AZIZ DO‘ST!

Qo‘lingizda 2026-yilgi "Injil syujetlari" kalendarining davomi yoki to‘ldiruvchisi bo‘lgan qo‘llanma. Unda Injilning to‘liq matnlari keltirilgan bo‘lib, ular o‘n ikki oylik kalendar bo‘yicha ko‘rsatilgan. Bu matnlarda Xudoning tabiati va maqsadlari ochib beriladi, insoniy muammolarning sabablari tushuntiriladi, najotga olib boruvchi yo‘l ko‘rsatiladi, kelajak taqdirimiz istiqboli tasvirlanadi.

Yangi Ahdning har bir syujetini chuqur va diqqat bilan o‘qish ikki ming yil avvalgi voqealar bilan bog‘lanish, nasroniylik qanday paydo bo‘lganini bilish va Xudoning Kalomini o‘qishning unutilmas tajribasini boshdan kechirish imkonini beradi.

Sizga, aziz o‘quvchi, eng yorqin va yoqimli taassurotlar tilaymiz! Shuningdek, agar Muqaddas Kitob bilan tanishishni davom ettirishni istasangiz yoki savollaringiz bo‘lsa va ma’naviy ko‘makka muhtoj bo‘lsangiz, ushbu buklama va kalendarni sizga sovg‘a qilgan odamga murojaat qiling, bu odam, albatta, cherkov yoki Xudoning Kalomini o‘rganayotgan dindorlar guruhi qayerda yig‘ilishini biladi.

AVVALO XUDONING SHOHLIGINI VA UNING XAQIQATINI IZLANGLAR...

Matto bayoni 5, 6, 7- boblar

U xaloyiqni ko‘rib, tog‘ga chiqdi va o‘tirgach, shogirdlari Uning oldiga kelishdi. U og‘zini ochib, ularga ta’lim berib dedi: "Ruhan kambag‘allar baxtlidir, chunki Osmon Shohligi ularniki. Qayg‘uradiganlar baxtlidir, chunki ular taskin topadilar. Muloyimlar baxtlidir, chunki ular yerga egalik qiladilar. Haqiqatga och va tashna bo‘lganlar baxtlidir, chunki ular qondiriladi. Rahmdillar baxtlidir, chunki ularga rahm qilinadi. Qalbi poklar baxtlidir, chunki ular Xudoni ko‘radilar. Tinchlik o‘rnatuvchilar baxtlidir, chunki ular Xudoning farzandlari deb ataladlar. Haqiqat yo‘lida quvg‘in qilinganlar baxtlidir, chunki Osmon Shohligi ularniki. Sizlarni haqorat qilsalar, ta’qib etsalar va Men tufayli nohaq tuhmat qilsalar, baxtlisizlar.

Sevinib xursand bo‘linglar, chunki osmonda mukofotingiz buyukdir. Sizlardan oldin o‘tgan payg‘ambarlarni ham shunday quvg‘in qilishgan. Siz yerning tuzisiz. Agar tuz o‘z kuchini yo‘qotsa, uni nima bilan sho‘r qilish mumkin? U endi hech narsaga yaramaydi, faqat tashqariga uloqtirib, odamlar oyog‘i ostida toptash uchungina yaraydi. Siz dunyoning nurisiz. Tog‘ tepasida joylashgan shahar yashirina olmaydi. Shuningdek, chiroqni yoqib, uni idish tagiga qo‘ymaydilar, aksincha uni chiroqpoyaga qo‘yadilar va u uydagi hamma odamlarga yorug‘lik beradi. Xuddi shunday, odamlar sizning ezgu ishlaringizni ko‘rib, Osmondagi Otangizni ulug‘lashlari uchun, nurlaringiz odamlar oldida porlasin.

Men Tavrot yoki payg‘ambarlar so‘zlarini bekor qilgani kelgan, deb o‘ylamanglar. Men bekor qilgani emas, balki amalga oshirgani keldim. Sizlarga chinini aytayin: osmon va yer yo‘q bo‘lmaguncha, qonunning birorta harfi yoki nuqtasi ham o‘z kuchini yo‘qotmaydi, hammasi bajo keltiriladi. Shuning uchun kim bu amrlarning eng kichigini buzsa va boshqalarga shunday qilishni o‘rgatsa, u Osmon Shohligida eng kichik hisoblanadi. Ammo kim bu amrlarga amal qilsa va boshqalarga ham shunday qilishni o‘rgatsa, u Osmon Shohligida buyuk sanaladi. Sizlarga aytamanki, agar solihligingiz ulamolar va farziylarnikidan ortiq bo‘lmasa, Osmon Shohligiga kira olmaysizlar. Qadimgilarga: "Qotillik qilma. Qotillik qilgan har kim hukm qilinadi", - deb aytilganini eshitgansizlar. Men esa sizlarga aytamanki, o‘z birodariga g‘azablanayotgan har kim hukm qilinadi. Kim birodariga: "Ahmoq", - desa, Oliy Kengash oldida javob beradi. Kim: "Tentak", - desa, do‘zax o‘tiga loyiq bo‘ladi.

Shuning uchun qurbonlik qilayotganda birodaringning sendan norozi ekanini eslasang, qurbonligingni qurbongoh oldida qoldirib, avval borib birodaring bilan yarashgin, keyin kelib qurboningni keltirarsan. Raqibing bilan hali yo‘lda ekaningda, tezroq kelishib ol. Aks holda, raqibing seni qoziga topshirishi, qozi esa seni zindonbonga berib, qamoqqa tashlashi mumkin. Senga rostini aytay: qarzingning so‘nggi chaqasini to‘lamaguncha, u yerdan chiqmaysan. Qadimgilarga: "Zino qilma", - deb aytilganini eshitgansizlar. Men esa sizlarga aytamanki, begona ayolga shahvat bilan qaragan har bir kishi allaqachon o‘z yuragida u bilan zino qilgan bo‘ladi. Agar o‘ng ko‘zing seni vasvasaga solsa, uni o‘yib tashla. Butun tanang do‘zaxga tushgandan ko‘ra, a’zolaringdan birining yo‘q bo‘lgani sen uchun foydalidir. Agar o‘ng qo‘ling seni vasvasaga solsa, uni chopib tashla. Butun tanang do‘zaxga tushgandan ko‘ra, a’zolaringdan birining yo‘q bo‘lgani sen uchun foydalidir.

Yana: "Kim xotinini qo‘yib yuborsa, unga taloq xati bersin", - deb aytilgan. Men esa sizlarga aytamanki, zinoga yo‘l qo‘ygan xotindan boshqa sababga ko‘ra xotinini qo‘yib yuborgan odam uni zinoga majbur qiladi. Qo‘yib yuborilgan xotinga uylangan odam ham zino qilgan bo‘ladi. Yana qadimgilarga: "Qasam ichib, yolg‘on gapirma, Egamizga bergan va’dangni bajar", - deb aytilganini eshitgansizlar. Men esa sizlarga aytamanki, mutlaqo qasam ichmanglar: na osmon haqi, chunki u Xudoning taxtidir; na yer haqi, chunki yer Uning poyandozidir; na Quddus haqi, chunki u buyuk Shohning shahridir. Hatto o‘z boshingiz bilan ham qasam ichmanglar, chunki sochingizning bitta tolasini oq yoki qora qila olmaysiz. Sizlarning "ha"ingiz "ha" bo‘lsin, "yo‘q"ingiz "yo‘q" bo‘lsin. Bundan ortig‘i yomonlik manbaidandir. "Ko‘zga ko‘z, tishga tish", - deb aytilganini eshitgansizlar. Men esa sizlarga aytamanki, sizga yomonlik qilganga qarshilik ko‘rsatmanglar. Aksincha, kimdir o‘ng yuzingizga ursa, unga chap yuzingizni ham tuting. Kimdir sizni sudga berib, ko‘ylagingizni olmoqchi bo‘lsa, unga to‘ningizni ham bering. Kimdir sizni bir chaqirim yo‘l bosishga majbur qilsa, u bilan ikki chaqirim yuring.

So‘raganga bering, qarz olmoqchi bo‘lgandan yuz o‘girmang. "Yaqiningni sev, dushmaningdan nafratlan", - deb aytilganini eshitgansizlar. Men esa sizlarga aytamanki, dushmanlaringizni sevinglar. Sizni la’natlaganlarni duo qilinglar. Sizdan nafratlanganlarga yaxshilik qilinglar. Sizni xo‘rlaganlar va quvg‘in qilganlar uchun ibodat qilinglar. Shunda osmondagi Otangizning farzandlari bo‘lasizlar. Zero, U quyoshini yaxshilar ustiga ham, yomonlar ustiga ham chiqaradi. Yomg‘irni solihlar ustiga ham, fosiqlar ustiga ham yog‘diradi. Agar sizni sevganlarni sevsangiz, buning uchun qanday mukofot olasiz? Soliqchilar ham shunday qilmaydimi? Agar faqat birodarlaringiz bilan salomlashsangiz, boshqalardan nimangiz ortiq? Majusiylar ham shunday qilmaydimi? Shuning uchun osmondagi Otangiz komil bo‘lgani kabi, sizlar ham komil bo‘linglar.

Odamlarga o‘zingizni ko‘rsatish uchun xayr-ehson qilmang, aks holda osmondagi Otangizdan mukofot olmaysiz. Xayr-ehson qilayotganingizda, munofiqlar ibodatxonalar va ko‘chalarda qilgani kabi, odamlar maqtashlari uchun jar solmang. Sizlarga haqiqatni aytaman: ular o‘z mukofotlarini olib bo‘ldilar. Siz esa xayr-ehson qilayotganingizda, o‘ng qo‘lingiz nima qilayotganini chap qo‘lingiz bilmasin, toki xayr-ehsoningiz yashirin bo‘lsin; yashirin narsalarni ko‘ruvchi Otangiz esa sizga oshkora tarzda qaytaradi. Ibodat qilayotganingizda, ibodatxonalarda va ko‘cha burchaklarida turib, odamlarga ko‘rinish uchun ibodat qilishni yoqtiradigan munofiqlarga o‘xshamang. Sizlarga haqiqatni aytaman: ular o‘z mukofotlarini olib bo‘ldilar.

Siz esa ibodat qilayotganingizda, xonangizga kirib, eshigingizni yoping va yashirin bo‘lgan Otangizga ibodat qiling. Yashirin narsalarni ko‘ruvchi Otangiz sizga oshkora tarzda qaytaradi. Ibodat qilayotganingizda, majusiylar kabi ko‘p gapirmang, chunki ular ko‘p so‘zlari bilan eshitilishlarini o‘ylaydilar. Ularga o‘xshamang, chunki Otangiz so‘rashingizdan oldin nimaga muhtoj ekaningizni biladi. Siz shunday ibodat qiling: "Osmondagi Otamiz! Sening isming muqaddas bo‘lsin. Sening Shohliging kelsin. Sening xohishing osmonda bo‘lgani kabi, yerda ham bajo keltirilsin. Bugungi kunimiz uchun rizqimizni bergin. Bizga qarzdor bo‘lganlarga kechirganimiz kabi, Sen ham bizning qarzlarimizni kechirgin. Bizni vasvasaga solma, aksincha yovuzlikdan xalos et. Chunki Shohlik, qudrat va shon-sharaf to abad Senikidur. Omin.".

Agar siz odamlarning gunohlarini kechirsangiz, osmondagi Otangiz ham sizni kechiradi. Ammo odamlarning gunohlarini kechirmasangiz, Otangiz ham sizning gunohlaringizni kechirmaydi. Ro‘za tutayotganingizda, munofiqlar kabi qovoq-tumshug‘ingizni osiltirib yurmang. Ular odamlarga ro‘zador bo‘lib ko‘rinish uchun yuzlarini xunuk qilib ko‘rsatadilar. Sizlarga haqiqatni aytaman: ular o‘z mukofotlarini olib bo‘ldilar. Siz esa ro‘za tutayotganingizda, boshingizga moy surtib, yuzingizni yuving. Shunda odamlarga emas, balki yashirin bo‘lgan Otangizga ro‘zador bo‘lib ko‘rinasiz. Yashirin narsalarni ko‘ruvchi Otangiz sizga oshkora tarzda qaytaradi.

O‘zingizga yer yuzida boylik to‘plamang. U yerda kuya va zang yeb bitiradi, o‘g‘rilar o‘marib ketadi. Aksincha, o‘zingizga osmonda boylik to‘plang. U yerda na kuya, na zang yeb bitiradi, na o‘g‘rilar o‘marib ketadi. Chunki boyligingiz qayerda bo‘lsa, yuragingiz ham o‘sha yerda bo‘ladi. Tananing chirog‘i - ko‘zdir. Agar ko‘zingiz sog‘ bo‘lsa, butun tanangiz yorug‘ bo‘ladi. Agar ko‘zingiz xira bo‘lsa, butun tanangiz qorong‘i bo‘ladi. Agar ichingizda bo‘lgan nur zulmat bo‘lsa, zulmat qanchalar qorong‘i bo‘ladi! Hech kim ikki xo‘jayinga xizmat qila olmaydi. Yo birini yomon ko‘rib, boshqasini yaxshi ko‘radi, yoki biriga bog‘lanib, boshqasini mensimaydigan bo‘ladi. Siz ham Xudoga, ham boylikka xizmat qila olmaysiz.

Shuning uchun sizlarga aytaman: hayotingiz uchun nima yeyishingiz, nima ichishingiz haqida, taningiz uchun nima kiyishingiz haqida tashvish qilmang. Hayot ovqatdan, tana esa kiyimdan muhimroq emasmi? Osmondagi qushlarga qarang: ular na ekadi, na o‘radi, na omborlarga g‘amlab qo‘yadi. Shunday bo‘lsa-da, osmondagi Otangiz ularni boqadi. Siz ulardan ko‘ra qadrliroq emasmi? Qaysi biringiz tashvishlanib, umringizga bir soat qo‘sha olasiz? Kiyim haqida nima uchun tashvishlanasiz? Daladagi nilufarlarga e’tibor bering, ular qanday o‘sadi: mehnat qilmaydi, ip yigirmaydi. Shunday bo‘lsa-da, sizlarga aytamanki, hatto Sulaymon ham o‘zining butun dabdabasi bilan bularning birontasidek kiyinmagan edi. Agar Xudo bugun bor bo‘lib, ertaga o‘choqqa tashlanadigan dala o‘tini shunday kiyintirsa, sizlarni undan-da ortiqroq kiyintirmaydimi, ey imoni sustlar!

Shunday ekan, "Nima yeymiz?", "Nima ichamiz?" yoki "Nima kiyamiz?" deb tashvishlanmang. Bularning barchasini majusiylar qidiradi. Osmondagi Otangiz bularning hammasiga muhtoj ekaningizni biladi. Avvalo Xudoning Shohligini va Uning adolatini izlang. Shunda bularning barchasi sizga qo‘shimcha qilib beriladi. Shuning uchun ertangi kun uchun tashvishlanmang. Ertangi kun o‘z tashvishi bilan keladi. Har kunning tashvishi o‘zi uchun yetarli.

Hukm qilmanglar, toki o‘zingiz ham hukm qilinmanglar, chunki qanday hukm chiqarsangiz, shunday hukm olasiz; qanday o‘lchov bilan o‘lchasangiz, sizga ham shunday o‘lchov bilan o‘lchanadi. Nega birodaringiz ko‘zidagi mayda cho‘pni ko‘rasiz-u, o‘z ko‘zingizdagi xodani sezmaysiz? Yoki qanday qilib birodaringizga: "Qo‘y, ko‘zingdagi cho‘pni olib tashlayin" deysiz, vaholanki o‘z ko‘zingizda xoda bor? Ey munofiq! Avval o‘z ko‘zingdagi xodani olib tashla, shunda birodaringiz ko‘zidagi cho‘pni qanday olib tashlashni aniq ko‘rasan. Muqaddas narsalarni itlarga bermanglar va marvaridlaringizni cho‘chqalar oldiga tashlamanglar, ular uni oyoqlari bilan toptab, sizlarga qarab g‘ajib tashlamasinlar. So‘ranglar - sizlarga beriladi; izlanglar - topasizlar; taqillatinglar - sizlarga ochiladi. Chunki har bir so‘rovchi oladi, izlovchi topadi va taqillatuvchiga eshik ochiladi. Orangizda shunday odam bormi, o‘g‘li non so‘rasa, unga tosh bersa? Yoki baliq so‘rasa, ilon bersa? Agar sizlar yovuz bo‘la turib, farzandlaringizga yaxshi had’yalar berishni bilsangiz, Samoviy Otangiz undan so‘rayotganlarga qanchalik ko‘p yaxshilik qiladi.

Shuning uchun odamlar sizga qanday munosabatda bo‘lishini istasangiz, siz ham ularga shunday munosabatda bo‘ling, chunki qonun va payg‘ambarlarning aytgani shudir. Tor darvozadan kiringlar, chunki halokatga olib boradigan darvoza keng, yo‘l ham keng, ko‘pchilik shu yo‘ldan boradi. Hayotga olib boradigan darvoza tor, yo‘l ham tor, uni topuvchilar oz. Soxta payg‘ambarlardan ehtiyot bo‘linglar. Ular sizning oldingizga qo‘y kiyimida keladi, ammo ichida yirtqich bo‘rilardir. Ularni mevalari orqali tanib olasiz. Tikanzordan uzum yoki yantoqdan anjir terib bo‘ladimi? Shu singari, har bir yaxshi daraxt yaxshi meva beradi, yomon daraxt esa yomon meva beradi. Yaxshi daraxt yomon meva berolmaydi, yomon daraxt ham yaxshi meva berolmaydi. Yaxshi meva bermaydigan har qanday daraxt kesiladi va olovga tashlanadi. Demak, ularni mevalaridan bilib olasiz. Menga: "Ey Rabbim! Ey Rabbim!" deganlarning hammasi ham Samoviy Shohlikka kirmaydi, faqat Samoviy Otamning irodasini bajaruvchilargina kiradi. O‘sha kunda ko‘pchilik Menga: "Ey Rabbim! Ey Rabbim! Sening noming bilan bashorat qilmadikmi? Sening noming bilan jinlarni quvmadikmi? Sening noming bilan ko‘p mo‘jizalar ko‘rsatmadikmi?" deydi. Shunda Men ularga ochiq aytaman: "Men sizlarni hech qachon bilmaganman. Yo‘qolinglar oldimdan, ey qonunbuzarlar!"

Shuning uchun, Mening bu so‘zlarimni eshitib, ularga amal qiladigan har bir kishi uyini qoya ustiga qurgan oqil odamga o‘xshaydi. Yomg‘ir quyib, sellar toshib, shamollar esib, o‘sha uyga urildi. Lekin uy qulamadi, chunki uning poydevori qoyaga qurilgan edi. Mening bu so‘zlarimni eshitib, ularga amal qilmaydigan har bir kishi esa uyini qum ustiga qurgan nodon odamga o‘xshaydi. Yomg‘ir quyib, sellar toshib, shamollar esib, o‘sha uyga urildi va uy qulab tushdi. Uning qulashi dahshatli bo‘ldi. Iso bu so‘zlarni aytib tugatgach, xaloyiq Uning ta’limotidan hayratga tushdi. Chunki U ularga ulamolar va farziylar kabi emas, balki hokimiyat egasi kabi ta’lim berardi.

MENING YAQINIM KIM?

Luqo 10:25-37

Shunda Isoni sinash maqsadida kelgan Tavrot tafsirchilaridan biri turib, Unga savol berdi: — Ustoz, abadiy hayotga ega bo‘lishim uchun men nima qilishim kerak? Iso: — Tavrotda bu to‘g‘rida nima yozilgan? Siz nima deb tushunasiz? — deb so‘radi. U kishi shunday javob berdi: — U yerda yozilganki: “Egangiz Xudoni butun qalbingiz bilan, jon-u dilingiz bilan, butun ongingiz bilan, kuchingiz boricha seving”, yana: “O‘zgani o‘zingizni sevganday seving.” Iso unga: — To‘g‘ri javob berdingiz. Siz ham shunday qiling, ana shunda yashaysiz! — dedi. Ammo u odam o‘zini oqlamoqchi bo‘lib, Isodan: — Mening yaqinim kim? — deb so‘radi.

Iso shunday javob berdi: — Bir odam Quddusdan Yerixoga borayotgan ekan, qaroqchilar qo‘liga tushib qolibdi. Qaroqchilar uning kiyimlarini yechib olib, kaltaklab, chalajon qilib tashlab ketibdilar. Tasodifni qarangki, o‘sha yo‘ldan bir ruhoniy ketayotgan ekan. U haligi odamni ko‘ribdi–yu, yo‘lning narigi chetidan o‘tib ketaveribdi. O‘sha joydan o‘tib ketayotgan levi ham xuddi shunday qilibdi. U yarador odamni ko‘rib, yo‘lning narigi chetidan o‘tib ketaveribdi. Ammo o‘sha yerdan o‘tib ketayotgan bir Samariyalik yarador odamni ko‘rib, unga achinib ketibdi. Uning yoniga kelib, yaralariga zaytun moyi, sharob surib, bog‘lab qo‘yibdi. So‘ng uni o‘z uloviga mindiribdi–da, mehmonxonaga olib kelib, uni parvarish qilibdi. Ertasi kuni ikki kumush tanga chiqaribdi–da, mehmonxona egasiga berib: “Unga yaxshi qarang, agar bundan ortiq xarajat qilsangiz, qaytishimda sizga to‘layman”, debdi. Sizningcha, o‘sha uch odamdan qaysi biri qaroqchilar qo‘liga tushgan odamning yaqini hisoblanadi? Tafsirchi: — Unga shafqat ko‘rsatgan odam–da, — deb javob berdi. — Boring, siz ham shunday qiling! — dedi unga Iso.

OTA! ULARNI KECHIR...

Luqo 23:13-43

Pilat bosh ruhoniylar, yo‘lboshchilar va xalqni chaqirib, ularga dedi: — Sizlar bu Odamni xalqni yo‘ldan ozdirishda ayblab, oldimga olib keldingizlar. Men Uni sizlarning oldingizda tekshirib ko‘rdim. Ammo sizlar Unga qo‘ygan ayblardan birontasini men topmadim. Hirod ham hech nima topolmagani uchun Uni bizning oldimizga qaytarib yubordi. Xullas, bu Odam o‘limga loyiq biron ish qilmagan. Shuning uchun men Uni kaltaklab, ozod qilib yuboraman. Xaloyiq esa bir og‘izdan: — Unga o‘lim! Bizga Barabbasni ozod qiling! — deb baqira ketishdi. Barabbas shaharda yuz bergan isyonda ishtirok etib, qotillik qilgan, shuning uchun zindonga tashlangan edi. Pilat Isoni ozod qilmoqchi bo‘lib, olomonga yana murojaat etdi. Ammo olomon: — Xochga mixlansin! Xochga mixlansin! — deb shovqin ko‘tardi. Pilat uchinchi marta ularga aytdi: — Nimaga? U nima yomonlik qildi, axir?! Men Unda o‘limga loyiq biror ayb topganim yo‘q. Shunday ekan, men Uni kaltaklab, ozod qilib yuboraman! Biroq olomon ovozi boricha: — Iso xochga mixlansin! — deb baqirib, talab qilaverdi.

Nihoyat ularning baqir–chaqirlari ustun keldi. Pilat ularning talabini bajarishga qaror qildi. Olomonning istagiga ko‘ra, isyonda ishtirok etib, qotillik qilgani uchun zindonga tashlangan odamni Pilat ozod qildi, Isoni esa olomonning ixtiyoriga topshirdi. Rim askarlari Isoni olib ketdilar. Ular ketayotganlarida, Shimo‘n degan bir odamni uchratib qoldilar. Shimo‘n Kirineyalik bo‘lib, daladan shaharga qaytib kelayotgan ekan. Askarlar uning yelkasiga xochni ortib, Isoning ketidan borishga majbur qildilar. Bir talay olomon Isoning ortidan ergashib kelayotgan edi. Ularning orasida ayollar ham bor edi. Ayollar ko‘ksiga urib, Iso uchun faryod qilardilar. Iso ayollarga qarab dedi: — Men uchun yig‘lamanglar, ey Quddus qizlari! O‘zlaringiz uchun, farzandlaringiz uchun yig‘langlar. Shunday kunlar keladiki: “Tug‘magan, bola emizmagan, bepusht ayollar baxtlidir”, deb aytishadi. O‘shanda odamlar tog‘larga: “Ustimizga qulanglar!” deya baqirishadi. Qirlarga: “Bizni bosib qolinglar!” deb yolvorishadi. Ko‘karib turgan daraxtga shunday qilsalar, qurigan daraxtni nima qilar ekanlar?! Iso bilan birga ikki jinoyatchini ham qatl qilishga olib ketayotgan edilar. Bosh suyagi degan joyga yetib kelganlaridan so‘ng, askarlar Isoni xochga mixladilar. Iso bilan birga ikkita jinoyatchini ham mixladilar, ularning biri Isoning o‘ng tomonida, biri chap tomonida edi. Iso: — Ey Ota! Ularni kechirgin, ular nima qilayotganini bilmaydilar, — dedi. Askarlar qur’a tashlab, Isoning kiyimlarini bo‘lishib oldilar. Olomon qarab turardi. Yahudiy yo‘lboshchilari esa Isoning ustidan kulib, shunday derdilar: — U boshqalarni qutqarardi. Agar U Xudo tanlagan Masih bo‘lsa, endi O‘zini qutqarib ko‘rsin–chi! — deyishardi. Askarlar ham Isoni masxaraladilar. Ular Isoga arzon sharob ichirgani yaqinlashib, shunday dedilar: — Agar Sen yahudiylarning Shohi bo‘lsang, O‘zingni O‘zing qutqar–chi! Isoning bosh tomonida: “Bu yahudiylarning Shohidir” degan yozuv bor edi.

Xochga mixlangan jinoyatchilardan biri Isoni haqoratlab dedi: — Masih ekansan, O‘zingni ham, bizni ham qutqarmaysanmi?! Ikkinchi jinoyatchi esa bu sherigiga ta’na qildi: — Xudodan qo‘rqmaysanmi?! O‘zing ham shu Odam kabi jazoga mahkum bo‘lgansan–ku! Biz qilmishimizga yarasha adolatli jazo oldik. U esa hech qanday yomonlik qilgani yo‘q. Keyin dedi: — Ey Iso, taxtingizga o‘tirib, Shoh bo‘lganingizda meni eslang! Iso unga dedi: — Senga chinini aytayin, bugunoq sen Men bilan birga jannatda bo‘lasan.

U TIRILDI!

Matto 28:1-20

Shabbat kunining ertasiga, yakshanba kuni tongotarda Magdalalik Maryam bilan boshqa Maryam qabrni ko‘rgani borishdi. Shunda to‘satdan qattiq zilzila bo‘ldi, chunki Egamizning farishtasi osmondan tushib, qabr og‘zidagi toshni ag‘darib yubordi. Farishta o‘sha tosh ustiga o‘tirdi. Uning qiyofasi yashinday porlardi, kiyimlari qorday oppoq edi. Uni ko‘rib soqchilar shunchalik qo‘rqib ketdilarki, titrab, murdaday qotib qoldilar. Farishta ayollarga dedi: — Qo‘rqmanglar! Bilaman, sizlar xochga mixlangan Isoni qidiryapsizlar. U bu yerda yo‘q. O‘zi aytganiday, U tirildi. Mana, kelib ko‘ringlar, U shu yerda yotgan edi. Endi tezroq borib, Uning shogirdlariga: “Iso o‘likdan tirildi. U sizlarni Jalilada kutyapti. Uni o‘sha yerda ko‘rasizlar”, — deb aytinglar. Sizlarga aytadigan gapim shu edi. Ayollar shosha–pisha qabr yonidan ketdilar. Qo‘rquv va cheksiz sevinchga to‘lib, Isoning shogirdlariga xabar bergani yugurib ketdilar.

Birdaniga Isoning O‘zi ularning qarshisidan chiqib: — Salom! — dedi. Ayollar Isoning oldiga borib, oyoqlariga yopishgancha Unga sajda qildilar. Iso ularga dedi: — Qo‘rqmanglar! Borib, birodarlarimga: “Jalilaga borar ekansizlar”, deb aytinglar. Ular Meni o‘sha yerda ko‘radilar. Ayollar ketganlaridan keyin, soqchilar bo‘linmasidan bir nechtasi shaharga kirib, yuz bergan voqea to‘g‘risida bosh ruhoniylarga aytib berdilar. Bosh ruhoniylar bilan yo‘lboshchilar uchrashib, reja tuzdilar. Ular soqchilarga katta miqdorda pul berib, shunday dedilar: — Sizlar hammaga: “Isoning shogirdlari kechasi kelib, biz uxlab yotganimizda jasadni o‘g‘irlab ketishdi”, deb aytasizlar. Bordi–yu, bu xabar hokimning qulog‘iga yetib borgudek bo‘lsa, uni o‘zimiz ishontiramiz, sizlarni har qanday ko‘ngilsizlikdan xalos etamiz. Shunday qilib, soqchilar pulni olib, aytilganday qildilar. Voqeaning shu ta’rifi bugungi kungacha yahudiylar orasida keng tarqalgan. O‘n bir shogird Jalila hududiga, Iso ularga tayin etgan tog‘ga bordilar. Shogirdlar Isoni ko‘rganlari zahoti, Unga sajda qildilar, ba’zilari esa ikkilanib qoldilar.

Iso kelib, ularga dedi: “Yer-u osmondagi butun hokimiyat Menga berilgan. Shuning uchun borib, barcha xalqlardan shogird orttiringlar. Ularni Ota, O‘g‘il va Muqaddas Ruh nomi bilan suvga cho‘mdiringlar. Men sizlarga buyurgan hamma narsaga amal qilishni ularga o‘rgatinglar. Zotan, Men har doim, dunyoning oxirigacha sizlar bilan birga bo‘laman.”

MEHRIBON CHO‘PON

Yuhanno 10:1-11

Iso dedi: “Sizlarga chinini aytayin: kim qo‘y qo‘rasiga eshikdan kirmay, boshqa yo‘ldan oshib tushsa, u o‘g‘ri va bosqinchidir. Eshikdan kirgan odam esa qo‘ylarning cho‘ponidir. Qorovul unga eshikni ochib beradi. Qo‘ylar uning ovoziga quloq soladi. U esa o‘z qo‘ylarini nomma–nom chaqirib, tashqariga olib chiqadi. U o‘z qo‘ylarini qo‘radan olib chiqqanda, ularning oldida boraveradi. Qo‘ylar esa unga ergashadi, chunki ular cho‘ponning ovozini biladilar. Begona kishiga esa ergashmaydilar. Aksincha, begonaning ovozini tanimay, undan qochadilar.” Iso bu matalni aytib berganda, tinglovchilar U nima demoqchi ekanligini tushunmadilar. Shu sababdan Iso yana dedi: “Sizlarga chinini aytay: Men qo‘ylar uchun eshikman. Mendan oldin kelganlarning hammasi o‘g‘ri va bosqinchi edilar. Lekin qo‘ylar ularga quloq solmadilar. Men eshikman. Kim Men orqali kirsa, najot topadi. U kirib chiqib, yaylov ham topadi. O‘g‘ri faqat o‘g‘irlash, bo‘g‘izlash, barbod qilish uchun keladi. Men esa ularga hayot, farovon hayot berish uchun kelganman. Men yaxshi cho‘ponman. Yaxshi cho‘pon qo‘ylari uchun jonini fido qiladi.

BOLALARDEK BO‘LING...

Matto 18:1-10

Shu payt shogirdlar Isoning oldiga kelib: “Osmon Shohligida eng kattasi kim bo‘ladi?” — deb so‘radilar. Iso yoniga bir bolani chaqirdi, uni o‘rtalarida turg‘izib, dedi: “Sizlarga chinini aytayin: agar sizlar o‘zgarmasangiz va bolalarday bo‘lmasangiz, hech qachon Osmon Shohligiga kira olmaysizlar.” Agar o‘zingizni mana shu bola singari, past tutsangiz, Osmon Shohligida eng kattasi bo‘lasiz. Kim shunday bir bolani Mening nomimdan qabul qilsa, Meni qabul qilgan bo‘ladi. Menga ishongan shu kichiklarning birontasini yo‘ldan ozdirgan odamning holiga voy. Bunday qilgandan ko‘ra, o‘sha odamning bo‘yniga tegirmon toshini osib, dengiz tubiga cho‘ktirilgani o‘zi uchun yaxshiroq bo‘lar edi. Odamlarni yo‘ldan ozdiradigan vasvasalar dastidan bu dunyoning holiga voy! Vasvasalar albatta keladi, lekin vasvasaga sababchi bo‘lgan odamning holiga voy! Agar yo‘ldan ozishingga qo‘ling yoki oyog‘ing sababchi bo‘lsa, uni chopib tashlab, uloqtirib yubor. Ikki qo‘l yoki ikki oyoq bilan abadiy olovga tashlangandan ko‘ra, mayib yoki cho‘loq bo‘lib abadiy hayotdan bahramand bo‘lganing yaxshiroqdir. Agar yo‘ldan ozishingga ko‘zing sababchi bo‘lsa, uni o‘yib olib, uloqtirib yubor. Ikki ko‘zing bilan do‘zax oloviga tushgandan ko‘ra, bir ko‘zing bilan abadiy hayotdan bahramand bo‘lganing yaxshiroqdir. Ehtiyot bo‘linglar, bu kichiklardan birontasini ham xor qilmanglar. Sizlarga shuni aytay: samoda ularning farishtalari doimo samoviy Otamning jamolini ko‘rib turadi.

TOVBA QILGAN GUNOHKOR HAQIDAGI QUVONCH

Luqo 15:11-32

Iso yana dedi: “Bir odamning ikki o‘g‘li bor ekan. Ularning kichigi otasiga: — Ota, mol–mulkingizdan menga tegishli qismini bering, — debdi. Otasi mol–mulkini ikki o‘g‘liga bo‘lib beribdi. Oradan ko‘p o‘tmay, kichik o‘g‘il bor narsasini yig‘ishtirib, uzoq bir mamlakatga ketibdi. U yerda shaloq yashab, mol–dunyosini ko‘kka sovuribdi. Borini isrof qilgandan keyin, o‘sha mamlakatda og‘ir qahatchilik boshlanibdi. Yigit ham muhtojlikda qolibdi. U borib, o‘sha mamlakat fuqarolaridan biriga yollanibdi. U odam esa yigitni o‘z dalasidagi cho‘chqalarni boqishga yuboribdi. Yigit cho‘chqalar yeydigan qo‘zoqlar bilan qornini to‘ydirishga ham zor bo‘libdi, lekin unga shuni ham ravo ko‘rishmas ekan. Nihoyat yigit aqlini yig‘ib olib, o‘ziga o‘zi debdi: — Otamning qanchadan–qancha yollanma ishchilarining noni oshib–toshib yotibdi, men esa bu yerda ochlikdan o‘lyapman. Endi otamning oldiga borib, unga shunday deb aytaman: “Ota, men Xudoga va sizga qarshi gunoh qildim. Endi sizning o‘g‘lingiz deb atalishga loyiq emasman. Meni yollanma ishchilaringiz qatoriga qabul qiling.” Yigit otasi oldiga ravona bo‘libdi.

Yigit hali uzoqda kelar ekan, otasi uni ko‘rib, o‘g‘liga rahmi kelibdi. U yugurib borib, o‘g‘lini quchoqlab, o‘pibdi. Keyin o‘g‘li otasiga aytibdi: — Ota, men Xudoga va sizga qarshi gunoh qildim. Endi sizning o‘g‘lingiz deb atalishga loyiq emasman. Otasi esa xizmatkorlariga buyuribdi: — Tez bo‘linglar, eng nafis to‘n keltirib yelkasiga yopinglar, qo‘liga uzuk taqinglar, oyoqlariga choriq kiygizinglar. Bo‘rdoqi buzoqni olib chiqib, so‘yinglar. Yeb–ichaylik, xursandchilik qilaylik. Chunki bu o‘g‘lim men uchun o‘lgan edi, endi tirildi, yo‘qolgan edi, endi topildi. Shunday qilib, xursandchilik qila boshlabdilar. Katta o‘g‘il shu paytda dalada ekan. Qaytayotib uyga yaqinlashganda, qulog‘iga musiqa va o‘yin–kulgi sadolari eshitilibdi. Xizmatkorlardan birini chaqirib: — Nima gap? — deb so‘rabdi. — Ukangiz qaytib keldilar. Otangiz uni sog‘–salomat ko‘rgani uchun bo‘rdoqi buzoqni so‘ydilar, — deb javob beribdi xizmatkor. Shunda katta o‘g‘ilning jahli chiqibdi, ichkariga kirishdan bosh tortibdi.

Otasi esa tashqariga chiqib, o‘g‘liga o‘tinib gapiribdi. Ammo u otasiga shunday javob beribdi: — Menga qarang! Shuncha yildan beri sizga qulday ishlab kelaman. Birorta gapingizni yerda qoldirmadim. Lekin do‘stlarim bilan xursandchilik qilishim uchun siz menga bitta uloqcha ham bermadingiz. Ammo mol–mulkingizni fohishalar bilan yeb, yo‘q qilgan anavi o‘g‘lingiz qaytib kelganda, siz bo‘rdoqi buzoqni so‘ydirdingiz! Otasi unga shunday javob beribdi: — O‘g‘lim! Sen doimo men bilan birgasan. Mening bor narsam seniki. Bugun esa bayram qilib, xursand bo‘lishimiz kerak. Axir, bu ukang biz uchun o‘lgan edi, endi tirildi, yo‘qolgan edi, endi topildi.”

SENING IMONING SENI QUTQARDI…

Mark 5:25-34

U yerda o‘n ikki yildan beri qon ketishidan azob chekayotgan bir ayol ham bor edi. U ko‘p tabiblar muolajasidan ancha qiynalib, butun mol–mulkini sarf etgani bilan hech foyda ko‘rmagan, ahvoli battar yomonlashib borardi. Ayol Iso haqida eshitdi–yu, xaloyiq orasida Isoning orqasidan kelib, kiyimiga qo‘l tekkizdi. U o‘zicha: “Agar kiyimiga bir tegib olsam bas, sog‘ayib ketaman”, deb o‘ylagan edi. U shunday qilishi bilanoq, qon ketishi to‘xtadi. Ayol kasallikdan forig‘ bo‘lganini o‘z tanasida his etdi. Iso esa shu onda O‘zidan bir kuch chiqqanligini sezdi. U orqasiga o‘girilib xaloyiqdan: — Kiyimimga kim tegdi? — deb so‘radi.

Shogirdlari Unga: — Sizni xaloyiq qisib turganligini ko‘rib turibsiz–ku! Nimaga yana: “Menga kim tegdi?” deb so‘rayapsiz? — deyishdi. Lekin Iso buni kim qilganini ko‘rish uchun atrofga qarar edi. Ayol o‘zida qanday o‘zgarish bo‘lganini bilib, titrab–qo‘rqib keldi, Isoning oyoqlari ostiga o‘zini tashlab, butun haqiqatni Unga so‘zlab berdi. Iso unga dedi: — Qizim, ishonching seni sog‘aytirdi. Eson–omon bor, dardingdan xalos bo‘lgin.

ILOHIY KALOM - HAYOT NONIDIR

Matto 4:1-11

... Iblisning sinovidan o‘tishi uchun Muqaddas Ruh Isoni sahroga boshlab ketdi. Iso qirq kun va qirq kecha ro‘za tutdi, oxiri och qoldi. Shunda iblis kelib, Isoni vasvasaga solmoqchi bo‘lib dedi: — Agar Sen Xudoning O‘g‘li bo‘lsang, bu toshlarga buyur, nonga aylansin! Iso unga javoban dedi: — Yozilganki: “Inson faqat non bilan emas, balki Xudoning og‘zidan chiqqan har bir so‘z bilan yashaydi.” Keyin iblis Isoni muqaddas shahar Quddusga olib bordi. Uni Ma’badning eng yuqori joyiga chiqarib, shunday dedi: — Agar Sen Xudoning O‘g‘li bo‘lsang, O‘zingni pastga tashla. Axir, yozilgan–ku: “U Sen to‘g‘ringda farishtalariga amr beradi, Oyog‘ing toshga qoqilib ketmasin deya, Farishtalar qo‘llarida Seni ko‘tarib boradi.” Iblisga Iso dedi: — “Egang Xudoni sinama”, deb ham yozilgan. So‘ng Isoni iblis baland bir tog‘ga olib chiqdi. Unga olamning barcha shohliklarini hamda ularning hashamatini ko‘rsatib, dedi: — Agar tiz cho‘kib menga sajda qilsang, bularning hammasini Senga beraman. Shunda Iso dedi: — Yo‘qol ko‘zimdan, shayton! Axir: “Egang Xudoga sajda qil, faqat Unga xizmat qil”, deb yozilgan–ku! Shundan keyin Isoni iblis tark etdi. Farishtalar kelib, Isoga xizmat qildilar.

YUQORIDAN TUG‘ILISHINGIZ KERAK

Yuhanno 3:1-18

Yahudiy yo‘lboshchilaridan Nikodim ismli bir odam bor edi, u farziylar mazhabida edi. Bu odam bir kuni kechasi Isoning oldiga kelib, Unga dedi: — Ustoz, Siz Xudodan kelgan bir muallim ekanligingizni biz bilamiz. Agar Xudo Siz bilan bo‘lmaganda edi, Siz bunday mo‘jizali alomatlarni qila olmas edingiz. Iso unga shunday javob berdi: — Sizga chinini aytay: qaytadan tug‘ilmagan bironta odam Xudoning Shohligini ko‘rolmaydi. — Keksa odam tug‘ila olarmidi?! U onasining qorniga qayta kirib, yana tug‘ila olmaydi–ku! — dedi Nikodim. Iso shunday javob berdi: — Sizga chinini aytay: suvdan va Ruhdan tug‘ilmagan bironta odam Xudoning Shohligiga kirolmaydi. Odam jismonan ota–onadan tug‘iladi, ruhan esa Muqaddas Ruhdan tug‘iladi. “Sizlar qaytadan tug‘ilishingiz kerak” deganimga taajjublanmang. Ruh xuddi shamolga o‘xshaydi. Shamol istagan joyda esaveradi. Uning tovushini eshitasiz–u, lekin qaysi tomondan kelib, qaysi tomonga ketishini bilmaysiz. Ruhdan tug‘ilgan har bir kishida ham shunday bo‘ladi. — Bu qanday bo‘lishi mumkin? — deb so‘radi Nikodim. Iso unga shunday javob berdi: — Siz Isroilning ustozisiz–ku! Nahotki shuni bilmasangiz?! Sizga chinini aytay: biz bilganimizni so‘zlaymiz, ko‘rganimiz haqida shahodat beramiz. Lekin sizlar bizning shahodatimizni qabul qilmayapsizlar. Agar sizlar yerdagi narsalar haqida aytganlarimga ishonmasangizlar, samoviy narsalar to‘g‘risida gapirganlarimga qanday ishonasizlar? Osmondan tushgan Inson O‘g‘lidan boshqa hech kim osmonga chiqqan emas. Muso sahroda bronza ilonni xodaga mahkamlab, qanday yuqoriga ko‘targan bo‘lsa, Inson O‘g‘li ham xuddi shunday yuqoriga ko‘tarilishi kerak. Shu tariqa imonga kelgan har bir kishi U orqali abadiy hayotga ega bo‘ladi. Zero, Xudo olamni shunchalik sevdiki, O‘zining yagona O‘g‘lini berdi. Toki Unga ishonganlardan birontasi halok bo‘lmasin, balki abadiy hayotga ega bo‘lsin. Xudo dunyoni hukm qilish uchun emas, balki O‘g‘li orqali qutqarish uchun Uni dunyoga yubordi. Unga ishongan odam hukm qilinmaydi. Unga ishonmagan odam esa allaqachon mahkum bo‘lgan, chunki u Xudoning yagona O‘g‘liga ishonmadi.

YUQORIGA KO‘TARILGAN YANA QAYTADI

Havoriylar 1:1-11

… Ey Teofilus, birinchi kitobimda men sizga Iso boshidan to osmonga ko‘tarilgunga qadar qilgan hamma ishlari va o‘rgatgan ta’limoti to‘g‘risida yozgan edim. U osmonga ko‘tarilishdan oldin, Muqaddas Ruh kuchi orqali O‘zi tanlagan havoriylarga ko‘rsatmalar bergan edi. Iso azob chekib o‘lgandan keyin, bir qancha ishonchli dalillar orqali havoriylarga tirilganini ko‘rsatdi. Qirq kun davomida ularga zohir bo‘lib, Xudoning Shohligi to‘g‘risida gapirdi. Iso O‘z havoriylari bilan dasturxon atrofida o‘tirar ekan, ularga shunday amr berdi: “Quddusdan ketib qolmanglar, osmondagi Otamning bergan va’dasi bajo bo‘lishini kutinglar. Bu va’da haqida oldin ham sizlarga aytgan edim. Yahyo odamlarni suvga cho‘mdirar edi, sizlar esa yaqin kunlarda Muqaddas Ruhga cho‘mdirilasizlar.” Havoriylar birga yig‘ilganlarida, Isodan shunday deb so‘radilar: — Rabbimiz, Isroil shohligini tiklaydigan vaqtingiz kelmadimi? Iso ularga shunday javob berdi: — Vaqt va davrlarni Otam O‘z hokimiyati orqali o‘rnatgan, bularni bilish sizning ishingiz emas. Ammo Muqaddas Ruh sizlarni qamrab olganda, kuch–qudratga to‘lasizlar. Quddusda, Yahudiya va Samariyada, yer yuzining hamma burchaklarida sizlar Mening shohidlarim bo‘lasizlar. Iso shu gaplarni aytgandan keyin, havoriylarning ko‘zi oldida osmonga ko‘tarildi. Bulut Isoni havoriylarning ko‘zlaridan yashirdi. Iso ko‘tarilib ketgandan keyin ham havoriylar ko‘zlarini uzmay osmonga qarab turardilar. Shu payt birdan oq kiyim kiygan ikki odam ularning oldida paydo bo‘ldi. — Ey Jalilaliklar! — dedi ular. — Nimaga osmonga qarab turibsizlar? Iso osmonga ko‘tarilganini o‘z ko‘zingiz bilan ko‘rdingizlar. U osmonga qanday ko‘tarilgan bo‘lsa, xuddi shunday qaytib keladi.

DUNYO XALOSKORINING TUG‘ILISHI

Luqo 2:1-20

O’sha kunlarda Qaysar Avgust: “Butun Rim imperiyasidagi aholi ro‘yxatga olinsin”, degan farmon chiqardi. Bu ilk aholi ro‘yxati bo‘lib, Suriyada Kviriniyus hokim bo‘lgan paytda o‘tkazildi. Ro‘yxatdan o‘tish uchun hamma o‘z shahriga bordi. Yusuf ham Jaliladagi Nosira shahridan Yahudiyaning Baytlahm shahriga yo‘l oldi. Bu shahar Dovud shahri edi. Yusuf Dovud xonadonidan, uning naslidan edi. Yusuf ro‘yxatdan o‘tgani Maryamni ham o‘zi bilan olib ketdi. Maryam Yusufga unashtirilgan bo‘lib, farzand kutayotgan edi. Ular o‘sha yerda bo‘lganlarida Maryamning oy–kuni to‘ldi. U o‘zining to‘ng‘ich o‘g‘lini tug‘di. Uni yo‘rgaklab, oxurga yotqizib qo‘ydi, chunki mehmonxonada ularga joy yo‘q edi.

Baytlahm yaqinida cho‘ponlar bor edi. Ular tunda yaylovdagi suruvini qo‘riqlash uchun dalada yotib qolgan edilar. Ularning qarshisida Egamizning bir farishtasi paydo bo‘ldi, Egamizning ulug‘vorligi ularning atrofini yoritib yubordi. Cho‘ponlar qattiq vahimaga tushdilar. Ammo farishta ularga shunday dedi: — Qo‘rqmanglar! Men sizlarga Xushxabar olib keldim. Bu xabar hammaga buyuk quvonch keltiradi. Bugun Dovud shahrida sizlar uchun Najotkor tug‘ildi. U Masihdir, bizning Rabbimizdir. Mana, sizlarga Uning belgisi: oxurda yotgan, yo‘rgaklangan Chaqaloqni topasizlar. Birdan farishtaning yonida samo lashkari bo‘lmish son–sanoqsiz farishtalar paydo bo‘ldi. Ular Xudoga hamd-u sano aytishardi: “Falak toqidagi Xudoga sharaflar bo‘lsin, Xudodan marhamat topgan yerdagi bandalarga tinchlik kelsin!” Farishtalar osmonga ko‘tarilib ketgandan keyin, cho‘ponlar bir–biriga dedilar: — Qani, Baytlahmga boraylik! Egamiz bizga aytgan voqea yuz berganini ko‘raylik! Ular shosha–pisha bordilar, Maryam, Yusuf va oxurda yotgan Chaqaloqni ko‘rdilar. Ular Chaqaloqni ko‘rib, farishta bu Chaqaloq to‘g‘risida nimalar aytganini gapirib berdilar. Cho‘ponlarning gapini eshitganlarning hammasi hayratga tushdi. Maryam esa bu so‘zlarning barini diliga tugib olib, chuqur o‘ylab yurdi. Cho‘ponlar qaytib ketayotib, Xudoni ulug‘lab, Unga hamd-u sanolar aytdilar. Chunki eshitgan va ko‘rganlarining hammasi xuddi farishta aytganday sodir bo‘lgandi.