdaýyna uly täsir edip bilýändir. Aýbaşynyň gelmeziniň birnäçe gün öňünden aýalyňyzyň duýgulary ýitileşip başlaýandyr we aýbaşynyň dowam edýän günlerinde hem şeýle ýagdaýda bolup, onuň geçeninden soň hem birnäçe gün duýgularyň ýiti bolmaklygy dowam edýändir. Aýalyňyzyň ruhy deňagramlylykda bolmaklygy üçin aýyň ortasynda üçden hem az gün galýandyr we şu günleriň birinde owulýasiýa bolup geçýändir. Şonuň üçin size bu gün näme garaşýandygy hakynda diňe oýlanmak galýandyr. Şeýlelikde, erkek özüni doly howpsuzlykda duýup bilmekligi üçin bary-ýogy iki gün galýandyr. Galyberse-de, eger aýal gaýgylary başyndan geçirýän ýagdaýynda bolsa; eger äri kän işli bolup, oňa üns bermeýän bolsa; eger onuň ýaşy otuzdan geçip, durmuşynyň bolsa arzuwlarynyň amala aşman geçip barýany ýaly görünýän bolsa; eger çagalary ýaş bolup, hemişe ejeleriniň kömegine mätäç bolsalar; eger aýal semreýän bolsa; eger durmuşynyň manysyzdygyny şeýtan hemişe gaýtalaýan bolsa, — onda aýalyň töweregindäki bar zatlar çäksiz umytsyzlygyň we lapykeçligiň tümlügine çümýändir. Şeýle ýagdaýda bir zatlary düzetmeklik mümkin däl ýaly görünýändir.

Eger siz aýalyňyzyň şeýle ýagdaýda bolýandygyny haçan-da bolsa bir wagt göräýseňiz, onda ondan: «Şu gün seniň bilen näme bolýar?» diýip soramaň.

Dilegden başlaň: «Eý Hudaý, aýalym bilen näme bolýandygyny maňa aýan et we meniň dogry hereket etmeligime kömek et».

Onsoň aýalyňyzdan: «Seniň täsin kelleňde näme bolup geçýändigini maňa gürrüň beräý!» diýip, haýyş ediň.

Belki-de, özüne azar berýän kynçylygy aýalyňyz dogry aýdyp bilýän hem däldir, emma onuň üçin siziň diňleýändigiňiz gaty wajypdyr. Eger aýalyňyz özüniň nejisdigi we özünde siziň näme tapandygyňyza düşünmeýändigi hakynda gürrüň bermäge başlasa, onuň bilen ylalaşmaň. Size bolan öýkesini aýdyp başlasa bolsa, özüňizi aklamaga synanyşmaň. Eger bir ýerlere gaçyp gitmeklik ýa-da kimdir birini öldürmeklik ýaly gizlin islegleriniň bardygy bilen paýlaşmaga başlaýsa, onda aýalyňyzy gujaklap, ondan: «Seniň üçin gyzykly iş tapmaga kömek edip bilerinmi?» diýip soraň.

Şeýle diýmek bilen, kelläňizi eýläk-beýläk çaýkamaň, sagada ýa-da telewizor tarapa seretmäge synanyşmaň, ýakynda ýatan gažetlere ýa-da iş kagyzlaryňyza seretmäň. Iň esasy — şu pursat üçin has wajyp hasaplanyňyz hakynda oýlanmaga synanyşyň. Aýallar beýle pikirleri elli metrden tanamaklyk ukybyna eýedirler.

Men size uly bolmadyk bir maslahat bermek isleýärin. Bu maslahat sizi bu çeşmeden geçmäge kömek eder diýip umyt edýärin. Men size birnäçe peýdaly we has täsir ediji sözleri teklip edýärin. Siz olary öz aýalyňyza dürli yzygiderlilikde aýdyp bilersiňiz, emma şondan soň onuň üçin dileg etmekligi ýadyňyzdan çykarmaň. Ine, bu sözler:

1. «Men seni söýýärin».

2. «Sen dünýädäki iň oňat aýalsyň».

3. «Sen keýpiköksüz bolanyňda, iň owadan aýal bolýansyň» (belki «keýpiköksüzlik» deregine «gaýgyly» gowy gelişýändir).

4. Saňa nämäniň azar berýändigini aýt, men gaharlanmazlygy wada berýärin».

5. «Seniň umytlaryňy nädip aklamandygym hakynda gürrüň ber».

6. «Saňa teselli bermeklik üçin men näme etmeli?»

7. «Sen oňat ukladyňmy?»

8. «Hut şu wagt sen näme islärdiň?»

9. «Men bar zady bilýän däldirin. Emma Hudaý bilýändir».

10. «Bu barada bile dileg etmekligi islärmiň?»

Dilegiňiz bilen bilelikde bu diýmeli zatlaryňyz hemmesi siziň ünsüňiziň bary-ýogy on bäş minutyny talap edýändir we şu wagt içinde siziň aýalyňyza garşy aýaga galan ähli güýçler daş bolarlar. Şunuň ýaly gazançlar siziň şeýle azajyk wagtyňyza laýyk gelmezmi näme?

Näme bolaýsa-da, aýalyňyza: «Näme, ýene-de aýbaşy görýän günleriň geldimi?» diýen soragy bermeli dälsiňiz. Özüniň gaýgylarynyň şeýle ýönekeý ýol bilen düşündirilmegini aýalyňyz isleýän däldir. Emma hatda hut şu günler onuň keýpiköksüzliginiň hakyky sebäbi bolýan hem bolsa, hut şu wagt aýalyňyz munuň şeýledigine düşünmeklik ýagdaýynda däldir. Bu barada kän oýlanmaklygyň hem geregi ýokdur — bu biderekdir.

Siz entek aýalyňyzyň kynçylyklaryna düşünmäge synanyşýarkaňyz, ol hökman özüniň gizlin syrlary hakynda size gürrüň berer — bu ýa-da ärine ýakyn bolmaklyk islegi, ýa-da özüniň düşünilmeklik we mertebesine laýyklykda bahalandyrylmaklyk islegi, ýa-da «bary oňat bolar» diýen teselli beriji sözleri eşitmeklik islegi bolup bilýändir. Aýalyňyzyň näme isleýändigini özüňiziň düşünip bilmekligiňiz we onuň üçin nähili dileg etmekligiňiz üçin Hudaýdan kömek soraň.

Sekiz ýaşyma çenli men obada ýaşadym we biz ol ýerde mal saklaýardyk. Biz özümizi iýmit bilen doly üpjün edýärdik. Biz gezek gyşda, heniz meniň dokuz ýaşym dolmanka, gar tupany biziň mallarymyzyň baryny gyrdy, indiki ýylda bolsa doly biziň hasylymyzyň baryny gyrdy. Tomsuň ahyrynda kakam mal bilen meşgullanmagyň agyr işdigini aýtdy we biz ýeňil durmuşy wada beren şähere göçdük.

Obada ýaşap, men ýeriň neneň kän aladany talap edýändigine düşündim. Çünki seniň ýaşaýşyň oňa baglydyr. Eger hasyl erbet bolsa, onda iýere hiç zat hem bolmaz.

Men şuňa düşündim: eger bagyňyzda bir zatlaryň ösmegini isleýän bolsaňyz, onda ilki bilen onuň topragy hakynda aladalanmalysyňyz. Ilki bilen berk esasy gurman, öý gurup bolmaýşy ýaly, oňat dökünlenen topraksyz bag ýetişdirip bolmaz. Onsoň oňat tohumlary taýýarlamalysyzyň. Siz näme ekýändigiňize berk üns bermelisiňiz, çünki siziň hasylyňyz saýlan tohumlaryňyza baglydyr. Tohumlary ekeniňizden soň günde suwaryp, haşal otlary aýyrmaly bolýansyňyz; ekiniňizi mör-möjekleriň ýa-da beýleki amatsyz şertleriň gyrmazlygy üçin aladalanmalysyňyz.

Siziň nika durmuşyňyz hem şu baga meňzeýändir. Onuň topragy dileg bilen taýýarlanylyp, dökünlenýändir, onsoň gerekli tohumlary — söýginiň, ynamlylygyň, hormatyň, ünsüň we gürrüňdeşlegiň oňat tohumlaryny ekýänsiziň.

Tabyn bolmaklyk — bu bary-ýogy işlikdir. Tabyn bolma — bu meýletin amala aşyrylýan hereketdir. Adamy mejbur etdirip, bu hereketi ýerine ýetirmek mümkin däldir. Kimdir birini özümizi söýmeklige mejbur etdirip bolmaýşy ýaly, ony tabyn bolmaklyga-da mejbur etdirip bolýan däldir. Elbetde, güýç bilen birini boýun egdirip bolýandyr, emma bu hakyky tabyn bolmaklyk bolýan däldir.

Tabyn bolma biziň özümiziň edýän saýlawymyzy göz öňünde tutýandyr. Bu çözgüdi biziň her birimiz kabul etmelidiris we ol ýürekden çykmalydyr. Eger biziň Oňa tabyn bolmaklyk çözgüdimiz ýüregimizden çykýan bolmasa, onda biz tabyn bolmazlykda bolýandyrys. Meniň soragnamama gatnaşan aýallaryň aglabasynyň ärlerine tabyn bolmaklygy çyn ýürekden küýseýändiklerini bilmeklik baradaky täzelik sizi haýran galdyrýan bolsa gerek. Olar öz ärlerini maşgalalarynyň başy hökmünde görmek isleýärler we Hudaý tarapyndan erkege berlen ýolbaşçylygy öz üstlerine almaklygy azajyk-da islemeýärler. Bu barada Mukaddes Kitabyň näme diýýändigini aýallar gowy bilýärler, akylly aýallar bolsa hemişe-de Hudaýa ýakymly işleri etmeklik isleýärler. Çünki olar Hudaýyň ýollarynyň oňatdygyny bilýändirler.

Ýöne şu ýerde kynçylyk ýüze çykýar, çünki aýallar ärlerine tabyn bolmaklykdan gorkýarlar we bu şu iki sebäbe görä bolýandyr:

• 1-nji sebäp: är üçin tabyn bolmaklyk ýönekeý sözdür we ol ony edil gural ýaly ulanýandyr;

• 2-nji sebäp: är heniz özüni Hudaýa doly tabyn etmekligi çözmändir.

Bolýar, bolýar, diňe mynasyp bolan äre tabyn bolmaklygy Hudaýyň buýurmaýandygyny men bilýärin. Tabyn bolmaklyk — ilki bilen adama däl-de, Hudaýa ynanmaklyk diýmekdir. Eger äriniň Hudaýa doly tabyn bolmaklygy çözendigini bilýän bolsa, onda aýala öz ärine tabyn bolmaklyk kararyny kabul etmeklik ýeňil bolýandyr. Bu ol aýal üçin ärine tabyn bolmaklygy çözmegi bilen rahatlyga eýe bolandygyny aňladýandyr. Bu ýerde iň esasy — aýaly ärine tabyn bolmaklyga mejbur etmän, onuň äri bilen dogry gatnaşyklary ýola goýmaklygyna kömek etmeklikdir.

Eger äriniň özüni alyp barşy laýyk bolmasa, onda äriniň özüni Hudaýa tabyn edendigine aýalyň ynanmaklygy gaty kyndyr. «Eý aýallar, Rebbe tabyn bolýan ýaly, äriňize tabyn boluň» (Ef. 5:22) aýatdan soň beýleki «Eý ärler, Mesihiň imanlylar ýygnagyny söýşi ýaly, siz hem aýalyňyzy söýüň» (Ef. 5:25) aýadyň gelýändigini aýallar gowy bilýändirler. Mesih ýygnakdan ýüz öwürýän däldir, ony ret edýän däldir, ony masgaralaýan hem däldir. Ol hiç haçan hem ýygnak babatda tekepbir we oňa biperwaý bolýan däldir; Ol ýygnagy ýamanlap, ol hakda erbet zatlar diýýän däldir. Ol ýygnagy söýüp, ony goraýandyr, ähli gerekli zatlar bilen üpjün edip, ol hakda alada edýändir. Munuň yzysüre, Hudaý erkege baş bolmaklyk roluny bereninde, Ol erkekden özüni gurban etmekligiň kesgitli bir bahasyny tölemekligi talap edýändir.

Ençeme aýallary şu soraglar aladalandyrýandyr: «Eger men ärime tabyn bolmaklygy çözsem, onda onuň öňünde masgaralanmazmykam? Ol maňa bolan hormatyny ýitirmezmikä?» Bu soragyň jogaby Isanyň ýygnagy söýşi ýaly äriň öz aýalyny söýmeklik parzyny ýerine ýetirmeginde ýa-da är üçin «tabyn bolma» sözi özüniň hukugyny aňladýan ýönekeý söz bolup galmagynda jemlenendir. Başgaça aýdylanda, är öz aladalaryny aýalynyňkydan ýokary tutýarmy?

Eger aýal öz gyzyklanmalarynyň äri üçin gymmatbahadygyna we äriniň maşgalanyň başy hökmünde ýolbaşçylyk edeninde, ýanýoldaşyna ünsli boljakdygyna aýal ynamly bolmasa, onda öz durmuşyna ýolbaşçylyk etmekligi ärine tabşyrmaklyk aýal üçin gaty kyn bolýandyr. Eger äri aýalynyň pikirlerine, duýgularyna we gözýetimlerine biperwaý bolsa, onda aýal üçin çözgüt kabul etmeklik gaty kyn bolýandyr. Eger geçmişde aýal özüniň doly ynanan adamyndan öýkäniň ajysyny duýan bolsa, onda indi onuň üçin ärine tabyn bolmaklyk gaty agyr bolýandyr.

Emma Isanyň ýygnagy söýşi kimin öz aýalyny söýýän är üçin aýalyň ähli zada taýyndygyny men belläsim gelýär. Şeýle şertlerde tabyn bolmaklyk ýeňildir. Ärleri ynanmaýan bolan aýallaryň ençemesi bilen men tanyşdyryn, ýöne şonda-da olar öz ärlerine taýynlyk bilen tabyn bolýarlar, çünki ol ärleriň her biri Hudaýa ynanmaýandyklaryna seretmezden, öz aýallaryny edil Isanyň ýygnagy söýşi kimin söýýärler.

Adamlar hiç-de meňzeş bolmadyk «tabyn bolmaklyk» bilen «gulak asmaklyk» düşünjelerini çalyşýandyrlar. Mukaddes Kitapdaky «beýlekilere gulak asmaklyk» düşünjesi diňe çagalara, gullara we ýerli ýygnagyň içindäki aragatnaşyklara degişlidir. Mukaddes Kitap şeýle tabşyryk berýändir: «Eý çagalar, Rebde ene-ataňyzyň sözlerine gulak asyň, çünki bu dogrudyr» (Ef. 6:1); «Eý gullar, dünýädäki hojaýynyňyzyň sözüne, Mesihiň sözüne gulak asýan ýaly, gorky, titreme we akýüreklilik bilen gulak asyň» (Ef. 6:5); «Ýolbaşçylaryňyzyň sözüne gulak asyň, olara janyňyz hakda hasabat berjekler hökmünde tabyn boluň. Çünki olar gözegçilik edýändir…» (Ýewr. 13:17). Aýalyň ne çaga, ne-de äriniň gyrnagy bolýandygy we ýerli ýygnagyň nikanyň bir bölegi bolmaýandygy zerarly, «gulak asmaklyk» sözi nika hiç hili-de gatnaşygy ýokdur.

Öz aýalyndan tabyn bolmaklygy talap edýän är muny etmeli däldigine düşünýän däldir. Beýle talap diňe kemsidiji häsiýete eýedir we diňe garşylygy döredýändir. Eger äri özüniň Hudaýa bolan tabyn bolmaklygy däl-de, diňe aýalynyň özüne tabyn bolmaklygy gyzyklandyrýan bolsa, onda şeýle ýagdaýda tabyn bolmaklygy talap etmeklik öýke we dargatma getirýän gural bolýandyr.

Men ynamda güýçli bolan mesihi adamlaryň nikalarynyň — hatda mesihi ýolbaşçylaryň nikalarynyň hem şowsuz bolup, aýrylyşmak bilen gutarandygyny ençeme gezek gördüm. Bularyň bary diňe ärleriniň öz aýallaryndan tabyn bolmaklygy talap edip, hatda güýç bilen mejbur etmeklige-de synanyşandyklary üçin bolandyr. Maşgalasyny ýitirmekligiň öz hukuklaryňy öňe sürmeklik üçin tölenýän gaty beýik bahadygyna düşünmeklik islemeýän ençeme ärlere meniň adamsym maslahat berdi. Eger är Hudaýyň berk elleriniň astynda özüni tabyn etmekligi çözüp, aýalynyň durmuşynda gerekli bolan tertibiň bolmaklygy üçin dileg etmäge başlanynda, bularyň bary gaty ýeňilleşip bilýändir. Biziň döwrümizde bu ýygy-ýygydan bolýan wakadyr.

Eger biz Hudaýa tabyn bolsak, onda Ol biziň şahsyýetimizi çäklendirýän däldir — Özüniň isleýşi ýaly bolup bilmekligimiz we Onuň ganatlarynyň penasynda bolup bilmekligimiz üçin Ol bizi azat edýändir. Ärine tabyn bolmaklyk bilen aýal äriniň goragy astyna düşüp, Hudaýyň işleýşi ýaly aýal bolmaklyk üçin gülleýändir. Maňa ynanaýyň, eger siziň aýalyňyz size tabyn bolmaklyga ylalaşsa, onda bu siziň üçin gaty oňat bolýandyr, çünki aýalyňyzyň iň oňat sylaglary ahyrynda siziň täsin sylaglaryňyza öwrüler.

Eger siziň aýalyňyz tabyn bolmazlykda galýan bolsa, onda ilki bilen onuň ýüreginiň Hudaýyň öňünde, onsoň bolsa siziň öňüňizde tabyn bolmaklygy üçin dileg ediň. Soňra aýalyňyzy Hudaýyň söýşi ýaly söýüp bilmekligiňiz üçin dileg ediň. Goý, aýalyňyz siziň Hudaýdan dogry ýolbaşçylyk etmekligi soraýandygyňyzy bilsin. Eger aýalyňyz siziň Hudaýyň ýollaryny agtarýandygyňyzy bilýän bolsa, onda ol siziň yzyňyz bilen ähli ýere gitmäge taýyn bolar.

Aýallar bir-birleri bilen ýakyn we dostlukly gatnaşyklara mätäçdirler. Aýala kän jora edenmek hökman däldir — bu soragda hil sanawdan wajypdyr. Başgaça aýdanda, aýal üçin kän jora edenmek däl-de, oňat dostlukly gatnaşygy ýola goýmaklyk wajypdyr. Dostlary dogry saýlamaklyk — ine näme wajyp.

Siziň aýalyňyza ony ulanýan ýa-da ony masgaralaýan, iş ýüzünde aýalyňyzy söýmän, oňa göripçilik edýän, onuň arkasynda gybat edýän, siziň bilen ýakynlaşmaga ymtylýan joralar gerek däldir. Siziň aýalyňyza oňa ruhda ösmäge kömek edýän we onuň durmuşyny baýadýan jora gerekdir. Şeýle jora bilen gürrüňdeşlikden siziň özüňiz hem ruhlanýansyňyz. Siziň aýalyňyza wepaly we ynamdar, hemişe gaýgylary bile paýlaşýan, gerek bolanynda bile dileg edip bilýän, siziň üçin hiç mana eýe bolmadyk, emma aýalyňyz üçin bolsa has wajyp bolan temalarda gürrüň edip bilýän jora gerekdir. Şeýle-de, aýalyňyza gerek bolanynda kömek ellerini uzadyp bilýän, onuň durmuşyny bezep bilýän, dogry ýoly sargy berip bilýän we aýalyňyz üçin hemişe-de hormatly bolup bilýän jora gerekdir. Şeýle aýallar siziň aýalyňyza ruhda ösmeklige kömek edip bilerler we netijede siziň är-aýal gatnaşyklaryňyza oňat täsir ederler. Siziň aýalyňyz özi üçin oňat joralaryň tapylmagynda siziň dilegleriňize mätäçdir.

Aýalyňyz üçin onuň siziň maşgalaňyzyň agzalary bilen gatnaşyk hem uly mana eýedir. Şonuň üçin onuň bu meselede hem üstünlikli bolary ýaly siz dileg etmelisiňiz. Adamlaryň gaty ýeňil ýaralanýandyklary sebäpli, dürli wakalar olaryň gatnaşyklaryna täsir edip, olara zyýan ýetirip bilýändir. Maşgalanyň agzalary bolsa geçmişdäki öýkeleri aýratyn hem ýatda saklaýandyrlar we bu ýagdaýy has-da çylşyrymlaşdyrýandyr.

Ýanýoldaşyň garyndaşlary bilen gatnaşykda aýratyn seresaplyk gerekdir. Şonuň üçin hem siziň aýalyňyzyň garyndaşlaryňyz bilen gatnaşyklary kän bir oňat däldir. Esasynda, olaryň arasyndaky gatnaşyk köp derejede size baglydyr. Aşakda getirilen soraglara siziň jogabyňyz näme hakda dileg etmelidigiňizi anyklar.

1. Siziň söýgüliňizi maşgalaňyzyň agzalary kabul edýärlermi ýa-da olar iru-giç siziň akyllanyp, başga aýal tapmaklygyňa umyt baglaýarlarmy?

2. Garyndaşlaryňyzyň arasynda siz aýalyňyz hakynda hoşamaý sözler diýýärsiňizmi we ony oňat edip görkezmäge synanyşýarsyňyzmy?

3. Öz aýalyňyz hakynda garyndaşlaryňyza arz edýärsiňizmi we olaryň aýalyňyzy ýamanlanlarynda, siz garyndaşlaryňyzyň tarapynda durýarsyňyzmy?

4. Siziň garyndaşlaryňyz aýalyňyza Hudaýdan iberilen pata hökmünde seredýärlermi, olar aýalyňyzda Hudaýyň sowgady bolan gyzykly şahsyýeti görýärlermi?

5. Siziň nikaňyzy garyndaşlaryňyz öz howpsuzlyklary üçin sebäp, sabyrlylygy barlamaklyk, ýalňyşlyk, siziň üçin agyr ýük hasaplaýarlarmy? Olar siziň aýalyňyzy bokurdakda galan süňk hasaplaýarlarmy?

6. Maşgalaňyz aýalyňyzy şatlyk bilen garşy alýarlarmy ýa-da ondan daş durýarlar?

7. Siziň aýalyňyz garyndaşlaryňyz bilen özüniň gatnaşygyndan nägiledigini size aýtdymy?

Aýalyňyzyň maşgalaňyz bilen gatnaşyklarynyň asyl manysyny size açyp görkezmegini Hudaýdan diläň. Aýalyňyzyň çyn ýürekden özüniň siziň maşgalaňyz bilen gatnaşyklary hakynda, olaryň arasynda özüni nähili duýýandygy hakynda gürrüň bermegini haýyş ediň. Ärleriniň garyndaşlarynyň özlerini kabul etmeýändikleri sebäpli ençeme aýallar ejir çekýärler. Erkekleriň köpüsi aýallarynyň bu sorag bilen baglanyşykly duýgulary bilen gyzyklanmaýarlar we ähli günäni aýallarynyň üstlerine ýükleýärler.

Eger siziň aýalyňyzda şeýle kynçylyk bar bolsa, onda çete çekilmäň, tersine, onuň çözülmegi hakynda dileg ediň. Şol ýagdaýda ähli hakykaty açyp görkezmekligi hakynda Hudaýdan dileň. Käwagtlar sebäp ähli adamlaryň dürli bolýandyklarynda we olaryň bir-birlerine düşünmekleriniň kyndygynda jemlenendir. Siziň aýalyňyz özüni söýmeklige başga adamlary mejbur etdirip bilýän däldir, emma ýagdaýy üýtgetmeklik üçin siz garyndaşlaryňyz bilen gürrüňleşip bilýänsiňiz. Ýöne ilki bilen bu hakda dileg ediň. Aýalyny öz maşgalasyna alyp gelmekligi bilen, är öz aýalynyň ähli garyndaşlarynyň göwünlerinden turmaklygy hakynda dileg etmeklik borjuny öz üstüne alýandyr. Erkegiň aýalyny söýendigi üçin garyndaşlarynyň hem ony söýjekdigi gelip çykýan däldir.

Dostlary we garyndaşlary bilen oňat gatnaşyklardan başga-da, her bir är-aýal azyndan ýene-de başga iki-üç är-aýal maşgala bilen mydama gürrüňdeş bolmaga mätäçdirler. Ýöne olar bilen gürrüňdeşligiň siziň ikiňiz üçin hem lezzetli bolary ýaly är-aýal maşgalany tapmaklyk aňsat däldir. Şonuň üçin hem bu maksada ýetmeklik üçin ençeme güýç sarp etmeli bolarsyňyz. Ýöne şeýle maşgalalaryň siziň durmuşyňyzda peýda bolmaklary üçin dileg etmeklik wajypdyr. Eger olar bireýýäm bar bolsa, onda gatnaşyklaryňyzyň berkemegi üçin dileg ediň.

Mukaddes Kitap bize: «Imansyzlar bilen bir boýuntyryga girmäň» diýýändir (2 Kor. 6:14). Bu sizde ynanmaýan dostlar bolmaly däl diýdigi däldir, emma bize diňe oňat täsir etjekler we Hudaýyň ýollaryndan ýöremäge islegleri bolanlar bilen gatnaşyk etmelidiris. Biz käbir ynanýanlardan hem oňat bolan ynanmaýan adamlary bilýändiris. Şonuň üçin hem bize erbet täsir edýänleri öz durmuşymyzdan aýyrmaklygy üçin Hudaýdan dileg etmelidiris.

Siziň aýalyňyz mydama daş-töwerekdäkileriň berk ünslerinde bolýandyr, hiç bolmanda, oňa edil özüne adamlaryň bahalandyryjylyk bilen seredýändikleri ýaly bolup görünýändir.

Dünýäniň ýazylmadyk kanyny hut şeýledir — siziň aýalyňyz çagalaryňyzyň özlerini alyp baryşlaryna, olaryň mekdepdäki üstünliklerine we olaryň geljekdäki durmuşlaryna jogapkärdir. Eger aýalyňyz ýygnakda, ýa-da mekdepde, ýa-da öz etrabynda, ýa-da öz jemgyýetinde işli bolmasa, onda ol hökman sessiz hökümdarlyga duş gelýändir. Adamlar adatça öý-içeriniň tertipliligi hakynda gybatlar esasynda karar kabul edýärler (ýöne öýüňiziň daş görnüşi hakynda sizden talap edilýändir).

Eger siziň aýalyňyz işleýän bolsa, onda ýagdaý has-da agyrlaşýandyr, çünki özi üçin işiň ähli zatdan hem beýikdigi hakynda ol bütin durmuşy bilen şaýatlyk edýändir. Galyberse-de, ol göreldeli aýal, ene, gyz, jora we goňşy bolmalydyr. Eger birden ol şu rollaryň birini ýerine ýetirip bilmese, onda gaty dyrjaşýan kazylar topranyň öňünde durmaly bolýandyr. Aýalyňyz heniz şol rollaryň biri üçin wagtyny sarp edýärkä, beýlekileriň bolsa howp astynda galýandygy hakynda aladalanýandyr. Käwagt bolsa edil özüniň günäkär däldigini subut etmelidigi we hatda rehim edilmegi hakynda dileg etmelidigi baradaky pikirler hem kellesine gelýändir.

Ony hemişe garalaýjyda özüniň üstünsizlikleri hakynda şaýatlyk etjek oňat taýýarlanan şaýatkärleriň bardygy bilen bolsa iş has-da agyrlaşýandyr. Garalaýjynyň ähli garalamalary edil esaslandyrylan, aýalyňyzyň subutnamalary bolsa dessine ret edilýän ýalydyr. Aýalyňyzyň aňynda dyngysyz soragnama bolup geçýändir. Garalamalar gaty agyr. Onuň günäkärlenýän kanuny bozmalary şeýle agyr jezanyň berileri ýaly kän bir çynlakaý hem däldir. Ahyrynda aýalyňyz bar güýji bilen synanyşýandyr. Näme üçin bu hiç haçan hem ýeterli bolýan däldir?

Jemgyýet aýallardan gaty kän zady dileýändir; erkeklerden hem ol kän zady dileýändir, emma gaty başgaçadyr. Mysal üçin, maşgalany eklemeklikde erkekler aýallardan hem has uly jogapkärçiligi öz üstlerine alýandyrlar. Aýal bolsa maşgalany eklemeklige kömek edýändir, emma munuň üçin aýal jogapkärçiligi çekýän däldir. Hatda aýal maşgalanyň ýeke-täk ekleýjisi bolup hem kän pul gazanmaýan, işinde bolsa üstünlikli bolmaýan bolsa, onda ony hiç kim hem höküm etmez. Erkege bolsa jemgyýet beýle rehim edýän däldir. Ýöne aýalyň işläp, maşgala gaznasyna näçe pul getirýändigine, äriniň bolsa öýde oturyp, çagalary bilen meşgullanýandygyna seretmezden, eger çagalary bilen mekdepde ýa-da olaryň dostlary bilen bir kynçylyk ýüze çyksa, onda bular üçin jogap berjek aýal bolýandyr.

Käwagtlar aýala bildirilýän talaplar şeýle bir güýçli bolýar welin, hatda ol bulara çydap bilmän, güýçden gaçýandyr we öz borçlaryny ýerine ýetirmegi başarýan däldir. Şonda ol has-da ruhdan düşüp, hatda keselläp hem bilýändir. Bu ýagdaýlara dogry düşünmeklik sizi aýalyňyz üçin dileg etmäge ruhlandyrýandyr.

Aýal durmuşynyň çylşyrymly kynçylyklaryň ýene biri — bu myhmansöýer, tertipli, oňaýly we howpsuz bolan maşgala ojagyny abat saklamaklyk borjudyr. Düzgün bolşy ýaly, ýaşaýyş ýerini saýlamakda erkek erjeldir, emma ol muny aýal ýaly ýiti duýgular bilen başyndan geçirýän däldir. Eger aýal özüniň oňaýly we myhmansöýer öý gurmaklyk ukybyna sübhelenýän bolsa, munuň üçin onuň wagtydyr puly bolmasa, onda öý tükeniksiz howsalalaryň we betbagtçylyklaryň çeşmesi bolýandyr.

Mysal üçin, Bill bilen Saranyň öýüne gelen adamlar olaryň öýleriniň tertipsizdigini görenlerinde, olar Bill tertipsiz diýip pikir etmezler, ýok, olar bada-bat Saranyň erbet öý hojaýynydygy hakynda pikir ederler. Ine, näme sebäp bilen öýdäkiler tertipsizlik edenlerinde, siziň aýallaryňyz gaty gaharlanýandyr. Ýa-da başga mysal, diýeliň, siz aýalyňyza duýdurman, birden öz ýanyňyz bilen öýüňize dostuňyzy agşamlyk naharyna getirýärsiňiz. Bu ýagdaý aýalyňyzyň gaharyny getirýän bolmagy ahmal. Ýok, siziň aýalyňyz öýünde bu adamy görýändigi üçin gaharlanýan däldir. Siziň aýalyňyz myhmany garşy almaga taýyn däldir. Ol öýi tertibe getirip ýetişmedi, agşamlyk nahary bolsa hemişekisi ýaly adaty nahardyr. Hut şunuň üçin özüni höküm ederler diýip, siziň aýalyňyz gorkýandyr. Köp aýallar üçin saçagy näz-nygmatlardan doldurmaklyk olaryň özlerine bolan ynamlylyklaryny berkedýändir. Ýaňky ýagdaýda bolsa aýalyňyz özüniň ähli başarjaňlygyny görkezmeklikden mahrum edilendir, ol hiç kimi hem geň galdyryp bilýän däldir.

Eger Hudaýdan rugsat alynmadyk bolsa, onda öýi gurmaklygyň biderekdigi hakynda Mukaddes Kitapda aýdylandyr. Öý aladalary ençeme ownuk borçlary öz içine alýandyr we olaryň yzlary üzülýän hem däldir. Olaryň käbirleri bolsa şeýle bir boş ýaly görünýärler welin, hatda ol işlere Hudaýy goşmaklyk ýakymsyz ýaly hem bolup görünýändir. Emma eger biz Onuň bilen ähli aladalarymyzy paýlaşmaga taýyn bolsak, onda Ol biziň aladalarymyzy ýeňilleşdirmäge hemişe-de taýyndyr. Aýallaryň aglabasy diňe öý aladalary bilen däl-de, eýsem öýden daşary işler bilen hem meşgullanmagy isleýändirler. Bu siziň aýalyňyzyň aladalaryny ýeňilleşdirip bilerdi, emma munuň üçin siz aýalyňyzyň öý aladalary baradaky ýüküniň ýeňilleşmegi üçin dileg etmelisiňiz. Şübhe etmäň we Hudaýa ýüzlenip, nädip aýalyňyzyň ýüküni ýeňilleşdirip biljekdigiňizi Ondan soraň (meniň üçin öz ärimiň hemişe-de maňa öý işlerine kömek etmeklik taýynlygy gaty gymmatbahadyr).

Hiç kim aýala minnetdarlyk bildirmäninde, öý-içerisiniň aladalary onuň üçin agyr iş bolup biler. Aýalyňyzyň öýde edýän ähli işlerine beýik baha bermekligi ýadyňyzdan çykarmaň. Siziň goldamagyňyz aýalyňyz üçin gaty wajypdyr; özi üçin onsuz hem agyr ýüki ýene-de agyrlaşdyraryňyz ýaly siziň ýeňilkelle däldigiňizi ol bilmek isleýän däldir.

Özüniň ileri tutmalaryny ýerbe-ýer etmeklik bilen, aýal adatça hemmeleri we ähli zady özünden hem beýik tutýandyr. Şeýle agramlar onuň içki gaýgylarynyň we nerw sistemasynyň güýçden gaçmaklygynyň sebäbi bolýandyr. Bu ýagdaý bada-bat göze ilýän däldir, emma wagtyň geçmegi bilen günleriň birinde onuň bedeni edil kalsiý ýetmeýän süňk ýaly pytradylyp bilner. Eger siziň aýalyňyz özünden başga hemmeler üçin hyzmat edip, hemişe özi hakynda ýadyndan çykarýan bolsa, onda beýle durmuş ony tapdan gaçyrýandyr. Ol mundan beýläk hiç zat hem berip bilmez. Aýalyňyzyň özi üçin hem wagt tapyp bilmekligi üçin dileg ediň. Mundan ol diňe özüni söýüji bolýan däldir — mundan onuň durmuşynyň merkezini Hudaý eýeleýändir.

Öz borçlaryny dogry yzygiderlilikde ýerleşdirmek aýal üçin kyndyr, çünki onuň durmuşynda aýratyn ünsü talap edýän zatlar gaty kändir. Aýalyňyz siziň dilegleriňize gaty mätäçdir. Eger siz aýalyňyzy höküm edip, ony masgaralan bolsaňyz, siz muny erbet niýetler bilen eden dälsiňiz diýip umyt edýärin. Öz günäkärlemeleriňizden ýüz dönderiň, aýalyňyzy aklaň we mundan beýläk adalatsyz höküm etmekligi özüňize gadagan ediň. Älimiň iň ýokary ygtyýarlygyna eýe bolan Beýik Kazy tarapyndan aýalyňyzyň aklanandygyny duşmana mälim ediň we duşmanyň ony höküm etmeklige hakynyň ýokdugyny şeýtana ýatladyň. Beýik aklama baradaky aýalyňyzyň şahsy şaýatlygy kanuna boýun bolan beýleki aýallaryň hem kanundan azat bolup biljekdiklerine ynandyryp biler. Çünki ol aýallar hem daş-töwerekdäkiler tarapyndan talap edilýän kanunyň ýerine ýetirilip bilinmejek talaplarynyň astyndadyrlar. Onsoň aýalyňyzyň öz durmuşynda ileri tutmalarynyň ýerbe-ýer edilmeginde Hudaýyň erkiniň amala aşmagy hakynda dileg ediň. Aýalyňyzyň olar bilen neneň üstünlikli bolýandygy hakynda höküm çykarmaklyk biziň işimiz däldir.

Aýalyňyzyň nähilidigine — ýaş ýa-da garry, özüne ynamly ýa-da utanjaň, ýetişen ýa-da çagalyk häsiýetli bolýandygyna seretmezden, ol mydama öz bolşundan owadan bolmaklyk isleýändir. Köp aýallar hiç-de öz owadanlyklaryny görmeýärler. Özüniň owadanlygy hakyndaky gowy gözleri eşitmegi islemeýän ýekeje-de aýaly men bilýän däldirin. Hawa, eger ol sözler onuň äri tarapyndan aýdylýan bolsa, onda bu onuň üçin has-da aýratyndyr. Eger siz şeýle sözleriň kanagatlanma getirmeýän aýaly bilýän bolsaňyz, onda ol aýal ýa-da beýle sözleri ençeme ýyldan bäri eşiden däldir, ýa-da ol sözler nädogry aýdylan bolmalydyr. Näme bolýandygyna seretmezden, bir zat mälimdir: hoşamaý sözlere aýalyň biperwaý bolmaklygy — ruhy keseldir.

Hudaý aýallary owadan edip ýaradypdyr. Mukaddes Kitapdaky aýallar neneň owadandyrlar — Saraý, Rahel, Ribka, Ester. Merýem bilen How enäniň owadanlygyna kim şübhelenýändir? Özünde we daş-töwereginde owadanlygy görmeklik aýal üçin tebigydyr. Hudaý oňa şeýle sylag beripdir, çünki Ol aýalyň öz ýüregini Öz öňünde, ýagny owadanlygyň kämil nusgasy bolan Hudaýyň öňünde açyk bolmaklygyny isleýändir. Hudaý aýalyň bakyşynyň Özüne gönükdirilmegini we aýalda Özüniň owadanlygynyň serpikdirilmegini isleýändir (Mezmur 27:4 seret).

Özüniň söýgülidigi hakyndaky pikir aýaly owadan edýändir. Şonuň üçin hem onuň ýüreginde Hudaýyň Ruhunyň mydama bolmaklygy we Hudaý bilen bolmaklyk islegi, Ony alkyşlap, şöhratlamak — ine, bu owadanlygy saklamagyň iň oňat serişdesidir. Hudaýyň söýgüsi aýaly hem daşdan, hem-de içden owadan edýändir.

Äriniň söýgüsi hem aýaly owadan edýändir. Söýülmeýän aýal solýandyr we ölýändir. Näme üçin çagalary bilen gürrüňdeşlik aýala uly lezzet berýändir? Çünki bütin gün mähirlilik bilen söýgi ony gurşap alyp, ýüregini doldurýandyr. Emma çagalarynyň söýgüleriniň näçe güýçli bolýandygyna seretmezden, aýal äriniň söýgüsine has-da mätäçdir, çünki ärini söýgüsi oňa kanagatlanma getirýändir. Äriniň söýgüsi aýaly baý edýändir; ol söýgi aýalyň özüni owadan duýmaklygyna mümkinçilik berýändir. Netijede bolsa bu ýagşylygyň akymy äriň özüne gaýdyp gelýändir (Maýkl mydama maňa özümiň owadandygym hakynda aýdýar, hatda käwagt bu şeýle bolmasa-da. Käwagtlar bolsa men onuň özüme kän göz dikmezligi hakynda soraýaryn. Emma näme bolsa-da, men ondan şeýle sözleri eşidenimde, özümi gaty owadan duýýandyryn).

Siziň aýalyňyz owadandyr. Goý, ol kämil bolmasa-da, onuň daş-keşbi gaty owadandyr. Men muňa ynamdardyryn, çünki eger siz onuň gözelligini gören bolmasadyňyz, onda oňa öýlenmezdiňiz. Eger erkek aýalyň owadandygyny görmese, onda ol hiç haçan hem oňa öýlenýän däldir. Eger siz aýalyňyzy söýýändigiňizi aýdar ýaly ony söýýän bolsaňyz, onda näçe wagtdan bäri öýlenendigiňize seretmezden, siz onuň owadanlygyny mydama görüp bilýänsiňiz. Erkek aýala näçe özüni owadan duýmaklyga kömek edýän bolsa, aýal özüni şonça-da owadan duýýandyr.

Belki-de, siz Meniň ajaýyp zenanym atly sazly sahnasyndaky tanymal aýdymy ýadyňyza salansyňyz «Näme üçin aýal erkege deňeşip bilmez?» Belki-de, siz hut wagt hem ony aýdýansyňyz? Emma men size aýallaryň erkeklere meňzeş däldiklerini aýtmak isleýärin, olar dürlüdirler. Bir tanymal kitabyň adynda erkekler bilen aýallaryň dürli planetalaryň ýaşaýjylary hakynda gürrüň berilýändir. Beýle diýmekde hakykat bardyr. Olar dürli galaktikanyň ýaşaýjylar diýse, gaty takyk bolardy. Şonuň üçin hem aýal erkege meňzeş bolup, aýallygyna galyp bilýän däldir. Şonuň üçin eger siz aýalyň owadanlygy hakyndaky dilegiň wajypdygyna düşünmeýän bolsaňyz, onda ýöne maňa ynanaýyň. Men özümiň näme barada diýýändigimi bilýändirin, şonuň üçin hem meni soňuna çenli diňläň. Aýalyňyzyň özüne nähili seredýändigi we özüni nähili duýýandygy siziň ikiňiz üçin hem wajypdyr. Hem onuň, hem-de siziň bagtyňyz hut şuňa baglydyr.

Elbetde, aýalyňyzyň nika baglaşmazyndan ozal özi üçin ýaradan keşbi üçin siz jogapkärçiligi öz üstüňize alyp bilýän dälsiňiz, emma onuň mundan beýläk eýe boljak keşbine siz ýa-da oňat, ýa-da erbet täsir edip bilýänsiňiz. Siziň sözleriňiz aýalyňyzda şeýle bir gözelligi oýadýandyr welin, hatda ol hakda siz oýlanyp hem bilen dälsiňiz.

Bir gezek meniň joram Terri äri bilen dükanda aýlanyp ýörkä, ondan şeýle diýip sorapdyr: «Saňa bu ýerde gerek zat barmy?» Onuň äri Maýkl aýalyna seredip: «Maňa bu ýerde senden başga hiç zat hem gerek däl» diýip jogap beripdir.

Bu sözlerden soň aýaly özüni owadan däl saýandygy hakynda oýlanyp bolarmy? Hut şeýle sözler hakynda men şu wagt gürrüň edýärin.

Eger siziň aýalyňyzy ýaşlygynda ata-enesi, doganlary ýa-da joralary kemsidip, onuň owadan däldigi hakynda pikiri kellesine guýan bolsalar, onda onuň şu günki özüne baha berşi gaty aşak bolmagy mümkindir. Kim bolsa-da biri ony munuň şeýle däldigine yrmaga synanyşsa-da, bu biderek bolar, çünki ony özüniň owadandygyna ynandyryp biljek diňe iki şahsyýet bardyr — Hudaý we siz. Emma hatda siz hem hiç zat edip bilmersiňiz, eger ilki bilen Hudaý owadanlygy hakynda oňa aýtmasa. Eger aýalyň içki ynamy bolmasa, onda äri onuň näçe owadan we gözeldigi hakynda aýdybersin, bary biderek bolýandyr. Diňe siziň dilegleriňiz baryny üýtgetmäge ukyplydyr. Siziň dilegleriňiz aýalyňyzy köne durmuşyndan azat edip, hakykaty aýdýan Hudaýy diňlemekligine kömek eder.

Şeýle-de, siziň dilegleriňiz özüne ynamlylyk bilen özüni ýamanlamagyň altyn ortarasyny tapmaga kömek edýändir. Ol altyn ortarany her bir sagdyn bolmaklygy isleýän aýal tapmalydyr. Özüniň owadan däldigini dyngysyz tassyklaýan adamyň jemgyýetinde bolmaklyk siziň haýsyňyza ýaraýandyr? Ýa-da özüni hemmelerden owadan saýýan aýalyň jemgyýetinde kim durup biler?

Elbetde, adamlaryň aglabasy şeýle iki ýagdaýlara düşýän däldirler, ýöne özleriniň daş-keşpleri bilen nägile bolan aýallar gaty kändirler. Munuň sebäbi dünýä bize mydama owadan aýalyň nusgasyny görkezmäge synanyşýandygyndadyr. Eger aýal anyk bir ölçege, ýagny bedeniniň ölgeçleriniň, saçlarynyň reňkiniň, gözleriniň we dodaklarynyň kesgitli bolmaklarynyň şol anyk ölçege laýyk gelmäninde, ol aýal owadan däl hasaplanylýandyr. Öz aýalyňyzyň jemgyýetiň pikiriniň süteminden azat bolmaklygy, gözleriniň bolsa diňe Hudaýa gönükdirilip, diňe Onuň gözelliginden gözellik alyp bilmekligi hakynda dileg ediň.

Özi hakynda hoşamaý sözleri eşitmeklik aýallaryň ýaşlygyndan başlanýandyr. Meniň gyzym iki ýaşyndaka, men her bazar gün ony ýygnaga taýynlamak üçin, oňa iň owadan köýnegini geýdirerdim we onuň gaty owadandygyny aýdardym. Bu bolsa oňa lezzet berýärdi. Emma şondan soň men ony hemişe goňşy otaga iberip, kakasyna görünmegini haýyş ederdim. Eger kakasy gyzynyň owadanlygy aýdaýsa, onda gyzymyz şatlykdan şöhle saçardy. Aýalyň haýsy ýaşda bolýandygyna seretmezden, äri tarapyndan aýdylan hoşamaý sözler onuň ýüregini şatlykdan doldurýandyr. Şonuň üçin diňe bir aýalyňyz däl, hatda gyzyňyz hem sizden şeýle sözleri eşitmäge zardyr. Aýallaryňyz siziň pikir edişiňizden hem gaty kän ol sözlere mätäçdirler. Öz ejeňize we eneňize olaryň owadanlygy hakynda aýtmaklygy ýadyňyzdan çykarmaň. Aýalyň iki ýaşynda ýa-da bir ýüz iki ýaşynda bolýandygyna seretmezden, onuň ýüreginde ot ýakmaklyk siziň ygtyýaryňyzdadyr.

Başdaky on baplaryň sahypalaryny çaltlyk bilen agdaryp, şu bap üçin howlugandygyňyzy boýun alaýyň! Eger men munuň şeýledigini dogry bilen bolsam, onda utanmaň, siziň özüňizi alyp barşyňyz tebigydyr. Aýşy-eşret — bu erkegiň durmuşynyň diňe bir iň wajyp taraplarynyň biri bolman, eýsem onuň iň beýik talaplarynyň hem biridir (özüňiziň muny bilýändigiňize men ynamlydyryn). Dileg edýän aýalyň güýji atly kitabymda men erkekleri gaty gyzyklandyrýan bu bölüme ilkinjileriň biri bolan dördünji bapy bagyşladym (men ony birinji bapda ýerleşdirmedim, çünki bu kitap mesihiler üçin niýetlenendir). Aýallaryň iň ýiti mätäçlikleri hakynda gürrüň berýän siziň eliňizdäki bu kitapda «Aýalyňyzyň jynjy gatnaşygy» atly bapy men ortarada ýerleşdirdim (baplaryň yzygiderlilikleri meniň aýallaryň arasynda geçiren soragnamam esasynda ýerleşdirilendigini ýadyňyzdan çykarmaň).

Erkekleriň ileri tutmalaryndakysy bolşy ýaly, aýalyň ileri tutmalarynda aýşy-eşret birinji orny eýeleýän däldir. Men munuň sebäbini aýal üçin aýşy-eşret temasynyň gaty çylşyrymly bolýandygynda görýärin. Aýal üçin özüni duýgularyndan, ýatlamalaryndan, pikirlerinden we geçmişiň wakalaryndan aýryp, arassa fiziki ten bolmaklyk gaty kyn ýagdaýdyr. Aýal diňe fiziki talaplarynyň kanagatlanmalaryny gözleýän däldir — ruhy mätäçlikleri onuň üçin gaty wajypdyrlar. Aýalyňyzyň jynsy durmuşy iki ýagdaýa baglydyr:

1. Onuň özüne bolan gatnaşygy.

2. Onuň size bolan gatnaşygy.

Aýalyň özüne bolan gatnaşygy köplenç bütin durmuşynda erkekleriň oňa bolan gatnaşyklaryna baglydyr. Eger ony masgaralan bolsalar, kemsiden bolsalar, ýeterli baha bermedik bolsalar, eger ol zorluga duçar bolan bolsa, onda ol özüni dogry kabul etmeklige öwrenip bilmez. Hatda eger äri onuň göwnüne degmedik hem bolsa, geçmişdäki öýkeleri olaryň jynsy gatnaşyklary üçin böwet bolup bilýändir. Neneň geň eşidilýändigine seretmezden, eger aýal özüni owadan we keýpiňi göterýän duýmaýan bolsa, onuň üçin özüni şeýle alyp barmaklyk gaty kyn bolýandyr. Ýöne eger erkek aýalyny onuň gaty owadandygyna we güýçli söýýändigine ynandyryp bilse, onda aýal özüni söýgüli we islenilýän saýyp, ol öz äri bilen jynsy gatnaşykdaky ähli pikirleri bilen paýlaşyp bilýändir.

Aýalyňyz size bolan nähili duýgulary başyndan geçirýär? Eger aýalyňyz size gaharly bolsa, sizden umydy üzülen bolsa, eger siz oňa agyry ýetiren bolsaňyz, onda bularyň bary siziň jynsy gatnaşyklaryňyza erbet täsir etmekligi mümkin. Eger siz hatda bilgeşleýin bolmasa-da, ýöne aýalyňyzyň göwnüne degen bolsaňyz, onda bu aýalyňyzda fiziki taýdan goranmyklyk ýagdaýyny döredýändir. Öýkäniň haçan ýetirilendiginiň hem tapawudy ýokdur (mysal üçin, bir aý mundan ozal we siz bu barada bireýýäm ýadyňyzdan çykarypdyňyz), siziň aýalyňyzyň ýüregindäki ýara uzak wagtlap agyry salyp bilýändir we bu siziň jynsy gatnaşyklaryňyza hökman täsirini ýetirýändir. Eger onuň ýüreginde size bolan agyry we öýke gizlenen bolsa, onda ynamly bolaýyň, ýagny fiziki taýdan ýakyn bolmaklyk pikiri aýalyňyzyň aňynyň töründe ýerleşendir.

Aýal üçin aýşy-eýret — bu erkege bolan gyzyklanmasyny beýan etmeklikdir. Özüni masgaralan ýa-da kemsiden erkegiň näzlerini ulanmaklyk islegi aýala mahsus däldir. Erkegiň öz ýanýoldaşyna çuňňur duýgular duýman hem aýşy-eşret bilen meşgullanyp bilýändigine seretmezden, aýal beýle edip bilmeýändir. Elbetde, ol jynsy gatnaşyga gatnaşyp bilýändir, emma beýle ýagdaýda ol özüni satyn alnan ýaly duýýandyr. Aýalyň aýşy-eşretliligi onuň özüni söýülýändigini duýýan manalynda bolýandygyna görä, ol özüne agyry ýetiren adam bilen bu iş bilen meşgullanyp bilýän däldir.

Är-aýallaryň aýşy-eşret gatnaşyklarynyň berkemeleriniň şerti — bu bir-birine bolan ynamdyr. Aýalyňyz size ynanmalydyr. Eger aýalyňyz diňe siziň dogruçyldygyňyza ynanyp bilýän bolsa, onda ol siziň durmuşyňyzyň beýleki taraplaryndaky ýalňyşlyklaryňyzy bagyşlap bilýändir. Eger siziň biriňiz beýlekiňiziň ynamyňyzy aklamadyk bolsaňyz, onda doly günäňi boýun almaklyk, bagyşlamak we şypa tapmak hakynda dileg etmelisiňiz. Aýal özüniň ynanmaýan adamyna hiç haçan hem öz tenini, aňyny we duýgularyny berýän däldir.

Eger siziň durmuşyňyzda ýanýoldaşyňyza ikilik edilen ýagdaý bolan bolsa, onda siz güýçli ruha, tejribä we ynama eýe bolan, şeýle-de, ähli zady Hudaýyň üýtgedip, şypa berip we täzeden dikildip bilýändigine ynanýan mesihi-psihianalitik bilen maslahatlaşmalysyňyz. Wepalylyk wadasyny bozan ýanýoldaş öz günäsini boýun alyp, ötünç soramalydyr. Öz nika gatnaşyklaryňyzyň arassalanmagy üçin we wepalylyk wadasy durmuşyňyzyň esasy bolmaklylygy üçin dileg ediň. Eger şeýle bolmasa, onda ähli gizlin öýkeler nika ýassygyňyzda özleri barada arz ederler. Gatnaşyklaryň dikelmegi üçin diňe Hudaýyň amala aşyryp bilýän şypasy we ynamyň dikelmegi zerurdyr.

Köp är-aýallaryň aýşy-eşret meselesindäki kynçylyklar olaryň nikadan öň alan erbet tejribeleri zerarly bolýandyr. Eger bu şeýle bolsa, onda erbet ýatlamalardan azat bolmaklygyňyz üçin dileg ediň. Siziň geçmişdäki gatnaşyklaryňyzyň jynlary ýatýan otagyňyzda aýlanyp ýöremeklerine ýol bermeli dälsiňiz.

Mukaddes Ýazgylara laýyklykda, är-aýallar özlerini ten gatnaşyklaryndan saklamaly däldirler. Emma şol bir wagtyň özünde olar bir-birleriniň ýagdaýlaryna we mätäçliklerine ünsli bolmaga borçludyrlar. Eger biri keselleýän bolsa, onda beýlekisi oňa düşünip, öz ýanýoldaşyny hormatlamalydyr. Aýallar ýygy-ýygydan özlerini ýadaw duýýarlar we äriniň islegini ýerine ýetirmeklik islemeýändirler, ýöne munda hiç hili erbet şahsy niýet ýokdur. Siziň aýalyňyzyň ünsi hemmelere: çagara, öý işlerine, döwlet işlerine, pullara, gaýgylara, gormonlaryň üýtgemelerine ýetmelidir we siziň hem bu barada bilmegiňizi ol isleýändir. Ýöne durmuşyň bu meselesini çetde saklamak dogry däldir, çünki ýaşaýyş aladalarynyň akymy aýaly şeýle bir uzaga äkider welin, hatda äri bilen jynsy gatnaşyklary onuň üçin wajyplygyny hem ýetirip bilýändir.Aýşy-eşret nikanyň iň bir esasy ornuny eýeleýändir. Erkekler bu hakda bilýändirler. Aýallar bolsa muňa mydama düşünýän däldirler. Olaryň käbirleri özleriniň ärleri üçin aýşy-eşretiň neneň wajypdygyna düşünmeýärler. Şonuň üçin hem kynçylygyň nämededigine aýalyňyzyň düşünmekligi we size zerur bolan ünsi we mähiri bermekligi üçin dileg edilmelidir. Sizden haýyş edýärin, özüňizi diňe özüni söýýän adam hasaplamaň. Bu beýle däldir. Siz ýöne ruhy ýarag bolan dilegi ulanyp, öz nikaňyzy goramak isleýänsiňiz. Eger nikaňyzyň jynsy gatnaşyklarynyň berkemegi hakynda dileg etmeklikden ýüz öwürseňiz, onda nikaňyz dargap bilýändir. Şonuň üçin hem nikaňyzyň şu wajyp tarapyny ykbalyň eline tabşyrmaň.

Meniň häzir aýtjaklarym siziň üçin geň bolup görünmegi mümkindir, emma öýkelemegiň geregi ýokdur, çünki bu sözleri men ençeme aýallardan eşitdim. Aýal mydama aýşy-eşrete mätäç bolýan däldir — käwagtlar ol äriniň mährine we näzine mätäç bolýandyr. Aýalyňyz üçin belki-de, gujaklamakda, ogşamakda ýa-da ýönekeý ýakynlaşmakda beýan edilýän siziň bilen birligi duýmaklyk wajypdyr we şeýle ýagdaýlarda ol aýşy-eşret hakynda pikir hem edýän däldir. Aýalyňyz üçin jynsy gatnaşyk gerek däl — onuň üçin äri bilen ruhy ýakynlygy duýmaklyk gerekdir; aýalyňyza siziň söýgiňiziň subutnamasy gerekdir.

Hudaýda güýçli bolan erkekden başga hiç bir owadan adam ýokdur. Şeýle erkek ýesir edijidir. Men ýönekeý, daş-keşpi bilen tapawutlanmaýan erkekleriň Hudaýy tanap, ynamda ösüp, Oňa meňzemeklige synanyşanlarynda, olaryň görmegeý bolýandyklaryna üns berdim. Eger siz aýalyňyz üçin görmegeý bolmaklyk isleýän bolsaňyz, onda Hudaýy tanap, Onda ösüň. Hudaýyň öz ýüregiňizi üýtgetmegine rugsat beriň we siz Oňa meňzeş bolarsyňyz, şonda Ol siziň diňe bir durkuňyzy däl-de, eýsem daş-keşbiňizi hem özgerder. Belki-de öz söýgüli adamyňy saklamaklygyň elli usuly bardyr we dileg olaryň biri bolup durýandygy sübhesizdir. Hudaýyň kömegi bilen galan kyrk dokuzyny hem tapyp biljekdigiňize man ynamlydyryn.

Telewizor boýunça täzeliklere sereden ýa-da gažet okan her kişi hem dünýäde gorky üçin sebäpleriň köpdügini bilýändir. Hatda ynanýan we ruhda ýetişen adamlar hem wagtal-wagtal gorka düşýändirler. Aýratyn hem bu soragda aýallar gaty ejizdirler. Olaryň özleriniň we maşgalalarynyň howpsuzlygyna degişli bolan hususy «birdenleri» bardyr: «Birden kimdir biri biziň gapymyzdan kürsäp girse?», «Birden karzlarymy üzer ýaly biziň pulumyz bolmasa?», «Birden meniň ärim aradan çyksa ýa-da maýyp bolsa?», «Birden çagalarymyz bilen bir bela bolsa?», «Birden men keselläp, maşgalam hakynda alada edip bilmesem?» Bu tolgunmalaryň bary hem esaslandyrylandyr, emma olar aýalyň ýüregini eýeläp, onuň durmuşyna ýolbaşçylyk edip başlasalar, onda gorky aýaly doň edýändir.

Durmuşymyzda betbagtçylyk bolanynda ýa-da elhenç wakalar bolup geçeninde, ýa-da biz şuňa meňzeş wakalaryň şaýatlary bolanymyzda, gorka öz gapylarymyzy açýandyrys. Munuň şeýledigini boyun alyp, almaýandygymyza seretmezden, şübhe biziň ýüregimize aralaşýandyr we mundan beýläk Hudaýyň bizi gorap, Onuň mydama hem ýanymyzdadygyna ynamlylygymyzy ýitirýändiris. Gorkynyň güýji biziň Hudaýyň güýjüne bolan ynamymyzdan agyr bolanynda, gorkynyň ruhy bizi gul edip bilýändir.

Gorkynyň garşydaşy — ynamdyr. Hut şu ynam hem bize gaty ýetmezçilik edýändir. Emma eger gorky durmuşyň esasy ornuny eýelän bolsa, onda ondan azat bolup, Hudaýa dolanmaklyk gaty kyn bolýandyr. Şonuň üçin hem gorky bilen ýolbaşçylyk edilýän adam dilege mätäçdir. Aýalynyň gorkulardan azat bolmaklygy hakyndaky äriň dilegi uly güýje eýedir, çünki onuň dilegi aýalyny Hudaýyň hemişe söýýändiginde, öz durmuşyna Onuň mydama ýolbaşçylyk edýändiginde we hiç haçan taşlamaýandygynda ynamyny berk edýändir.

Fiziki howp bilen garyplygyň öňündäki gorkudan başga-da, aýal adamlaryň öňündäki gorkudan hem ejir çekip bilýändir. Özleri hakynda, çagalary, işi, daş-keşbi, äri we özüniň bajarjaňlyklary hakynda töwerekdäkileriň pikirleriniň özlerini tolgundyrmaýan aýal gaty seýrek duş gelýändir. Jemgyýetiň pikiri hakynda pikir etmeklik tebigydyr, emma ol hakda çendenaşa aladalanmaklyk aýala erbet täsir etmäge başlanynda, ol aýalda adamlaryň öňünde gorky peýda bolýandyr. Kesgitli talaplara laýyk gelmeklik üçin gorky aýalyň elinden gelenini etmekligine mejbur etdirýändir ýa-da aýaly ýalňyşlyk goýbermeklikden gaty gorkmaklygyna getirýändir. Siziň dilegleriňiz aýalyňyzyň ýüreginde adamlaryň öňündäki gorkusy deregine Hudaýyň gorkusynyň bolmagyna kömek edýändir.

Hatda gürrüň giňgöwrümli gorky däl-de, semremeklik, owadanlygyny ýitirmeklik, işdeşleri bilen uruşmaklyk, gaznalaryny ýitirmeklik ýaly gündelik howsalalar barada gidýän hem bolsa, olaryň sebäpleri haýsydyr bolsa bir gorkynyň görnüşinde gözlenmelidir. Mukaddes Kitap şeýle maslahat berýär: «Synaga düşmez ýaly oýa boluň, dileg ediň. Ruh islegli, ýöne ten ejizdir» (Matta 26:41). Eger bir kynçylyk siziň aýalyňyza rahatlyk bermeýän bolsa (mysal üçin, teniň bir islegi), onda onuň synaga garşy durup, ondan azat bolup bilmekligi üçin Hudaýdan bilelikde dilemegiňiz aýalyňyz üçin zerurdyr.

Siziň aýalyňyz üçin iň esasy kynçylygyň nämededigini bilýärsiňizmi? Ony yzarlaýan çuňňur gorkular hakynda siz bir zatlar bilýäňizmi? Belki-de, siz olar hakynda oýlanyp, olaryň sebäbine düşünensiňiz, emma aýalyňyzdan: «Sen nämeden gaty gorkýaň? Maňa aýdaý, çünki men seniň üçin dileg etjekdirin» diýip soraň. Siz aýalyňyzyň jogabyna haýran galmagyňyz mümkindir, çünki gorkularymyzyň köpüsini biz beýlekilerden gizleýändiris. Men birnäçe ýyl mundan ozal bu sowaly öz ärime berenimde, onuň aýdan sözlerine men haýran galdym: ol gaty erbet kaka bolmaklykdan gorkýandygyny boýun alypdy. Bu meni haýran galdyrman bilmedi, çünki onuň özüni alyp barşy mende bu hakynda hiç hili şübhe-de döretmändi. Onuň boýun almasy meni anyk kynçylyklaryň, ýagny onuň çagalar bilen gatnaşyklarynyň berkemegi hakynda dileg etmeklige ruhlandyrdy.

Köplenç aýallar özleriniň ejiz eginlerinde gaty agyr ýükleri götermeli bolýandyrlar. Ýadyňyzda saklaň, aýalyň näçe güýçli görünýändigine seretmezden, ol öz tebigatyna görä gowşak bolmaklygyna galýandyr. Hatda «ol aýal daş kimin gaty» diýilýän hem aslynda onuň ýaly bolmaklyk isleýän däldir, emma käbir sebäplere görä şeýle bolmaklyga mejburdyr. Aýalyňyzyň öz egninde götermeli däl ýüküni göterip götermeýändigini Hudaýyň size açmaklygy üçin dileg ediň. Eger hawa bolsa, onda siz öz dilegleriňizde ol ýüki öz üstüňize atmalysyňyz.

Duşman ýene bir niýetini amala aşyrmaklygy küýseýändir — siziň aýalyňyzda närazylygy döretmeklik. Öz kynçylyklaryňa düşünip, olaryň çözülmekligi üçin dileg edip, Hudaýyň jogabyna garaşmaklyk — bu bir ýagdaýdyr, emma öz durmuşyňy ýigrenmeklik bolsa — bu has başga ýagdaýdyr. Bu diňe agyry ýetirýändir we gaýgydan başga hiç zady hem getirýän däldir. Käwagtlar aýallaryň öz durmuşlaryndaky ýagdaýlar şeýle bolupdyr welin, indi olar hiç haçan hem düzelmez diýip gorkýarlar. Şeýle duýgular her bir aýal üçin hem agram salyjydyr, emma hut şu ýerde duşmanyň niýetlerine göz ýetirmeklik wajypdyr — duşman aýalyň ýüregine howsalanyň, umytsyzlygyň we tükenmez gorkynyň tohumyny ekmeklik maksadyny amala aşyrjakdyr. Aýal ýüregi mydama özgerşikleriň bolmaklyk küýsegi bilen öz dilegleriňiň jogabyna kesgitsiz wagt garaşmaklygyň arasynda ylgaýandyr. Aýalyňyzyň öz howsalalyklarydyr gorkularynda hem Hudaýa bil baglap bilmekligiň mümkindigini görüp bilmekligi we özüniň Hudaýa doly garaşlydygyny boýun alyp bilmekligi üçin dileg ediň. Öz durmuşyndan razy bolup bilmekligi we her bir ýagdaýlarda özüniň tötänlikde däl-de, kesgitli bir maksat bilen bolýandygyna öwrenip bilmekligini Hudaýdan diläň.

Bizi dileg etmäge eltýän gorky ýagşylykdyr; bizi doň edýän gorky bolsa dargadyjydyr. Gorkynyň aýalyňyzyň Hudaý bilen gatnaşyklaryna we Hudaý tarapyndan özüniň öňünde goýlan maksadyna ýakynlaşmagyna päsgel bermegine ýol bermäň.

Biziň her birimiziň ukyplarymyz we başarjaňlyklarymyz bardyr. Siziň aýalyňyz özüniň nähili bajarjaňlyklara eýedigini bilmelidir. Bu gaty wajypdyr, çünki ol diňe özüne Hudaýyň beren sylaglaryny Onuň şöhraty üçin ulanmaklygy öwrenende, durmuşyň dolulygyny duýup bilýändir. Özüniň başarjaňlyklaryny bilmezlik aýalyňyzyda howsalalygy döredýändir, bu bolsa (göze görünmeýän hem bolsa) hökman siziň gatnaşyklaryňyza täsir edýändir.

Elbetde, äre çykan aýalyň iň esasy roly — bu äri üçin oňat aýal bolmaklykdyr. Mukaddes Kitapda: «Päk ahlakly aýal äriniň täjidir…» diýlendir (Süleýmanyň tymsallary 12:4). Biz-aýallar ärlerimiziň abraý bilen dakynmak isleýän täçleri bolmaklygy isleýändiris. Ýöne iş ýüzünde bolsa, aýalyňyzyň islegleri bilen onuň hakyky hasiýeti gabat gelýän däldir.

Biz deňagramly, parahatlyk söýüji, ýuwaş, gürrüňdeşlikde ýakymly, güýçli, rehimdar, şadyýan we özüneçekiji, ýagny özümiziň hyýallarymyzdaky talaplara laýyk gelmekligi isleýändiris. Emma nikamyzyň gowşaklyk döwürlerinde biziň niýetlerimiz puja çykýandyr we özümizde şeýle alada bilen ösdürenlerimiziň bary göwnejaý bolmadyk sözler ýa-da hereketler bilen duýdansyz ýumrulyp bilinýändir. Biz özümiziň hakyky bolşumyz bilen ýüzbe-ýüz bolýandyrys we şonda gaýgy we ruhdan düşmeklik biziň durmuşymyza tümlügi aralaşdyrýandyr.

Geliň, munuň şeýledigini boýun alalyň. Geliň, bizi üýtgetmäge we täzelemäge, bizi täze haşsyýet etmäge ukyply bolan ýeke Hudaýsyz hiç birimiz hem özümiziň bolmaly derejemize ýetim bilmejekdigimizi boýun alalyň. Muňa garamazdan, özümizde täsin üýtgemeleriň amala aşmaklyk mümkinçiligi nikada peýda bolýandyr, çünki biz özümiziň ýanýoldaşymyz bilen bir bütewi bolýandyrys, biziň bir-birimiz baradaky dileglerimiz bolsa täze täsin güýç bilen amala aşyrylýandyr. Täsinlikler bolup başlaýandyr. Ýöne, durmuşymyzdaky ýagdaýlar hakynda Hudaýdan kömek soramaklygyň deregine, olary özbaşdak çözmeklige synanyşýandygymyz sebäpli, bu täsinlikler hemişe amala aşýan däldirler.

Başga adamy özgertmeklik biziň ygtyýarymyzda däldir. Şonuň üçin hem adamyň bada-bat özgermegini talap etmeklik manysyzdyr. Durmuşda ýanýoldaşyňa bolan şeýle hereketler adatça gatnaşyklaryň üzülmegine getirýändir. Dileg etmeklik bilen, biz adamyň ýüreginde düýpgöter özgerşikleri amala aşyrmagyny Hudaýdan dileýändiris. Öz ýanýoldaşyňyzyň doly özgermeklik kynçylygyny Hudaýyň eline tabşyrmaklyk bilen, siz Oňa bolan ynamyňyzy we Onuň saýlan wagtynyň, usullarynyň mydama kämildigine bolan ynamlylygyňyzy beýan edýänsiňiz. Şondan soň, kynçylyklaryň ýükünden azat bolup, siz arkaýynlyk bilen wakalaryň geçişine syn edip bilersiňiz.

Siziň aýalyňyz Hudaýdan we sizden goldaw almaklygy isleýändir. Ol nädip siziň täjiňiz we hakyky kömekçiňiz bolmalydygyny bilmeklik isleýändir. Onuň muny başaryp bilmekligi üçin dileg ediň. Şonuň bilen birlikde, Hudaýa özüňiziň ähli gaýgylaryňyz we howsalalaryňyz hakynda gürrüň beriň. Akýürek boluň. Aýalyňyzdan nämä garaşýandygyňyzy we onda nähili özgerşikleri görmekligi isleýändigiňizi Hudaýa aýdyň. Öz pikirleriňizi Hudaýa aýdyň. Onsoň özüňiziň islegleriňiz bilen aýalyňyzyň mümkinçiliklerini laýyk geler ýagdaýa getirmegini diläň.

Aýalyňyzyň neneň oňat aýal, ene we hojaýyn bolýandygyna seretmezden, onuň hökman başga-da sylaglary we başarjaňlyklary bardyr. Ol sylaglar Hudaýyň onda döreden şahsyýetiniň bir bölegini düzýändir. Ulanyp-ulanmaýandygyna seretmezden, ol sylaglar aýalyňyzda galýandyr. Hatda ýyllar boýy ol sylaglar durmuşda beýleki zatlaryň wajypdygy sebäpli törde galan hem bolsalar, şonda-da olar aýalyňyzda bar bolmaklygyna galýandyr. Size ýaranjaň bolmaklyk islegi bilen aýalyňyz özüni ret etmeli däldir. Munuň netijeleri gaty erbet bolmagy mümkindir. Aýalyňyzyň durmuşda öz ýerini tapyp bilmekligi we maksatlaryna ýetip bilmekligi üçin Hudaýdan diläň.

Howsala düşmäň. Şeýle dileg siziň nikaňyza howsala salýan däldir; tersine, beýle dileg nikaňyzy berk edýändir. Öz sylaglaryny Hudaýyň şöhraty üçin ulanyp bilmekligi sebäpli aýalyňyz durmuşdan razy bolsa, onda netijede siz utýansyňyz. Hudaý aýalyňyzyň sylaglaryny şeýle ulanar welin, bu onuň hem aýal roluny, hem-de çagalaryňyzyň enesi bolmaklyk roluny ýerine ýetirmegine päsgel bermez. Hudaý mydama biziň sylaglarymyzy Öz niýeti boýunça alyp barmaly durmuşymyz bilen sazlaşyga getirýändir. Şonuň üçin hem aýalyňyzdaky Hudaýyň sylaglary hökman siziň hususy sylaglaryňyzyň goşmaçasy bolup hyzmat ederler.

Özüniň başaryp bilmeýän işleri bilen meşgullanmazlygy üçin hem aýalyňyza öz ulyplary hakynda bilmeklik gaty wajypdyr. Çünki bu kynçylyk onuň üçin çuňňur lapykeçligiň çeşmesi bolup bilýändir we netijede ony bütinleý umytsyzlyga eltýändir. Siz özüňiziň söýgüli köwşüňiz bilen diwara çüý kakmarsyňyz ahyryn! Her bir guralyň öz etmeli işi bardyr. Siziň köwşüňiz ýyrtylar we ony bejermek mümkin bolmaz. Siziň aýalyňyz hem özüniň başarjaňlyklary hakynda bilmän, kellesi bilen diwary ýykmaga synanyşmagy mümkindir. Netijede bolsa ol özüni boş duýýandyr, onuň ýüreginde sessiz duşmançylykda beýan edilýän närazylyk orun tutar.

Aýallarda bir aýratynlyk bardyr: olar özleriniň öýe we çagalara bagly bolmaklary bilen, özlerine Hudaýyň bellän hyzmatyny ýerine ýetirmeýärler diýip hasaplaýandyrlar. Emma bu şeýle däl. Iş ýüzünde bolsa, aýal özüniň maşgala borçlaryny ýerine ýetirmekligi bilen özüne Hudaýyň tabşyran hyzmatyny ýerine ýetirýändir we özi üçin Hudaýyň goýan maksadyna barýandyr. Hatda aýal wagt boýunça güýçli çäklenen hem bolsa, onuň öz hyzmatyny ýerine ýetirmeklik mümkinçiligi bardyr. Eger siziň aýalyňyz öýüň gündelik aladalarynda özüni ulanmaklyk mümkinçiligini görüp bilmeýän bolsa, onda ol Hudaýyň niýetini özbaşdak bilmeklige synanyşýandyr. Emma diňe Hudaý Öz niýetini oňa açyp bilýändir. Şonuň üçin hem aýalyň öz ornuny bilmekliginiň birinji ädimi — bu onuň özüniň Hudaýdan boly baglydygyny boýun almaklygydyr. Munuň şeýle bolmaklygyna bolsa siziň dilegleriňiz kömek edip biler.

Aýalyňyzyň Hudaýyň ýaradan şahsyýeti bolmaklygy üçin ilki bilen oňa siziň söýgiňiz we goldawyňyz gerekdir. Aýal dünýädäki iň owadan, iň tanymal, iň görmegeý, iň üstünlikli, iň başarjaň, iň talap edilýän we iň garaşsyz bolýandygyna seretmezden, ol özüni äriniň söýýändiginiň we eý görýändiginiň subutnamasyna güýçli mätäçdir. Eger ol şu subutnamalary tapyp bilmese, onda ol solýandyr we hiç hili hoşamaý sözler hem oňa teselli berip bilýän däldir. Özüne gönükdirilen siziň dilegleriňiz we sözleriňiz aýalyňyzyň siziň üçin gymmatbagadygyna onuň gözlerini açýandyr. Diňe siziň söýgiňiziň we şahsyýetine ýokary baga bermegiňiziň subutnamasy aýalyňyzyň durmuşyny uly mana eýe edip bilýändir.

Aýalyňyzyň size ynanmaýandygyny haçan bolsa-da bir wagt duýduňyzmy? Belki-de, pul soragynda? Ýa-da çagalary terbiýelemekde? Ýa-da gaty wajyp bolan kararlary kabul etmeli bolanynda? Belki-de, aýalyňyzyň siziň Hudaýyň sesini eşidip bilşiňize şübhelenýändir? Ýa-da siziň bilen işleýän şol görmegeý aýal sebäpli siziň wepalylygyňyzda?

Eger bu şeýle bolsa, onda aýalyňyzyň size ynanmaýandygy onuň ynanmazlygy islemeýändiginde däl-de, geçmişde onuň ynamyny kimdir biriniň ýamanlyk üçin ulananyndadyr. Günäkäriň bolsa hökman siz bolmagyňyz wajyp hem däldir, ol onuň kakasy, ýa-da birinji äri, ýa-da dosty bolup bilýändir. Belki-de, bir ýagdaýda siziň eden hereketiňiz ýa-da aladalanmadygyňyz (belki-de siz ol ýagdaý hakynda bilýän hem dälsiňiz) onuň size ynanmazlygynyň sebäbi bolýandyr. Belki-de, ol geçmişde bir adama ynananynda, durmuşynda bir elhenç ýagdaý bolandyr. Ýa-da aýalyňyzyň Hudaý bilen gatnaşygy kän berk däldir, ýa-da ol Hudaýyň ynamdardygyna göz ýetiren däldir. Nähili bolýandygyna seretmezden, hakykaty ikiňize-de açmaklygyny Hudaýdan diläň. Siz özüňiň hakynda diňe dileg arkaly düzedilip bilinjek ençeme täze we garaşylmadyk zatlary bilersiňiz.

Nikanyň esasy üç çäginde erkegiň ynama mynasyp bolmaklygyny bilmeklik wajypdyr. Şu talaplaryň birine äriniň laýyk gelmezligi, aýalynyň beýleki soraglarda-da oňa bolan ynamyny ýitirmeklige getirýändir. Ine, bu talaplar:

1. Öz aýalyna we nikasyna bolan doly wepalylyk

Ýanýoldaşyň ikilik etmeginden başga hiç bir zat hem ynamy şeýle ýitirýän däldir. Eger aýal bir gezek aldanan bolsa, onda bu onuň bütin ömrüne täsirini ýetirýändir. Ol bagyşlap bilýändir, emma ýadyndan çykarmaklyk — onuň güýjünden artykdyr. Gatnaşyklaryň dikelmegi kän wagt talap edýändir we Hudaýyň adaty bolmadyk täsirine mätäçdir. Hatda eger äri hiç bir mynasyp bolmadyk hereket etmedik hem bolsa, onuň beýleki aýallara bolan ünsi aýalynda howsalalyk we äriniň geljekdäki wepalyly hakynda şübhe döredýändir. Şeýdip, aýal öz ärine bolan ynamyny ýitirýändir.

2. Maşgalany maddy taýdan üpjün etmeklige jogapkärçilik we pullary akyldarlyk bilen ulanmaklyk

Är aýalyny nähili söýýändigine we aýaly bilen nähili oňat gatnaşyk edýändigine seretmezden, eger ol maşgalasynyň maddy taýdan üpjünçiligine jogapkär bolmasa, onda aýalynyň ärine ynamy bolmaz. Eger äri hemişelik işde işlemeýän bolsa, maşgalasyny eklemän, ýygy-ýygydan işe çykmaýan bolsa, eger onuň aýaly maşgalany ekleýän bolsa (nikadan öň bu barada gepleşmediklerine seretmezden) ýa-da äri humarly oýunlara gyzygyp, köp pul utdurýan bolsa, onda şeýle ýagdaýlaryň ählisi aýalynyň ärine bolan ynamyny ýitirmegine getirýändir.

3. Öz aýalyna we çagalaryna söýgi we hormat bilen gatnaşyk etmeklik

Özlerine we çagalaryna ärleriniň dogry gatnaşyk edip bilmeýändikleri üçin ärlerine ynanmaýan aýallaryň ençemesi bilen men tanyşdyryn. Hatda eger äri wepaly bolup, maşgalasyny-da ekleýän hem bolsa, onuň aýaly haçan äriniň gaharynyň möwç urup, biderek zatlaryň üstünde hem masgaralaýjy sözler bilen daşa çykjakdygyny bilýän däldir. Aýaly ýöne oňa ynanýan däldir.

Amerikan futbolynyň düzgünleri boýunça, oýunçynyň öz öňünde goýlan ýumşuny ýerine ýetirip bilmekligi üçin ony garşydaşlaryň hüjümlerinde goramaklyk mümkinçiligi berilýändir. Oýunçynyň tarapdarlary onuň pökgini ýa öňe geçirmegine, ýa-da yza bermekligene, ýa-da özbaşdak gidip, pökgini derwezäniň çyzygyna eltenine çenli ony goraýandyrlar. Aýalyňyzyň howpsuzlygy hakyndaky siziň dilegleriňiz onuň durmuşynda hut şeýle hereket edýändir. Siziň dilegleriňiz aýalyňyzyň daşynda berk diwary dikeldýändir. Ol diwary duşmanyň hiç bir hüjümleri-de ýykyp bilýän däldir. Netijede bolsa, siziň aýalyňyz öz borçlaryny arkaýynlyk we ynamlylyk bilen ýerine ýetirip bilmeklik mümkinçiligine eýe bolýandyr. Duşmanyň aýalyňyzyň garşysyna nähili ýamanlyk gurýandygyna seretmezden, onuň ähli synanyşyklary şowsuz bolar.

Şonuň üçin hem siziň aýalyňyz erbet jyn-arwahlardan düzülen hüjümiň garşysynda duranynda, siz, komandaňyzyň ýolbaşçysy hökmünde, dileg etmeklik bilen perişdelerden düzülen komandaňyzy berk jemläp, aýalyňyzyň garşydaşyň derwezesine çenli ýekeje-de şikessiz barýandygyna syn edip bilersiňiz.

Indi meniň çagalarym uly bolanlarynda, men öz kitaplarymy okyjylara teklip etmeklik niýetim bilen ýurduň içinde kän syýahat edýärin we adamlar bilen kän gürrüňdeş bolýaryn. Emma eger ärim meniň howpsuzlygym barada dileg etmese, onda men hiç ýere gitmäge-de razylaşmazdym. Onuň razyçylygy we goldamaklygy bolmasa, men ýola düşmeklige hiç-de gaýrat etmezdim. Ärimiň özi şäherden gitmeli bolanynda bolsa, ol meniň bilen öýde hiç zat bolmazlygy hakynda dileg edýär (men hut şeýle edýärin, emma bu barada başga kitabymda gürrüň edilýändir).

Şu gün howply däl diýip aýdyp boljak ençeme ýerleriň atlaryny aýdyp bolýan däldir. Hatda öz öýümizde-de durmuşymyza ýamanlygyň kürsäp girmekliginden biz goragly däldiris. Men bir adamy tanaýardym, ol gündiziň güni bankdan dolanyp gelýärkä, meniň köçämde ýol heläkçiligi netijesinde wepat boldy. Meniň ýene-de bir aýal tanşym bardy, ol gyzyny mekdepden almak üçin gelip, maşyny goýan dessine, ony şol ýerde ogurlap, öldürip gidipdirler. Ýene bir tanyş aýalym bardy, ol maşgalasy üçin haryt aljak bolup uly dükana geleninde, ony öldürip, maşynyny-da ogurlandyrlar. Biz özümiz üçin gadyrdan bolan adamlarymyzyň howpsuzlyklaryna ynamly bolup bilmeýändiris. Betbagtçylyk elmydam hem duýdansyz gelýändir. Aýalyňyzyň howpsuzlygy üçin dileg edýändigiňiz baradaky pikir onuň üçin neneň uly teselli bolardy!

Şeýle-de, aýalyňyzyň saglygy üçin hem siziň dilegleriňiz gaty wajypdyr. Öz tenleri hakynda alada etmeklik aýallar üçin aňsat däldir. Bu işiň özi üçin ýeňil bolan aýaly men tanamaýaryn. Olaryň aglabasy durmuşlarynyň şu tarapyna gaty biperwaý seredýändirler.

Eger size arzuw edip gelen maşynyňyzy sowgat beren bolsalar, ol hakda alada ederdiňizmi? Onuň hemişe oňat we düzüw bolmaklygy üçin alada etmezmidiňiz? Her gezek ony göreniňizde: «Bu maşyna seretmeklik üçin men öz wagtymy ýitirermikäm?» diýip aýdardyňyzmy? Beýle diýýän bolmasaňyz gerek. Ýöne özüniň saglygy baradaky alada biperwaý seredeninde, siziň aýalyňyz hut şeýle hereket edýändir. Ol müňlerçe aklama tapyp bilýändir, mysal üçin: wagtyň ýetmezligi, höweslenmäniň ýoklugy, belki-de, ol muny dogry etmekligi başarýan däldir, emma siziň dilegleriňiz munuň üçin zerur bolan hem wagt, hem-de höweslenme tapmaklygyna kömek edýändir.

Saglygy hakynda alada etmeklik we tenine seretmeklik — bu ýönekeý işler däldir. Töwerekde şeýle kän gapma-garşylykly habarlar bardyr welin, hatda käwagt aýal bar zady taşlap, aşhana baryp, ähli aladalaryny ýadyndan çykarmaklygy isleýändir. Ýöne siziň dilegleriňiz aýalyňyza Hudaýyň sesini eşitmäge kömek edip, bu aladalaryny ýeňilleşdirýändir.

Ýene bir gezek aýalyňyz bilen maşynyň arasynda meňzetme getirmäge maňa rugsat beriň (bu meňzetmäni ulanmaklygymyň sebäbi, meniň maşyn bilen baglanyşykly sözleri ulananymda, ärim maňa gowy düşünýändir). Siziň dilegleriňiz aýalyňyzyň «işleýän bölegine» dogry baha berip bilmekligine we ony wagtly-wagtynda barlap durmaklygyna kömek edýändir. Şeýle-de, siziň dilegleriňiz aýalyňyzyň wagtly-wagtynda ýörite maşynlary hyzmat edýän merkezlere baryp, bütinleý gözden geçiriş işlerini geçmeklige kömek edýändir. Aýalyňyzyň kellesine: «Men köne tigirdirin. Düzedilmegim üçin kän puluň harç edilmegine men mynasyp däldirin» ýaly pikirleriň gelmezligi üçin siz dileg etmelisiňiz.

Aýalyňyz siziň kömegiňize gaty mätäçdir. Emma adaty gürrüňler bu ýerde kömek edýän däldir. Maşynyňyzy düzetmekligiň deregine, oňa gygyrmaklygyňyzyň näme peýdasy bolar? Aýalyňyz bilen hem hut şeýledir. Eger aýalyňyz özüne seretmeýän bolsa, onda muny islemeýändigi üçin edýän däldir. Ol nädip özüne dogry seretmelidigini bilmeýändir ýa-da özünde şeýle talabyň bardygyny bilýän däldir, ýa-da özüne pes baha berýändir, ýa-da bu iş üçin onuň wagty ýokdur, ýa-da özüni mydama oňat görnüşde saklamaklyk — bu gaty agyr iş hasaplaýandyr. Hudaýyň oňa kömek etmekligi hakynda dilemegiňiz aýalyňyz üçin wajypdyr.

Özi hakynda alada edip bileri ýaly güýjüň we isleginiň bolmaklygy, şeýle-de, gerekli bolan bilime we akyldarlyga eýe bolup bilmekligi üçin, ol hakda dileg edýändigiňizi aýalyňyza aýdyň. Aýalyňyzda Hudaýdan gelen iň gymmatbaha sowgady görýändigiňiz we bu sowgadyň üsnsüz galmazlygyny islemeýändigiňiz üçin siz ýanýoldaşyňyz üçin dileg edýänsiňiz. Eger size maşynyň köne görnüşi düşen bolsa, onda onuň doly täzeden dikeldilmegi üçin ondan hem güýçli dileg ediň.

Eger aýalyňyzyň saglygy bilen baglanyşykly kynçylyklar bar bolsa, onda olary Hudaýyň sagaltmagy üçin dileg ediň. Meniň ençeme kesellerimden sagalmagym üçin ärim soňky 30 ýylyň içinde dileg etdi. Emma bir gezek meniň ärimiň durmuşynyň dileg wagtynyň iň gyzgyn sagady gelip ýetdi. Bu birnäçe ýyl mundan ozal bolup geçdi. Birden men öz içimde bir zadyň ýarylandygyny duýan ýaly boldum. Meni şeýle bir agyry eýeledi welin, dessine gerekli bolan çäreler görülmese, onda özümiň öljekdigime düşündim. Gije sagat üçdi we men «Isa, maňa kömek et» diýip iňňildeýärkäm, Maýklyň ýeke özi meniň üçin dileg etdi. Durmuşym ärimiň meniň sagalmagym üçin edýän dileglerini Hudaýyň eşitmekligine bütinleý baglydy (bu barada Maýkl şu bapyň ahyrynda gürrüň berer).

Biziň hiç bir aladalarymyz, hatda iň uly aladalarymyz hem ömrümiziň ahyryna çenli bizi berk jan-saglyk bilen üpjün edip bilýän däldir. Hatda iň oňat futbol komandasynyň iň oňat oýunçysy hem saglygy zerarly oýna gatnaşman bilýändir.

Hudaý bu barada bildi we bize Şypa berijini — Isany iberdi. Şonuň üçin hem Hudaýyň öz aýalyňyza şypa bermekligi hakynda dileg ediň we tä jogap alanyňyza çenli dileg etmekligiňizi bes etdirmäň. Gürrüňiň biziň saglygymyz hakynda gideninde, biz ruhdan düşmeli däldiris.

Ähli agşamlary we dynç günleri kürsüde oturyp, ýekeje-de oýny sypdyrmaýan futbol janköýerine durmuşa çykmaklygy hemme zatdan hem az isleýärdim. Şonuň üçin hem men Maýkl bilen duşuşanymda, ol özüniň sport täzeliklerine bolan hiç hili gyzyklanmasy bilen gaty ýarapdy. Toýdan birnäçe ýyl geçeninden soň, Maýklyň ýöne bir sport söýüjisi däl-de, hakyky janköýerdigini bilenimde, men aňk-taňk bolupdym. Ol «Bearz» futbol komandasynyň belgileri bolan geýimleri we «Kabz» klubunyň belgisi bolan papaklary geýerdi. Ol mawy ekranyň öňünde şeýle bir gygyrardy welin, hatda gapdalynda oturanlar gulaklaryny dykardylar. Ol meni birnäçe oýunlara eltdi, emma ullakan erkekleriň bir-birlerine topulyp, hatda tegelek hem bolmadyk pökgi üçin uruşýandyklaryna seretmeklik meniň üçin samsyklyk ýaly göründi. Hot-doglar meni ol oýundan gaty gyzyklandyrýardy. Men özümiň aldawa düşendimi duýýandygym üçin gynalýardym.

Hudaýyň isleýşi ýaly öz ärim hakynda dileg etmeklige öwrenenimde (bu barada men özümiň Dileg edýän aýalyň güýji atly kitabymda jikme-jik gürrüň berýärin), Hudaý bu ýagdaýa başgaça seredip bilmekligime kömek etdi. Ýöne meniň diländigime seretmezden, Hudaý düşündirip bolmaýan sebäplere görä, ärimi onuň sport oýunlaryna bolan höwesinden azat etmedi. Munuň deregine biz Maýkl bilen şertnama baglaşdyk we oňa laýyklykda, men ärimiň gyzyklanmalaryna düşünmeklik we sabyrlylyk bilen gatnaşyk etmelidirin, ol bolsa öz gezeginde meni özüniň gyzyklanmalaryna çekmezlige borçludyr.

Şertler ikimizi hem kanagatlandyrýardylar we şeýdip birnäçe wagtlap arkaýyn ýaşap bolýardy. Emma Maýkl özüne eýe bolany bilen kanagatlanmady we bu kynçylygyň çözülmegi hakynda menden gizlinlikde dileg edip başlady. Ol meniň özi bilen futbol oýunlaryna gidip, ol oýunlary söýmekligim üçin dileg edýärdi. Ol şeýle haýyş bilen Hudaýa ýüz tutmaklygyň gödekdigine düşünýärdi, emma Ol Gyzyl deňzi ikä bölüp, beýleki ençeme täsinlikleri amala aşyrdy ahyryn…

Nähilidir bir täsin ýagdaý bilen meniň gözlerim açyldy we men bu oýnuň manysyna düşünip, onuň owadanlygyny görüp bildim: pökgini tejribelik bilen geçirip bilmeklik, bütin komandanyň takyk hereketi — bu gaty täsindi; goragçyny oýun meýdançasyndan kowanlarynda men gaty gaýgylanyp, garşydaşyň bolsa indi oýnuň gidişini üýtgedip bilmejekdigine düşünenimde, garaşylmadyk ýeňşiň şatlygyny men başymdan geçirdim. Şu gün men ýekeje oýny-da sypdyrmaýaryn we indi meni hot-dog hiç-de gyzyklandyrmaýar.

Gyzyklanmalaryňyzyň arasynda aýalyňyzyň ony siziň bilen paýlaşyp bileri ýalysy barmy? Onuň şol gyzyklanmalaryňyza bolan islegleriniň artmagy üçin dileg ediň. Hudaý üçin başarylmadyk zadyň ýokdugy mälim. Ol hatda aýalyňyza siziň söýgüli gyzyklanmagyzyň täsin tarapyny-da açyp bilýändir. Munuň üçin uzyn dilegleri aýtmaklygyň geregi-de ýokdur. Emma biziň gyzyklanmalarymyz we olar bilen baglanyşykly bolan takyk hereketlerden başga-da, has wajyp zatlar bardyr — bu biziň arzuwlarymyz we isleglerimiz. Olar üçin hem dileg etmeklik gaty wajypdyr.

Arzuwlar biziň her birimizde bardyr. Olaryň käbirleri teniň isleglerinden gelýändir, emma olaryň köpleri biziň ýüreklerimize Hudaý tarapyndan goýlandyr. Özümiziň hususy isleglerimizi Hudaýdan goýberilenler ýaly kabul edip, netijede bolsa ajy miwe datmazlygymyz üçin, olary tapawutlandyryp bilmeklik gaty wajypdyr. Arzuwymyzy amala aşyrjak bolup, biz ony köplenç özümiz üçin but edýändiris we şonda biz lapykeç bolýandyrys, ýüreklerimiz bolsa ajydan dolýandyr. Çünki biz özümize Hudaýyň beren arzuwlary durmuşa geçirmekligi isleýän däldiris.

Bu diýmeklik, Hudaýa arzuw edijiler ýaraýan däldir diýmeklik däldir. Tersine. Biz arzuwsyz we geljege ymtylyşyksyz ýaşap bilmeýäris diýip Hudaý aýdýandyr. Emma öz arzuwymyzyň durmuşa geçmeklik ýagdaýyndan Özüni aýyrmaklygymyz Hudaýa ýaraýan däldir. Eger arzuw bize Hudaýdan gelmedik bolsa, onda biz mydama kanagatlanmasyzlygy duýmaklyga berlendiris, çünki bu arzuw hiç haçan hem durmuşda amala aşjak däldir. Ähli isleglerimizi we arzuwlarymyzy Özüne ynanmaklygymyzy Hudaý isleýändir. Olaryň amala aşmaklarynyň ilki mümkin däldikleri görünýän hem bolsa, Hudaý Özüniň erkine laýyk bolan arzuwlaryňyza ýaşaýyş demini üfleýändir we gerek bolmadyklaryndan bolsa sizi azat edýändir.

Bir adam bilen ençeme ýyllap bir öýde ýaşamaklygymyz bilen, onuň ýüreginiň gizlin islegleri hakynda hiç zat bilmezligimiz gaty geňdir. Munuň ýeke-täk sebäbi — bu biziň ol adamyň islegleri bilen hiç-de gyzyklanmaýandygymyzdyr. Biziň isleglerimiz köplenç ýüregimiziň şeýle bir töründe gizlenendirler welin, hatda olar hakynda gürrüň bermäge ýagdaýymyz hem bolýan däldir. Belki-de, olary amala aşyrmaklyk biziň üçin şeýle bir ynanmazak ýaly görünýändir welin, hatda umyt etmekden hem elimizi üzýändiris.

Men syýahat etmeklige güýçli küýsegli bolan bir aýaly tanaýandyryn. Ol bir güýçli we ygtyýarly bolan adamyň aýalydy. Şeýle-de, ol adam öz kärhanasynyň başlygydy we onuň üçin durmuşynyň manysy diňe işdi. Ol özüni bütinleý işine berýärdi, aýalynyň islegleri we pikirleri bilen bolsa hiç-de gyzyklanmaýardy. Ol ýaman adam däldi, ol aýalynyň arzuwlarynyň bolup biljekdigi hakynda ýöne oýlanmaýardy. Ol diňe özüniň islegleri hakynda bilýärdi we bu onuň üçin ýeterlikdi.

Onuň aýaly ýekedi we öz dumuşyndan nägiledi. Aýaly köplenç öýünde oturyp, syýahat hakyndaky her hili kitaplary daşyna üýşürýärdi we başga durmuş hakynda arzuw edýärdi. Bir gezek bir öýlenmedik erkek bu aýalyň gözlerine seredip, onuň arzuwlaryna düşünip bildi. Ol adam bu aýalyň näme hakynda pikir edip, näme barada arzuw edýändigini sorady. Olaryň gatnaşyklary gaty çuňlaşdy we netijede tas iki nika hem bozulypdy. Bary aýan bolanyndan soň, meniň tanşymyň äri gaty haýran boldy. Bu ýagdaý oňa edil elektrik tok ýaly täsir etdi. Maşgalalaryny saklamaklyk niýetleri bilen olaryň ikileri-de maşgala we nika boýunça hünärment Hudaýa ynanýan adamyň ýanyna bardylar. Äriniň abraýy üçin aýtmalydyryn, ol öz ýalňyşlygyny boýun aldy. Ol aýalynyň isleglerine üns bermändiginr aýdyp, aýalynyň isleglerine çynlakaý gulak goýdy. Olar uzynlygy bütin durmuş bolan aýalynyň islegleri üçin täsin ýerlere syýahata gitdiler. Olaryň nikalary halas boldy, emma şypa tapyp, dikelmeklik üçin ençeme agyr ýyllar gerek boldy.

Men ýene-de bir başga aýaly hem tanaýandyryn. Onuň suratçylyk boýunça täsin başarjaňlygy bar. Onuň çeken suratlary iň oňat sergilere mynasyp bolupdy. Ýöne ol aýalyň durmuşy lapykeçlik we kanagatlanmasyzlyk duýgusy bilen garaldylandy. Ol aýalyň akylly bolan äri ýanýoldaşynyň arzuwlary hakynda soranynda, ol aýal ärine doly açyldy. Şu soragda Hudaýyň erkini bilmekleri üçin olaryň ikisi bilelikde dileg etdiler we özüniň arzuwynyň amala aşmagyny Hudaýa ynandylar. Tizara äri iki çagalaryna seredýäniçe, aýalynyň çeperçilik sapaklaryny almaklygy teklip etdiler. Ol aýal surat çekmeklik üçin gerek bolan ähli zatlary özi we çagalary üçin satyn aldy. Şeýdip, olaryň üçleri hem günde surat çekdiler. Öz başarjaňlygyny açmaklyk we arzuwyny amala aşyryp bilmeklik aýaly ýumşatmaklyk bilen oňa azatlyga eýe bolmaklyk sowgadyny hem getirdi. Bu bolsa ony täze güýje dolduryp, durmuşyna täze many berdi.

Käwagtlar durmuşdan nägile bolmaklyk ýaly kynçylygy çözmeklik gaty ýeňil bolýandyr: söýgüli adamyňyň isleglerine bolan çynlakaý gyzyklanma döredip, onsoň olaryň ýerine ýetmegi ýa-da durmuşdan aýrylmagy kakynda dileg etmeklik ýeterlidir. Erkekler, eger siz aýalyňyzyň durmuşdan razy we töwerekdäkiler üçin şatlygyň çeşmesi bolmaklygy isleýän bolsaňyz, onda onuň nähilidir bir gizlin isleginiň, nähilidir bir öňden bäri gelýän arzuwlarynyň bardygy bilen gyzyklanyp soraň. Onuň islegleriniň şu wagt amala aşyp bilmeýändigi hakynda hiç hili gürrüň etmän, aýalyňyza üns berip gulak asyň. Onsoň aýalyňyzy ol isleglerden azat edip bilýän ýa-da onuň ýüregine rahatlyk berip, islegleriniň Özüniň erki bilen öz wagtynda ýerine ýetirjek Hudaýa ynanmaklygy üçin dileg ediň.

Eger siziň aýalyňyzyň arzuwy Hudaýdan bolsa we Ol bu arzuwyň ýerine ýetmegine mümkinçilik berýän bolsa, onda ýanýoldaşyňyzy goldaň we ony hereket etmeklige yryň. Ýöne eger aýalyňyzyň arzuwy Hudaýdan bolmasa, onda Ol siziň dilegleriňizi aýalyňyzyň gyzyklanmalaryny özi üçin has oňat ýa-da peýdaly bolan zatlara gönükdirmeklik üçin ulanar. Bagtly aýal bilen durmuşyňyzyň artyklygyna bolsa özüňiz soňrak baha berersiňiz we meni minnetdarlyk bilen ýatlarsyňyz diýip umyt edýärin.

Mukaddes Kitaba görä, kämil aýal — ol hökman işjeňdir. Ol dikeldýändir, ýolbaşçylyk edýändir, maşgala ojagynyň oduny saklaýandyr. Ol gozgalmaýan mülk bilen satyk-söwda edýär (rieltor?); ol üzümçilige seredýär (bagban?); ol geýim tikýär (tikinçi). Ol öz zähmetiniň miwelerini satmaklyk bilen meşgullanýandyr. Bu güýçli, hereketjeň we akylly aýaldyr; ol giç agşama çenli işleýär we özüniň adamlar üçin ýaradanlarynyň oňat hillidigini bilýändir. Özüniň ähli edýän işleri bilen äriniň pataly we abraýly bolary ýaly, ol ýöne bir işlemän, hatda maşgalasy bilen hem meşgullanýandyr, garyplara kömek edýändir (Süleýmanyň tymsallary 31 seret). Eger siziň aýalyňyz şulara ymtylýan bolsa, onda ol siziň kömegiňize mätäçdir. Onuň ähli oňat işlerini men kynçylyk bilen sanap bilýändirin.

Her bir aýal zähmet çekýändir, emma onuň zähmeti dürli-dürli bahalandyrylýandyr. Aýallaryň köpüsi öz maşgalalaryna goşant goşmaklyk üçin işleýändirler. Beýlekilere bolsa işlemeklik ýaraýandygy üçin işleýändirler. Käbirleri bolsa öz işleri üçin pul tölemäge taýyn adamlaryň öňlerinde gymmatbahaly ukyplara eýedirler. Aýallaryň ençemeleri üçin öýüň aladalary we çagalary terbiýelemek iň esasy iş hasaplanylýandyr. Olar özleriniň bu borjuna gaty çynlakaý seredip, ony oňat ýerine ýetirmeklige synanyşýandyrlar. Beýlekiler üçin bolsa ýygnakdaky hyzmat ýa-da garyplara kömek etmeklige gatnaşmaklyk olaryň işi bolýandyr. Eger aýalyňyzyň hereketleriniň netijesinde onuň hususy durmuşy, onuň maşgalasynyň we töweregindäkileriň durmuşlary oňatlaşýan bolsa, onda ýanýoldaşyňyzyň işiniň nähili aýratyn bolýandygyna seretmezden, bu oňa diňe kanagatlanma duýgusyny berýändir.

Işinde ähli ukyplaryny doly aýan etmeklige hökman kömek ediň. Emma bu diýmek, aýalyňyzyň üstünlige eýe bolanynda, size mätäç bolmaklygyny bes etdirýändir diýmekligi aňladýan däldir. Bary tersinedir, şeýle bolanynda ýanýoldaşyňyzyň size bolan talaplary diňe ýitileşýändir. Eger siz aýalyňyz hakynda dileg edýän bolsaňyz, onda Hudaýyň patalary onuň üstüne inen pursatlary ol hiç haçan hem gopbamsylyk edýän däldir. Ol şeýle diýmez: «Serediň, men neneň ajaýyp. Maňa är nämäme gerek? Men oňa mätäç däldirin. Men onsuz hem günümi görüp bilerin». Beýle pikirler ärleriniň özleri üçin dileg etmeýän aýallarda peýda bolýandyr. Aýalyňyz siziň kömegiňize mätäç bolmazy ýaly, ol hiç haçan hem şunuň ýaly özbaşdak we özbilimli bolup bilýän däldir. Aýalyňyzyň üstünliklere eýe bolmaklygy siziň onuň durmuşyna bolan täsiriňizi peseldýän däldir, tersine, siziň täsiriňiz güýçlener. Siziň dilegleriňiz onuň üçin şeýle bir wajypdyr welin, hatda aýalyňyz ol dileglere «küýsegli» bolup galmagy hem mümkindir. Aýalyňyz bilen ikiňiziň bir bütewidigiňizi we onuň bilen bolup geçýänleriň özüňiz bilen hem bolup geçýändigini ýadyňyzdan çykarmaň. Siz hiç haçan hem onuň üstünliginde özüňize bolan howpy görmeli dälsiňiz.

Ärimiň saz prodýuseri bolandygy üçin, biz gaty uly üstünliklere eýe bolan aýallaryň ennçemesi bilen tanyşdyk. Bu üstünlikde Hudaýyň patalaryny görüp bilen ärler şol ýagdaýy üstünlikli başyndan geçirip bildiler, emma aýallarynyň üstünliklerini boýun almaklykdan boýun towlan ärler bolsa öz nikalaryny dargatdylar. Aýalyň özüni doly ulanyp bilmekligini çäklendirmeklik onuň durmuşyny howp astyna salýandyr we şonuň üçin hem ýanýoldaşyňyzyň başarjaňlygynyň üstünlikli aýan bolmaklygy üçin dileg edilmelidir.

Özünden kanagatlanarly bolmaklyk duýgusyna aýal erkekden az mukdarda mätäç däldir. Ýöne eger özünden kanagatlanmaklyk duýgusyna eýe bolup bilmedik erkek özüni betbagt duýýan bolsa, onda aýal şeýle ýagdaýda umytsyzlyga we lapykeçlige duçar bolýandyr. Bu bolsa onuň durmuşynyň beýleki taraplaryna täsir edýändir, mysal üçin, äri bilen gatnaşyklaryna. Çagalary terbiýelemeklik we hojalygy alyp barmaklyk bilen meşgullanýan aýal hem kanagatlanma duýgusyna gaty mätäçdir. Bu duýgyny onuň ýerine ýetiren hyzmaty we ol hyzmata oňat baha berilmeklik getirýändir. Özüniň işleýän joralaryndan tapawutlylykda, aýalyňyz sizi özi üçin ruhlandyrma berip bilýän ýeke-täk adam hasaplaýandyr. Aýaly üçin äriniň dilegleri gaty wajypdyr, çünki olar onuň özüne bolan ynamlylygyny berk edýändir.

Nähili iş bilen meşgullanýandygyna seretmezden, aýalyňyz siziň dilegleriňize we goldawyňyza, şeýle-de, Hudaýyň ýolbaşçylygyna we patalaryna mätäçdir. Özüne ynamly bolmaklyk bilen öňünde goýan maksatlaryna ýetmäge kömek edýän Hudaýa doly garaşly bolmaklygyň arasyndaky deňagramlylygy tapyp bilmekligi üçin ýanýoldaşyňyz hakynda dileg ediň.

Şeýle suraty göz öňüne getiriň: ajaýyp günleriň birinde siz gämide ýüzüp barýarsyňyz. Ýeňil şemal siziň saçlaryňyzy sowrup, gäminiň ýelkenlerini çişirýär. Siziň gämiňiz suwuň tekiz ýüzünde ýeňillik bilen herekete gelýär we siz deňziň dirilik berýän güýjünden dolýarsyňyz. Dünýä siziň üçin älemgoşaryň reňklerinde görünýär. Siz parahatlykda ynam bilen öz barmaly ýeriňize tarap ýüzýärsiňiz.

Ýöne şeýle azat ýüzmeklik diňe siziň gämini dogry sürüp bilmekligiňizde mümkin bolýandyr. Şemalyň ýelkenleri dolduryp, gämiňiziň öňe gitmekligi üçin ýelkenler dogry ýerleşdirilen bolmalydyrlar. Eger bolmalysy ýaly ýelkenler şemal bilen doldurylýan bolmasa, onda gämini eýläk-beýläk çaýkaýandyr we siz nädogry ugra düşüp, öz maksadyňyza ýetip bilmersiňiz ýa-da ondan hem beteri, siz gämini dogry sürmekligi ýitirip, gark bolmagyňyz hem mümkin.

Siziň durmuşyňyzda hem edil şuňa meňzeş ýagdaý bolup geçýändir. Eger biz Hudaý bilen nädogry gatnaşyklarda bolsak, onda özümizi kämilsizliklerimizden we durmuşyň ýakymsyz ýagdaýlaryndan geçirip, isleýän kenarymyza eltmäge ukyply bolan Hudaýyň Mukaddes Ruhunyň şemalyny hiç haçan hem öz ýelkenlerimiz bilen tutup bilmeýändiris. Mydama özümiziň geçmişimiziň zynjyrlaryna dolanyp gelip, olardan azat bolup bilmeýändigimiz sebäpli, biziň syýahatymyz kän bir ýakymly bolup bilmez. Käwagt bize ugrumyzy ýitirendigimiz ýaly bolup hem görünýändir. Emma bize Mukaddes Ruh ýolbaşçylyk edýän bolsa, onda ol biziň ýoldan çykmagymyza rugsat bermez. Ol mydama bizi dogry ugra alyp barýandyr.

Tä labyry galdyryp, geçmişiň duralgalaryny taşlanymyza çenli, biz maksadymyza tarap hereket edip bilýän däldiris. Haçan bolandygynyň parhy ýokdur, — goý, ol 30 ýyl mundan ozal bolan bolsun, goý, düýn, — eger biz geçmişi taşlamasak, onda ol bize rahatlyk bermez. Hudaý biziň gämimiziň ýüzmekliginiň azat bolmaklygyny isleýändir. Ol biziň köne öýkelerimizi bagyşlap, bütewi şahsyýatler bolmaklygymyzy isleýändir. Bu esasan-da nikada gaty wajypdyr, çünki onda biziň gündelik durmuşymyz aýnadakysy ýaly serpikdirilýändir. Nikada biz özümiziň keşbimizi üznüksiz görýändiris — biz neneň oňat ýa-da ýaman. Her birimiziň kalbymyzyň näçe şypa tapdygyça, şonça-da biziň nikamyz sagdyn bolýandyr. Emma özümizi öňe alyp barýan Mukaddes Ruhuň şemalyny gözlemesek, onda bir ömür hem durmuşymyzyň parahat we bagtly kenaryna ýetip bilmeýändiris.

Bir gezek meniň ärim Täze Ýyl baýramçylygyna golf üçin taýaklar bilen golf oýnuny öwrenmeklik boýunça sapaklar kitabyny sowgat etdi. Men ol sapaklary öwrenip gutardym, emma ýaşyl otda zordan saýgarylýan şol kiçijik pökgini urmaklyk üçin şunuň ýaly güýç sarp etmekligiň näme üçin gerekdigine hiç-de düşünip bilmedim. Her hepdede ençeme sagatlaryny bu oýna sarp etmeklige erkekleri nämäniň mejbur etdirýändigine düşünmedim. Tä golf meýdançasyna çykanyma çenli bu şeýle bolmaklygyna galdy. Men pökgini bellenilen ýere goýdum, golf taýagyny aldym, deşige çenli bolan aralygy bahalandyrdym we kiçijik pökgä seredip, maňa öwredişleri ýaly edip, bar güýjüm bilen urdum. Meniň golf taýagym pökgä degeninde, täsin ses çykyp gitdi. Bu ses öz ajaýyplylygynda meniň şu wagta çenli eşiden seslerimiň birine-de meňzeş däldi. Men pökgini urmaklygy gaty dogry ýerine ýetiripdirin, pökgi bolsa düşmeli ýerinde anyk ýerleşdi. Şol pursatda men erkekleriň näme üçin golf meýdanynda şunuň ýaly kän wagt geçirýändiklerine düşündim — olar hut şu sesi eşitmeklik isleýärler. Olar ähli zady dogry etmekligiň nähilidigini duýmak isleýärler.

Bu duýgy biziň gulak asmaklygymyzdaky döreýän duýga meňzeşdir. Haçanda Hudaýyň bize buýruşy ýaly hereket edenimizde we Onuň bizden razy bolanynda, biz ol duýgyny başymyzdan geçirýändiris. Özümiziň Hudaýyň erki boýunça, ýagny dogry hereket edenimizde, durmuşymyzyň sazlaşykly bolýandygy anykdyr. Bu duýgyny başdan geçirmeklik islegi Hudaýa ýaranjaňlyk etmekligimiz üçin has kän güýç sarp etmeklige bizi mejbur edýändir.

Hudaýa gulak asmaklygyň täsin sowgady — bu Onuň biziň bilen bolmaklygydyr. Gulak asmaklyk bilen Hudaýyň öz ýanymyzdadygyny duýmaklygyň arasynda göni gatnaşygyň bardygy sebäpli bu şeýle bolýandyr. Isa şeýle diýipdi: «...Kim Meni söýýän bolsa, sözümi tutar. Atam-da ony söýer, biz oňa baryp, ýanynda mesgen tutarys» (Ýahýa 14:23). Özüni söýüp, gulak asýanlara Hudaý Özüni aýan edýändir. Özümiziň gulak asmazlygymyz zerarly biz öz durmuşymyzda Hudaýyň merhemetiniň dolulygyndan kän mahrum bolýandyrys. Siziň aýalyňyz Hudaýyň mydama öz ýanyndadygyny duýmaklygy küýseýändir. Hudaýyň erkini ýerine ýetirip, aýalyňyz bu täsin duýga eýe bolmaklygy isleýändir. Onuň Hudaýyň ýollaryndan ýöräp bilmekligi üçin siziň dilegleriňiz wajypdyr.

Kesgitli düzgünleri ýerine ýetirilmezlik üçin her bir oýunda hem jerime salynýandyr. Biziň gulak asmazlygymyzyň bir netijesi — bu dileglerimize jogabyň alynmazlygydyr (Süleýmanyň tymsallary 28:9; Mezmur 66:18 seret). Diňe käbir düzgünleri bozýandygy sebäpli, aýalyňyzyň dilegleriniň jogapsyz galmagyny siz isleýän dälsiňiz ahyryn. Her bir oýnuň düzgünleriniň ýerine ýetirilmeginiň neneň wajypdygyny Hudaýyň aýalyňyza düşündirmegi üçin dileg ediň.

Aýalyň gulak asmazlygy onuň sözleýşinde has-da aýdyň bolýandyr. Bu barada Mukaddes Kitapda anyk aýdylandyr:

• Öz pikirleriňi ses bilen aýtmaklyga howlukmaklygyň geregi ýokdur. «Söz sözlemekde çalt adamy gördüňmi? Akylsyz üçin umyt onuňkydan köpdür» (Süleýmanyň tymsallary 29:20);

• Özüňe gözegçilik edip bilmeli. «Akylsyz bütin gaharyny daşyna çykarýandyr; akyldar adam bolsa saklap oňa basalak edýändir» (Süleýmanyň tymsallary 29:11);

• Sözlerimiziň başga adamlara zyýan getirip biljekdigini ýadymyzda saklamalydyrys. «Ölüm we ýaşaýyş diliň ygtyýaryndadyr; dili söýýänler onuň miwesinden iýer» (Süleýmanyň tymsallary 29:11);

• Öz sözleriňi ilki bilen oňatja oýlamaly. «Dogrynyň ýüregi jogap berende köp oýlanýandyr; erbetleriň agzy bolsa ýaman sözler sowurýandyr» (Süleýmanyň tymsallary 15:28).

Aýallaryň aglabasy gepçidirler. Bu her bir aýalyň dürli pikirlidigi, duýgulydygy, ajy we süýji ýatlamalardan doludygy bilen düşündirilýändir. Eger olary aýal biri bilen paýlaşmasa, onda ol edil ýarylyp barýana meňzeýändir.

Gürrüňdeşlik — aýal üçin uly begençdir. Aýallaryň agyzlaryndan çykýan sözler bilen birleşikler berkedilýändir, ýüregiň ýaralary bitýändir, bilim ýaýradylýandyr, üzülen gatnaşyklar dikeldilýändir, syrlar açylyp, dünýä kynçylyklary çözülýändir. Aýallar geplemelidirler. Maňa geplemegi halamaýan aýaly görkeziň we men özüni diňlemekligi hiç kimiň we hiç haçan islemedik aýaly görkezerin.

Her bir aýal öz sözleriň güýjüni we şol aýdylan sözleriň döredýän uzak wagtlaýyn yzalaryny oňat duýýandyr (nähili bolýandygyna seretmezden, aýal äriniň birnäçe ýyl mundan ozal hem aýdan sözlerini ýadynda saklaýandyr, äri bolsa olary bir minutdan soň bireýýäm ýadyndan çykarýandyr). Eger aýal öz sözleriniň birini öýkeledendigini duýýan bolsa, onda ol rahatlanyp bilýän däldir; eger öz sözleriniň kimdir biri tarapyndan nädogry düşündirilen bolsa ýa-da eger ol öz çagasydyr dosty bilen gödek gürleşen bolsa, onda aýal gaty güýçli gaýgylanýandyr. Şonuň üçin hem şu soragda aýallar dilege gaty mätäçdirler. Özünde Hudaýyň arassa ýürek ýaratmaklygy we diňe dikeldip, durmuş getirýän sözleri oňa bermekligi üçin siz aýalyňyz hakynda Hudaýdan dileg etmelisiňiz. Haçan gepläp, haçan näme diýip, haçan dymmaly bolýandygyny bilmekligi üçin, aýalyňyz Hudaýyň ýolbaşçylygyna mätäçdir.

Ýekeje aýal hem iňirdegen bolmaklyk isleýän däldir, emma käwagtlar ol äriniň, çagalarynyň we özüniň durmuşyny oňatlaşdyrmaklyga synanyşyp, maşgala durmuşynyň erbet taraplaryny görýär we öz güýji bilen bir zatlary üýtgetmeklige synanyşýandyr. Eger siz aýalyňyzyň şol bir kynçylyk hakynda mydama howsalalyk bilen gürrüň edýändigine üns berseňiz, ol kynçylygyň çözülmegi üçin onuň bilen bile dileg ediň. Özüniň rahatsyzlanmasyna düşünip, kynçylygyň çözülmegi hakynda dileg etmekligiňiz hakyndaky pikirler aýalyňyza teselli berer. Özüniň ähli howsalalary we kynçylyklary hakynda dilegde Hudaýa gürrüň berendigiňiz baradaky pikirden aýalyňyz rahatlanma tapar. Hatda aýalyňyz soňabaka bu hakynda gürrüň etmezligi hem mümkindir.

Sözleriň durmuş getirmekleri üçin sözleýşiňe gözegçilik etmeklik — bu gulak asmaklygyň ençeme taraplarynyň biridir. Şol ähli taraplaryň her birinde üstünlikli bolmaklygy üçin siziň aýalyňyz dileglere mätäçdir. Golf oýnunyň sözlügi bilen aýdanymyzda, golf taýagy bilen güýçli urgy etmekligi öwrenmeklik üçin aýalyňyzyň özüniň Hudaýyň alnynda gezmekliginde kämillige ýetmekligi isleýändir. Goý, aýalyňyz birinji gezekden dogry urgy etmekligi başaryp bilmeýän bolsun, hiç bolmanda, pökginiň çägä gömülendigi sebäpli ony golf taýagy bilen urup bolmaýan ýakymsyz ýagdaýlaryň birine düşmez. Aýalyňyzyň öz ýüregini Hudaý üçin açyp bilmekligi we Hudaýyň oňa: «Berekella, ýagşy we sadyk hyzmatkär, gaty gowy oýnadyň» diýip bilmekligi üçin dileg ediň.

Haýsy kompaniýalaryň üstünlikli, haýsylarynyň bolsa ýokdugyny bilmekligim üçin men öňler mydama fond biržalarynyň täzeliklerine üsn berýärdim. «Gör bolýan zatlary, — diýip, men öz içimden oýlanýardym. — Eger men şonda şu kompaniýanyň aksiýalaryny satyn alan bolsadym, häzir meniň näçe kän pulum bolardy!» Meniň maglumatlarym aklananlarynda, men gaty şat bolardym, emme özümiň hiç hili maýa goýma etmedigim sebäpli, hiç hili girdeji hiç haçan almaýardym. Tä oňat girdeji getirýäne maýa goýma goýmaklygy öwrenenime çenli, bu şeýle bolmaklygyna dowam etdi.

Biziň geljegimiz bilen hem hut şeýledir: eger biz maýa goýmalary akyldarlyk bilen eden bolsak, onda uly girdeji alýandyrys. Ýöne biržadaky oýundan tapawutlylykda, şu ýagdaýda, eger biz hiç zat goýmasak, onda kän zatlary ýitirip bilýändiris we biziň hereketsizligimiziň netijeleri gaýgyly bolup bilýändir.

Geljege goýulmanyň iň peýdaly görnüşi dilegdir, çünki siz hiç haçan hem hiç zat ýirirýän dälsiňiz. Umyt üçin Hudaý bize berk esas bilen ajaýyp geljegi wada berýändir, emma bu hakda dileg edilmelidir (Ýirmeýa 29:11 seret). Eger siz aýalyňyz üçin dileg edýän bolsaňyz, onda onuň bilen bilelikdäki durmuşyňyzyň ahyryna çenli wada berlen girdejini alýansyňyz.

Adatça aýallar özleriniň geljeginden gorkýarlar. Bu gorkynyň sebäbi, aýalyň ejizliginde bolsa gerek. Aýal çagasyny ýa-da ärini ýitirip, ýeke galmaklykdan gorkýar, çynlakaý kesellemekden ýa-da maýyp bolmaklykdan gorkýar, zorlugyň öňünde goragsyz bolmaklykdan gorkýar, durmuşyň manysyny ýitirmekden, özüni üpjün edip bilmezlikden gorkýar, özüniň hiç kim üçin peýdaly we owadan bolmazlygynda gorkýar. Onuň gorkulary has ulalyp, aýal özüniň geljegine göz ýetirip bilmeýän ýagdaýyna ýeteninde, ol ugur tapmaklygy ýitirýändir we onuň durmuşyna aljyraňňylykdyr umytsyzlyk ýolbaşçylyk etmäge başlaýandyr. Ony halas edip biljek ýeke zat — bu özüniň kimdigini we näme sebäpden şu ýagdaýa düşendigini açýan Hudaýyň Sözüniň hakykatydyr.

Hudaý siziň aýalyňyzy Özüniň gyzy hasaplaýar (Ýahýa 1:12 seret), Ol aýalyňyzy ýekelikden goramaklygy (Matta 28:20) we hiç haçan hem ony taşlamazlygy wada berýär (Ýewr. 13:5 seret). Hudaý aýalyňyza Özüniň baky söýgüsini (Ýahýa 15:9 seret) we kömegini wada berýär (Rim. 8:37 seret). Aýalyňyzyň durmuşynda bolup geçýänleriň barynyň onuň «ýagşylygy üçin işleýändigine» Hudaý ynandyrýar (Rim. 8:28 seret). Özüniň geljegi hakynda Hudaýyň ähli aýdýanlaryna aýalyňyzyň ynanyp bilmekligi üçin dileg ediň.